Nga Và Iran: Liên Minh Nguy Hiểm Trong Bóng Tối Chiến Tranh
Trong bối cảnh chiến tranh ở Ukraine tiếp tục leo thang và xung đột Israel-Iran để lại những vết thương chưa lành, một mối quan hệ đang âm thầm định hình lại cục diện địa chính trị toàn cầu: liên minh ngày càng chặt chẽ giữa Nga và Iran. Theo các báo cáo từ Kyiv Independent, Nga đã tăng cường nhập khẩu máy bay không người lái Shahed từ Iran, với thông tin cho rằng Triều Tiên đang xem xét gửi 25.000 công nhân để hỗ trợ Nga sản xuất các loại vũ khí này. Trong khi đó, Iran, sau cuộc chiến ngắn ngày với Israel, đang tận dụng mối quan hệ với Moscow để củng cố vị thế của mình trước các lệnh trừng phạt của phương Tây. Liệu liên minh này có phải là một chiến lược để cả hai quốc gia chống lại sự cô lập quốc tế, hay là một mối đe dọa mới, đẩy thế giới đến gần hơn với một cuộc chiến tranh toàn diện?
Cuộc chiến ở Ukraine, giờ đã kéo dài hơn ba năm, không chỉ là một cuộc xung đột giữa Nga và Ukraine mà còn là một đấu trường nơi các cường quốc toàn cầu thử nghiệm sức mạnh và ý chí của nhau. Theo Kyiv Independent, Nga đã mất hơn 1.016.720 binh sĩ kể từ khi bắt đầu cuộc xâm lược vào tháng 2 năm 2022, với 970 người bị tiêu diệt chỉ trong 24 giờ qua tính đến ngày 27 tháng 6 năm 2025. Tuy nhiên, bất chấp những tổn thất nặng nề, Nga vẫn duy trì sức mạnh quân sự đáng gờm, phần lớn nhờ vào sự hỗ trợ từ các đồng minh như Iran. Máy bay không người lái Shahed, được Iran cung cấp, đã trở thành một phần không thể thiếu trong chiến lược của Nga, với các cuộc tấn công vào Kyiv, Dnipro và Odesa gây ra thiệt hại nghiêm trọng cho cơ sở hạ tầng dân sự và làm gia tăng số thương vong.
Sự hợp tác giữa Nga và Iran không chỉ giới hạn ở lĩnh vực quân sự. Theo Al Jazeera, Nga đã trở thành một trong những đối tác thương mại quan trọng nhất của Iran, đặc biệt trong bối cảnh Tehran phải đối mặt với các lệnh trừng phạt kinh tế từ Mỹ và EU sau cuộc chiến với Israel. Các tàu chở dầu thuộc “hạm đội bóng tối” của Iran, được sử dụng để né tránh các lệnh trừng phạt, đã cung cấp một lượng lớn dầu thô cho Trung Quốc, một đồng minh chiến lược của cả Nga và Iran. Trong khi đó, Nga đã hỗ trợ Iran bằng cách cung cấp các hệ thống phòng không tiên tiến và công nghệ quân sự, giúp Tehran củng cố khả năng phòng thủ trước các cuộc tấn công tiềm tàng từ Mỹ hoặc Israel. Sự phụ thuộc lẫn nhau này đã tạo ra một liên minh nguy hiểm, nơi cả hai quốc gia đều có lợi ích trong việc làm suy yếu trật tự quốc tế do phương Tây dẫn dắt.
Trong bối cảnh đó, cuộc chiến ngắn ngày giữa Israel và Iran, kết thúc bằng một lệnh ngừng bắn mong manh vào ngày 24 tháng 6 năm 2025, đã làm nổi bật vai trò của Nga như một người chơi quan trọng ở Trung Đông. Theo Fox News, cuộc tấn công của Mỹ và Israel vào các cơ sở hạt nhân của Iran, dù được tuyên bố là “thành công vang dội”, lại không thể ngăn chặn hoàn toàn chương trình hạt nhân của Tehran. Iran, với sự hỗ trợ từ Nga, đã nhanh chóng bắt đầu tái thiết các cơ sở bị phá hủy, đồng thời tăng cường các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái vào các mục tiêu của Israel ở Syria và Lebanon. Lãnh tụ Tối cao Iran Ayatollah Ali Khamenei, trong bài phát biểu ngày 26 tháng 6, đã ca ngợi Nga như một “đối tác đáng tin cậy”, đồng thời đe dọa trả đũa Mỹ và Israel nếu có thêm bất kỳ hành động quân sự nào.
