NATO và Ukraine Hợp Sức Chống Lại Mối Đe Dọa Từ Nga Trong Cuộc Chiến Công Nghệ


Trong một thế giới đang xoay vần bởi những căng thẳng địa chính trị và sự cạnh tranh khốc liệt về công nghệ, một liên minh mới đang hình thành, mang theo những hệ quả sâu sắc đối với an ninh toàn cầu. NATO, liên minh quân sự hùng mạnh nhất thế giới, và Ukraine, quốc gia đang chịu áp lực không ngừng từ Nga, đã công bố một bước đi táo bạo: hợp tác phát triển các công nghệ quân sự tiên tiến để đối phó với chiến thuật chiến tranh lai của Moscow. Đây không chỉ là một liên minh chiến lược mà còn là một lời tuyên bố đanh thép rằng phương Tây sẽ không khoanh tay trước sự hung hăng của Nga. Từ các hệ thống chống drone đến trí tuệ nhân tạo (AI) và vũ khí tự hành, nỗ lực này đánh dấu một bước ngoặt trong cách các quốc gia dân chủ đối đầu với các chế độ độc tài trong thế kỷ 21.

Cuộc chiến ở Ukraine, bắt đầu từ năm 2014 và leo thang dữ dội vào năm 2022, đã trở thành một phòng thí nghiệm sống động cho các công nghệ quân sự hiện đại. Nga, với ngân sách quốc phòng khổng lồ và sự phụ thuộc vào các chiến thuật phi truyền thống như chiến tranh mạng, tuyên truyền và sử dụng drone giá rẻ, đã đẩy Ukraine vào một cuộc chạy đua vũ trang không khoan nhượng. Nhưng Ukraine không chỉ sống sót; họ đã thích nghi và đổi mới với tốc độ đáng kinh ngạc. Các công ty khởi nghiệp công nghệ của Ukraine, từng được biết đến với các ứng dụng thương mại, giờ đây đang sản xuất drone cảm tử, hệ thống giám sát AI và các công cụ phá sóng tiên tiến. Chính sự linh hoạt này đã thu hút sự chú ý của NATO, vốn đang tìm cách hiện đại hóa kho vũ khí của mình để đối phó với một thế giới ngày càng bất ổn.

Hôm 26 tháng 8 năm 2025, tại một hội nghị thượng đỉnh ở Brussels, các quan chức NATO và Ukraine đã công bố một sáng kiến chung mang tên “Liên minhmsminh Công nghệ Quân sự”. Mục tiêu của liên minh này là phát triển và triển khai các công nghệ tiên tiến nhằm chống lại lợi thế chiến thuật của Nga, đặc biệt là trong các lĩnh vực như chiến tranh drone, an ninh mạng và tác chiến điện tử. “Chúng ta đang đối mặt với một kẻ thù không ngừng sáng tạo”, Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine Oleksii Reznikov tuyên bố. “Cùng với NATO, chúng tôi sẽ xây dựng một tương lai nơi công nghệ phục vụ tự do, không phải đàn áp”.

Sự hợp tác này không chỉ mang tính biểu tượng mà còn là một phản ứng trực tiếp trước chiến lược chiến tranh lai của Nga. Điện Kremlin, dưới sự lãnh đạo của Tổng thống Vladimir Putin, đã sử dụng một loạt các công cụ – từ các cuộc tấn công mạng nhắm vào cơ sở hạ tầng quan trọng đến các chiến dịch thông tin sai lệch trên mạng xã hội – để làm suy yếu sự đoàn kết của phương Tây. Đặc biệt, các cuộc tấn công bằng drone Shahed do Iran sản xuất của Nga đã gây thiệt hại đáng kể cho các thành phố của Ukraine. Để đáp trả, Ukraine đã phát triển các hệ thống chống drone hiệu quả, bao gồm cả công nghệ laser và các hệ thống gây nhiễu tiên tiến. NATO nhìn thấy tiềm năng to lớn trong việc mở rộng quy mô những đổi mới này để bảo vệ không chỉ Ukraine mà còn toàn bộ khu vực Đại Tây Dương.

Sự hợp tác này cũng gửi đi một thông điệp mạnh mẽ tới Tổng thống Donald Trump và chính quyền Hoa Kỳ, vốn đang giữ vai trò lãnh đạo trong NATO. Trump, người thường xuyên bày tỏ sự hoài nghi về chi phí hỗ trợ quân sự cho Ukraine, giờ đây phải đối mặt với một liên minh NATO thống nhất hơn bao giờ hết trong việc hỗ trợ Kyiv. Các quan chức NATO nhấn mạnh rằng sáng kiến này không chỉ nhằm bảo vệ Ukraine mà còn để bảo vệ trật tự quốc tế dựa trên luật lệ mà Nga đang tìm cách phá hoại. “Nếu chúng ta để Nga chiến thắng ở Ukraine, đó sẽ là lời mời gọi cho các chế độ độc tài trên khắp thế giới thách thức sự ổn định toàn cầu”, Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg cảnh báo trong bài phát biểu khai mạc hội nghị.

