MAGA bị chia rẽ vì Israel và Iran. Trump sẽ đi theo hướng nào?


Đêm Trung Đông rực cháy, từng quả tên lửa xé toạc bầu trời Tehran và Tel Aviv, nhưng cơn địa chấn thực sự lại đang rung chuyển tận sâu trong lòng nước Mỹ: phong trào MAGA, cỗ máy quyền lực từng đưa Donald Trump trở lại Nhà Trắng, nay đang rạn nứt dữ dội trước ngưỡng cửa một cuộc chiến mới với Iran. Chưa bao giờ kể từ ngày nhậm chức nhiệm kỳ hai, Tổng thống Trump lại đứng giữa lằn ranh mong manh đến vậy – giữa một bên là cam kết “America First”, bên kia là áp lực đồng minh Israel và cơn cuồng nộ của chiến trường Trung Đông.

Ngay sau khi Israel tiến hành đợt không kích vào các cơ sở hạt nhân và quân sự của Iran, Trump không giấu được sự ủng hộ, dù vẫn nhấn mạnh Mỹ không trực tiếp tham chiến. Nhưng chỉ vài ngày sau, ông lại úp mở khả năng Mỹ sẽ “tham gia” nếu tình hình leo thang, khiến cả đồng minh lẫn đối thủ đều chìm trong mơ hồ, còn chính nội bộ MAGA thì sục sôi phản đối. Những tiếng nói từng sát cánh cùng Trump như Tucker Carlson, Steve Bannon – các biểu tượng của “America First” – giờ đây quay sang cảnh báo: “Đây không phải cuộc chiến của nước Mỹ. Đừng để Israel lôi chúng ta vào vũng lầy Trung Đông một lần nữa!”.

Sự bối rối của Trump không phải ngẫu nhiên. Chỉ mới tháng trước, ông còn tuyên bố Mỹ và Iran đang tiến gần đến một thỏa thuận hạt nhân lịch sử, thậm chí nhấn mạnh “đàm phán nghiêm túc vì hòa bình lâu dài”. Nhưng khi Israel nã bom xuống Fordow, Trump lập tức chuyển giọng, cho rằng Iran “rất gần” sở hữu vũ khí hạt nhân – một nhận định đi ngược hoàn toàn với đánh giá của các cơ quan tình báo Mỹ do chính Giám đốc Tình báo Quốc gia Tulsi Gabbard trình bày trước Quốc hội: “Iran không tái khởi động chương trình vũ khí hạt nhân kể từ 2003”. Sự đảo chiều chóng mặt ấy không chỉ khiến quốc tế hoang mang, mà còn làm dấy lên làn sóng phẫn nộ trong lòng những người từng tin vào lời hứa “không thêm chiến tranh, chỉ tập trung vào nước Mỹ” của Trump.

Nhưng tại sao MAGA lại chia rẽ sâu sắc đến vậy? Câu trả lời nằm ở chính bản sắc của phong trào này: “America First” không chỉ là khẩu hiệu tranh cử, mà là lời thề danh dự chống lại mọi cuộc phiêu lưu quân sự kiểu cũ – những cuộc chiến đã khiến nước Mỹ hao tổn cả máu xương lẫn uy tín suốt hai thập kỷ qua. Khi Trump ngả về phía Israel, không ít người trong MAGA cảm thấy bị phản bội. Tritai, Phó Chủ tịch Viện Quincy, nhận định: “Có một cảm giác bội ước và thất vọng rõ rệt trong nội bộ MAGA. Họ đã quay lưng với mọi ý tưởng Mỹ dính líu vào chiến tranh vì lợi ích của nước khác. Họ tin rằng những cuộc chiến như thế chỉ khiến Đảng Cộng hòa thất bại, làm chậm mọi mục tiêu cải tổ trong nước”.

Trong khi đó, Trump lại bị cuốn vào vòng xoáy của những toan tính địa chính trị phức tạp. Israel, dưới sự dẫn dắt của Thủ tướng Benjamin Netanyahu, không ngừng gây áp lực, vừa công khai vừa ngấm ngầm, buộc Mỹ phải “ra tay” để tiêu diệt tận gốc chương trình hạt nhân Iran. Nhiều nhà phân tích cho rằng Trump đang bị Netanyahu “dắt mũi”, bị cuốn vào một cuộc chiến mà chính ông từng cam kết sẽ tránh xa. Negar Mortazavi, chuyên gia Iran-Mỹ, nhận xét thẳng thắn: “Tôi không chắc Trump biết mình thực sự muốn gì. Ông ấy tranh cử với lời hứa sẽ mang lại hòa bình, nhưng giờ lại để Trung Đông chìm trong lửa đạn. Lời nói và hành động của ông ấy hoàn toàn trái ngược nhau”.

