Nga tấn công Ukraine khiến 10 người thiệt mạng trước cuộc gặp giữa TT.Trump và Zelenskiy
Khói bụi mù mịt bốc lên từ đống đổ nát của một khu chung cư năm tầng ở Kharkiv, nơi một gia đình, bao gồm một đứa trẻ mới biết đi và anh trai 16 tuổi, bị giết chết trong một cuộc tấn công bằng máy bay không người lái của Nga vào rạng sáng thứ Hai, ngày 18 tháng 8 năm 2025. Chỉ cách đó vài giờ, một tên lửa đạn đạo đã xé toạc bầu trời Zaporizhzhia, cướp đi sinh mạng của ba người và làm bị thương hàng chục người khác. Tổng cộng, ít nhất 10 dân thường thiệt mạng và 35 người bị thương trong một loạt các cuộc tấn công tàn bạo của Nga trên khắp Ukraine, từ Kharkiv ở phía đông bắc đến Odesa ở phía nam. Những vụ tấn công này, được Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy mô tả là “có tính biểu tượng và đầy thách thức,” diễn ra ngay trước thềm một cuộc gặp mang tính bước ngoặt tại Nhà Trắng giữa Zelenskyy và Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump. Cuộc gặp này, được lên kế hoạch vào ngày 18 tháng 8, không chỉ có sự tham gia của Zelenskyy mà còn có các nhà lãnh đạo châu Âu như Chủ tịch Ủy ban Châu Âu Ursula von der Leyen, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron và Thủ tướng Anh Keir Starmer, nhằm củng cố sự đoàn kết của phương Tây trong việc hỗ trợ Ukraine đối phó với cuộc xâm lược của Nga, vốn đã kéo dài sang năm thứ tư.
Trong bối cảnh chiến tranh vẫn không ngừng nghỉ, các cuộc tấn công của Nga dường như mang thông điệp rõ ràng: Moscow không có ý định giảm căng thẳng, bất chấp những nỗ lực ngoại giao gần đây. Chỉ ba ngày trước, Tổng thống Trump đã tiếp Tổng thống Nga Vladimir Putin tại Alaska, trong một cuộc họp được ông mô tả là đạt được “tiến bộ lớn” hướng tới một thỏa thuận hòa bình. Tuy nhiên, các cuộc tấn công vào thứ Hai cho thấy sự bất lực hoặc không sẵn lòng của Kremlin trong việc kiềm chế hành động quân sự, ngay cả khi các cuộc đàm phán cấp cao đang diễn ra. Zelenskyy, trong một bài đăng trên X, đã gọi các vụ tấn công này là “những vụ giết người có chủ ý” nhằm gây áp lực lên Ukraine và làm suy yếu các nỗ lực ngoại giao. Ông nhấn mạnh rằng việc nhượng bộ thêm lãnh thổ cho Nga sẽ chỉ khuyến khích Moscow tiếp tục cuộc chiến, đồng thời cảnh báo rằng một thỏa thuận hòa bình có lợi cho Kremlin sẽ là “sự sỉ nhục” đối với những nỗ lực của Ukraine và các đồng minh.
Tại Kharkiv, cách biên giới Nga chỉ 30 km, hình ảnh những nhân viên cứu hộ lội qua đống đổ nát và kính vỡ để đưa những người sống sót ra ngoài đã khắc họa rõ nét sự tàn khốc của cuộc chiến. Một nhân chứng, Olena Yakusheva, nghẹn ngào chia sẻ với Reuters: “Đây chỉ là một khu chung cư bình thường… những gia đình có con nhỏ, một sân chơi cho trẻ em. Chúng tôi chỉ đang sống cuộc đời của mình.” Cảnh tượng một nhân viên y tế cố gắng hồi sinh đứa trẻ mới biết đi, quần áo rách nát và phủ đầy bụi, là một lời nhắc nhở đau đớn về cái giá mà dân thường Ukraine đang phải trả. Trong khi đó, tại Zaporizhzhia, một cuộc tấn công bằng bom lượn đã giết chết một đứa trẻ và làm bị thương sáu người khác, bao gồm hai trẻ em. Ở Odesa, một cuộc tấn công bằng máy bay không người lái đã làm hư hại một kho dầu thuộc sở hữu của công ty nhà nước SOCAR của Azerbaijan, đánh dấu lần thứ hai trong hai tuần cơ sở này bị tấn công.
Những cuộc tấn công này không chỉ là hành động quân sự mà còn là một thông điệp chính trị. Chúng diễn ra ngay sau khi Trump công khai thúc giục Ukraine từ bỏ Crimea, khu vực bị Nga sáp nhập vào năm 2014, và từ chối tham vọng gia nhập NATO như một phần của thỏa thuận hòa bình. Trong một bài đăng trên Truth Social vào tối Chủ nhật, Trump viết: “Tổng thống Zelenskyy của Ukraine có thể chấm dứt chiến tranh với Nga gần như ngay lập tức nếu ông ấy muốn, nhưng ông ấy có thể tiếp tục chiến đấu. Không lấy lại được Crimea mà Obama đã để mất… và KHÔNG ĐƯỢC GIA NHẬP NATO.” Quan điểm này đã gây ra sự bất an trong số các đồng minh của Ukraine, những người lo ngại rằng Trump có thể gây áp lực buộc Kyiv phải chấp nhận một thỏa thuận bất lợi, có thể bao gồm việc nhượng bộ các vùng lãnh thổ như Donbas, Zaporizhzhia và Kherson, nơi Nga đang kiểm soát một phần.
