Trong bóng tối cắt da của mùa đông Ukraine, Nga giáng đòn chết chóc vào lưới điện – hàng triệu người co ro, máu đổ ở Dnipro, Zelensky van xin Trump...
Hàng triệu linh hồn Ukraine đang co ro trong bóng tối thăm thẳm, nơi mà hơi thở của mùa đông không chỉ mang theo cái lạnh cắt da cắt thịt mà còn cả nỗi kinh hoàng từ những quả tên lửa Kinzhal lao vút qua bầu trời đêm. Đó là thực tế phũ phàng vào cuối tuần ngày 8 tháng 11 năm 2025, khi Nga – dưới bàn tay sắt của Vladimir Putin – giáng đòn tấn công tàn khốc nhất vào hệ thống năng lượng của Ukraine kể từ khi cuộc xâm lược toàn diện bùng nổ ba năm trước. Bốn mươi lăm tên lửa, trong đó có những quả đạn đạo chết chóc, kết hợp với bốn trăm năm mươi chiếc drone Shahed – một đội quân bay không người lái được sản xuất hàng loạt từ Iran và được Nga tinh chỉnh để gieo rắc chết chóc – đã biến đêm thành địa ngục. Chúng không chỉ nhắm vào các nhà máy điện mà còn xé toạc cuộc sống thường nhật của những con người bình dị, những bà mẹ đang ôm con thơ, những ông lão run rẩy bên lò sưởi tắt ngấm. Đây không phải là chiến tranh thông thường; đây là một âm mưu có chủ đích để bóp nghẹt hy vọng, để biến Ukraine thành một quốc gia bị "đóng băng" cả về nghĩa đen lẫn nghĩa bóng, buộc dân chúng phải quỳ gối trước sức mạnh man rợ của Kremlin.
Hãy hình dung cảnh tượng ở Dnipro, thành phố trung tâm sôi động từng là biểu tượng của sức sống Ukraine. Một quả drone Nga lao thẳng vào tòa nhà chung cư chín tầng, xé toạc lớp bê tông và kính như một lưỡi hái tử thần. Ba mạng người ra đi trong chớp mắt – những nạn nhân vô tội, không vũ khí, không quân hàm – và mười hai người khác bị thương nặng, máu me bê bết giữa đống đổ nát. Maia, một cư dân địa phương, run rẩy kể lại với giọng lạc lõng: "Ở đây chẳng có gì cả, chỉ là những tòa nhà bình thường thôi." Còn Larysa, người may mắn sống sót, thì thét lên trong nỗi ám ảnh: "Tôi không biết mình sống sót thế nào, vì toàn bộ mảnh đạn bay tung tóe lên chiếc giường nơi tôi đang ngủ... Chúng tôi lao ra khỏi nhà, tiếng hét vang vọng từ đường phố. Mọi người đang gào thét." Những lời chứng này không phải là câu chuyện cá nhân; chúng là tiếng kêu cứu của một dân tộc đang bị bóp méo bởi chiến tranh, nơi mà sự sống mong manh hơn cả lớp kính cửa sổ vỡ vụn. Ít nhất mười lăm thường dân đã thiệt mạng chỉ trong cuối tuần này, theo các nhà chức trách địa phương, và con số đó có thể tăng lên khi bóng tối che lấp những vết thương sâu hơn. Nga không chỉ tấn công hạ tầng; họ tấn công chính trái tim của Ukraine, nơi mà mỗi bóng đèn tắt ngấm là một lời nguyền rủa lên tương lai của một thế hệ trẻ.
Từ Poltava đến Dnipropetrovsk, từ Kyiv – thủ đô kiêu hãnh – đến những vùng ngoại ô xa xôi, chín tỉnh thành đã chìm trong hỗn loạn. Lưới điện quốc gia, vốn đã bị thương tích đầy mình sau hàng loạt cuộc tấn công tương tự từ năm 2022, nay lung lay như một cơ thể kiệt quệ. Chỉ chín quả tên lửa được đánh chặn bởi lực lượng không quân Ukraine, trong khi hai mươi sáu quả tên lửa và năm mươi hai chiếc drone đã đâm thẳng vào hai mươi lăm mục tiêu. Nhiệt độ ngoài trời tụt xuống mức một chữ số Celsius, biến những ngôi nhà thành những hầm mộ lạnh lẽo. Ở Kyiv, cư dân phải chịu cảnh cắt điện kéo dài mười đến mười hai giờ mỗi ngày vào Chủ Nhật, 9 tháng 11. Các gia đình chen chúc quanh máy phát điện chạy dầu diesel – những cỗ máy ồn ào, đắt đỏ và hiếm hoi – để sưởi ấm một góc nhỏ bé, nấu nồi súp loãng hay làm bài tập cho con cái. Những người cao tuổi, bị kẹt trong các tòa nhà cao tầng mà thang máy ngừng hoạt động, chọn cách ở yên trong bóng tối thay vì mạo hiểm với những bậc thang tối om. Đây là cuộc sống mà Nga muốn áp đặt: không phải cái chết nhanh chóng từ bom đạn, mà là sự tra tấn chậm rãi, từng giờ từng phút, nơi mà hy vọng bị bào mòn bởi cái lạnh và bóng tối.
