Căn Cứ Mỹ Ở Qatar Biến Động: Lằn Ranh Sinh Tử Trong Cuộc Đối Đầu Mới
Không một tiếng động, không một lời cảnh báo trước, gần 40 máy bay quân sự Mỹ từng án ngữ trên đường băng căn cứ Al Udeid – trung tâm chiến lược của Washington tại Qatar – bỗng dưng biến mất khỏi tầm mắt vệ tinh chỉ trong vòng hai tuần. Những hình ảnh vệ tinh mới nhất, được phân tích bởi Planet Labs PBC và AFP, đã vẽ nên một bức tranh hoàn toàn khác biệt: ngày 5/6, Al Udeid còn tấp nập vận tải cơ Hercules C-130, máy bay trinh sát, máy bay tiếp dầu; đến 19/6, chỉ còn lại ba chiếc lẻ loi, như những nhân chứng câm lặng cho một cơn bão đang âm thầm kéo đến.
Đây không phải động thái tình cờ. Khi Trung Đông đang sôi sục bởi nguy cơ bùng nổ xung đột giữa Iran và Israel, mỗi bước đi của nước Mỹ đều được tính toán đến từng milimet. Lệnh hạn chế tiếp cận căn cứ được Đại sứ quán Mỹ tại Qatar ban hành ngay sau đó, với lời cảnh báo nhân viên phải “tăng cường cảnh giác” trước diễn biến căng thẳng khu vực. Đằng sau những cánh cửa đóng kín, Washington đang đứng trước ngã ba lịch sử: Tổng thống Donald Trump, với quyền lực tối thượng của một tổng tư lệnh thời chiến, sẽ quyết định trong hai tuần tới liệu Mỹ có can thiệp sâu vào chiến dịch của Israel nhằm vào Iran hay không.
Nếu Mỹ nhúng tay, Iran sẽ không ngồi yên. Những căn cứ như Al Udeid, nằm sát nách Iran, lập tức trở thành mục tiêu sống còn cho bất kỳ đòn trả đũa nào từ Tehran. Cựu trung úy lục quân, chuyên gia phân tích quốc phòng của Rand Corporation, Schwartz, không ngần ngại chỉ ra sự mong manh của căn cứ này: “Chỉ một mảnh vỡ nhỏ cũng có thể khiến máy bay tê liệt. Khoảng cách gần với Iran khiến mọi thứ trở nên cực kỳ dễ tổn thương”. Đó là lý do vì sao, giữa lúc bàn cờ Trung Đông đang nóng lên từng giờ, Mỹ không thể để những khí tài chiến lược của mình phơi bày trước họng súng đối phương.
Những chiếc máy bay biến mất khỏi đường băng – chúng đi đâu? Không ai ngoài Lầu Năm Góc biết chính xác vị trí hiện tại của chúng. Có thể chúng đã được đưa vào các nhà chứa kiên cố, hoặc di chuyển sang các căn cứ bí mật khác trong khu vực. Một quan chức quốc phòng Mỹ chỉ lặp lại thông điệp quen thuộc: “Chúng tôi cam kết duy trì năng lực tác chiến, bảo vệ an toàn cho lực lượng và tài sản của mình với mức độ sẵn sàng, sát thương và chuyên nghiệp cao nhất”. Đằng sau những lời lẽ ngoại giao ấy là một thực tế không thể chối cãi: Mỹ đang chuẩn bị cho kịch bản xấu nhất, nơi mọi tính toán sai lầm đều phải trả giá bằng máu và uy tín siêu cường.
Không chỉ dừng lại ở Qatar, cỗ máy chiến tranh Mỹ đang chuyển động trên nhiều mặt trận. Từ khi Israel bắt đầu không kích Iran, lực lượng Mỹ tại Trung Đông lập tức được đặt trong tình trạng báo động cao. Hàng loạt tàu sân bay được điều động, các phi vụ di chuyển máy bay diễn ra liên tục. Dữ liệu công khai về các chuyến bay cho thấy, chỉ trong ba ngày từ 15 đến 18/6, ít nhất 27 máy bay tiếp dầu quân sự – KC-46 Pegasus và KC-135 Stratotanker – đã được điều động từ Mỹ sang châu Âu. Đến cuối ngày 18/6, 25 chiếc vẫn còn ở lục địa già, chỉ hai chiếc quay về Mỹ, cho thấy sự chuẩn bị quy mô lớn cho một chiến dịch không kích kéo dài hoặc hỗ trợ đồng minh trên nhiều hướng.
