"Nga đánh bom Ukraine, Trump đẩy kế hoạch hòa bình MAGA: Cuộc chiến định hình lại thế giới."

Cuộc chiến Nga-Ukraine, vốn đã kéo dài hơn ba năm với những diễn biến khốc liệt, vừa bước vào một giai đoạn mới đầy căng thẳng vào cuối tháng 5 năm 2025. Nga, dưới sự chỉ đạo của Tổng thống Vladimir Putin, đã phát động một đợt tấn công lớn nhất từ trước đến nay, phóng hơn 350 máy bay không người lái (UAV) cảm tử Shahed và chín tên lửa hành trình vào các thành phố Ukraine như Kyiv, Kharkiv, Dnipro và Odesa. Đợt tấn công này không chỉ nhằm vào các mục tiêu quân sự mà còn nhắm đến cơ sở hạ tầng dân sự – hệ thống điện, đường sắt, bệnh viện – như một lời tuyên bố chiến lược từ Kremlin rằng hòa bình, nếu có, sẽ phải tuân theo các điều kiện của Moscow. Trong khi đó, Tổng thống Mỹ Donald Trump, người từng cam kết chấm dứt cuộc chiến này trong 24 giờ, đã bị kéo vào tâm bão địa chính trị, buộc phải đưa ra những phản ứng mạnh mẽ và triển khai kế hoạch hòa bình “MAGA” đầy tham vọng. Cùng lúc, quyết định táo bạo của Thủ tướng Đức Friedrich Merz trong việc dỡ bỏ hạn chế sử dụng vũ khí tầm xa của Ukraine đã làm thay đổi cục diện chiến trường, đẩy Nga vào thế bị động và mở ra một chương mới đầy kịch tính trong cuộc xung đột này.

Vào rạng sáng ngày 26 tháng 5, bầu trời Ukraine rực cháy khi Nga phóng hơn 350 UAV Shahed và chín tên lửa hành trình từ nhiều hướng, nhắm vào các thành phố lớn và cơ sở hạ tầng trọng yếu. Theo các quan chức Ukraine, ít nhất 12 người thiệt mạng và hàng chục người khác bị thương. Các mục tiêu không chỉ giới hạn ở cơ sở quân sự mà còn bao gồm hệ thống điện, đường sắt và bệnh viện, cho thấy ý định của Nga không chỉ là gây thiệt hại quân sự mà còn nhằm làm lung lay ý chí của người dân Ukraine và gây áp lực lên các đồng minh phương Tây. Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky gọi đây là “một nhịp điệu tàn bạo” của Nga, nhấn mạnh rằng Moscow đang cố gắng “đánh sập ý chí phương Tây” và đặc biệt nhắm vào chính quyền Trump, người đang nỗ lực đóng vai trò trung gian hòa bình.

Cuộc tấn công này là đòn trả đũa trực tiếp cho chiến dịch “Spiderweb” của Ukraine, khi các drone giá rẻ của Kyiv tấn công sâu vào lãnh thổ Nga, phá hủy hoặc làm hư hại hàng chục máy bay ném bom chiến lược của Moscow. Theo các nguồn tin, Nga đã phục hồi năng lực sản xuất UAV bất chấp các lệnh cấm vận, và đợt tấn công ngày 26 tháng 5 là minh chứng cho thấy Kremlin vẫn duy trì sức mạnh quân sự đáng gờm. Tuy nhiên, điều đáng chú ý là mục tiêu của Putin không phải là chiếm thêm lãnh thổ mà là tạo áp lực tâm lý, làm suy yếu quyết tâm của Ukraine và thử thách lập trường của Trump. Trong một phát biểu, Putin nhấn mạnh rằng hòa bình sẽ chỉ đến theo các điều kiện của Nga, bao gồm việc Ukraine công nhận các vùng lãnh thổ bị chiếm đóng và cam kết không gia nhập NATO hoặc EU.

