Zelensky đưa 6 lãnh đạo châu Âu đến gặp Trump: Cuộc họp thời khắc định sức mạnh hay cái bẫy chính trị?
.png)
WASHINGTON, D.C. – Vào thứ Hai, ngày 18 tháng 8 năm 2025, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskỳ sẽ bước vào Nhà Trắng, không chỉ với tư cách là lãnh đạo của một quốc gia đang bị tàn phá bởi chiến tranh, mà còn được hậu thuẫn bởi một liên minh sáu lãnh đạo châu Âu từ Anh, Pháp, Đức, Ý, Phần Lan và Liên minh Châu Âu. Cuộc gặp với Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump không chỉ là một sự kiện ngoại giao thông thường; nó mang tầm vóc của một thời khắc lịch sử, nơi các liên minh được thử thách, các chiến lược được định hình và tương lai của cuộc xung đột Nga-Ukraine có thể được định đoạt. Với bối cảnh căng thẳng địa chính trị, cuộc họp này là một bước đi táo bạo, thể hiện sự đoàn kết của châu Âu bên cạnh Ukraine, nhưng cũng tiềm ẩn những rủi ro không thể xem nhẹ.
Bối cảnh căng thẳng: Một liên minh chống lại áp lực
Cuộc gặp này diễn ra chỉ vài ngày sau hội nghị thượng đỉnh Trump-Putin tại Anchorage, Alaska, nơi Tổng thống Trump và Tổng thống Nga Vladimir Putin đã không đạt được thỏa thuận nào để chấm dứt cuộc chiến ở Ukraine, cuộc xung đột đẫm máu nhất châu Âu kể từ Thế chiến II. Hội nghị thượng đỉnh Alaska, được tổ chức vào thứ Sáu, ngày 15 tháng 8, đã kết thúc trong sự thất vọng, với Trump tuyên bố: “Không có thỏa thuận cho đến khi có thỏa thuận.” Putin, trong khi đó, ám chỉ một “sự hiểu biết” giữa hai bên nhưng từ chối tiết lộ chi tiết, làm dấy lên nghi ngờ về ý định thực sự của ông.
Zelenskỳ, người bị loại khỏi cuộc gặp Trump-Putin trước đó, giờ đây xuất hiện với sự hỗ trợ mạnh mẽ từ các đồng minh châu Âu. Các lãnh đạo từ Anh (Thủ tướng Keir Starmer), Pháp (Tổng thống Emmanuel Macron), Đức (Thủ tướng Friedrich Merz), Ý (Thủ tướng Giorgia Meloni), Phần Lan (Tổng thống Alexander Stubb) và Chủ tịch Ủy ban Châu Âu Ursula von der Leyen đã cam kết đứng sau Zelenskỳ trong nỗ lực đảm bảo một cuộc đối thoại suôn sẻ hơn với Trump. Sự hiện diện của họ không chỉ là biểu tượng của sự đoàn kết mà còn là một thông điệp rõ ràng: Châu Âu sẽ không để Ukraine đứng một mình trước áp lực từ Washington hay Moscow.
Tướng Pháp đã nghỉ hưu Dominique Trinquand, cựu lãnh đạo phái đoàn quân sự Pháp tại Liên Hợp Quốc, nhận xét: “Người châu Âu rất sợ lặp lại cảnh tượng trong Phòng Bầu dục hồi tháng Hai, khi Trump và Zelenskỳ đã có một cuộc trao đổi căng thẳng. Họ muốn hỗ trợ Zelenskỳ hết mức có thể.” Cuộc gặp tháng Hai giữa Trump và Zelenskỳ đã để lại những vết thương chính trị, với những bất đồng công khai về cách tiếp cận giải pháp cho cuộc chiến. Lần này, sự hiện diện của các lãnh đạo châu Âu là một nỗ lực nhằm củng cố vị thế của Zelenskỳ, đồng thời tạo áp lực lên Trump để đảm bảo ông không đưa ra những nhượng bộ bất lợi cho Ukraine.
Chiến lược của Zelenskỳ: Hòa bình hay đối đầu?