Từng động thái của Trump đều khiến thế giới nín thở. Một mặt, ông phát đi tín hiệu sẵn sàng “hành động mạnh mẽ” nếu Iran không nhượng bộ hoàn toàn về hạt nhân. Mặt khác, ông lại liên tục nhấn mạnh “cơ hội đàm phán vẫn còn”, thậm chí gửi đặc phái viên bí mật đàm phán với Ngoại trưởng Iran Abbas Araghchi, chờ đợi kết quả đối thoại tại Geneva trước khi quyết định có tham chiến hay không. Chính sách “nói một đằng, làm một nẻo” ấy khiến cả đồng minh lẫn đối thủ đều không thể đoán định được nước đi tiếp theo của Nhà Trắng.

Sự mâu thuẫn ấy không chỉ là vấn đề chiến lược, mà còn là khủng hoảng niềm tin. Trong khi Nhà Trắng khẳng định “Tổng thống luôn ưu tiên giải pháp ngoại giao, nhưng sẵn sàng dùng sức mạnh khi cần thiết”, thì những phát ngôn trên mạng xã hội của Trump lại đầy tính khiêu khích, thậm chí đe dọa “đầu hàng vô điều kiện” và ám chỉ khả năng ám sát lãnh tụ tối cao Iran. Đối với những người từng tin vào hình ảnh một Trump “hòa giải, mạnh mẽ nhưng biết dừng đúng lúc”, đây là cú sốc không dễ nguôi ngoai.

Không khí chia rẽ trong MAGA ngày càng rõ rệt. Một bên, những người như Tucker Carlson, Steve Bannon, các nghị sĩ bảo thủ, nhà báo độc lập, lên tiếng mạnh mẽ phản đối mọi sự can dự quân sự. Họ coi đó là “sự phản bội lý tưởng America First”, là “sự đầu hàng trước áp lực của Israel”, là “cái bẫy khiến nước Mỹ lại sa lầy vào Trung Đông, đổ máu vì lợi ích của nước khác”. Bên kia, những người ủng hộ Trump tuyệt đối lại cho rằng “ông chủ Nhà Trắng” đang dùng chiến thuật “hòa bình qua sức mạnh”, sẵn sàng tung đòn phủ đầu để Iran phải khuất phục, bảo vệ lợi ích an ninh tuyệt đối của Mỹ và đồng minh.

Tuy nhiên, thực tế đang chứng minh rằng, càng kéo dài sự lưỡng lự, Trump càng mất điểm trong mắt cả hai phe. Những người “diều hâu” muốn hành động nhanh chóng, dứt khoát, còn phe “bồ câu” thì xem từng phát biểu mập mờ của ông là dấu hiệu của sự phản bội. Chính sách “nước đôi” ấy khiến không chỉ MAGA mà cả Đảng Cộng hòa cũng rơi vào trạng thái phân hóa chưa từng thấy kể từ sau chiến tranh Iraq. Ngay cả những nhân vật từng là “cánh tay phải” của Trump cũng công khai chỉ trích, cảnh báo hậu quả thảm khốc nếu Mỹ sa chân vào cuộc chiến với Iran: “Đây sẽ là cơn ác mộng cho nước Mỹ, là mồ chôn cho mọi di sản mà Trump từng xây dựng”.

Trong bối cảnh đó, các đối thủ của Mỹ như Nga, Trung Quốc liên tục lên tiếng cảnh báo, kêu gọi kiềm chế, đồng thời âm thầm củng cố vị thế tại Trung Đông. Châu Âu thì ráo riết vận động ngoại giao, cố gắng níu kéo Iran trở lại bàn đàm phán, tránh cho khu vực rơi vào vòng xoáy bạo lực không lối thoát. Nhưng tất cả đều hiểu, quyết định cuối cùng vẫn nằm trong tay Trump – và mỗi ngày ông chần chừ, thế giới lại tiến gần hơn đến bờ vực chiến tranh toàn diện.

Điều trớ trêu là, chính Trump – người từng được ca ngợi là “tổng thống của hòa bình”, “người phá vỡ trật tự cũ để xây dựng một nước Mỹ hùng mạnh, độc lập” – giờ đây lại đứng trước nguy cơ trở thành tổng thống đưa nước Mỹ quay lại vết xe đổ của những cuộc chiến tranh không hồi kết. Và nếu điều đó xảy ra, MAGA sẽ không chỉ rạn nứt, mà còn có thể tan vỡ, kéo theo cả di sản chính trị mà Trump dày công gây dựng.

Bức tranh hiện tại là một Trump cô độc giữa cơn bão, vừa bị cuốn vào áp lực đồng minh, vừa đối mặt với sự nổi loạn của chính những người từng tôn ông làm biểu tượng. Mỗi phát ngôn, mỗi quyết định của ông đều có thể trở thành mồi lửa châm ngòi cho một cuộc chiến mới – không chỉ ở Trung Đông, mà còn ngay trong lòng nước Mỹ. Và ở đó, MAGA – phong trào từng bất khả chiến bại – đang rạn nứt từng ngày, từng giờ, khi niềm tin vào “America First” bị thử thách đến tận cùng bởi chính người mà họ từng đặt trọn niềm tin.
No image available