Israel Đánh Thẳng Vào Hạ Tầng Năng Lượng Iran: Trung Đông Bên Bờ Vực Lửa, Thế Giới Rúng Động
.png)
Chưa bao giờ trong lịch sử hiện đại, Trung Đông lại chứng kiến một cuộc đụng độ trực diện và dữ dội đến vậy giữa Israel và Iran – hai đối thủ không đội trời chung, nay đã biến những lời đe dọa thành hiện thực bằng máu, lửa và sự tàn phá chưa từng có. Trong ba ngày liên tiếp, chiến sự leo thang không ngừng, đỉnh điểm là loạt không kích chính xác của Israel vào các cơ sở năng lượng trọng yếu của Iran, thổi bùng lên nỗi lo về một cuộc khủng hoảng năng lượng toàn cầu và nguy cơ chiến tranh lan rộng trên diện rộng.
Đêm thứ Bảy, bầu trời Tehran rực sáng bởi những cột lửa khổng lồ bốc lên từ kho nhiên liệu Shahran ở phía tây bắc thủ đô, nơi được xem là “trái tim” tiếp vận xăng dầu cho toàn miền Bắc Iran. Cùng lúc, một nhà máy lọc dầu lớn ở Shahr-e Rey phía nam cũng bị tấn công, lửa cháy ngùn ngụt, lực lượng cứu hỏa vật lộn trong tuyệt vọng để khống chế. Không dừng lại ở đó, Israel tung đòn đánh vào mỏ khí đốt South Pars ngoài khơi Bushehr – mỏ khí lớn nhất thế giới, chiếm tới hai phần ba sản lượng khí đốt của Iran, đồng thời là huyết mạch cung cấp điện và năng lượng cho hàng chục triệu người dân Iran.
Chưa dừng lại ở các mục tiêu năng lượng, Israel còn đồng loạt không kích hơn 80 vị trí tại Tehran chỉ trong một đêm, nâng tổng số mục tiêu bị tấn công lên hơn 250 chỉ trong vòng chưa đầy 48 giờ. Các nhà máy quốc phòng, cơ sở sản xuất tên lửa, kho vũ khí của Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) đều trở thành “mồi lửa” cho làn sóng tấn công chưa từng có tiền lệ này.
Phía Iran, trong cơn hỗn loạn, xác nhận đã phải tạm ngừng sản xuất tại South Pars, với sản lượng khí đốt bị cắt giảm nghiêm trọng, đe dọa trực tiếp đến nguồn cung điện, nước và nhiên liệu cho các tỉnh phía Nam và Trung Iran. Các chuyên gia cảnh báo, chỉ cần South Pars bị tê liệt một tuần, nền kinh tế Iran có thể thiệt hại tới 250 triệu USD mỗi ngày, hàng triệu người dân đối diện nguy cơ mất điện, thiếu nước sạch, giao thông đình trệ, sản xuất công nghiệp tê liệt.
Không chỉ là vấn đề nội bộ Iran, đòn tấn công này lập tức tạo ra “cơn địa chấn” trên thị trường năng lượng toàn cầu. Giá dầu thô tăng vọt hơn 3% ngay trong phiên giao dịch đầu tuần, tiếp nối đà tăng 9% từ tuần trước, khi các nhà đầu tư lo ngại nguồn cung dầu và khí đốt từ Trung Đông sẽ bị gián đoạn nghiêm trọng nếu chiến sự tiếp tục leo thang. Iran hiện là nước xuất khẩu dầu lớn thứ ba OPEC, chiếm khoảng 4,5% nguồn cung toàn cầu, đồng thời sở hữu trữ lượng khí đốt lớn nhất thế giới. Sự tê liệt của các cơ sở lọc dầu, kho nhiên liệu và mỏ khí South Pars không chỉ đẩy giá năng lượng lên cao mà còn đe dọa tới an ninh năng lượng của hàng loạt quốc gia châu Á, châu Âu – những nơi vốn phụ thuộc lớn vào nguồn cung từ vùng Vịnh.
Chiến lược của Israel đã thay đổi rõ rệt. Nếu trước đây, các đòn đánh chủ yếu nhắm vào cơ sở hạt nhân, quân sự, thì nay, năng lượng trở thành mục tiêu ưu tiên hàng đầu. Bộ trưởng Quốc phòng Israel tuyên bố thẳng thừng: “Nếu Iran tiếp tục trả đũa, Tehran sẽ bốc cháy.” Và thực tế, những gì diễn ra đã vượt xa mọi cảnh báo. Không chỉ là đòn đáp trả các vụ phóng tên lửa vào lãnh thổ Israel, mà còn là thông điệp cứng rắn: Israel sẵn sàng làm tê liệt nền kinh tế Iran, buộc đối phương phải trả giá đắt cho mọi hành động leo thang quân sự.
Iran, trong thế bị động, đáp trả bằng loạt tên lửa và UAV vào các thành phố lớn của Israel, gây thương vong cho dân thường, phá hủy một phần cơ sở hạ tầng năng lượng phía Bắc Israel. Tuy nhiên, rõ ràng cán cân sức mạnh đang nghiêng về phía Israel khi các đợt không kích liên tục loại bỏ hàng loạt tướng lĩnh cấp cao của IRGC, phá hủy các kho tên lửa, khiến tốc độ phản công của Iran giảm dần do cạn kiệt kho dự trữ và năng lực phóng tên lửa.
