Trump ra lệnh cấm nhập cảnh công dân 12 quốc gia: bước đi gây sốc khiến thế giới dậy sóng.

Sắc lệnh, được Nhà Trắng công bố vào tối thứ Ba, liệt kê 12 quốc gia mà công dân của họ sẽ bị cấm nhập cảnh vào Mỹ, bao gồm cả visa du lịch, lao động và định cư. Dù danh sách cụ thể chưa được công khai đầy đủ, các nguồn tin từ Bộ An ninh Nội địa Mỹ cho biết các quốc gia bị ảnh hưởng bao gồm một số nước Trung Đông, châu Phi và châu Á, với lý do được đưa ra là "nguy cơ an ninh cao" và "khả năng khủng bố". Trump, trong bài phát biểu tại Nhà Trắng, tuyên bố: “Chúng ta phải đặt nước Mỹ lên trên hết. Tôi không để những kẻ nguy hiểm đe dọa người dân Mỹ. Đây là lời hứa của tôi khi tranh cử, và tôi đang thực hiện nó.” Lời khẳng định này, mạnh mẽ và đầy quyết tâm, đã khơi mào một cuộc tranh luận nảy lửa về tính hợp pháp, đạo đức và hậu quả của sắc lệnh.

Ngay sau thông báo, các tổ chức nhân quyền như Amnesty International và Human Rights Watch đã lên án sắc lệnh này, gọi đó là “sự phân biệt đối xử trắng trợn” và “vi phạm các giá trị cốt lõi của nhân quyền”. Các nhà phê bình chỉ trích rằng lệnh cấm không chỉ nhắm vào các quốc gia cụ thể mà còn gửi đi thông điệp bài ngoại, làm gia tăng căng thẳng sắc tộc trong bối cảnh nước Mỹ vốn đã chia rẽ sâu sắc. “Đây không phải là an ninh, đây là sự kỳ thị được che đậy bằng mỹ từ,” một đại diện của Liên minh Tự do Dân sự Mỹ (ACLU) phát biểu, đồng thời tuyên bố sẽ đưa vụ việc ra tòa để thách thức tính hợp hiến của sắc lệnh.

Cộng đồng quốc tế cũng nhanh chóng phản ứng. Các nhà lãnh đạo từ Liên minh Châu Âu, Liên Hợp Quốc và các quốc gia bị ảnh hưởng đã bày tỏ sự thất vọng, thậm chí là phẫn nộ. Thủ tướng Đức Olaf Scholz gọi sắc lệnh là “một bước lùi trong hợp tác quốc tế”, trong khi Tổng thư ký Liên Hợp Quốc António Guterres kêu gọi Mỹ xem xét lại quyết định, nhấn mạnh rằng “những chính sách phân biệt đối xử như vậy chỉ làm sâu sắc thêm chia rẽ và bất ổn toàn cầu”. Một số quốc gia trong danh sách bị cấm đã đe dọa trả đũa bằng các biện pháp hạn chế visa đối với công dân Mỹ, làm dấy lên lo ngại về một cuộc chiến ngoại giao leo thang.

Tại Mỹ, phản ứng từ công chúng cũng chia rẽ không kém. Những người ủng hộ Trump, đặc biệt là nhóm cử tri bảo thủ, hoan nghênh sắc lệnh như một bước đi cần thiết để bảo vệ biên giới và ngăn chặn các mối đe dọa tiềm tàng. Trên nền tảng X, hàng loạt bài đăng từ những tài khoản ủng hộ Trump đã ca ngợi ông vì “giữ lời hứa” và “đặt an ninh quốc gia lên hàng đầu”. Một người dùng viết: “Tổng thống Trump đang làm điều mà không ai dám làm: bảo vệ nước Mỹ khỏi những nguy cơ bên ngoài. Đây là lý do chúng tôi bầu ông ấy!” Tuy nhiên, ở chiều ngược lại, các cuộc biểu tình đã nổ ra tại nhiều thành phố lớn như New York, Los Angeles và Chicago. Những người phản đối, từ các nhà hoạt động xã hội đến các nhóm nhập cư, đã xuống đường với khẩu hiệu “Không cấm đoán, không phân biệt đối xử”, yêu cầu hủy bỏ sắc lệnh ngay lập tức.