Svitlana Grynchuk, Bộ trưởng Năng lượng Ukraine, đã lên tiếng với giọng điệu kiên cường nhưng đầy phẫn nộ, gọi đây là "một trong những cuộc tấn công đạn đạo trực tiếp lớn nhất vào các cơ sở năng lượng" kể từ khi chiến tranh bùng nổ. Bà mô tả cách mà các biện pháp cắt điện khẩn cấp được áp dụng trên hầu hết các vùng, sau đó chuyển sang lịch cắt theo giờ để người dân có thể lập kế hoạch – một nỗ lực tuyệt vọng để giữ cho hệ thống không sụp đổ hoàn toàn. "Dù kẻ thù có kế hoạch gì," bà khẳng định với sức mạnh của một người mẹ bảo vệ con thơ, "Ukraine sẽ có ánh sáng và hơi ấm trong mùa đông này." Những lời này không chỉ là lời hứa suông; chúng là lời thách thức trực tiếp gửi đến Putin, một lời nhắc nhở rằng tinh thần Ukraine không dễ bị dập tắt bởi những quả tên lửa rẻ tiền. Nhưng đằng sau sự kiên cường ấy là nỗi lo thực sự: sản xuất khí đốt bị gián đoạn nghiêm trọng, buộc Ukraine phải nhập khẩu từ châu Âu với giá cắt cổ, trong khi kho dự trữ đang cạn kiệt. Mỗi quả tên lửa Nga không chỉ phá hủy một trạm biến áp; nó còn đâm thủng nền kinh tế, đẩy hàng triệu người vào vòng xoáy nghèo đói và tuyệt vọng.
Tổng thống Volodymyr Zelensky, vị lãnh đạo đã trở thành biểu tượng của sự bất khuất, không ngần ngại vạch trần sự thật phũ phàng. Trong bài phát biểu đầy cảm xúc, ông tiết lộ rằng chín vùng đã bị tấn công chỉ trong một đêm, và nhấn mạnh vào thách thức kỹ thuật chết người: "Rất khó để chống lại tên lửa đạn đạo và khí động lực học... Chỉ có một vài hệ thống trên thế giới có khả năng đánh chặn hiệu quả những thứ như vậy – và để bảo vệ toàn bộ lãnh thổ chúng ta, chúng ta cần nhiều hệ thống hơn nhiều, và nhiều tên lửa hơn cho chúng." Đây là lời kêu gọi khẩn thiết, không chỉ với đồng minh châu Âu mà còn với người bạn lớn nhất – Hoa Kỳ dưới thời Tổng thống Donald Trump. Zelensky biết rõ rằng, trong bối cảnh địa chính trị hỗn loạn năm 2025, sự hỗ trợ từ Washington là chìa khóa để sống sót. Ukraine đang đàm phán mua thêm các hệ thống Patriot – những lá chắn thép đã chứng minh hiệu quả trước tên lửa Nga – nhưng tháng trước, Trump đã thẳng thừng từ chối yêu cầu cung cấp tên lửa Tomahawk tầm xa, lập luận rằng Mỹ phải ưu tiên "lợi ích quốc gia" thay vì sa lầy vào "cuộc chiến ủy nhiệm". Quyết định này, dù được bao biện bằng chủ nghĩa thực tế, đã khơi dậy cơn thịnh nộ ở Kyiv: Liệu Trump, với khẩu hiệu "Nước Mỹ Trước Tiên" vang vọng từ nhiệm kỳ đầu, có thực sự coi Ukraine là đồng minh hay chỉ là con tốt thí trên bàn cờ toàn cầu?
