Trump Gửi Tín Hiệu Patriot Cho Ukraina: Nga Hứng Đòn Đau Từ Su-35

Thế giới đang đứng trước một ngã rẽ nguy hiểm, nơi các cường quốc lớn thi nhau phô diễn sức mạnh và củng cố vị thế trong một bối cảnh địa chính trị đầy biến động. Tổng thống Donald Trump, trong một động thái gây sốc, đã phát đi tín hiệu sẵn sàng cung cấp hệ thống phòng không Patriot cho Ukraina, đồng thời bày tỏ sự thất vọng trước thái độ ngoan cố của Vladimir Putin. Trong khi đó, Nga phải hứng chịu đòn đau khi Ai Cập hủy hợp đồng mua chiến đấu cơ Su-35 do những khuyết tật nghiêm trọng, đánh dấu một bước lùi lớn trong tham vọng xuất khẩu vũ khí của Moscow. Cùng lúc, Ukraina tiếp tục làm rung chuyển hậu phương Nga với các cuộc tấn công UAV táo bạo, OPEC+ tăng sản lượng dầu thô gây áp lực kinh tế lên Nga, và Trung Quốc đối mặt với nghi vấn đánh cắp thiết kế máy bay Airbus A320 cho phi cơ C919. Từ châu Âu, châu Á đến Trung Đông, những diễn biến này không chỉ là các sự kiện riêng lẻ mà là lời cảnh báo về một cuộc đối đầu toàn cầu đang đến gần.

Trong bối cảnh Nga tăng cường các cuộc tấn công bằng tên lửa và UAV vào Kyiv và các thành phố khác của Ukraina vào rạng sáng ngày 4 tháng 7, Ukraina đã đáp trả mạnh mẽ bằng một loạt cuộc tấn công bằng máy bay không người lái nhắm vào các cơ sở quân sự của Nga. Bộ Quốc phòng Nga thừa nhận đã bắn hạ 42 UAV trong vòng 3 giờ, với 37 chiếc bị phá hủy ở các khu vực giáp biên giới như Belgorod, Bryansk và Kursk. Tuy nhiên, các nguồn tin từ Ukraina và hệ thống giám sát hỏa hoạn của NASA cho thấy những thiệt hại thực sự lớn hơn nhiều.

Tại Borisoglebsk, vùng Voronezh, một vụ hỏa hoạn lớn đã bùng phát gần phi trường quân sự sau cuộc tấn công UAV, với các báo cáo về những vụ nổ mạnh vào khoảng 2 giờ sáng. Bộ Tổng Tham mưu Ukraina xác nhận một nhà kho chứa bom dẫn đường và một máy bay huấn luyện chiến đấu, có thể bao gồm các máy bay Su-34, Su-35S và Su-30SM, đã bị phá hủy. Những vụ nổ tương tự cũng được ghi nhận tại Yefremov, thuộc Cộng hòa Chuvashia, và Engels, vùng Saratov, nơi các cơ sở công nghiệp và phi trường quân sự bị nghi ngờ là mục tiêu. Các cuộc tấn công này không chỉ làm gián đoạn hoạt động quân sự của Nga mà còn phơi bày điểm yếu trong hệ thống phòng không, buộc Moscow phải phân tán nguồn lực để bảo vệ các cơ sở chiến lược.

Tổng thống Donald Trump, trong một cuộc điện đàm với Tổng thống Ukraina Volodymyr Zelensky vào ngày 4 tháng 7, đã phát đi tín hiệu mạnh mẽ về việc nối lại hỗ trợ quân sự cho Ukraina, đặc biệt là cung cấp hệ thống phòng không Patriot. “Họ sẽ cần thứ gì đó vì họ đang bị tấn công khá mạnh,” Trump nói với báo chí trên Không lực Một, ca ngợi hiệu quả của Patriot và bày tỏ sự thất vọng với Tổng thống Nga Vladimir Putin, người từ chối thảo luận về lệnh ngừng bắn. “Ông ấy muốn đi đến cùng, chỉ cần tiếp tục tàn sát mạng người, điều đó không tốt,” Trump nhấn mạnh, ám chỉ sự cứng rắn của Putin sau cuộc điện đàm ngày 3 tháng 7.

Yêu cầu của Ukraina về thêm tên lửa Patriot xuất phát từ nhu cầu cấp bách bảo vệ các thành phố trước các đợt không kích ngày càng dồn dập của Nga. Quyết định trước đó của Washington về việc tạm dừng một số lô hàng vũ khí đã khiến Kyiv lo ngại về khả năng phòng thủ, đặc biệt khi Nga liên tục sử dụng bom dẫn đường và tên lửa tầm xa. Tuy nhiên, các nguồn tin từ Reuters cho biết Trump đã cam kết kiểm tra lại các lô vũ khí bị hoãn và thảo luận với Thủ tướng Đức Olaf Scholz về yêu cầu của Ukraina. Động thái này không chỉ là một bước đi chiến lược để hỗ trợ Kyiv mà còn là lời cảnh báo trực tiếp đến Moscow rằng Mỹ sẽ không khoan nhượng trước các hành động leo thang.

