Ukraine bị bỏ rơi? Căng thẳng leo thang khi Trump đàm phán với Putin
.png)
Hôm nay, ngày 15 tháng 8 năm 2025, thế giới đang nín thở dõi theo diễn biến từ Anchorage, Alaska, nơi cuộc gặp được kỳ vọng sẽ định hình tương lai cuộc chiến Ukraine đã rơi vào hỗn loạn. Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump, với phong cách quyết liệt và đầy tham vọng, đã bước vào cuộc đối thoại trực tiếp với Tổng thống Nga Vladimir Putin, với mục tiêu chấm dứt cuộc xung đột đã kéo dài hơn ba năm giữa Nga và Ukraine. Nhưng thay vì một bước đột phá, những gì diễn ra là một loạt các tuyên bố mâu thuẫn, những lời đe dọa sắc lạnh và một thực tế khắc nghiệt: hòa bình vẫn là một viễn cảnh xa vời. Cuộc gặp này không chỉ làm lộ rõ sự chia rẽ sâu sắc giữa các cường quốc mà còn làm dấy lên nỗi lo về một cuộc đối đầu toàn cầu mới, khi các đồng minh châu Âu và Ukraine bày tỏ sự giận dữ và lo ngại trước những động thái đơn phương của Trump.
Cuộc chiến ở Ukraine, khởi đầu từ cuộc xâm lược của Nga vào năm 2022, đã trở thành một trong những cuộc xung đột đẫm máu nhất châu Âu kể từ Thế chiến thứ hai. Với hàng trăm ngàn binh sĩ thiệt mạng và bị thương, cùng hàng triệu người dân bị mất nhà cửa, áp lực quốc tế để đạt được một lệnh ngừng bắn ngày càng gia tăng. Tổng thống Trump, người đã cam kết trong chiến dịch tranh cử rằng sẽ chấm dứt cuộc chiến “trong vòng 24 giờ” sau khi nhậm chức, đã đặt cược uy tín chính trị của mình vào cuộc gặp này. Ông tuyên bố trên Truth Social vào ngày 8 tháng 8 rằng ông sẽ gặp Putin tại Alaska, một lựa chọn mang tính biểu tượng nhằm nhấn mạnh tầm quan trọng của sự kiện. Tuy nhiên, những tuyên bố lạc quan ban đầu của Trump đã nhanh chóng bị lu mờ bởi thực tế phức tạp của địa chính trị.
Chỉ 48 giờ trước cuộc gặp, Trump đã phát đi một cảnh báo cứng rắn tới Putin, tuyên bố rằng sẽ có “hậu quả nghiêm trọng” nếu Nga không đồng ý với một lệnh ngừng bắn. Phát biểu tại Nhà Trắng sau khi công bố danh sách những người nhận giải thưởng Kennedy Center Honors, Trump không nêu rõ hậu quả cụ thể, nhưng các nhà phân tích suy đoán rằng ông ám chỉ các biện pháp trừng phạt kinh tế khắc nghiệt hơn hoặc thậm chí là hành động quân sự. Lời đe dọa này được đưa ra sau khi Trump tham vấn với các lãnh đạo châu Âu, những người nhấn mạnh rằng một lệnh ngừng bắn phải là bước đầu tiên trong bất kỳ cuộc đàm phán nào. Thủ tướng Đức Friedrich Merz, người tổ chức một cuộc gọi khẩn cấp với Trump, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy và các nhà lãnh đạo khác của Liên minh Châu Âu, đã nhấn mạnh rằng “lợi ích an ninh cơ bản của châu Âu và Ukraine phải được bảo vệ”.
Tuy nhiên, sự tự tin của Trump đã nhanh chóng chuyển thành sự mơ hồ. Trong một cuộc phỏng vấn trên Fox Radio với Brian Kilmeade chỉ một ngày trước cuộc gặp, Trump tuyên bố ông kỳ vọng Putin sẽ ký một thỏa thuận vào cuối cuộc gặp. “Tôi tin rằng giờ đây ông ấy đã bị thuyết phục để đạt được một thỏa thuận. Tôi sẽ biết rất nhanh,” Trump nói, thậm chí còn đề xuất ba địa điểm khác nhau, bao gồm cả Alaska, cho một cuộc gặp ba bên trong tương lai. Nhưng chỉ vài giờ sau, ông lại thừa nhận khả năng thất bại, gọi cuộc gặp là một “cuộc thăm dò cảm xúc” và nói rằng nó “có thể tốt, nhưng cũng có thể tệ”. Sự thiếu nhất quán này đã làm dấy lên nghi ngờ về sự chuẩn bị của Trump và khả năng của ông trong việc đối phó với một nhà lãnh đạo như Putin, người được biết đến với sự khôn ngoan và không khoan nhượng trong đàm phán.
Trong khi đó, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy đã bày tỏ sự phẫn nộ rõ rệt trước việc bị loại khỏi cuộc gặp. Zelenskyy, người đã tham gia cuộc gọi khẩn cấp với các lãnh đạo châu Âu, cảnh báo rằng bất kỳ thỏa thuận hòa bình nào không có sự tham gia của Kyiv sẽ dẫn đến “những giải pháp chết”. Ông nhấn mạnh rằng Putin “đang lừa dối” khi tuyên bố Nga có khả năng chiếm toàn bộ Ukraine và rằng các lệnh trừng phạt quốc tế đang gây tổn hại nghiêm trọng đến nền kinh tế chiến tranh của Moscow. “Putin không thực sự muốn hòa bình,” Zelenskyy nói trong một bài phát biểu tại Berlin, nơi ông tham gia cùng Thủ tướng Merz. “Ông ta đang cố gắng gây áp lực trên mọi mặt trận của Ukraine để chứng minh rằng Nga có thể chiếm lĩnh tất cả.” Sự hoài nghi của Zelenskyy được củng cố bởi các chuyên gia chính sách đối ngoại, như Daniel Hamilton từ Viện Brookings, người cảnh báo rằng cuộc gặp Trump-Putin “khó có thể tạo ra bất kỳ điều gì chấp nhận được đối với Ukraine”.
