Trump gửi thông điệp cứng rắn đến Zelenskyy trước thềm cuộc họp tại Nhà Trắng: Ukraine đứng trước ngã rẽ định mệnh
.png)
Ngày 18 tháng 8 năm 2025, chỉ vài giờ trước cuộc gặp được mong chờ tại Nhà Trắng giữa Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy, một thông điệp sắc bén và không khoan nhượng từ Trump đã làm rung chuyển giới ngoại giao toàn cầu. Trong một bài đăng trên Truth Social, Tổng thống Trump tuyên bố thẳng thừng rằng Zelenskyy có thể "chấm dứt cuộc chiến với Nga gần như ngay lập tức" nếu muốn, nhưng đồng thời khẳng định Ukraine sẽ không bao giờ lấy lại được Crimea hay gia nhập NATO. Lời tuyên bố này, được viết bằng giọng điệu mạnh mẽ và đầy tính quyết đoán, không chỉ là một lời cảnh báo mà còn là một lời thách thức trực tiếp đến lập trường kiên định của Zelenskyy về chủ quyền và an ninh của Ukraine. Cuộc gặp hôm nay tại Nhà Trắng, với sự hiện diện của các lãnh đạo châu Âu và Tổng thư ký NATO Mark Rutte, hứa hẹn sẽ là một bước ngoặt trong cuộc xung đột Nga-Ukraine, vốn đã kéo dài hơn ba năm với cái giá quá đắt về sinh mạng và sự tàn phá.
Trump, người vừa trở lại từ một hội nghị thượng đỉnh với Tổng thống Nga Vladimir Putin tại Alaska hôm thứ Sáu, dường như đang chuyển hướng chiến lược. Trước đây, ông từng nhấn mạnh vào một lệnh ngừng bắn như bước đầu tiên để đàm phán hòa bình. Tuy nhiên, bài đăng mới nhất của ông trên Truth Social cho thấy một sự thay đổi đáng kể, khi ông ủng hộ một "thỏa thuận hòa bình" trực tiếp thay vì một lệnh ngừng bắn tạm thời. "Đã đến lúc phải chấm dứt cuộc chiến kinh hoàng giữa Nga và Ukraine bằng một Thỏa thuận Hòa bình, chứ không phải một Thỏa thuận Ngừng bắn thường không giữ được lâu," Trump viết, nhấn mạnh rằng ông đã thảo luận vấn đề này trong một cuộc gọi đêm khuya với Zelenskyy và các lãnh đạo châu Âu, bao gồm cả Mark Rutte. Ông không tiết lộ chi tiết về thỏa thuận được đề xuất, nhưng giọng điệu của ông không để lại chỗ cho sự mơ hồ: Trump muốn một giải pháp nhanh chóng, và ông tin rằng Zelenskyy nắm giữ chìa khóa để đạt được điều đó.
Thông điệp của Trump không chỉ gây sốc bởi sự thẳng thắn mà còn bởi cách nó đặt Ukraine vào một vị trí bất lợi. Ông tuyên bố rằng Crimea, bị Nga sáp nhập vào năm 2014, là một vấn đề đã được định đoạt và không thể lấy lại, đồng thời nhấn mạnh rằng Ukraine gia nhập NATO là "không thể chấp nhận được." Những lời này dường như phản ánh một sự đồng cảm với quan điểm của Putin, người từ lâu đã coi việc Ukraine gia nhập NATO là một "lằn ranh đỏ" đối với Moscow. Trump thậm chí còn đi xa hơn khi gợi ý rằng cuộc chiến bắt nguồn từ những sai lầm trong quá khứ, cụ thể là việc Crimea bị "tặng" cho Nga dưới thời cựu Tổng thống Barack Obama. Lập luận này không chỉ làm dấy lên tranh cãi mà còn khơi lại những căng thẳng địa chính trị đã âm ỉ từ lâu, đặt Zelenskyy vào thế khó khi phải đối mặt với một siêu cường đang tỏ ra thiếu kiên nhẫn.