Tổng thống Donald Trump, người từng tự hào về mối quan hệ cá nhân với Putin và cam kết chấm dứt cuộc chiến trong 24 giờ, giờ đây đối mặt với một tình thế tiến thoái lưỡng nan. Cuộc tấn công của Nga diễn ra đúng vào thời điểm Trump chuẩn bị công bố kế hoạch hòa bình “MAGA” – một lộ trình đàm phán không phụ thuộc vào NATO hay Liên Hợp Quốc, mà dựa trên các liên minh trung gian như Thổ Nhĩ Kỳ, Israel, Hungary và Vatican. Trong bài phát biểu tại sân bay Morristown vào ngày 26 tháng 5, Trump lên án Putin một cách gay gắt, gọi ông là “điên rồ” và tuyên bố rằng ông “sẽ không để yên” khi Nga giết hại dân thường. Đây là sự thay đổi đáng kể so với lập trường trung lập trước đó của Trump, người từng tránh chỉ trích trực diện Putin để giữ vai trò trung gian.

Trên Truth Social, Trump viết: “Putin hoàn toàn phát điên. Tôi luôn nói rằng ông ta muốn tất cả Ukraine, không chỉ một phần của nó. Zelensky cũng không mang lại lợi ích gì cho đất nước của mình bằng cách nói như hiện tại. Mọi thứ từ miệng ông ấy đều gây rắc rối.” Những lời lẽ này cho thấy Trump không chỉ thất vọng với Putin mà còn bất mãn với Zelensky, người mà ông cho rằng đang cản trở các nỗ lực hòa bình. Trump đang cố gắng định vị mình như một nhà kiến tạo hòa bình, ép cả Nga và Ukraine nhượng bộ để đạt được một thỏa thuận có lợi cho vị thế của Mỹ. Tuy nhiên, áp lực từ trong nước – từ phe diều hâu đòi tiếp tục viện trợ Ukraine và phe MAGA muốn rút Mỹ khỏi cuộc chiến – đang khiến Trump phải cân nhắc từng bước đi.

Kế hoạch hòa bình “MAGA” của Trump bao gồm bốn giai đoạn: ngưng bắn tạm thời trong 15 ngày, đàm phán chính trị về quy chế phi quân sự cho Donbas và đóng băng tranh chấp ở Crimea, tái thiết Ukraine với gói hỗ trợ 500 tỷ USD từ G7, và thiết lập cơ chế ổn định lâu dài với Ukraine là vùng đệm trung lập. Kế hoạch này được đánh giá là táo bạo, nhưng nó cũng đối mặt với những rủi ro lớn, đặc biệt khi cả Nga và Ukraine đều không sẵn lòng nhượng bộ.

Trong bối cảnh Trump thúc đẩy hòa bình, quyết định của Thủ tướng Đức Friedrich Merz vào ngày 26 tháng 5 đã làm rung chuyển bàn cờ địa chính trị. Merz tuyên bố dỡ bỏ mọi hạn chế đối với việc Ukraine sử dụng vũ khí do Đức cung cấp để tấn công sâu vào lãnh thổ Nga, bao gồm cả tên lửa Taurus với tầm bắn hơn 500 km. Quyết định này, cùng với sự đồng thuận của Mỹ, Anh và Pháp, đã trao cho Ukraine khả năng tấn công các mục tiêu chiến lược như kho đạn, trung tâm chỉ huy và căn cứ không quân Nga, làm lung lay lợi thế tâm lý của Kremlin rằng chiến tranh chỉ xảy ra ở Ukraine.

Quyết định của Đức không chỉ là một sự hỗ trợ quân sự mà còn đánh dấu sự chuyển mình của Berlin từ một quốc gia rụt rè trong các vấn đề quân sự sang một lực lượng dẫn đầu ở châu Âu. Merz tuyên bố Đức sẽ xây dựng quân đội mạnh nhất châu Âu với 203.000 binh sĩ và hiện đại hóa lực lượng không quân, hải quân. Đồng thời, Đức cam kết hỗ trợ Ukraine phát triển vũ khí tầm xa và triển khai các dự án sản xuất đạn pháo ngay trên đất Ukraine. Theo Reuters, Đức cũng sẽ triển khai 4.800 binh sĩ thường trực tại Litva để củng cố sườn đông NATO, một động thái cho thấy Berlin đang sẵn sàng đối đầu trực diện với Nga.