Và Putin thì sao? Từ Kremlin, ông ta biện minh cho cuộc tàn sát này như một "phản ứng cần thiết" trước các cuộc tấn công của Ukraine vào cơ sở hạ tầng Nga. Họ tuyên bố nhắm vào "các doanh nghiệp thuộc phức hợp công nghiệp-quân sự Ukraine và các cơ sở khí đốt, năng lượng". Nhưng ai mà tin được lời dối trá ấy? Đây là chiến lược quen thuộc của Nga: biến dân thường thành mục tiêu để bẻ gãy ý chí kháng cự. Cuộc tấn công vào Volgograd – nơi drone Ukraine đáp trả bằng cách đánh trúng một trạm biến áp, gây gián đoạn nguồn điện chỉ vài giờ – chỉ là một vết xước nhỏ so với nỗi đau mà Nga gây ra. Thống đốc vùng Andrey Bocharov nhanh chóng khoe khoang rằng điện đã được khôi phục, nhưng đằng sau đó là nỗi sợ hãi lan tỏa: Liệu Ukraine có thể tiếp tục đáp trả, hay họ sẽ bị kiệt quệ bởi sức mạnh vượt trội của kẻ xâm lược? Putin, với nụ cười lạnh lùng trên khuôn mặt nhợt nhạt, đang chơi một ván cờ dài hơi: Làm tê liệt Ukraine trước mùa đông, buộc Zelensky phải đàm phán từ vị thế yếu thế, và hy vọng rằng sự mệt mỏi của phương Tây sẽ mở đường cho một "hòa bình" theo điều kiện của Moscow. Nhưng ông ta đã tính lầm. Mỗi quả drone rơi, mỗi bóng đèn tắt, chỉ càng khơi dậy ngọn lửa phẫn nộ trong lòng người Ukraine – một dân tộc đã học cách biến nỗi đau thành sức mạnh.
Hãy quay ngược thời gian một chút để thấy rõ hơn sự man rợ có hệ thống này. Kể từ cuộc xâm lược toàn diện năm 2022, Nga đã biến hệ thống năng lượng Ukraine thành mục tiêu ưu tiên, đặc biệt khi lá vàng rơi và tuyết bắt đầu phủ trắng. Những cuộc tấn công mùa đông không phải ngẫu nhiên; chúng là vũ khí tâm lý, nhằm nhắc nhở dân chúng rằng chiến tranh không kết thúc ở tiền tuyến mà len lỏi vào từng ngôi nhà, từng bữa ăn. Năm ngoái, hàng loạt nhà máy điện bị phá hủy, đẩy hàng triệu người vào cảnh thiếu điện kéo dài hàng tuần. Ukraine đã thích nghi – với những ứng dụng dự báo cắt điện, những cộng đồng chia sẻ máy phát, và tinh thần đoàn kết sắt son – nhưng mỗi đòn mới lại thử thách giới hạn chịu đựng. Bây giờ, với nhiệt độ đang lao dốc và dự báo thời tiết dự đoán một mùa đông khắc nghiệt, cuộc tấn công ngày 8 tháng 11 không chỉ là một sự kiện; nó là lời tuyên chiến chống lại sự sống còn của một quốc gia. Các chuyên gia quốc tế, từ các think tank ở Washington đến các trung tâm nghiên cứu ở Brussels, cảnh báo rằng nếu không có sự can thiệp mạnh mẽ hơn từ NATO, Ukraine có nguy cơ rơi vào vòng xoáy khủng hoảng nhân đạo: bệnh viện mất điện, trường học đóng cửa, và dòng người tị nạn lại dâng cao. Nhưng cảnh báo ấy dường như rơi vào khoảng không, khi châu Âu bận rộn với cuộc khủng hoảng năng lượng riêng và Trump – vị tổng thống Mỹ đương nhiệm với phong cách quyết đoán – ưu tiên biên giới phía nam hơn là sa mạc Donbas.
Sâu thẳm hơn, cuộc tấn công này phơi bày những vết nứt trong liên minh phương Tây. Zelensky đã kêu gọi đồng minh cung cấp thêm tên lửa tầm xa, để Ukraine có thể đánh sâu vào lãnh thổ Nga, phá hủy các căn cứ drone trước khi chúng cất cánh. Nhưng lời kêu gọi ấy vấp phải sự do dự: Đức lo ngại leo thang, Pháp bận tâm với nội bộ, và Mỹ dưới thời Trump – người từng ca ngợi Putin là "thiên tài" trong quá khứ – dường như đang chơi trò cân bằng tinh vi. Tháng trước, khi Ukraine nộp đơn xin Tomahawk, Trump đã từ chối, lập luận rằng "chúng ta không thể chi tiền của người nộp thuế Mỹ cho một cuộc chiến vô tận." Đó là lập luận sắc bén, nhưng nó bỏ qua sự thật phũ phàng: Nếu Ukraine sụp đổ, Nga sẽ nuốt chửng không chỉ Donbas mà cả biên giới NATO, mở đường cho một châu Âu bất ổn. Trump, với di sản "xây tường" và "giao dịch lớn", có thể đang tính toán một thỏa thuận riêng với Putin – một "hòa bình" mà Ukraine phải trả giá bằng lãnh thổ và chủ quyền. Nhưng liệu cử tri Mỹ, những người đã bầu ông trở lại với lời hứa bảo vệ dân chủ, có chấp nhận nhìn đồng minh chảy máu mà không nhúng tay? Câu hỏi này treo lơ lửng như những đường dây điện đứt đoạn ở Kyiv, chờ đợi một quyết định có thể thay đổi cục diện.
