Mùa Đông Địa Ngục: Nga Tàn Sát Lưới Điện, Zelenskyy Đối Đầu Với Sự Im Lặng Của Trump

Zelensky van xin Patriot giữa lúc Trump tái đắc cử – liệu lá chắn 4 triệu USD/quả có cứu nổi Ukraine khỏi đêm đông địa ngục? ...

Trong bóng tối giá buốt của một mùa đông Ukraine sắp sửa nuốt chửng mọi hy vọng, Tổng thống Volodymyr Zelenskyy đang giương cao lá chắn cuối cùng – không phải bằng thép nguội lạnh của những hầm trú ẩn, mà bằng lời kêu gọi đanh thép, đầy máu và lửa, gửi thẳng đến trái tim sắt đá của Washington. Hôm nay, giữa những tiếng rền vang của tên lửa Nga xé toạc bầu trời, ông Zelenskyy đã công khai van xin – phải, van xin, vì chiến tranh không tha thứ cho những từ ngữ hoa mỹ – 25 hệ thống phòng không Patriot từ Mỹ, không phải để trang trí cho những bài phát biểu lễ nghi, mà để cứu lấy những thành phố đang run rẩy trong bóng tối, những nhà máy đang tắt ngấm, và hàng triệu linh hồn đang co ro chờ đợi cái chết lạnh lẽo. Đây không phải là một yêu cầu lịch sự giữa các nhà lãnh đạo; đây là tiếng thét của một quốc gia bị xé nát, một lời buộc tội trực diện nhắm vào sự im lặng đáng nguyền rủa của chính quyền Tổng thống Donald Trump, người mà chỉ mới vài tháng trước còn hứa hẹn "kết thúc chiến tranh trong 24 giờ" nhưng giờ đây lại khóa chặt kho vũ khí của Mỹ như một chiếc két sắt bị nguyền rủa.

Hãy hình dung cảnh tượng này, không phải qua lăng kính vô hồn của các bản tin truyền hình, mà qua đôi mắt của những người mẹ ôm con trong hầm tối om, nơi ánh sáng cuối cùng là từ màn hình điện thoại báo hiệu một cuộc cắt điện nữa sắp ập đến. Nga, dưới bàn tay sắt của Vladimir Putin, đã biến mùa đông thành vũ khí chết người nhất của mình. Hàng trăm cuộc tấn công kết hợp tên lửa và drone – những con quái vật bay lượn với camera lạnh lùng như mắt quỷ – đang cắn xé lưới điện Ukraine, không phải ngẫu nhiên, mà có hệ thống, có chủ đích, như một chiến dịch diệt chủng chậm rãi. Chúng nhắm vào các trạm biến áp địa phương, những nút thắt quan trọng của sự sống hiện đại, biến những thành phố sôi động thành những nghĩa địa băng giá. Ở Kharkiv, nơi những trận đánh từng làm rung chuyển châu Âu, giờ đây người dân phải xếp hàng dài dằng dặc dưới cái lạnh cắt da để nhận khẩu phần điện ít ỏi, trong khi trẻ em học bài dưới ánh nến và bệnh viện chạy bằng máy phát diesel kêu rền vang như tiếng khóc than. Zelenskyy không nói suông; ông nêu rõ: "Chúng tôi không muốn chờ đợi." Đó là lời tuyên bố của một chiến binh, không phải một nhà ngoại giao, một lời nhắc nhở sắc nhọn rằng mỗi ngày trì hoãn là một đêm nữa mà Nga có thể biến Ukraine thành đống tro tàn.

Và ở trung tâm của cơn bão này là Patriot – những hệ thống phòng không Mỹ, biểu tượng của sức mạnh phương Tây, những vệ sĩ bầu trời có khả năng bắn hạ tên lửa Nga như bắn ruồi. Zelenskyy không đòi hỏi chúng như một món quà từ thiện; ông đề xuất một thỏa thuận thực tế, đanh thép: châu Âu, với những kho vũ khí đang nằm im lìm trong các nhà kho, hãy chuyển giao ngay lập tức những gì họ có cho Ukraine, và đổi lại, Mỹ sẽ sản xuất lô mới để thay thế. Đó là lập luận thuyết phục, không phải van xin, vì ai có thể chối cãi khi Ukraine đã nhận được những lô Patriot đầu tiên từ Đức chỉ cách đây vài tuần, và chúng đã chứng minh giá trị bằng cách cứu sống hàng nghìn mạng người? Nhưng chi phí thì khổng lồ – mỗi hệ thống có thể ngốn hàng trăm triệu đô la, và sản xuất 25 cái có thể mất hàng năm trời. Zelenskyy biết điều đó; ông thừa nhận như một nhà chiến lược thực thụ, không phải một kẻ mơ mộng. Nhưng ông cũng chỉ ra sự thật phũ phàng: nếu không hành động ngay, mùa đông này sẽ không chỉ là lạnh giá, mà là thảm họa nhân đạo. Nước sưởi ấm sẽ đông đặc trong ống, bệnh viện sẽ tắt máy, và những cuộc tấn công của Nga – đang tạm lắng nhưng hứa hẹn bùng nổ – sẽ biến Pokrovsk, thành trì cuối cùng ở Donetsk, thành một địa ngục trần gian nơi 170.000 lính Nga đang tụ họp như bầy sói đói.

