Lãnh đạo Iran từ chối lời kêu gọi đầu hàng, nói rằng sự can thiệp của Hoa Kỳ sẽ gây ra 'thiệt hại không thể khắc phục'
Trong bối cảnh Trung Đông rực lửa, khi từng đợt không kích của Israel dội xuống các cơ sở quân sự và hạt nhân của Iran, Tổng thống Donald Trump – với quyền lực tối thượng của một nước Mỹ đang đương nhiệm – đã công khai yêu cầu Iran phải “đầu hàng vô điều kiện” trước sức ép quân sự và ngoại giao chưa từng có tiền lệ. Nhưng đáp lại, lãnh tụ tối cao Iran, Ayat Ali Kenei, không hề run sợ. Ông xuất hiện trên truyền hình quốc gia, mạnh mẽ bác bỏ mọi yêu sách từ Washington, đồng thời cảnh báo rằng bất kỳ sự can thiệp quân sự nào của Mỹ sẽ khiến họ phải gánh chịu “thiệt hại không thể khắc phục”.
Sự đối đầu này không chỉ là cuộc chiến của bom đạn, mà còn là cuộc chiến ý chí, nơi không ai chịu lùi bước. Trump, sau khi ban đầu tỏ ra giữ khoảng cách với chiến dịch tấn công chớp nhoáng của Israel, đã nhanh chóng thay đổi lập trường, công khai thúc đẩy vai trò lớn hơn của Mỹ trong cuộc xung đột, thậm chí úp mở về một hành động “vượt xa” một lệnh ngừng bắn thông thường. Hàng loạt máy bay chiến đấu Mỹ đã được điều động tới khu vực, sẵn sàng cho mọi kịch bản leo thang.
Iran, trong khi đó, không ngần ngại đáp trả. Một quan chức Bộ Ngoại giao Iran cảnh báo rằng nếu Mỹ can dự, “chiến tranh toàn diện” sẽ bùng nổ – một lời đe dọa không thể xem nhẹ khi hàng ngàn binh sĩ Mỹ đang đóng quân tại các quốc gia láng giềng, nằm trong tầm bắn của tên lửa Iran. Washington cũng không giấu giếm ý định sẽ đáp trả mạnh mẽ nếu bị tấn công.
Trong làn sóng tấn công mới nhất, Israel đã nhắm vào các cơ sở sản xuất ly tâm uranium và linh kiện tên lửa quanh Tehran, đồng thời phá hủy kho chứa tên lửa và bệ phóng sẵn sàng khai hỏa ở phía tây Iran. Quân đội Israel tuyên bố đã đánh chặn thành công 10 quả tên lửa trong đêm, khi sức mạnh trả đũa của Iran dường như đang suy giảm. Cơ quan năng lượng nguyên tử quốc tế xác nhận hai cơ sở sản xuất ly tâm đã bị phá hủy, làm dấy lên lo ngại về an ninh hạt nhân trong khu vực.
Những đợt không kích liên tiếp đã khiến hàng loạt tướng lĩnh cấp cao, nhà khoa học hạt nhân của Iran thiệt mạng. Theo tổ chức Human Rights Activists có trụ sở tại Washington, ít nhất 585 người đã chết, trong đó có 239 thường dân, hơn 1.300 người khác bị thương – một con số khủng khiếp phơi bày sự tàn khốc của chiến tranh hiện đại. Iran đáp trả bằng khoảng 400 tên lửa và hàng trăm máy bay không người lái, khiến ít nhất 24 người Israel thiệt mạng, nhiều khu dân cư ở trung tâm Israel bị phá hủy, còi báo động vang lên không ngớt, người dân hoảng loạn tìm nơi trú ẩn.
Tuy nhiên, khi xung đột kéo dài, số lượng tên lửa Iran phóng đi giảm dần – nguyên nhân chưa rõ ràng, nhưng có thể do các bệ phóng và cơ sở hạ tầng liên quan đã bị Israel tấn công dữ dội. Trong khi đó, Iran vẫn kiên quyết không công bố đầy đủ số thương vong, thường xuyên giảm nhẹ con số thực tế. Báo cáo mới nhất của chính quyền Iran chỉ thừa nhận 224 người chết và 1.277 người bị thương, thấp hơn nhiều so với thống kê độc lập từ các tổ chức nhân quyền quốc tế.
