Bí ẩn sức khỏe Tập Cận Bình: Bệnh nặng, liên tục cầu Phật giữ quyền lực

Trong bối cảnh tin đồn về bệnh nặng và quyền lực suy giảm, Chủ tịch Tập Cận Bình liên tục viếng thăm các ngôi chùa Phật giáo, từ Mạc Cao đến Tây Tạng.

Trong những tháng gần đây, hình ảnh Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình xuất hiện tại các ngôi chùa Phật giáo cổ kính và các tu viện Tây Tạng đã trở thành tâm điểm chú ý của giới quan sát quốc tế. Từ hang động Mạc Cao ở Cam Túc đến chùa Linh Ẩn ở Hàng Châu, từ chùa Bạch Mã ở Lạc Dương đến các trung tâm Phật giáo ở Thanh Hải và Tây Tạng, hành trình của ông Tập không chỉ là những chuyến công du bình thường mà dường như mang theo một thông điệp sâu sắc hơn, một sự tìm kiếm tâm linh giữa lằn ranh của quyền lực và sức khỏe đang lung lay. Những tin đồn về tình trạng sức khỏe suy yếu, quyền lực bị thu hẹp, và những bất ổn chính trị trong lòng Trung Nam Hải đã khiến các chuyến viếng thăm tôn giáo này trở thành chủ đề tranh luận sôi nổi. Liệu đây có phải là nỗ lực tuyệt vọng để tìm kiếm sự che chở từ thần Phật, hay chỉ là một màn kịch chính trị được dàn dựng công phu nhằm ổn định dư luận trong bối cảnh khủng hoảng?

Câu chuyện bắt đầu từ một tài liệu mật do WikiLeaks công bố, một bức điện tín từ Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Bắc Kinh gửi về Washington vào năm 2009. Tài liệu này mô tả ông Tập Cận Bình, khi đó là Phó Chủ tịch nước, như một người sống sót đầy tham vọng từ Cách mạng Văn hóa, đồng thời tiết lộ niềm đam mê sâu sắc của ông đối với Phật giáo, võ thuật, khí công và các môn tu luyện bí truyền. Một nguồn tin thân cận, được cho là giáo sư từng tiếp xúc với ông Tập, khẳng định rằng ông đã bị ảnh hưởng mạnh mẽ bởi truyền thống gia đình. Cha ông, ông Tập Trọng Huân, từng là một lãnh đạo cấp cao ở Quảng Đông và nổi tiếng với việc khôi phục chân thân bất hoại của Lục Tổ Huệ Năng tại chùa Nam Hoa, bất chấp những chỉ trích gay gắt trong thời kỳ Cách mạng Văn hóa. Mẹ ông, bà Tề Tâm, cũng là một tín đồ Phật giáo nhiệt thành, và chính bà được cho là đã khuyến khích con trai tìm đến tôn giáo trong những thời khắc khó khăn.

Nhưng những chuyến viếng thăm chùa chiền liên tiếp của ông Tập trong năm 2024 và 2025 lại diễn ra trong một bối cảnh hoàn toàn khác. Các tin đồn về sức khỏe của ông bắt đầu lan truyền mạnh mẽ sau Hội nghị Trung ương 3 vào tháng 5/2024, khi một số nguồn tin cho rằng ông đã đột quỵ và quyền chỉ huy quân đội đã được chuyển giao cho Phó Chủ tịch Ủy ban Quân sự Trung ương Trương Hữu Hiệp. Những hình ảnh từ các chuyến công du gần đây cho thấy một nhà lãnh đạo với khuôn mặt sưng phù, đôi mắt húp, bước đi chậm chạp và dáng vẻ mệt mỏi. Một doanh nhân Thượng Hải, ông Hồ Lập Nhân, đã công khai tuyên bố rằng ông Tập được chẩn đoán mắc ung thư tuyến tụy vào mùa hè năm 2024, một căn bệnh gây đau đớn dữ dội và không thể thay thế nội tạng. Ông Hồ còn chỉ ra rằng việc sử dụng hormone lâu dài, cụ thể là glucocorticoid, để kiểm soát bệnh đã khiến ông Tập thay đổi cả về ngoại hình lẫn tâm lý, với các biểu hiện như cáu kỉnh, thiếu kiên nhẫn và những bài phát biểu ngày càng thiếu logic.

Những thay đổi này không chỉ dừng lại ở cá nhân ông Tập mà còn phản ánh một cuộc khủng hoảng sâu sắc hơn trong hệ thống chính trị Trung Quốc. Trong những năm gần đây, hàng loạt quan chức cấp cao và tướng lĩnh thân tín của ông đã bị thanh trừng, từ mất chức đến chuyển công tác. Chính sách chống tham nhũng, trên danh nghĩa, được cho là công cụ để ông Tập loại bỏ những đối thủ tiềm tàng. Nhưng chính sự đa nghi và nỗi sợ mất quyền lực đã khiến ông ngày càng cô lập, làm xói mòn sự ổn định của chế độ. Các quan chức cấp dưới, thay vì tập trung vào công việc, giờ đây chỉ lo bảo vệ vị trí của mình, tránh làm sai để không bị trừng phạt. Kết quả là một hệ thống chính trị bấp bênh, nơi sự ổn định chỉ được duy trì bằng nỗi sợ hãi – một lớp vỏ mỏng manh dễ dàng vỡ tan.