Trong một đòn giáng mạnh vào ngành công nghiệp quốc phòng Nga, Ai Cập đã hủy hợp đồng trị giá 2 tỷ USD mua 24 chiến đấu cơ Su-35, ký vào năm 2018, sau khi phát hiện các khuyết tật nghiêm trọng về kỹ thuật. Một quan chức quân sự cấp cao của Cairo tiết lộ rằng các vấn đề nằm ở radar, hệ thống tác chiến điện tử và động cơ của Su-35, khiến nó không thể đáp ứng yêu cầu tác chiến hiện đại trong khu vực Trung Đông. Hệ thống tác chiến điện tử của Su-35 tỏ ra yếu kém trước công nghệ gây nhiễu tiên tiến, trong khi radar mảng quét điện tử thụ động (PESA) “Snow Leopard-E” bị đánh giá là thua xa radar mảng quét điện tử chủ động (AESA) trên các máy bay phương Tây như F-35 hay Rafale.

Động cơ AL-41F1S của Su-35, dù mạnh mẽ, lại tỏa nhiệt cao và dễ bị phát hiện bởi các hệ thống hồng ngoại và radar, làm giảm khả năng sống sót trong môi trường chiến đấu khốc liệt. So với động cơ General Electric F110 trên F-16 của Ai Cập, Su-35 còn thua kém về hiệu suất nhiên liệu và phạm vi hoạt động. Áp lực từ Đạo luật Chống lại Kẻ thù của Mỹ thông qua Trừng phạt (CAATSA) của Hoa Kỳ cũng góp phần khiến Cairo từ bỏ hợp đồng, với các máy bay sau đó được chuyển giao cho Iran. Quyết định này không chỉ làm tổn hại uy tín của Nga trên thị trường vũ khí toàn cầu mà còn phơi bày những hạn chế công nghệ của Moscow trước các đối thủ phương Tây.

Liên minh OPEC+, dẫn đầu bởi Saudi Arabia, đã quyết định tăng sản lượng dầu thô thêm 411.000 thùng/ngày trong tháng 8, bất chấp việc một số thành viên như Kazakhstan và Iraq không tuân thủ hạn ngạch. Động thái này, được thông qua trong cuộc họp của nhóm V8 vào ngày 7 tháng 7, khiến giá dầu giảm xuống mức 65-70 USD/thùng, gây áp lực kinh tế nặng nề lên Nga, quốc gia phụ thuộc lớn vào doanh thu từ dầu mỏ để tài trợ cho cuộc chiến ở Ukraina. Mặc dù xung đột giữa Iran và Israel gần đây khiến giá dầu tạm thời tăng vọt, việc hạ nhiệt căng thẳng đã đảm bảo nguồn cung ổn định, cho phép OPEC+ tiếp tục chiến lược tăng sản lượng. Đây được xem là một nước cờ của Saudi Arabia nhằm gây áp lực lên các nước vi phạm cam kết, đồng thời làm suy yếu cỗ máy chiến tranh của Nga.

Tại Trung Quốc, máy bay thương mại C919 của COMAC, được xem là niềm tự hào quốc gia, đang đối mặt với cáo buộc đánh cắp thiết kế từ Airbus A320. Một chiếc A320 bán cho Trung Quốc vào những năm 2000 đã “biến mất bí ẩn” và bị nghi ngờ đã được tháo rời để sao chép. Dù nhận được hơn 300 đơn đặt hàng và dự kiến sản xuất 150 chiếc vào năm 2028, C919 vẫn chưa được cấp phép bay ở châu Âu, với Cơ quan An toàn Hàng không Châu Âu yêu cầu thêm 3-6 năm đánh giá. Những cáo buộc này làm dấy lên lo ngại về sự cạnh tranh không lành mạnh của Trung Quốc trong ngành hàng không, tương tự như những gì đã xảy ra với ngành ô tô điện.

Tổng thống Trump tiếp tục giữ lập trường cứng rắn với Iran, tuyên bố nước này chưa từ bỏ chương trình làm giàu uranium và có thể khởi động lại ở một địa điểm bí mật. Trong cuộc họp báo ngày 4 tháng 7, Trump nhấn mạnh sẽ không cho phép Tehran phát triển vũ khí hạt nhân và dự kiến thảo luận với Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu trong chuyến thăm Nhà Trắng vào ngày 7 tháng 7. Trong khi Iran khẳng định chương trình hạt nhân của mình phục vụ mục đích hòa bình, việc Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) rút các thanh tra viên khỏi nước này đang làm gia tăng căng thẳng, đẩy khu vực Trung Đông vào một vòng xoáy bất ổn mới.

Liên minh Châu Âu (EU) đang lên kế hoạch dự trữ các khoáng sản quan trọng để đối phó với nguy cơ gián đoạn nguồn cung do căng thẳng địa chính trị, biến đổi khí hậu và các mối đe dọa từ tin tặc. Theo Financial Times, một dự thảo của Ủy ban Châu Âu cảnh báo về “môi trường rủi ro cao” do sự gia tăng hoạt động của các nhóm tội phạm mạng được nhà nước tài trợ. Kế hoạch này, dự kiến công bố vào tuần tới, kêu gọi các quốc gia thành viên tăng cường dự trữ thiết bị quan trọng và khuyến khích người dân chuẩn bị nhu yếu phẩm cho các tình huống khẩn cấp, bao gồm cả nguy cơ xâm lược vũ trang.

Trong bối cảnh căng thẳng thương mại với Mỹ, Việt Nam đang tích cực đàm phán để đạt được các thỏa thuận quốc phòng trong chuyến thăm sắp tới của Tổng Bí thư Tô Lâm. Theo ông Ted Osius, cựu Đại sứ Mỹ tại Việt Nam, cách tiếp cận không đối đầu của Hà Nội đang mang lại lợi thế so với các đối thủ khu vực.