Zelenskỳ bước vào cuộc họp này với một lập trường kiên định: hòa bình phải là “bền vững” và không thể đạt được dưới áp lực quân sự từ Nga. Ông đã công khai bác bỏ ý tưởng về một lệnh ngừng bắn đơn thuần, lập luận rằng điều này chỉ tạo cơ hội cho Putin tái vũ trang và tiếp tục các cuộc tấn công. Trong một cuộc họp báo gần đây tại Brussels, Zelenskỳ nhấn mạnh: “Một lệnh ngừng bắn chỉ là một khoảng nghỉ để Putin thảo luận các yêu sách của mình. Điều đó là không thể khi ông ta không muốn dừng việc giết chóc.”
Quan điểm của Zelenskỳ được củng cố bởi thực tế trên chiến trường. Chỉ vài ngày trước hội nghị thượng đỉnh Alaska, lực lượng Nga đã đạt được một bước đột phá đáng kể gần thị trấn khai thác than Dobropillia, đánh dấu sự thay đổi lãnh thổ lớn nhất trong năm nay. Với khoảng 100.000 quân Nga tiến công trên hai mặt trận riêng biệt, Ukraine đang đối mặt với áp lực quân sự ngày càng gia tăng. Các nhà phân tích quốc phòng cho biết Nga đã sử dụng các lực lượng nhỏ gọn và các đơn vị phá hoại để xuyên thủng phòng tuyến Ukraine, khiến tình hình trở nên “hỗn loạn” theo đánh giá của cơ quan DeepState của Ukraine.
Trong bối cảnh này, Zelenskỳ nhấn mạnh vai trò quan trọng của sự hỗ trợ từ Mỹ và châu Âu. Ông lập luận rằng một “bảo đảm an ninh” cho Ukraine phải bao gồm một lực lượng quân đội mạnh mẽ, được tài trợ bởi châu Âu và trang bị bởi cả sản xuất trong nước lẫn nguồn cung từ Mỹ. “Có những thứ chúng tôi thiếu và chỉ có ở Hoa Kỳ,” ông nói, ám chỉ các hệ thống vũ khí tiên tiến mà Ukraine cần để chống lại Nga.
Châu Âu: Tăng cường cam kết hay bị kẹt trong thế lưỡng nan?
Sự tham gia của các lãnh đạo châu Âu trong cuộc họp này không chỉ là một cử chỉ đoàn kết mà còn phản ánh sự thay đổi chiến lược trước chính sách của Trump. Tổng thống Mỹ đã tuyên bố rõ ràng rằng ông muốn giảm hỗ trợ quân sự và tài chính của Mỹ cho Ukraine, một sự đảo ngược đáng kể so với chính quyền Biden. Điều này buộc châu Âu phải xem xét tăng chi tiêu quốc phòng để lấp khoảng trống, một động thái được Chủ tịch Ủy ban Châu Âu Ursula von der Leyen hoan nghênh. Bà tuyên bố tại Brussels: “Chúng tôi hoan nghênh ý định của Tổng thống Trump trong việc đóng góp vào các bảo đảm an ninh tương tự Điều 5 của NATO cho Ukraine. Liên minh châu Âu sẵn sàng làm phần việc của mình.”
Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đã đề xuất một kế hoạch cụ thể hơn, kêu gọi một “định dạng đáng tin cậy” để tăng cường lực lượng vũ trang Ukraine thông qua huấn luyện, trang bị và tài trợ dài hạn. Ông cũng nhấn mạnh sự cần thiết của một lực lượng liên minh ở Ukraine, được triển khai ở các khu vực không có giao tranh, để đảm bảo sự ổn định ở Kyiv. “Số phận của chúng ta gắn bó với nhau,” Macron nói trong một cuộc gọi video kéo dài hai giờ với các lãnh đạo châu Âu khác vào Chủ nhật. “Chúng ta phải thảo luận với người Mỹ: Ai sẵn sàng làm gì?”
Tuy nhiên, sự đoàn kết này không phải không có rủi ro. Neil Melvin, giám đốc an ninh quốc tế tại Viện Dịch vụ Thống nhất Hoàng gia ở London, cảnh báo rằng liên minh châu Âu có thể bị coi là “quá hung hăng” và giống như đang “hợp sức chống lại Trump.” Điều này có thể khiến Trump, một người nổi tiếng với tính cách không thích bị dồn vào thế bí, phản ứng tiêu cực. “Trump sẽ không muốn bị đặt vào góc,” Melvin nhấn mạnh.