Các đồng minh châu Âu cũng bày tỏ sự lo lắng ngày càng tăng. Tổng thư ký NATO Mark Rutte gọi cuộc gặp là một “bài kiểm tra” đối với ý định thực sự của Putin, nhấn mạnh rằng Ukraine phải tự quyết định tương lai của mình. Một tuyên bố chung từ các lãnh đạo của Pháp, Đức, Ý, Ba Lan, Phần Lan, Anh và Liên minh Châu Âu vào ngày 10 tháng 8 nhấn mạnh sự cần thiết của một “hòa bình công bằng và lâu dài” với “những đảm bảo an ninh mạnh mẽ và đáng tin cậy” cho Kyiv. Họ nhấn mạnh rằng “con đường hòa bình ở Ukraine không thể được quyết định mà không có Ukraine” và rằng các đường biên giới quốc tế không được thay đổi bằng vũ lực. Tuyên bố này là một lời nhắc nhở rõ ràng tới Trump rằng bất kỳ thỏa thuận nào không có sự tham gia của Ukraine sẽ bị phản đối mạnh mẽ.
Trong khi đó, phía Nga vẫn giữ thái độ cứng rắn. Một nguồn tin từ Văn phòng Tổng thống Ukraine tiết lộ với The Kyiv Independent rằng Putin có thể yêu cầu Kyiv rút quân khỏi các khu vực Donetsk và Luhansk để đổi lấy việc Nga rút quân khỏi Kharkiv và Sumy. Đề xuất này, theo nguồn tin, sẽ bị Ukraine “từ chối thẳng thừng”. Chuyên gia về Nga Ryhor Nizhnikau từ Viện Quan hệ Quốc tế Phần Lan nhận định rằng cuộc gặp này chỉ là một chiến thuật của Putin để “câu giờ” và tránh các lệnh trừng phạt mới từ Mỹ. “Putin không thay đổi lập trường về cuộc chiến. Ông ta muốn tiếp tục cuộc chiến,” Nizhnikau nói, nhấn mạnh rằng bất kỳ trì hoãn nào trong các biện pháp trừng phạt sẽ chỉ khuyến khích Moscow và Bắc Kinh tiếp tục hành động hiện tại.
Sự căng thẳng càng gia tăng khi Liên minh Châu Âu tuyên bố đang chuẩn bị gói trừng phạt thứ 19 nhằm vào Nga, với lời khẳng định từ nhà ngoại giao EU Kaja Kallas rằng “không có bất kỳ nhượng bộ nào được thảo luận” cho đến khi Nga đồng ý với một lệnh ngừng bắn vô điều kiện. Gói trừng phạt này, theo sau gói trừng phạt “mạnh nhất từ trước đến nay” vào ngày 18 tháng 7, nhằm tăng áp lực kinh tế lên Moscow, vốn đang phải đối mặt với tình trạng thiếu lao động nghiêm trọng do thương vong trong chiến tranh. Các báo cáo cho thấy Nga đã chuyển sang sử dụng lao động từ Triều Tiên, với hàng chục ngàn công nhân phải làm việc trong điều kiện khắc nghiệt, gần như nô lệ, để bù đắp thiếu hụt.
Trong bối cảnh này, các động thái của Trump đã gây ra những phản ứng trái chiều. Một số người ủng hộ ông trên nền tảng X ca ngợi ông vì đã cố gắng đàm phán trực tiếp với Putin, với một bài đăng từ @RealAlexJones tuyên bố rằng Kremlin đã chấp nhận một thỏa thuận hòa bình và cuộc gặp sẽ chính thức hóa điều đó. Tuy nhiên, những người khác, như @samagreene, gọi đây là “một ngày không tốt cho Ukraine”, lập luận rằng Trump đang cho phép Putin giả vờ thiện chí trong khi né tránh các lệnh trừng phạt. Một bài đăng từ @Maks_NAFO_FELLA trích dẫn một quan chức Mỹ nói rằng Putin đã “lợi dụng sự tôn trọng của Trump” và “làm ông ấy xấu hổ” bằng cách công khai thách thức tổng thống Mỹ.
Khi cuộc gặp ở Alaska diễn ra, thế giới đang chứng kiến một khoảnh khắc quyết định. Liệu Trump có thể buộc Putin ngồi vào bàn đàm phán, hay ông sẽ bị mắc kẹt trong một trò chơi địa chính trị mà ông chưa chuẩn bị kỹ lưỡng? Nỗi lo lớn nhất của các đồng minh châu Âu và Ukraine là Putin, với kinh nghiệm của một nhà lãnh đạo đã cầm quyền hơn hai thập kỷ, có thể thao túng Trump để đạt được những nhượng bộ có lợi cho Moscow. Trong khi đó, Ukraine vẫn kiên định rằng bất kỳ thỏa thuận nào không tôn trọng chủ quyền của họ sẽ không bao giờ được chấp nhận. Khi các nhà lãnh đạo thế giới chờ đợi kết quả, một điều rõ ràng: con đường tới hòa bình vẫn đầy chông gai, và những quyết định được đưa ra trong những ngày tới có thể định hình trật tự toàn cầu trong nhiều năm tới.