Đức Trỗi Dậy: Kế Hoạch Lãnh Đạo NATO Khiến Nga "Đóng Băng" Trong Lo Sợ
.png)
Ngày 8 tháng 5 năm 2025, Bộ trưởng Ngoại giao Đức bất ngờ triệu tập Đại sứ Trung Quốc tại Berlin, Đặng Hồng Ba, trong một động thái hiếm thấy, thể hiện sự phẫn nộ trước hành vi "hoàn toàn không thể chấp nhận được" của một tàu chiến Trung Quốc. Con tàu này đã sử dụng tia laser nhắm vào một máy bay quân sự Đức đang thực hiện nhiệm vụ trinh sát trên Biển Đỏ, trong khuôn khổ chiến dịch Aspides do Liên minh Châu Âu (EU) dẫn đầu nhằm bảo vệ các tuyến đường biển thương mại. Hành động này không chỉ là một lời cảnh báo mà còn là biểu hiện rõ ràng của sự khiêu khích, khiến phi hành đoàn Đức phải nhanh chóng rút lui về căn cứ Djibouti ở Đông Phi. Bộ Ngoại giao Đức, do ông Johan Vol đứng đầu, đã lên án mạnh mẽ, khẳng định rằng hành vi này vi phạm nghiêm trọng luật pháp quốc tế. Liên minh Châu Âu cũng nhanh chóng đồng thanh lên án, triệu tập đại sứ Trung Quốc tại EU để bày tỏ sự phản đối gay gắt.
Sự kiện này chỉ là một trong những dấu hiệu mới nhất của một nước Đức đang chuyển mình mạnh mẽ, thoát khỏi vỏ bọc thận trọng và kín đáo từng định hình chính sách quốc phòng của họ trong nhiều thập kỷ. Từ sau Thế chiến thứ hai, Đức bị giải giáp hoàn toàn theo Hiệp ước Potsdam, quân đội bị giải thể, và an ninh được đảm bảo bởi các lực lượng chiếm đóng. Đến năm 1955, Tây Đức gia nhập NATO và thành lập Quân đội Liên bang, trong khi Đông Đức thiết lập Quân đội Nhân dân Quốc gia dưới sự bảo trợ của Khối Warszawa. Sau thống nhất năm 1990, quân đội Đức giảm mạnh quy mô khi mối đe dọa từ Liên Xô không còn. Nhưng giờ đây, một nước Đức mới, đầy quyết tâm và tham vọng, đang trỗi dậy như một cường quốc quân sự hàng đầu châu Âu, sẵn sàng dẫn dắt NATO và đối đầu trực diện với các đối thủ như Nga và Trung Quốc.
Sự chuyển đổi này bắt đầu rõ nét từ năm 2022, khi cuộc xung đột Nga-Ukraine làm rung chuyển an ninh châu Âu, buộc Đức phải tái định hình chiến lược quốc phòng. Ngân sách quốc phòng của Đức tăng vọt từ mức dưới 2% GDP lên 51,95 tỷ euro vào năm 2023, tương đương khoảng 2% GDP, và dự kiến đạt 62,4 tỷ euro, tức 2,4% GDP, trong năm 2025. Một quỹ đặc biệt trị giá 100 đến 500 tỷ euro đã được thiết lập để hiện đại hóa lực lượng vũ trang, với mục tiêu nâng chi tiêu quốc phòng lên 3,5% GDP vào năm 2030 và 5% GDP vào năm 2031, tương đương 183 tỷ USD mỗi năm. Quy mô quân đội Đức cũng sẽ mở rộng từ 182.000 quân lên 203.000 quân vào năm 2031, với khả năng đạt tới 240.000 quân trong tương lai. Thủ tướng Đức Friedrich Merz tuyên bố đầy tham vọng rằng Đức sẽ xây dựng quân đội thông thường hùng mạnh nhất châu Âu vào năm 2031, với các trang thiết bị chủ chốt như xe tăng, máy bay chiến đấu, tàu chiến và hệ thống chỉ huy kỹ thuật số được nâng cấp toàn diện.
Một trong những biểu tượng của sự chuyển mình này là quyết định xuất khẩu 40 máy bay chiến đấu Eurofighter Typhoon sang Thổ Nhĩ Kỳ, được phê duyệt vào ngày 23 tháng 7 năm 2025, theo tạp chí Der Spiegel. Eurofighter Typhoon, chiến đấu cơ đa nhiệm thế hệ 4.5 do Đức, Anh, Ý và Tây Ban Nha hợp tác phát triển, được đánh giá vượt trội hơn các đối thủ như F-15 của Mỹ, Su-35 của Nga, Rafale của Pháp và J-16 của Trung Quốc nhờ radar tiên tiến và khả năng không chiến vượt trội. Quyết định này không chỉ thể hiện sự tích cực của Đức trong hợp tác quân sự trong NATO mà còn đánh dấu sự phá vỡ chính sách kiềm chế và bảo thủ trước đây. Đức không còn né tránh vai trò lãnh đạo mà đang chủ động bước lên vị trí cường quốc quân sự hàng đầu.