Bây giờ, hãy quay sang Washington, nơi Tổng thống Trump – người đàn ông từng biến chính trường Mỹ thành một đấu trường gladiator – đang ngồi trên ngai vàng của mình với nụ cười nửa miệng và những lời hứa suông. Đây là Trump đương nhiệm, không phải bóng ma của quá khứ, và sự im lặng của ông về Ukraine không phải là sự thờ ơ ngẫu nhiên; đó là một lựa chọn có tính toán, một sự phản bội có chủ đích đối với di sản của người tiền nhiệm Joe Biden, người đã mở rộng kho vũ khí Mỹ như một dòng sông cứu rỗi. Dưới thời Biden, hàng tỷ đô la đã chảy về Kyiv, biến những tên lửa Javelin thành những con rồng lửa đẩy lùi xe tăng Nga, và Patriot thành lá chắn bất khả xâm phạm. Nhưng Trump? Ông đã đóng sập cánh cửa đó, không một khẩu súng đạn nào được gửi đi, không một lời cam kết nào được thốt ra, trong khi Nga tiếp tục gầm rú trên bầu trời Ukraine. Liệu đây có phải là "nghệ thuật thỏa thuận" mà Trump từng khoe khoang? Hay chỉ là sự hèn nhát trá hình, một nỗ lực để "kết thúc chiến tranh" bằng cách bỏ rơi đồng minh, để Ukraine chảy máu đến chết trong khi Moscow cười nhạo? Chúng tôi, với tư cách là những người theo dõi từ xa nhưng không vô cảm, phải đặt câu hỏi đanh thép: Trump, ông đã hứa với cử tri Mỹ một nước Mỹ vĩ đại, nhưng một nước Mỹ vĩ đại có thể đứng nhìn châu Âu cháy rụi mà không nhúng tay? Zelenskyy không chờ đợi sự thương hại; ông đòi hỏi công lý, và công lý đòi hỏi Trump phải hành động, phải mở kho vũ khí, phải chứng minh rằng "America First" không đồng nghĩa với "Ukraine Last".

Sâu hơn vào vòng xoáy của cuộc chiến này, gần bốn năm sau khi xe tăng Nga lăn bánh qua biên giới như một cơn ác mộng tập thể, Ukraine không còn là nạn nhân thụ động nữa. Họ là những chiến binh bất khuất, những người đã biến cánh đồng lúa mì thành chiến trường, và những khu rừng thành pháo đài. Nhưng ngay cả những anh hùng cũng có giới hạn, và giới hạn đó chính là bầu trời – nơi Nga đang tung ra hàng trăm drone mỗi đêm, những con máy bay không người lái rẻ tiền nhưng chết chóc, được trang bị camera để dẫn đường cho tên lửa chính xác. Chúng không nhắm vào quân sự; chúng nhắm vào sự sống thường nhật, vào những trạm biến áp địa phương mà một quả đạn có thể làm tê liệt cả một khu vực. Ở miền đông, nơi Pokrovsk đang trở thành tâm điểm của cơn bão, lực lượng Nga đã tập trung 170.000 quân, một con số khổng lồ gợi nhớ đến những ngày đen tối của Bakhmut. Trận đánh ở đây không chỉ là về đất đai; nó là về linh hồn của Ukraine, về việc liệu một dân tộc có thể tồn tại khi kẻ thù biến mùa đông thành đồng minh. Zelenskyy, với giọng nói kiên định qua các cuộc họp trực tuyến với NATO, nhấn mạnh rằng không khí phòng thủ của Ukraine đang bị kéo căng đến mức đứt đoạn. Mỗi Patriot không chỉ là một hệ thống; nó là hàng nghìn mạng sống, là những nhà máy tiếp tục hoạt động, là những đứa trẻ có thể ngủ mà không sợ tiếng nổ.