Sự liên minh giữa Nga và Iran không chỉ gây lo ngại cho phương Tây mà còn làm phức tạp thêm tình hình ở Ukraine. Theo Reuters, Nga đã tận dụng sự phân tâm của thế giới vào cuộc xung đột Israel-Iran để tăng cường các cuộc tấn công vào Ukraine, với 333 cuộc tấn công vào 14 khu định cư ở vùng Zaporizhzhia chỉ trong ngày 26 tháng 6. Việc Nga chiếm được làng Shevchenko ở Donetsk, nơi có trữ lượng lithium quý giá, cho thấy Kremlin không chỉ nhắm đến các mục tiêu quân sự mà còn muốn kiểm soát các nguồn tài nguyên chiến lược. Trong khi đó, Ukraine, dù đạt được những chiến thắng đáng kể như chiến dịch “Operation Spiderweb” – vô hiệu hóa 12 máy bay ném bom chiến lược của Nga – vẫn đang phải đối mặt với nguy cơ bị cô lập trên trường quốc tế.
Tổng thống Trump, người đang cố gắng đóng vai trò trung gian trong cả hai cuộc xung đột ở Ukraine và Trung Đông, dường như đang bị giằng xé giữa các ưu tiên. Trong một phát biểu gần đây, Trump gọi lời tuyên bố của Tổng thống Vladimir Putin về việc sẵn sàng đàm phán hòa bình ở Istanbul là “rất dễ chịu”. Tuy nhiên, việc Trump hủy bỏ cuộc gặp với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tại hội nghị G7 ở Canada để tập trung vào vấn đề Trung Đông đã khiến nhiều người Ukraine cảm thấy bị phản bội. Một nghị sĩ Ukraine, Oleksandr Merezhko, đã rút lại đề cử Trump cho giải Nobel Hòa bình, cáo buộc ông “đổ lỗi cho Ukraine về cuộc chiến do Nga khởi xướng”. Sự thiếu nhất quán trong chính sách của Trump không chỉ làm suy yếu niềm tin của Ukraine mà còn tạo cơ hội cho Nga và Iran củng cố liên minh của họ.
Trong khi đó, người dân Ukraine và Iran đang phải trả giá cho những toan tính địa chính trị này. Ở Ukraine, các cuộc tấn công liên tiếp của Nga vào Kyiv, Dnipro và Kharkiv đã khiến hàng chục người thiệt mạng, với hình ảnh những ngôi nhà đổ nát và những gia đình tan vỡ trở thành biểu tượng đau thương của cuộc chiến. Ở Iran, các lễ tang cho các nhà khoa học hạt nhân và sĩ quan quân đội thiệt mạng trong các cuộc không kích của Mỹ và Israel là lời nhắc nhở về cái giá của xung đột. Cả hai quốc gia, dù ở hai mặt trận khác nhau, đều đang bị kẹt trong một trò chơi quyền lực toàn cầu, nơi các cường quốc sử dụng họ như những con cờ để đạt được lợi ích riêng.
Liên minh giữa Nga và Iran, vì vậy, không chỉ là một mối đe dọa quân sự mà còn là một thách thức đối với trật tự thế giới. Nếu không có sự can thiệp mạnh mẽ từ phương Tây, đặc biệt là từ Mỹ và EU, liên minh này có thể tiếp tục mở rộng, kéo dài các cuộc xung đột ở cả Ukraine và Trung Đông. NATO, với cam kết tăng chi tiêu quốc phòng lên 5% GDP, cần phải hành động quyết đoán hơn để đối phó với mối đe dọa kép từ Moscow và Tehran. Trong khi đó, Ukraine và các đồng minh cần một chiến lược rõ ràng để không chỉ chống lại Nga mà còn ngăn chặn sự lan rộng của ảnh hưởng Iran trong khu vực.
Người dân Ukraine, với tinh thần bất khuất, tiếp tục chiến đấu vì tự do và độc lập. Nhưng họ không thể làm điều đó một mình. Cộng đồng quốc tế, từ Washington đến Brussels, cần nhận ra rằng việc bỏ rơi Ukraine hoặc xem nhẹ mối đe dọa từ liên minh Nga-Iran sẽ chỉ dẫn đến những hậu quả thảm khốc hơn. Lịch sử đang dõi theo, và mỗi ngày trôi qua là một cơ hội để thế giới chứng minh rằng họ không chỉ nói về tự do mà còn sẵn sàng chiến đấu vì nó.