Cuộc gặp hôm nay tại Nhà Trắng diễn ra trong bối cảnh căng thẳng giữa Trump và Zelenskyy vẫn chưa được giải quyết sau một cuộc đối đầu nảy lửa vào ngày 28 tháng 2 năm 2025. Khi đó, một cuộc họp tại Phòng Bầu dục, được truyền hình trực tiếp, đã biến thành một cuộc tranh cãi công khai chưa từng có giữa một tổng thống Mỹ và một nguyên thủ quốc gia nước ngoài. Trump và Phó Tổng thống JD Vance đã công khai chỉ trích Zelenskyy, cáo buộc ông "thiếu tôn trọng" và "đánh cược với Thế chiến thứ ba." Cuộc họp kết thúc trong hỗn loạn, không đạt được thỏa thuận về hỗ trợ quân sự hay một hiệp định khai thác khoáng sản mà Trump coi là cách để Ukraine "trả nợ" cho viện trợ của Mỹ. Sau sự kiện đó, chính quyền Trump đã tạm ngừng chia sẻ tình báo và viện trợ quân sự cho Ukraine trong một tuần, một động thái khiến các đồng minh châu Âu lo ngại về sự cam kết của Mỹ đối với an ninh khu vực.
Bối cảnh của cuộc gặp hôm nay càng trở nên phức tạp bởi sự hiện diện của các lãnh đạo châu Âu, bao gồm Thủ tướng Đức Friedrich Merz, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, Thủ tướng Anh Keir Starmer, Thủ tướng Ý Giorgia Meloni, Tổng thống Phần Lan Alexander Stubb và Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen. Sự tham gia của họ, được mô tả như một "liên minh sẵn sàng," là một nỗ lực nhằm củng cố vị thế của Zelenskyy trước áp lực từ Trump. Macron, trong một phát biểu hôm Chủ nhật, nhấn mạnh rằng việc thể hiện sự yếu đuối trước Nga sẽ "mở đường cho các cuộc xung đột trong tương lai." Các lãnh đạo châu Âu dường như muốn đảm bảo rằng bất kỳ thỏa thuận hòa bình nào cũng phải bao gồm các đảm bảo an ninh "chắc chắn" cho Ukraine, một điều mà Zelenskyy đã kiên quyết đòi hỏi nhưng Trump lại tỏ ra miễn cưỡng cam kết.
Zelenskyy, người đã liên tục nhấn mạnh tầm quan trọng của các đảm bảo an ninh để ngăn chặn sự xâm lược của Nga trong tương lai, đang đối mặt với một tình thế tiến thoái lưỡng nan. Ông đã nhiều lần tuyên bố rằng Ukraine sẽ không nhượng bộ lãnh thổ, đặc biệt là các vùng Donetsk và Luhansk, nơi Nga đang kiểm soát một phần. Hiến pháp Ukraine cấm từ bỏ lãnh thổ, và Zelenskyy đã nhắc lại điều này khi bác bỏ các đề xuất về "trao đổi đất đai" từ Trump và Putin. Tuy nhiên, áp lực từ Trump là không thể xem nhẹ. Trump đã công khai thúc đẩy Ukraine nhượng bộ lãnh thổ để đổi lấy hòa bình, thậm chí gợi ý rằng Nga có thể giữ các khu vực đã chiếm đóng ở Donetsk, Luhansk, Kherson và Zaporizhzhia, đổi lại việc rút quân khỏi một số khu vực nhỏ hơn như Sumy và Kharkiv. Đối với Zelenskyy, việc chấp nhận một thỏa thuận như vậy không chỉ là sự phản bội các nguyên tắc quốc gia mà còn có thể làm suy yếu vị thế chính trị của ông trong nước.
Cuộc chiến Nga-Ukraine, bắt đầu bằng việc Nga sáp nhập Crimea năm 2014 và leo thang với cuộc xâm lược toàn diện vào năm 2022, đã khiến hàng chục nghìn người thiệt mạng và hàng triệu người phải di tản. Nga hiện kiểm soát khoảng 18% lãnh thổ Ukraine, và các lực lượng của họ đã đạt được những bước tiến đáng kể ở Donetsk trong những tháng gần đây. Trong khi đó, Ukraine vẫn phụ thuộc lớn vào viện trợ quốc tế, đặc biệt từ Mỹ và châu Âu, để duy trì nỗ lực chiến tranh. Tuy nhiên, Trump, với chính sách "Nước Mỹ trên hết," đã liên tục chỉ trích số tiền mà Mỹ chi cho Ukraine, tuyên bố rằng khoản viện trợ 128 tỷ USD từ năm 2022 đến 2024 là quá mức. Thay vào đó, ông đề xuất một hiệp định khai thác khoáng sản, cho phép Mỹ tiếp cận các nguồn tài nguyên quý hiếm của Ukraine, như một cách để "bù đắp" cho viện trợ trước đây. Zelenskyy, dù miễn cưỡng, đã đồng ý xem xét hiệp định này, nhưng nhấn mạnh rằng nó phải đi kèm với các đảm bảo an ninh cụ thể.