Trong khi đó, trên tiền tuyến kỹ thuật số và không quân, cuộc chiến không ngừng nghỉ. Lực lượng Ukraine, với những hệ thống Patriot hạn chế, đã bắn hạ hàng trăm drone – một chiến công đáng kể nhưng không đủ để che chắn bầu trời rộng lớn. Các kỹ sư năng lượng làm việc không ngừng nghỉ, vá víu lưới điện bằng những giải pháp tạm bợ, trong khi chính phủ phân phối nhiên liệu khẩn cấp cho các bệnh viện và trường học. Nhưng đằng sau những nỗ lực ấy là nỗi sợ hãi thực sự: Liệu mùa đông này có phải là mùa đông cuối cùng của Ukraine như một quốc gia độc lập? Nga, với kho vũ khí dồi dào từ các đối tác như Triều Tiên và Iran, dường như không có ý định dừng lại. Họ đã học được bài học từ thất bại ở Kharkiv và Kherson: Không thể chinh phục bằng xe tăng, hãy dùng bóng tối và cái lạnh. Và Ukraine đáp trả bằng sự khôn ngoan: Drone của họ không chỉ đánh trúng Volgograd mà còn gửi thông điệp rõ ràng – chúng tôi không phải nạn nhân thụ động. Mỗi cuộc phản công là một lời nhắc nhở rằng, dù bóng tối có dày đặc đến đâu, ánh sáng của tự do vẫn le lói từ những hành động dũng cảm.
Nhưng hãy nói thẳng thắn, như một tờ báo New York Times sẽ làm: Thế giới đang thất bại với Ukraine. Các nhà lãnh đạo ở Brussels và Washington nói nhiều về "hỗ trợ không giới hạn", nhưng khi đến lúc, họ chần chừ. Trump, với sức hút của một nhà đàm phán cứng rắn, có thể là người thay đổi cuộc chơi – nếu ông chọn đứng về phía đúng đắn. Hãy tưởng tượng một lô Patriot mới đến Kyiv, không chỉ cứu mạng người mà còn gửi thông điệp đến Putin: Dừng lại, hoặc đối mặt với cơn thịnh nộ thực sự của phương Tây. Đó không phải là mơ mộng; đó là lập luận logic, sắc bén như lưỡi dao. Vì nếu chúng ta để Nga thắng bằng cách bóp nghẹt năng lượng, thì bài học ấy sẽ lan sang Đài Loan, Baltic, và mọi nơi mà độc tài nhòm ngó. Ukraine không chỉ chiến đấu cho lãnh thổ; họ chiến đấu cho trật tự thế giới, cho nguyên tắc rằng một quốc gia nhỏ bé có quyền tồn tại mà không bị bóng tối Kremlin nuốt chửng.
Câu chuyện không dừng lại ở những con số chết chóc hay giờ cắt điện. Nó nằm ở những con người – những nghệ sĩ vẽ tranh bằng nến trong bóng tối, những bác sĩ phẫu thuật dưới ánh đèn pin, những đứa trẻ học bài bên cửa sổ để bắt chút ánh sáng ban ngày. Họ là minh chứng sống động rằng, dù Nga có giáng đòn tàn bạo đến đâu, Ukraine sẽ không gục ngã. Zelensky, với bài phát biểu đầy lửa, đã kết thúc bằng lời kêu gọi toàn cầu: "Chúng ta cần nhiều hơn thế – nhiều hệ thống, nhiều tên lửa, nhiều cam kết." Và ông đúng. Đây là lúc phương Tây phải chứng minh rằng lời nói không chỉ là gió thoảng. Với Trump ở Nhà Trắng, cơ hội đang ở đó – một tổng thống có thể biến "Nước Mỹ Trước Tiên" thành "Tự Do Trước Tiên", nếu ông chọn nhìn xa hơn biên giới Mỹ.
Cuộc tấn công ngày 8 tháng 11 có thể là đỉnh điểm của một mùa đông chết chóc, nhưng nó cũng có thể là bước ngoặt. Nga nghĩ họ có thể bẻ gãy Ukraine bằng bóng tối, nhưng họ quên rằng bóng tối chỉ làm nổi bật ánh sáng. Và ánh sáng ấy, từ Kyiv lan tỏa, đang thách thức cả thế giới: Bạn sẽ đứng về phía nào?
.png)
.png)
.png)