Lệnh cấm nhập cảnh này không phải là lần đầu tiên Trump sử dụng chính sách nhập cư để tạo dấu ấn chính trị. Trong nhiệm kỳ đầu tiên, ông từng ban hành lệnh cấm tương tự vào năm 2017, nhắm vào một số quốc gia Hồi giáo, gây ra hỗn loạn tại các sân bay và làm dấy lên các cuộc biểu tình trên toàn quốc. Tòa án khi đó đã chặn một phần sắc lệnh, buộc chính quyền Trump phải điều chỉnh. Lần này, các cố vấn của Trump dường như đã chuẩn bị kỹ lưỡng hơn, với các điều khoản được soạn thảo nhằm tránh những lỗ hổng pháp lý trước đây. Tuy nhiên, giới chuyên gia pháp lý nhận định rằng sắc lệnh mới vẫn sẽ đối mặt với nhiều thách thức tại tòa án, đặc biệt khi các nhóm nhân quyền đang huy động nguồn lực để kiện chính quyền liên bang.

Hậu quả của sắc lệnh không chỉ dừng lại ở mặt pháp lý hay chính trị. Các doanh nghiệp công nghệ, vốn phụ thuộc vào lực lượng lao động nhập cư từ các quốc gia châu Á và Trung Đông, đã bày tỏ lo ngại về việc lệnh cấm sẽ làm gián đoạn chuỗi cung ứng nhân tài. Các trường đại học Mỹ, nơi thu hút hàng ngàn sinh viên quốc tế mỗi năm, cũng cảnh báo rằng chính sách này có thể khiến Mỹ mất đi sức hút như một điểm đến học thuật hàng đầu. Một giáo sư tại Đại học Stanford chia sẻ trên X: “Nếu chúng ta đóng cửa với những bộ óc xuất sắc từ khắp thế giới, nước Mỹ sẽ tự bắn vào chân mình trong cuộc đua đổi mới toàn cầu.”

Trong bối cảnh căng thẳng gia tăng, sắc lệnh này cũng đặt ra câu hỏi về chiến lược ngoại giao của Trump trong nhiệm kỳ thứ hai. Với cam kết “Nước Mỹ trên hết”, Trump dường như đang theo đuổi một chính sách cô lập hơn, sẵn sàng đối đầu với các đồng minh truyền thống và thách thức các chuẩn mực quốc tế. Tuy nhiên, các nhà phân tích cảnh báo rằng việc cô lập 12 quốc gia có thể làm suy yếu vị thế của Mỹ trên trường quốc tế, đặc biệt trong bối cảnh các đối thủ như Trung Quốc và Nga đang tìm cách mở rộng ảnh hưởng. Một bài đăng trên X từ một nhà phân tích chính trị nhận định: “Trump đang chơi một canh bạc nguy hiểm. Ông ấy có thể củng cố được sự ủng hộ trong nước, nhưng cái giá phải trả là sự cô lập toàn cầu.”

Dù ủng hộ hay phản đối, không thể phủ nhận rằng sắc lệnh này đã làm rung chuyển chính trường quốc tế và khơi mào một cuộc tranh luận gay gắt về an ninh, nhân quyền và bản sắc của nước Mỹ. Khi các cuộc biểu tình tiếp tục lan rộng và các vụ kiện chuẩn bị được đệ trình, thế giới đang dõi theo từng động thái của Trump, chờ xem liệu ông sẽ kiên định với lập trường cứng rắn hay buộc phải nhượng bộ trước áp lực từ trong và ngoài nước. Trong một thế giới vốn đã đầy biến động, quyết định này của Trump không chỉ là một sắc lệnh hành pháp, mà còn là một tuyên ngôn chính trị, một thử thách cho các giá trị toàn cầu và một lời nhắc nhở rằng nước Mỹ, dưới sự lãnh đạo của ông, sẽ không ngần ngại đi ngược dòng.