Tổng thống Trump, trong vai trò người đứng đầu Hoa Kỳ, liên tục kêu gọi kiềm chế, đồng thời cảnh báo Iran không được tấn công các lợi ích của Mỹ trong khu vực. Dù vậy, ông vẫn để ngỏ khả năng sử dụng sức mạnh quân sự chưa từng có nếu Mỹ bị lôi kéo vào cuộc chiến. Các lãnh đạo G7, trên đường sang Canada dự thượng đỉnh, ráo riết vận động để Mỹ không can dự trực tiếp, đồng thời gây áp lực lên Israel nhằm tìm kiếm một lệnh ngừng bắn. Tuy nhiên, thực tế trên chiến trường cho thấy, cả hai phía đều chưa có dấu hiệu xuống thang, số thương vong không ngừng tăng lên từng giờ.
Tại Iran, không khí tang tóc bao trùm khi số người thiệt mạng đã vượt 220, hàng nghìn người bị thương, đa số là dân thường, trẻ em. Các bệnh viện quá tải, người dân hoảng loạn rời bỏ nhà cửa quanh các nhà máy quốc phòng, kho nhiên liệu. Một nhà phân tích tài chính ở Tehran nghẹn ngào: “Đây là thảm sát. Trẻ em khóc thét, mùi tử khí bao trùm, chúng tôi không thể ngừng rơi nước mắt.”
Không chỉ là đòn đánh vào kinh tế, Israel còn nhắm thẳng vào bộ máy chỉ huy quân sự của Iran. Đêm Chủ nhật, không kích của Israel đã tiêu diệt Mohammad Kazemi – chỉ huy tình báo tối cao của IRGC, cùng hai tướng lĩnh cấp cao khác. Các cơ sở tên lửa, kho vũ khí, trung tâm chỉ huy bị phá hủy, khiến năng lực điều hành chiến sự của Iran bị tê liệt nghiêm trọng.
Bối cảnh này đẩy Trung Đông vào thế nguy hiểm chưa từng có. Iran đe dọa đóng cửa eo biển Hormuz – huyết mạch vận chuyển dầu khí toàn cầu, trong khi Israel tuyên bố sẽ tiếp tục tấn công các cơ sở “lưỡng dụng” (vừa dân sự vừa quân sự) nếu Iran không dừng trả đũa. Mọi động thái đều có thể châm ngòi cho một cuộc chiến khu vực, thậm chí lan rộng thành đối đầu toàn cầu nếu các đồng minh bị lôi kéo vào vòng xoáy bạo lực.
Trên bàn đàm phán, các nỗ lực ngoại giao gần như tê liệt. Iran tuyên bố đình chỉ mọi cuộc thương lượng về hạt nhân với Mỹ, cáo buộc Washington đồng lõa với Israel. Các nước châu Âu, Qatar, Oman và Nga ráo riết vận động giảm căng thẳng, nhưng thực tế, cả hai phía đều chưa sẵn sàng nhượng bộ. Thủ tướng Israel Netanyahu công khai kêu gọi người dân Iran nổi dậy lật đổ chế độ giáo quyền, còn phía Iran thì thề sẽ đáp trả “nặng nề hơn, rộng khắp hơn” nếu Israel không dừng tay.
Tác động của cuộc chiến không chỉ dừng lại ở biên giới hai nước. Thị trường dầu khí toàn cầu chao đảo, giá năng lượng tăng phi mã, các quốc gia nhập khẩu lớn đứng trước nguy cơ thiếu hụt nguồn cung, lạm phát leo thang, kinh tế thế giới thêm một lần nữa bị đẩy vào vòng xoáy bất ổn. Các chuyên gia cảnh báo, nếu South Pars bị tê liệt lâu dài, hàng loạt nhà máy điện, khu công nghiệp, hệ thống giao thông của Iran sẽ đình trệ, kéo theo hiệu ứng domino tới các quốc gia láng giềng và xa hơn nữa.
Israel, bằng chiến lược tấn công trực diện vào hạ tầng sống còn của Iran, đã đẩy cuộc đối đầu lên một nấc thang mới – nơi không còn ranh giới giữa chiến tranh quân sự và chiến tranh kinh tế. Đòn đánh này không chỉ nhằm triệt tiêu năng lực trả đũa của Iran, mà còn là lời cảnh báo rắn rỏi tới toàn bộ khu vực: bất cứ ai dám thách thức lợi ích sống còn của Israel sẽ phải trả giá bằng sự tàn phá không khoan nhượng.
Trong bối cảnh ấy, thế giới đang nín thở chờ đợi: liệu có một lối thoát ngoại giao nào cho cuộc khủng hoảng này, hay Trung Đông sẽ tiếp tục chìm trong biển lửa, kéo theo hệ lụy khôn lường cho an ninh và kinh tế toàn cầu? Sự im lặng của các siêu cường, sự bất lực của các tổ chức quốc tế, và quyết tâm “ăn miếng trả miếng” của hai quốc gia đang đẩy nhân loại vào một thời khắc nguy hiểm chưa từng có trong thế kỷ XXI.