Trump: Người hòa giải hay kẻ phá bĩnh?
Tổng thống Trump bước vào cuộc họp này với một vị thế phức tạp. Sau hội nghị thượng đỉnh không thành công với Putin, ông phải đối mặt với áp lực từ cả trong nước và quốc tế để đạt được một bước tiến trong việc chấm dứt cuộc chiến. Trước đó, Trump từng tự tin tuyên bố rằng ông có thể chấm dứt xung đột trong “24 giờ,” một tuyên bố mà ông sau đó thừa nhận là nói đùa. Tuy nhiên, ông cũng đã đưa ra một tối hậu thư 50 ngày cho Nga, đe dọa áp đặt thuế quan 100% và các lệnh trừng phạt thứ cấp đối với các đối tác tiếp tục giao dịch với Moscow.
Mặc dù vậy, các chuyên gia nghi ngờ về khả năng đạt được một giải pháp nhanh chóng. Ryhor Nizhnikau, một chuyên gia về Nga tại Viện Quan hệ Quốc tế Phần Lan, nhận định rằng Putin đang cố gắng “mua thời gian” và có thể đang lợi dụng hội nghị thượng đỉnh để trì hoãn các lệnh trừng phạt của Mỹ. “Putin không thay đổi lập trường về cuộc chiến,” Nizhnikau nói với Kyiv Independent. “Kế hoạch của ông ta là kéo dài thời gian và đổ lỗi cho Ukraine, từ đó tránh được sự cứng rắn hơn từ phía Mỹ.”
Trong khi đó, đặc phái viên Mỹ tại Trung Đông, Steve Witkoff, tiết lộ rằng trong hội nghị thượng đỉnh Alaska, Trump và Putin đã đạt được một “thỏa thuận” sơ bộ rằng Mỹ và các đồng minh châu Âu có thể cung cấp cho Ukraine một bảo đảm an ninh tương tự Điều 5 của NATO. “Đó là lần đầu tiên chúng tôi nghe Nga đồng ý với điều đó,” Witkoff nói với CNN, gọi đó là một bước ngoặt “thay đổi cuộc chơi.” Tuy nhiên, chi tiết của thỏa thuận này vẫn mơ hồ, và không rõ liệu Trump có sẵn sàng cam kết với một kế hoạch dài hạn hay không.
Rủi ro và triển vọng
Cuộc họp giữa Zelenskỳ, sáu lãnh đạo châu Âu và Trump là một thời khắc quyết định, không chỉ đối với Ukraine mà còn đối với trật tự địa chính trị toàn cầu. Với Nga tiếp tục leo thang các cuộc tấn công và Putin tỏ ra không sẵn lòng nhượng bộ, áp lực đang đè nặng lên vai Zelenskỳ và các đồng minh của ông để đảm bảo rằng bất kỳ thỏa thuận nào cũng không hy sinh lợi ích của Ukraine. Trong khi đó, Trump, với phong cách ngoại giao không thể đoán trước, có thể vừa là một người hòa giải tiềm năng vừa là một nhân tố gây rối.
Châu Âu, dù đoàn kết, cũng đứng trước nguy cơ bị chia rẽ nếu Trump quyết định giảm cam kết của Mỹ. Sự hiện diện của các lãnh đạo châu Âu tại Nhà Trắng là một tuyên bố mạnh mẽ, nhưng nó cũng đặt ra câu hỏi: Liệu liên minh này có đủ sức mạnh để định hình các quyết định của Trump, hay họ sẽ bị mắc kẹt trong một trò chơi quyền lực mà Putin đang nắm lợi thế?
Khi Zelenskỳ bước vào Phòng Bầu dục, ông không chỉ mang theo hy vọng của Ukraine mà còn là khát vọng của cả một lục địa đang tìm kiếm sự ổn định trong một thế giới đầy biến động. Cuộc họp này sẽ không chỉ định hình tương lai của Ukraine mà còn thử thách lòng tin vào các liên minh phương Tây và khả năng của họ trong việc đối mặt với những thách thức chưa từng có.