Sự thay đổi không chỉ dừng ở ngân sách và trang thiết bị. Đức đang đầu tư mạnh vào công nghệ quân sự tiên tiến, với công ty Helsing, một doanh nghiệp phát triển máy bay không người lái tấn công và hệ thống trí tuệ nhân tạo chiến trường, đã huy động vốn lên tới 12 tỷ USD. Năm 2025, Helsing cung cấp 4.000 máy bay không người lái tấn công HF1 cho Ukraine, với cam kết bổ sung 6.000 chiếc HX2, đánh dấu bước tiến lớn trong việc hiện đại hóa chiến tranh. Thủ tướng Merz cũng tuyên bố vào ngày 26 tháng 6 năm 2025 rằng vũ khí Đức cung cấp cho Ukraine sẽ không còn bị giới hạn về tầm bắn, cho phép Ukraine sử dụng chúng để tấn công sâu vào lãnh thổ Nga. Đây là một bước ngoặt, khi Đức từng ngần ngại cung cấp tên lửa hành trình Taurus do lo ngại phản ứng từ Nga. Giờ đây, sự e dè đó đã biến mất, thay vào đó là một lập trường cứng rắn, sẵn sàng đối đầu trực diện với Moscow.
Sự trỗi dậy quân sự của Đức không chỉ là vấn đề nội bộ mà còn có tác động sâu rộng đến chiến lược phòng thủ của NATO. Tại hội nghị thượng đỉnh NATO gần đây, liên minh cam kết nâng tổng chi tiêu quốc phòng lên 5% GDP vào năm 2035, với 3,5% dành cho quốc phòng cốt lõi và 1,5% cho cơ sở hạ tầng và công nghiệp quốc phòng, đưa ngân sách quân sự hàng năm của NATO lên 3.000 tỷ USD. Đức, chỉ đứng sau Hoa Kỳ, đóng vai trò trung tâm trong kế hoạch này, không chỉ tăng chi tiêu mà còn đảm nhận trách nhiệm tích hợp hệ thống phòng thủ châu Âu, từ nâng cấp căn cứ quân sự đến xây dựng an ninh mạng và bảo vệ năng lượng. Đức đang chuyển từ thế phòng thủ thụ động sang thế tấn công chủ động, sẵn sàng thay thế Hoa Kỳ trong vai trò dẫn dắt NATO để Washington tập trung vào khu vực châu Á - Thái Bình Dương.
Thái độ xã hội Đức cũng đang thay đổi. Tướng Carsten Breuer, Tổng tư lệnh quân đội Đức, cảnh báo rằng mối đe dọa từ Nga là "cận kề" và NATO chỉ có bốn năm để chuẩn bị. Ông nhấn mạnh rằng vấn đề không phải là Đức muốn bao nhiêu thời gian, mà là Tổng thống Putin cho châu Âu bao nhiêu thời gian. Báo cáo từ Ủy viên Lực lượng Vũ trang Đức Eva Högl chỉ ra những thiếu hụt nghiêm trọng về đạn dược, quân số và cơ sở vật chất, với chi phí sửa chữa doanh trại ước tính lên tới 67 tỷ euro. Dư luận Đức, từng bị định hình bởi lịch sử Thế chiến thứ hai với sự thận trọng và hoài nghi về quân đội, nay đang chuyển biến. Giới trẻ Đức nhận ra rằng một quân đội mạnh là cần thiết để bảo vệ tự do và dân chủ, và xã hội dần chấp nhận sự thay đổi này.
Quan hệ Đức-Nga, vốn đã căng thẳng qua nhiều thế kỷ, nay càng leo thang. Từ Chiến tranh Bảy năm (1756-1763) đến Thế chiến thứ hai và Chiến tranh Lạnh, hai nước luôn ở thế đối đầu hoặc hợp tác đầy toan tính. Sau cuộc xung đột Nga-Ukraine, Đức trở thành mục tiêu chính của Nga, với 55% người Nga được khảo sát bởi Trung tâm Levada coi Đức là "kẻ thù số một". Thủ tướng Merz công khai chỉ trích Nga, cáo buộc Moscow phát động "chiến tranh hỗn hợp" thông qua tấn công mạng, phá hoại cơ sở hạ tầng và lan truyền thông tin sai lệch. Đức đáp trả bằng các biện pháp trừng phạt kinh tế, ngoại giao cứng rắn và tăng cường hỗ trợ Ukraine, củng cố vị thế dẫn đầu trong nỗ lực đoàn kết châu Âu chống lại Nga.
Sự trỗi dậy của Đức không chỉ là câu chuyện về ngân sách hay vũ khí. Đó là sự thức tỉnh của một dân tộc từng say mê hòa bình, nay nhận ra rằng hòa bình chỉ có thể được bảo đảm bởi sức mạnh. Lấy cảm hứng từ sự tái lập uy quyền của Hoa Kỳ dưới thời Tổng thống Trump, Đức đang đi theo con đường tương tự, xây dựng một lực lượng quân sự đủ sức răn đe và bảo vệ châu Âu. Với kế hoạch đầu tư 1.000 tỷ euro vào cơ sở hạ tầng và quốc phòng, Đức không chỉ phá vỡ chủ nghĩa bảo thủ tài chính mà còn gửi thông điệp rõ ràng: nước Đức mới sẽ không còn đứng dưới cái ô của Hoa Kỳ mà sẵn sàng dẫn dắt châu Âu vào một kỷ nguyên mới.