Zelenskyy, được sự hỗ trợ của các nhà lãnh đạo châu Âu, đã kiên quyết bác bỏ ý tưởng nhượng bộ lãnh thổ. Ông lập luận rằng việc trao thêm đất cho Nga sẽ không chỉ làm suy yếu chủ quyền của Ukraine mà còn tạo tiền lệ nguy hiểm cho các hành động xâm lược trong tương lai. “Nếu chúng ta từ bỏ Donbas, ngày mai họ sẽ đòi Zaporizhzhia và Kherson,” Dmytro Furlet, một kỹ sư 44 tuổi ở Kyiv, nói với Reuters, phản ánh tâm lý phổ biến của người dân Ukraine. Trong khi đó, các nhà lãnh đạo châu Âu, bao gồm Thủ tướng Đức Friedrich Merz và Tổng thống Phần Lan Alexander Stubb, đã nhấn mạnh sự cần thiết của các đảm bảo an ninh “thép” cho Ukraine, bất kể kết quả của các cuộc đàm phán. Họ lập luận rằng bất kỳ thỏa thuận nào cũng phải bao gồm Ukraine trong các cuộc thảo luận về lãnh thổ và bảo vệ các vùng đất còn lại của nước này.
Cuộc gặp tại Nhà Trắng hôm thứ Hai được xem là một thời điểm quan trọng. Zelenskyy, cùng với các đồng minh châu Âu, dự kiến sẽ thúc đẩy các đảm bảo an ninh mạnh mẽ từ Hoa Kỳ, tương tự như Điều 5 của NATO, để bảo vệ Ukraine trước các cuộc xâm lược trong tương lai. Tuy nhiên, Trump, với cách tiếp cận “Nước Mỹ trên hết,” dường như nghiêng về việc thúc đẩy một giải pháp nhanh chóng, ngay cả khi điều đó có nghĩa là Ukraine phải chịu thiệt thòi. Ngoại trưởng Hoa Kỳ Marco Rubio, trong một cuộc phỏng vấn với CBS, đã bác bỏ những lo ngại rằng Trump sẽ “ép buộc” Zelenskyy vào một thỏa thuận bất lợi, nhấn mạnh rằng Hoa Kỳ chỉ đóng vai trò trung gian và các điều khoản cuối cùng phải được Ukraine và Nga thống nhất. Tuy nhiên, những lời lẽ này khó có thể xoa dịu những lo ngại của Kyiv, đặc biệt khi các cuộc tấn công của Nga vẫn tiếp diễn với cường độ ngày càng tăng.
Trong khi đó, Nga tiếp tục phủ nhận việc nhắm mục tiêu vào dân thường, mặc dù hàng ngàn người đã thiệt mạng kể từ khi cuộc xâm lược toàn diện của họ bắt đầu vào tháng 2 năm 2022. Lực lượng không quân Ukraine báo cáo rằng Nga đã phóng 140 máy bay không người lái và bốn tên lửa vào Ukraine trong đêm, với 88 máy bay không người lái bị bắn hạ. Các cuộc tấn công đã nhắm vào 25 địa điểm trên sáu khu vực khác nhau, làm nổi bật quy mô và sự tàn nhẫn của chiến dịch quân sự của Moscow. Zelenskyy, trong bài phát biểu tối Chủ nhật, nhấn mạnh rằng Nga “vẫn tiếp tục giết chóc” ngay cả trong ngày diễn ra các cuộc đàm phán, gọi đây là bằng chứng cho thấy Moscow không có ý định chấm dứt chiến tranh. Ông kêu gọi một lập trường mạnh mẽ từ Hoa Kỳ, khẳng định rằng “chỉ có sức mạnh mới được Nga tôn trọng.”
Khi Zelenskyy chuẩn bị đối mặt với Trump, áp lực đang gia tăng từ mọi phía. Đối với Ukraine, cuộc chiến không chỉ là vấn đề lãnh thổ mà còn là sự sống còn của một quốc gia. Các đồng minh châu Âu, trong khi thể hiện sự đoàn kết, cũng đang phải đối mặt với những thách thức trong nước và sự mệt mỏi từ việc hỗ trợ Ukraine kéo dài. Trump, với tư cách là người dẫn dắt các cuộc đàm phán, nắm giữ một vị trí then chốt, nhưng những phát ngôn gần đây của ông cho thấy ông có thể ưu tiên một giải pháp nhanh chóng hơn là một giải pháp công bằng. Trong bối cảnh đó, những hình ảnh về đống đổ nát ở Kharkiv và những tiếng khóc của người dân Ukraine là lời nhắc nhở rằng bất kỳ thỏa thuận hòa bình nào cũng phải đặt lợi ích của Ukraine lên hàng đầu, nếu không muốn cái giá của hòa bình trở thành sự đầu hàng.