Ukraine lập kỳ tích: bắn hạ máy bay Nga bằng xuồng không người lái, thách thức Putin trước ngày chiến thắng

Trong một diễn biến gây sốc, lực lượng vũ trang Ukraine đã viết nên trang sử mới trong cuộc chiến chống Nga khi sử dụng xuồng không người lái bắn hạ một chiếc tiêm kích Su-30 của Nga trên Biển Đen, gần cảng Novorossiysk, cách Crimea khoảng 50 km về phía tây. Chiến công này không chỉ là một đòn giáng mạnh vào uy tín quân sự của Moscow mà còn là minh chứng cho sự sáng tạo và quyết tâm sắt đá của Ukraine trong cuộc xung đột kéo dài hơn ba năm qua. Cùng lúc, Tổng thống Volodymyr Zelenskyy đã thẳng thừng bác bỏ đề xuất ngừng bắn ba ngày của Tổng thống Nga Vladimir Putin, đồng thời đưa ra tuyên bố đầy thách thức rằng Ukraine sẽ không đảm bảo an ninh cho các lãnh đạo quốc tế tham dự lễ diễu hành Ngày Chiến thắng 9/5 tại Quảng trường Đỏ. Những động thái này đánh dấu một bước ngoặt mới, làm rung chuyển cán cân quyền lực ở khu vực và khiến cả thế giới phải dõi theo từng diễn biến.

Vào tối ngày 3/5/2025, lực lượng vũ trang Ukraine đã thực hiện một chiến dịch táo bạo trên Biển Đen. Một xuồng không người lái Magura V5, được trang bị tên lửa không đối không R-73, đã bí mật tiếp cận khu vực gần cảng Novorossiysk, một cứ điểm chiến lược của Nga. Trong một khoảnh khắc lịch sử, xuồng này đã khóa mục tiêu và phóng tên lửa, bắn trúng chiếc Su-30 đang bay tuần tra. Video do tình báo quân đội Ukraine công bố cho thấy rõ cảnh chiếc máy bay bốc cháy, lao xuống mặt nước và chìm dần trong bóng tối. Hai phi công Nga kịp thoát ra bằng ghế phóng khẩn cấp và được ngư dân cứu vớt, nhưng chiếc tiêm kích trị giá hàng chục triệu USD đã trở thành đống sắt vụn dưới đáy biển. Đây là lần đầu tiên trong lịch sử chiến tranh nhân loại, một xuồng không người lái bắn hạ được máy bay chiến đấu cánh cứng, một kỳ tích khiến cả các nhà phân tích quân sự phương Tây cũng phải kinh ngạc.

Chiến thuật của Ukraine trong vụ tấn công này thể hiện sự tinh vi và táo bạo. Xuồng Magura V5, vốn được thiết kế để tấn công tàu chiến, đã được cải tiến để mang tên lửa không đối không, một bước đi sáng tạo vượt ngoài mọi dự đoán của Nga. Lợi dụng kích thước nhỏ và khả năng di chuyển lặng lẽ, xuồng này đã tiếp cận mục tiêu mà không bị radar Nga phát hiện. Một số nguồn tin quân sự cho biết lực lượng phòng vệ Nga thậm chí đã nhầm xuồng Ukraine với tài sản của chính họ, dẫn đến sai lầm chết người. Blogger quân sự nổi tiếng của Nga, RBA, đã xác nhận thông tin này, thừa nhận rằng Ukraine đã sử dụng chiến thuật “tiếp cận bí mật” để khai hỏa. Vụ việc không chỉ là một chiến thắng quân sự mà còn là một sự sỉ nhục công khai đối với Nga, vốn tự hào về sức mạnh không quân vượt trội.

Chiến công trên Biển Đen không phải là duy nhất. Trong 48 giờ qua, Ukraine đã mở một đợt tấn công quy mô lớn bằng hơn 200 máy bay và xuồng không người lái, nhắm vào các mục tiêu chiến lược trên bán đảo Crimea và khu vực lân cận. Cảng Sevastopol, căn cứ không quân Kacha, và thậm chí cầu Crimea – biểu tượng quyền lực của Nga – đã bị trúng đạn. Video hồng ngoại được các blogger quân sự Ukraine lan truyền cho thấy cầu Crimea bốc cháy sau khi hứng chịu một quả tên lửa đạn đạo, được cho là S-200 do Ukraine phóng. Những vụ tấn công này đã khiến người dân Nga tại Crimea trải qua “một đêm kinh hoàng”, với các vụ nổ liên tiếp làm rung chuyển các căn cứ quân sự. Dù Bộ Quốc phòng Nga tuyên bố đã đánh chặn hầu hết các cuộc tấn công, những hình ảnh và video từ hiện trường cho thấy tuyên bố này chỉ là nỗ lực che đậy sự thất bại.

Trong bối cảnh chiến trường ngày càng căng thẳng, Tổng thống Zelenskyy đã đưa ra một động thái ngoại giao đầy tính toán. Trước đề xuất ngừng bắn ba ngày của Putin nhân dịp Ngày Chiến thắng 9/5, Zelenskyy không chỉ từ chối mà còn nâng mức thách thức bằng cách đề nghị đình chiến 30 ngày, bắt đầu từ ngày 8/5. “Nếu Nga không đồng ý, sẽ không có ngừng bắn nào vào ngày 9/5,” ông tuyên bố, nhấn mạnh rằng Ukraine sẽ tiếp tục các chiến dịch quân sự như bình thường. Hơn thế, Zelenskyy còn cảnh báo rằng Ukraine sẽ không đảm bảo an ninh cho bất kỳ lãnh đạo quốc tế nào đến Moscow tham dự lễ diễu hành. “Chúng tôi không phải công ty bảo hiểm để bảo vệ những người đến Quảng trường Đỏ,” ông nói, ám chỉ rằng bất kỳ ai tham dự đều tự chịu rủi ro.