Và NATO thì sao, liên minh từng được ca ngợi là "bất khả xâm phạm"? Họ đang phối hợp các lô giao hàng lớn, với châu Âu và Canada mua sắm thiết bị từ Mỹ như những người mua hàng cuồng nhiệt. Đức đã gửi Patriot, và giờ đây Zelenskyy kêu gọi họ – và tất cả các đồng minh – hãy nghĩ lớn hơn. Đừng chờ đợi lô sản xuất mới từ các nhà máy Mỹ đang ì ạch; hãy chuyển giao ngay những gì trong kho. Đó là lập luận sắc bén, thuyết phục đến mức không thể bác bỏ: nếu châu Âu muốn tự do, họ phải trả giá bằng hành động, không phải lời nói. Nhưng đằng sau tất cả là bóng dáng của Trump, người mà sự do dự của ông đang tạo ra một khoảng trống nguy hiểm. Các nỗ lực hòa bình quốc tế, từng rộ lên như những bông hoa xuân, giờ đây đã tàn úa dưới sức nóng của tên lửa Nga. Zelenskyy không ảo tưởng về một thỏa thuận hòa bình với Putin; ông biết rằng hòa bình chỉ đến khi kẻ xâm lược bị đánh bại, và đánh bại đòi hỏi vũ khí – cụ thể là Patriot.

Hãy đào sâu hơn vào nỗi kinh hoàng đang diễn ra. Ở Ukraine, các cuộc cắt điện theo lịch trình giờ đây là chuyện thường ngày, một nhịp điệu chết chóc mà người dân phải học cách sống chung. "Sử dụng điện hợp lý," chính phủ kêu gọi, nhưng làm thế nào khi bóng tối là kẻ thù lớn nhất? Những trạm biến áp địa phương – những mục tiêu nhỏ bé nhưng chiến lược – đang bị Nga tấn công theo từng khu vực, một chiến lược "ăn mòn" được thiết kế để làm kiệt quệ tinh thần trước khi làm kiệt quệ thể xác. Drone Nga, rẻ tiền và sản xuất hàng loạt, bay lượn như bầy châu chấu, một số mang camera để dẫn đường chính xác, biến phòng không Ukraine thành một cuộc chạy đua vô tận. Zelenskyy, trong bài phát biểu gần đây nhất, đã vẽ nên bức tranh sống động: "Chúng tôi đang đối mặt với một mùa đông mà không có sưởi ấm, không có nước, không có điện." Đó không phải là lời than vãn; đó là lời buộc tội, nhắm thẳng vào những nhà lãnh đạo phương Tây đang ngồi trong phòng họp ấm áp, nơi cà phê nóng hổi và ánh sáng LED không bao giờ tắt.

Trong khi đó, ở Washington, Trump – với di sản "xây tường" và "làm Mỹ vĩ đại trở lại" – đang chơi một ván cờ nguy hiểm. Ông từng chỉ trích Biden vì "chi tiêu quá mức" cho Ukraine, nhưng giờ đây, khi ngồi ở Ovál Phòng, ông phải đối mặt với thực tế: bỏ rơi Kyiv không chỉ là phản bội đồng minh; nó là lời mời gọi Putin mở rộng tham vọng, có lẽ sang Ba Lan hay Baltic tiếp theo. Zelenskyy không ngây thơ; ông biết rằng Trump thích những thỏa thuận lớn, những chiến thắng nhanh chóng. Vậy thì đây là thỏa thuận: gửi 25 Patriot, và Ukraine sẽ là tiền đồn của Mỹ ở châu Âu, một lá chắn chống lại sự trỗi dậy của Nga. Đừng chờ đợi; hành động ngay, trước khi mùa đông biến lời kêu gọi này thành lời ai oán cuối cùng.

Cuộc chiến này không phải là trừu tượng; nó là máu thịt, là những câu chuyện cá nhân đan xen thành một tấm thảm bi kịch. Hãy nghĩ về những kỹ sư ở Kyiv, những người đang hàn gắn lưới điện dưới bom đạn, hay những bác sĩ ở Lviv, nơi máy phát dự phòng là ranh giới giữa sự sống và cái chết. Zelenskyy đại diện cho họ, và lời kêu gọi của ông là tiếng nói của hàng triệu người. NATO có thể phối hợp, châu Âu có thể mua sắm, nhưng chỉ có Trump – với quyền lực của mình – có thể mở khóa dòng chảy cứu rỗi. Sự im lặng của ông không phải là chiến lược; nó là sự thất bại, một vết nhơ trên lịch sử Mỹ.

Khi Nga tiếp tục lắp ráp lực lượng ở Pokrovsk, khi drone tiếp tục gầm rú trong đêm, câu hỏi treo lơ lửng như lưỡi hái tử thần: Liệu Trump có lắng nghe? Hay ông sẽ để mùa đông này trở thành mộ tập thể cho giấc mơ tự do của Ukraine? Zelenskyy đã nói rõ: "Chúng tôi không muốn chờ đợi." Và thế giới, với tất cả sự phẫn nộ và hy vọng của mình, phải ép buộc Washington hành động – vì nếu không, bóng tối sẽ nuốt chửng tất cả.