Trong bối cảnh đó, chuyến thăm Tây Tạng của ông Tập vào tháng 8/2025 đã làm dấy lên nhiều câu hỏi. Lễ kỷ niệm 60 năm thành lập Khu tự trị Tây Tạng, một sự kiện mà trước đây chỉ có các lãnh đạo cấp thấp tham dự, lại chứng kiến sự hiện diện của ông Tập – hay ít nhất là hình ảnh được cho là ông. Tuy nhiên, chi tiết bất thường đã khiến giới quan sát nghi ngờ: ông Vương Hỗ Ninh, Chủ tịch Chính hiệp, được ghi nhận là trưởng đoàn, trong khi ông Tập dường như chỉ đóng vai trò danh nghĩa. Hơn nữa, sự xuất hiện của ông Hồ Xuân Hoa, một thân tín của cựu Tổng Bí thư Hồ Cẩm Đào và từng bị ông Tập gạt khỏi bộ máy quyền lực, càng làm tăng thêm nghi vấn về sự suy giảm quyền lực thực tế của ông. Một số nhà phân tích thậm chí đưa ra giả thuyết rằng nhân vật xuất hiện ở Tây Tạng có thể là một người đóng thế, được sử dụng để xoa dịu dư luận và che giấu tình trạng sức khỏe của ông Tập.

Những nghi ngờ này càng được củng cố bởi thông tin từ cựu trung tá hải quân Trung Quốc Diêu Thành, người tiết lộ rằng Ban chỉ đạo duyệt binh ngày 3/9 tại Quảng trường Thiên An Môn đã chuẩn bị ba phương án khẩn cấp. Phương án thứ nhất là ông Tập sẽ chủ trì và phát biểu. Phương án thứ hai, nếu ông không đủ sức khỏe, Phó Chủ tịch Trương Hữu Hiệp sẽ thay thế. Và phương án thứ ba, trong trường hợp bất đồng giữa hai người, quyền điều hành sẽ được chuyển cho Đại tướng Lưu Chấn Lập. Việc chuẩn bị các kịch bản như vậy cho thấy sự lo ngại sâu sắc về khả năng ông Tập có thể không đủ sức tham gia một sự kiện kéo dài 70 phút, đặc biệt trong điều kiện ông từng có tiền sử đột quỵ và nghi ngờ mắc ung thư.

Câu hỏi lớn hơn được đặt ra là liệu những chuyến viếng thăm chùa chiền của ông Tập có thực sự là biểu hiện của một niềm tin tôn giáo sâu sắc, hay chỉ là một nỗ lực tuyệt vọng để củng cố hình ảnh và quyền lực? Phật giáo, với luật nhân quả nghiêm ngặt, nhấn mạnh việc tránh điều ác và làm điều thiện. Nhưng di sản của cha ông, ông Tập Trọng Huân – người từng ủng hộ Phật giáo, khí công và bảo vệ những ý kiến bất đồng – dường như đã bị ông Tập phản bội. Dưới sự lãnh đạo của ông, Phật giáo bị kiểm soát gắt gao, các tín đồ Cơ Đốc giáo và Hồi giáo bị đàn áp, người Duy Ngô Nhĩ bị đưa vào các trại tập trung ở Tân Cương, và văn hóa Tây Tạng bị hủy hoại. Đặc biệt, các cáo buộc về việc thu hoạch nội tạng sống từ các học viên Pháp Luân Công vẫn tiếp diễn, đặt ra câu hỏi liệu thần Phật có thể phù hộ cho một nhà lãnh đạo gắn liền với những hành động như vậy.

Trong khi đó, cuộc tranh cãi lịch sử giữa Trung Quốc đại lục và Đài Loan về công lao trong cuộc kháng chiến chống Nhật (1937-1945) càng làm nóng thêm bối cảnh chính trị. Trung Quốc nhấn mạnh vai trò của Đảng Cộng sản trong việc lãnh đạo nhân dân, trong khi Đài Loan khẳng định Trung Hoa Dân Quốc dưới sự lãnh đạo của Tưởng Giới Thạch mới là lực lượng chính. Các con số lịch sử cho thấy sự thật khắc nghiệt: Quốc dân đảng chịu tổn thất nặng nề với hơn 3,2 triệu thương vong, trong khi Đảng Cộng sản chỉ mất 160.000 người và chủ yếu tập trung phát triển lực lượng hơn là trực tiếp giao chiến. Những bộ phim tuyên truyền của Bắc Kinh, từ “Ngũ Anh hùng Lang Nha Sơn” đến “Chiến tranh địa đạo,” thường thổi phồng vai trò của Đảng Cộng sản, trong khi các trận đánh lớn đều do Quốc dân đảng đảm nhận.

Khi lễ duyệt binh kỷ niệm 80 năm kết thúc Thế chiến II diễn ra vào ngày 3/9/2025 tại Quảng trường Thiên An Môn, thế giới sẽ dõi theo từng bước đi của ông Tập. Liệu ông có xuất hiện với tư cách là nhà lãnh đạo tối cao, hay sự vắng mặt của ông sẽ đánh dấu một bước ngoặt trong lịch sử chính trị Trung Quốc? Liệu những lời cầu nguyện tại các ngôi chùa có giúp ông giữ được ngai vàng, hay chỉ là những nỗ lực cuối cùng của một nhà lãnh đạo đang đối mặt với sự sụp đổ của cả sức khỏe lẫn quyền lực? Câu trả lời, có lẽ, sẽ sớm được hé lộ.