Lời cảnh báo này đã lập tức gây hiệu ứng domino. Thủ tướng Slovakia Robert Fico và Tổng thống Serbia Aleksandar Vučić, hai lãnh đạo từng dự kiến tham dự lễ diễu hành, đột nhiên “đổ bệnh” và hủy chuyến đi. Các nguồn tin châu Âu cho rằng động thái này không chỉ xuất phát từ nỗi lo an ninh mà còn từ áp lực chính trị trong nội bộ EU, nơi việc tham dự sự kiện của Nga bị coi là hành động gây tranh cãi. Ngay cả Trung Quốc, với sự xác nhận rằng Chủ tịch Tập Cận Bình sẽ tham dự, cũng không khỏi bị đặt vào thế khó. Tuyên bố của Zelenskyy được xem là một đòn tâm lý, nhằm cô lập Putin trên trường quốc tế và phá vỡ hình ảnh đoàn kết mà Moscow cố xây dựng trong dịp kỷ niệm 80 năm chiến thắng Phát xít.

Trong khi đó, Nga phản ứng với sự giận dữ. Cựu Tổng thống Dmitry Medvedev, hiện là phó chủ tịch Hội đồng An ninh Nga, đã đe dọa rằng bất kỳ hành động khiêu khích nào của Ukraine vào ngày 9/5 sẽ khiến nước này “không thấy được ngày 10/5”. Lời đe dọa ám chỉ khả năng Nga sử dụng biện pháp cực đoan, thậm chí là vũ khí hạt nhân, đã làm dấy lên lo ngại về một bước leo thang nguy hiểm. Tuy nhiên, các blogger quân sự Ukraine còn tiết lộ một kịch bản khác: cơ quan an ninh Nga (FSB) có thể dàn dựng một vụ tấn công khủng bố giả mạo tại các khu vực như Khabarovsk hay Ulan-Ude, đổ lỗi cho Ukraine để biện minh cho hành động trả đũa. Kịch bản này, nếu xảy ra, sẽ là một nước cờ nguy hiểm nhằm làm suy yếu nỗ lực hòa bình của phương Tây và gây áp lực lên chính quyền Tổng thống Donald Trump.

Trên mặt trận quốc tế, chính quyền Trump đang cho thấy những dấu hiệu thay đổi trong chính sách đối với Ukraine. Dù Tổng thống Trump từng tỏ ra hoài nghi về việc viện trợ cho Kyiv, một thỏa thuận khoáng sản vừa được ký kết giữa Mỹ và Ukraine đã mở đường cho gói viện trợ quân sự trị giá 30 tỷ USD, dự kiến được giải ngân trong hai năm 2025 và 2026. Gói viện trợ này, đã được Quốc hội Mỹ phê chuẩn từ trước, sẽ cung cấp một lượng vũ khí khổng lồ cho Ukraine, củng cố khả năng phòng thủ và tấn công của nước này. Tuy nhiên, quyết định cuối cùng về việc giải ngân vẫn nằm trong tay Trump, người có quyền phủ quyết. Động thái này diễn ra trong bối cảnh châu Âu và Mỹ đang chuẩn bị áp đặt thêm các lệnh trừng phạt mới lên Nga, nhắm vào các công ty lớn như Gazprom, nhằm làm suy yếu nền kinh tế Moscow. Các blogger ủng hộ Ukraine nhận định rằng việc phá hủy nền kinh tế Nga là cách nhanh nhất để chấm dứt cuộc chiến.

Trong một diễn biến khác, Vương quốc Anh vừa công bố kế hoạch tăng chi tiêu quốc phòng lên 2,5% GDP vào năm 2027, mức tăng lớn nhất kể từ sau Chiến tranh Lạnh. Thủ tướng Keir Starmer nhấn mạnh rằng sự phát triển của công nghệ máy bay không người lái và hệ thống tự động, như được chứng minh trong cuộc chiến Ukraine, đang thay đổi bản chất của chiến tranh hiện đại. Tại Mỹ, Đô đốc Samuel Paparo, chỉ huy khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương, cảnh báo rằng Trung Quốc đang thu hẹp khoảng cách quân sự với Mỹ, đặc biệt trong kịch bản xung đột tại eo biển Đài Loan. Những diễn biến này cho thấy một thế giới đang ở ngã ba đường, nơi các liên minh và mâu thuẫn địa chính trị ngày càng trở nên rõ nét.

Ukraine, với chiến công trên Biển Đen và lập trường cứng rắn của Zelenskyy, đang chứng minh rằng họ không chỉ là nạn nhân của cuộc chiến mà còn là một thế lực có khả năng định hình tương lai khu vực. Mỗi vụ nổ trên cầu Crimea, mỗi chiếc máy bay Nga rơi xuống biển, và mỗi lời thách thức từ Kyiv đều là thông điệp gửi đến Moscow: Ukraine sẽ không khuất phục. Khi ngày 9/5 đến gần, cả thế giới đang nín thở, chờ xem liệu Zelenskyy có thực hiện lời cảnh báo của mình, và liệu Putin có dám đáp trả bằng cách đẩy xung đột vào ngõ cụt không lối thoát.