Cuộc họp hôm nay cũng diễn ra trong bối cảnh các cuộc tấn công quân sự tiếp tục. Chỉ vài giờ trước bài đăng của Trump trên Truth Social, Nga đã tiến hành các cuộc tấn công vào Kharkiv và Sumy, khiến ít nhất 11 người bị thương. Những hành động này dường như là một lời nhắc nhở rằng Nga không có ý định ngừng chiến, bất chấp các cuộc đàm phán. Một binh sĩ Ukraine ở Sumy nói với CBS News rằng "mọi thứ trở nên đáng sợ hơn ở tiền tuyến" mỗi khi có các cuộc đàm phán hòa bình, vì Nga thường tăng cường các cuộc tấn công để giành thêm lãnh thổ. Điều này làm dấy lên lo ngại rằng Trump và Putin có thể đã đạt được một số thỏa thuận bí mật tại Alaska, có thể gây bất lợi cho Ukraine. Các nguồn ngoại giao cho biết các lãnh đạo châu Âu đang cố gắng đoàn kết với Zelenskyy để đẩy lùi bất kỳ áp lực nào nhằm ép Ukraine chấp nhận các điều khoản bất lợi.
Trump, với phong cách ngoại giao không khoan nhượng, dường như đang đặt cược rằng ông có thể ép Zelenskyy vào một thỏa thuận nhanh chóng. Ông đã gọi việc chấm dứt cuộc chiến là ưu tiên hàng đầu của mình, thậm chí tuyên bố trong chiến dịch tranh cử rằng ông có thể giải quyết xung đột trong vòng 24 giờ. Tuy nhiên, thực tế cho thấy vấn đề phức tạp hơn nhiều. Putin, trong các phát biểu sau hội nghị thượng đỉnh ở Alaska, nhấn mạnh rằng ông muốn một giải pháp giải quyết "nguyên nhân gốc rễ" của cuộc chiến, ám chỉ việc ngăn chặn Ukraine gia nhập NATO và duy trì ảnh hưởng của Nga đối với các khu vực bị chiếm đóng. Trong khi đó, Zelenskyy kiên quyết rằng bất kỳ thỏa thuận nào cũng phải bao gồm sự tham gia của Ukraine và không được quyết định sau lưng Kyiv.
Cuộc gặp tại Nhà Trắng hôm nay không chỉ là một cuộc đối thoại giữa Trump và Zelenskyy mà còn là một bài kiểm tra đối với sự đoàn kết của phương Tây. Các lãnh đạo châu Âu, nhận thức được nguy cơ Trump có thể nghiêng về phía Putin, đang cố gắng đảm bảo rằng Ukraine không bị bỏ rơi. Một tuyên bố chung từ các lãnh đạo Pháp, Đức, Anh, Ý, Phần Lan, Ba Lan và Liên minh châu Âu nhấn mạnh rằng "Ukraine phải tự quyết định về lãnh thổ của mình" và "các biên giới quốc tế không được thay đổi bằng vũ lực." Tuy nhiên, với sức ảnh hưởng của Trump và sự phụ thuộc của Ukraine vào hỗ trợ của Mỹ, Zelenskyy đang ở vào một vị trí vô cùng mong manh.
Khi các lãnh đạo bước vào Phòng Bầu dục, thế giới đang theo dõi sát sao. Liệu Trump có thể thuyết phục Zelenskyy chấp nhận một thỏa thuận hòa bình với những điều khoản khắc nghiệt? Liệu các đồng minh châu Âu có thể giúp Ukraine giữ vững lập trường? Hay cuộc gặp này sẽ lại kết thúc trong sự bất đồng, như lần trước, để lại Ukraine đứng một mình trước một nước Nga không khoan nhượng? Một điều chắc chắn: những giờ tới tại Nhà Trắng sẽ định hình không chỉ tương lai của Ukraine mà còn cả trật tự địa chính trị toàn cầu.