Không khí hoảng loạn bao trùm thủ đô Tehran. Các cửa hàng, kể cả khu chợ Grand Bazaar nổi tiếng, đồng loạt đóng cửa. Người dân xếp hàng dài mua xăng, chen chúc trên các tuyến đường rời khỏi thành phố để tránh bom đạn. Những tiếng nổ lớn vang lên lúc 5 giờ sáng, tiếp nối các vụ nổ trước đó, trong khi chính quyền Iran vẫn im lặng, không thừa nhận các cuộc tấn công ngày càng dồn dập của Israel. Một vụ không kích được cho là đã nhắm vào quận Hakimiyeh phía đông Tehran, nơi Lực lượng Vệ binh Cách mạng vận hành một học viện quân sự.
Israel khẳng định các cuộc tấn công nhằm ngăn chặn Iran phát triển vũ khí hạt nhân, trong bối cảnh các cuộc đàm phán ngoại giao giữa Mỹ và Iran kéo dài suốt hai tháng qua không đạt được tiến triển thực chất nào. Tổng thống Trump nhấn mạnh rằng hành động quân sự của Israel chỉ diễn ra sau khi ông đặt ra thời hạn 60 ngày cho các cuộc thương lượng – một động thái cho thấy sự kiên quyết và cứng rắn của Nhà Trắng hiện tại.
Iran tiếp tục khẳng định chương trình hạt nhân của mình hoàn toàn vì mục đích hòa bình, dù là quốc gia duy nhất không sở hữu vũ khí hạt nhân nhưng lại làm giàu uranium tới 60% – chỉ còn một bước kỹ thuật ngắn nữa là đạt tới mức 90% dùng cho vũ khí. Các cơ quan tình báo Mỹ cho rằng Iran chưa chủ động phát triển vũ khí hạt nhân, nhưng sự nghi ngờ và căng thẳng vẫn không ngừng leo thang. Trong khi đó, Israel – quốc gia duy nhất ở Trung Đông được cho là sở hữu vũ khí hạt nhân – vẫn giữ im lặng, không xác nhận cũng không phủ nhận điều này.
Đại sứ Iran tại Geneva, Bahreini, tuyên bố Iran sẽ tiếp tục sản xuất uranium “cho tới khi cần thiết vì mục đích hòa bình”, đồng thời bác bỏ mọi ý kiến cho rằng các cuộc không kích của Israel có thể cản trở nghiên cứu và phát triển hạt nhân của nước này. “Các nhà khoa học của chúng tôi sẽ không dừng lại,” ông khẳng định, đồng thời chỉ trích những phát ngôn của Trump là “thù địch” và “không thể chấp nhận được”. Bahreini nhấn mạnh Iran luôn cảnh giác trước mọi động thái của Mỹ, sẵn sàng đáp trả nếu “lằn ranh đỏ” bị vượt qua.
Trong khi bom đạn vẫn rền vang, một tia hy vọng nhỏ nhoi lóe lên khi Israel bắt đầu đón những chuyến bay hồi hương đầu tiên kể từ khi sân bay quốc tế bị đóng cửa vì nguy cơ tên lửa. Hai chuyến bay từ Larnaca, Cyprus đã hạ cánh xuống sân bay Ben Gurion ở Tel Aviv, đánh dấu nỗ lực đưa công dân Israel mắc kẹt ở nước ngoài trở về nhà. Tuy nhiên, không phận Israel vẫn đóng cửa với các chuyến bay thương mại, giao thông hàng không trong khu vực tiếp tục bị gián đoạn nghiêm trọng.
Trước mắt, không ai dám chắc xung đột sẽ dừng lại ở đây. Khi các bên đều tuyên bố không lùi bước, khi những lời cảnh báo “thiệt hại không thể khắc phục” vang lên từ cả hai phía, Trung Đông lại một lần nữa đứng bên bờ vực của một cuộc chiến tranh toàn diện – nơi không có chỗ cho sự yếu mềm, và mọi quyết định đều có thể làm thay đổi cục diện thế giới.