Một trong những điểm nhấn của sáng kiến này là việc phát triển các hệ thống drone tiên tiến. Ukraine đã chứng minh khả năng đáng kinh ngạc trong việc sử dụng drone trong chiến tranh, từ việc giám sát các vị trí của Nga đến việc thực hiện các cuộc tấn công chính xác vào các mục tiêu chiến lược. Các công ty như Ukrspecsystems và Aerorozvidka đã tạo ra những chiếc drone có khả năng hoạt động trong điều kiện khắc nghiệt, né tránh các hệ thống phòng thủ của Nga. NATO dự kiến sẽ đầu tư hàng tỷ đô la vào việc mở rộng quy mô các công nghệ này, với mục tiêu tạo ra một đội quân drone liên minh có khả năng vượt trội về số lượng và chất lượng so với các lực lượng của Nga. Ngoài ra, các chuyên gia AI từ cả hai phía đang hợp tác để phát triển các thuật toán có thể dự đoán và phản ứng với các cuộc tấn công mạng của Nga trong thời gian thực.

Nhưng không phải không có thách thức. Nga đã chứng minh khả năng thích nghi nhanh chóng, liên tục nâng cấp kho vũ khí của mình để đối phó với các biện pháp phòng thủ của Ukraine. Hơn nữa, các chiến dịch thông tin sai lệch của Moscow trên nền tảng X và các mạng xã hội khác đã làm phức tạp nỗ lực đoàn kết dư luận quốc tế ủng hộ Ukraine. Các nhà phân tích cảnh báo rằng liên minh NATO-Ukraine phải hành động nhanh chóng để duy trì lợi thế công nghệ của mình. “Thời gian không đứng về phía chúng ta”, một quan chức cấp cao của NATO giấu tên cho biết. “Nga đang học hỏi từ những sai lầm của mình và đầu tư mạnh mẽ vào các công nghệ mới. Chúng ta phải đi trước một bước”.

Sự hợp tác này cũng làm nổi bật vai trò ngày càng quan trọng của khu vực tư nhân trong chiến tranh hiện đại. Các công ty công nghệ của Ukraine, từng bị đánh giá thấp, giờ đây đang dẫn đầu trong việc phát triển các giải pháp quân sự sáng tạo. Trong khi đó, các gã khổng lồ công nghệ của phương Tây như Palantir, Lockheed Martin và BAE Systems đang hợp tác chặt chẽ với NATO để tích hợp các công nghệ tiên tiến vào kho vũ khí của liên minh. “Đây là một cuộc chiến giữa các hệ thống giá trị”, Andriy Yermak, Chánh văn phòng Tổng thống Ukraine, phát biểu. “Chúng tôi đang chiến đấu không chỉ vì lãnh thổ mà còn vì quyền tự quyết, tự do và tương lai của nền dân chủ”.

Cuộc chiến công nghệ này không chỉ diễn ra trên chiến trường mà còn trong các phòng thí nghiệm, nhà máy và các trung tâm nghiên cứu trên khắp châu Âu và Bắc Mỹ. Các nhà khoa học Ukraine, nhiều người trong số họ làm việc trong điều kiện chiến tranh khắc nghiệt, đã hợp tác với các kỹ sư NATO để tạo ra các hệ thống vũ khí có thể thay đổi cục diện chiến trường. Ví dụ, một hệ thống tên lửa dẫn đường bằng AI đang được thử nghiệm có thể tấn công các mục tiêu của Nga với độ chính xác chưa từng có, giảm thiểu thiệt hại cho dân thường. Trong khi đó, các hệ thống phòng thủ mạng tiên tiến đang được triển khai để bảo vệ cơ sở hạ tầng quan trọng của Ukraine khỏi các cuộc tấn công mạng không ngừng của Nga.

Tuy nhiên, liên minh này không chỉ tập trung vào công nghệ. Nó còn nhằm mục đích gửi đi một thông điệp chính trị mạnh mẽ: phương Tây sẽ không lùi bước trước sự hung hăng của Nga. Với sự hỗ trợ từ các quốc gia thành viên NATO như Anh, Đức và Ba Lan, Ukraine đang nhận được nguồn lực cần thiết để duy trì cuộc chiến. Nhưng câu hỏi vẫn còn: liệu liên minh này có thể duy trì được sự thống nhất và quyết tâm trong một thế giới đang bị chia rẽ bởi các lợi ích cạnh tranh? Khi Nga tiếp tục leo thang các cuộc tấn công, áp lực đang gia tăng để NATO và Ukraine hành động nhanh chóng và dứt khoát.

Cuộc chiến ở Ukraine không chỉ là một cuộc xung đột khu vực; nó là một cuộc chiến tranh ủy nhiệm cho tương lai của trật tự toàn cầu. Sự hợp tác giữa NATO và Ukraine trong lĩnh vực công nghệ quân sự là một bước đi táo bạo để đảm bảo rằng các giá trị dân chủ sẽ chiến thắng. Nhưng con đường phía trước đầy rẫy khó khăn, và thế giới đang dõi theo để xem liệu liên minh này có thể biến lời hứa của mình thành hành động hay không.
No image available