Tất cả những chuyển động này không chỉ là biện pháp phòng thủ đơn thuần. Đó là lời cảnh báo đanh thép gửi tới Tehran: Mỹ sẵn sàng đáp trả bất kỳ hành động gây hấn nào, dù là nhỏ nhất. Nhưng đồng thời, nó cũng phơi bày sự thật trần trụi về mức độ rủi ro mà Washington phải đối mặt khi can dự sâu vào cuộc đối đầu Iran – Israel. Al Udeid, với vị trí “cửa ngõ” vào vùng Vịnh, từng là biểu tượng cho sức mạnh áp đảo của Mỹ tại Trung Đông. Giờ đây, nó lại trở thành điểm yếu chí tử, nơi chỉ một tên lửa tầm xa, một đòn tập kích bằng UAV cảm tử, cũng có thể gây thiệt hại không thể khắc phục cho lực lượng Mỹ.
Trong bối cảnh ấy, quyết định của Tổng thống Trump mang ý nghĩa sống còn không chỉ với cục diện Trung Đông mà còn với vị thế của nước Mỹ trên trường quốc tế. Một mặt, ông phải thể hiện sự ủng hộ không lay chuyển đối với Israel – đồng minh thân cận nhất, trụ cột trong chiến lược kiềm chế Iran. Mặt khác, bất kỳ hành động quân sự nào cũng có thể kéo Mỹ vào một cuộc chiến tranh tiêu hao, nơi những căn cứ như Al Udeid sẽ trở thành chiến trường đầu tiên và dữ dội nhất.
Sự im lặng của những đường băng trống trải ở Qatar là thông điệp mạnh mẽ hơn mọi lời tuyên bố ngoại giao. Nó cho thấy, nước Mỹ không còn đặt niềm tin tuyệt đối vào các tuyến phòng thủ truyền thống. Thay vào đó, Washington buộc phải thích nghi với một kỷ nguyên mới của chiến tranh – nơi tốc độ, sự linh hoạt và khả năng che giấu tài sản chiến lược quan trọng hơn bất kỳ pháo đài bê tông cốt thép nào. Việc rút máy bay khỏi tầm ngắm không chỉ là biện pháp phòng ngừa, mà còn là lời nhắc nhở về sự nguy hiểm của một cuộc đối đầu trực tiếp với Iran, quốc gia đã chứng tỏ năng lực tấn công phi đối xứng, từ UAV cảm tử đến tên lửa hành trình, có thể gây thiệt hại nặng nề cho cả những căn cứ kiên cố nhất.
Dưới bề mặt của những động thái quân sự ấy là một ván bài chính trị không khoan nhượng. Tổng thống Trump, với phong cách quyết đoán và không ngại đối đầu, đang đứng trước áp lực khổng lồ từ cả đồng minh lẫn đối thủ. Israel kỳ vọng Mỹ sẽ can thiệp mạnh mẽ, trong khi Iran liên tục đe dọa sẽ biến các căn cứ Mỹ quanh Vịnh Ba Tư thành “nghĩa địa sắt vụn” nếu Washington dám nhúng tay. Mỗi quyết định rút quân, di chuyển khí tài đều được cân nhắc kỹ lưỡng, bởi chỉ một sơ suất nhỏ cũng có thể châm ngòi cho một chuỗi phản ứng dây chuyền không thể kiểm soát.
Không chỉ là câu chuyện của quân sự, đây còn là phép thử tối thượng cho bản lĩnh lãnh đạo của Tổng thống Trump. Liệu ông sẽ tiếp tục duy trì chính sách “áp lực tối đa”, sẵn sàng đối đầu trực diện với Iran, hay sẽ chọn lối đi mềm dẻo hơn để tránh kéo nước Mỹ vào một cuộc chiến tranh mới? Dù lựa chọn ra sao, những gì đang diễn ra ở Al Udeid đã cho thấy: nước Mỹ không còn bất khả xâm phạm ở Trung Đông. Sức mạnh quân sự khổng lồ vẫn phải nhún nhường trước những rủi ro phi đối xứng, nơi một căn cứ tiền tiêu cũng có thể trở thành tử huyệt.
Cả thế giới đang nín thở chờ đợi quyết định cuối cùng từ Nhà Trắng. Trong khi đó, những chiếc máy bay Mỹ lặng lẽ rời khỏi đường băng Qatar như những bóng ma, để lại phía sau một vùng trời im lặng đến rợn người. Đó là sự im lặng trước cơn bão, là lời nhắc nhở rằng, ở Trung Đông, không có gì là chắc chắn – và mọi tính toán đều có thể bị cuốn phăng chỉ trong một đêm. Mỹ đã rút máy bay, nhưng liệu có thể rút được khỏi vòng xoáy chiến tranh đang cuộn trào dưới chân mình? Câu trả lời sẽ đến, không phải qua những tuyên bố ngoại giao, mà bằng tiếng gầm của động cơ phản lực, tiếng nổ của tên lửa – và những quyết định không khoan nhượng từ Nhà Trắng.