Sự thay đổi này phần lớn xuất phát từ chính sách “nước Mỹ trên hết” của Trump, vốn giảm sự hiện diện quân sự của Mỹ ở châu Âu. Điều này buộc các nước EU, đặc biệt là Đức, phải tự lực cánh sinh và khẳng định vai trò độc lập. Pháp, Ba Lan và Anh cũng đang tăng cường đầu tư vào quốc phòng, tạo nên một cuộc chạy đua vũ trang chưa từng có ở châu Âu kể từ Chiến tranh Lạnh. Quyết định của Merz không chỉ trao cho Ukraine một “lưỡi rao sắc bén” mà còn đánh thức tham vọng của một châu Âu tự cường, giảm phụ thuộc vào Mỹ.

Quyết định của Đức và sự đồng lòng của phương Tây đã thay đổi bản chất cuộc chiến. Ukraine giờ đây có thể tấn công các mục tiêu chiến lược sâu trong lãnh thổ Nga, từ các tuyến đường sắt ở Rostov và Belgorod đến các căn cứ không quân như Engels. Điều này không chỉ làm gián đoạn hậu cần của Nga mà còn đánh vào tâm lý của người dân Nga, vốn trước đây sống trong ảo tưởng rằng chiến tranh không chạm đến họ. Theo một khảo sát của Statista, mức độ ủng hộ chiến tranh ở Nga đã giảm so với trước đây, và nếu các thành phố lớn như Moscow hay St. Petersburg cảm nhận được sức nóng của chiến tranh, áp lực lên Putin có thể tăng lên đáng kể.

Tuy nhiên, động thái này cũng tiềm ẩn những rủi ro lớn. Nga có thể đáp trả bằng các cuộc tấn công mạng quy mô lớn hoặc tăng cường không kích vào cơ sở hạ tầng Ukraine, đẩy xung đột vào một vòng xoáy mới. Kremlin, dù bất ngờ trước sự đồng lòng của phương Tây, vẫn duy trì khả năng quân sự đáng gờm và có thể leo thang bằng các biện pháp cực đoan hơn. Trong khi đó, kế hoạch hòa bình “MAGA” của Trump đứng trước nguy cơ đổ vỡ nếu Nga và Ukraine không sẵn lòng nhượng bộ. Zelensky, dưới áp lực nội bộ, khó có thể chấp nhận một thỏa thuận bị xem là “đầu hàng,” trong khi Putin cần một chiến thắng tối thiểu để duy trì thể diện trong nước.

Cuộc chiến Nga-Ukraine không còn là một xung đột lãnh thổ đơn thuần mà đã trở thành một mê cung địa chính trị, nơi mỗi nước đi có thể làm sụp đổ cả bàn cờ. Trump, với kế hoạch “MAGA,” muốn định hình lại trật tự thế giới theo luật chơi của Mỹ, nhưng ông phải đối mặt với sự cứng rắn của Putin và sự kiên định của Zelensky. Đức và châu Âu, với sự dẫn dắt của Merz, đang vươn lên như một lực lượng mới, sẵn sàng lấp đầy khoảng trống mà Mỹ để lại. Trong khi đó, Nga, dù bị dồn vào thế khó, vẫn duy trì chiến lược tiêu hao và thao túng tâm lý, chờ đợi cơ hội để ép phương Tây nhượng bộ.

Câu hỏi lớn nhất lúc này không phải là ai gây ra cuộc chiến, mà là ai sẽ chấm dứt nó và theo cách nào. Liệu kế hoạch “MAGA” của Trump có thể mang lại hòa bình, hay nó sẽ bị cuốn vào vòng xoáy của các mâu thuẫn địa chính trị? Liệu Ukraine có tận dụng được cơ hội từ phương Tây để thay đổi cục diện, hay họ sẽ phải trả giá đắt cho những đòn đánh táo bạo? Và liệu Nga có tiếp tục lún sâu vào chiến tranh, hay Putin sẽ tìm được một lối thoát danh dự? Chỉ thời gian mới có thể trả lời, nhưng điều chắc chắn là thế giới đang dõi theo từng nước đi trên bàn cờ này, nơi không ai có thể ngồi yên trước những con sóng đang đến.