Mỹ cảnh báo: Trung Quốc sẵn sàng xâm lược Đài Loan, chiến tranh sắp bùng nổ

Hegseth, một nhân vật bảo thủ nổi bật và được Trump bổ nhiệm làm Bộ trưởng Quốc phòng, đã sử dụng diễn đàn quốc tế để gửi thông điệp rõ ràng: Trung Quốc không chỉ đang xây dựng năng lực quân sự để chiếm Đài Loan mà còn “tập luyện cho việc này mỗi ngày”. Ông chỉ ra rằng các cuộc tập trận quy mô lớn của Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA), bao gồm các kịch bản phong tỏa và đổ bộ, là dấu hiệu rõ ràng về ý định của Bắc Kinh. “Chúng ta không che đậy sự thật – mối đe dọa từ Trung Quốc là có thật, và nó có thể đến bất cứ lúc nào,” Hegseth tuyên bố, đồng thời nhấn mạnh rằng một cuộc xâm lược Đài Loan sẽ dẫn đến “những hậu quả tàn khốc cho khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương và toàn thế giới”.

Bối cảnh của lời cảnh báo này không phải là mới. Trong những năm gần đây, Trung Quốc đã tăng cường áp lực quân sự và chính trị lên Đài Loan, hòn đảo tự trị mà Bắc Kinh coi là một phần lãnh thổ không thể tách rời. Các cuộc tập trận quy mô lớn, với sự tham gia của hải quân, không quân và lực lượng tên lửa, đã trở thành chuyện thường xuyên quanh eo biển Đài Loan. Gần đây nhất, vào ngày 22 tháng 5 năm 2025, Bộ Quốc phòng Đài Loan báo cáo rằng 23 máy bay chiến đấu của PLA, cùng với 8 tàu hải quân và 1 tàu chính thức, đã hoạt động gần hòn đảo, trong đó 16 máy bay đã vượt qua đường trung tuyến và tiến vào vùng nhận dạng phòng không (ADIZ) của Đài Loan. Những hành động này được xem là một phần trong chiến lược “vùng xám” của Trung Quốc, nhằm làm suy yếu Đài Loan mà không cần đến một cuộc chiến toàn diện.

Tuy nhiên, lời cảnh báo “sắp xảy ra” của Hegseth đánh dấu một sự thay đổi đáng kể trong cách tiếp cận của Mỹ. Trước đây, các quan chức Mỹ thường nhấn mạnh rằng một cuộc xâm lược Đài Loan là “không sắp xảy ra cũng không phải không thể tránh khỏi”. Sự thay đổi trong ngôn từ này, như tờ The Economist nhận định, dường như nhằm mục đích răn đe Trung Quốc và trấn an các đồng minh châu Á, những người lo ngại về chính sách “Nước Mỹ trên hết” của Trump có thể làm suy yếu cam kết của Washington trong khu vực. Hegseth nhấn mạnh rằng Mỹ sẽ không “bị đẩy ra khỏi khu vực quan trọng này” và sẽ không để các đồng minh bị “đe dọa hay khuất phục”. Ông cũng kêu gọi các quốc gia châu Á tăng chi tiêu quốc phòng và hợp tác chặt chẽ hơn với Mỹ để ngăn chặn chiến tranh.

Phản ứng từ Trung Quốc là ngay lập tức và gay gắt. Đại sứ quán Trung Quốc tại Singapore đã đăng một tuyên bố trên mạng xã hội, gọi bài phát biểu của Hegseth là “đầy rẫy những lời khiêu khích và kích động”. Họ cáo buộc ông “liên tục bôi nhọ và tấn công Trung Quốc” và thổi phồng “cái gọi là mối đe dọa Trung Quốc”. Tuyên bố này cũng nhấn mạnh rằng Mỹ mới là “kẻ gây rối lớn nhất” cho hòa bình và ổn định khu vực, viện dẫn các hoạt động do thám và triển khai vũ khí tấn công của Mỹ ở Biển Đông. Một cựu đại tá PLA, Zhou Bo, từ Trung tâm An ninh và Chiến lược Quốc tế tại Đại học Thanh Hoa, đã bác bỏ ý kiến rằng các cuộc tập trận của Trung Quốc là dấu hiệu của một cuộc xâm lược sắp tới, khẳng định rằng Bắc Kinh vẫn ưu tiên “tái thống nhất hòa bình”.

Trong khi đó, tại Đài Loan, lời cảnh báo của Hegseth đã làm gia tăng cảm giác cấp bách. Chính phủ của Tổng thống Lại Thanh Đức (Lai Ching-te) từ lâu đã nhấn mạnh việc tăng cường khả năng phòng thủ, đặc biệt là thông qua các cuộc tập trận như Han Kuang, mô phỏng một cuộc xâm lược từ Trung Quốc. Tuy nhiên, ông Lại cũng kêu gọi hòa bình và đối thoại, nhấn mạnh rằng tương lai của Đài Loan phải do người dân hòn đảo quyết định. Một loạt phim truyền hình mới của Đài Loan, Zero Day, đã khắc họa sống động nỗi lo sợ về một cuộc phong tỏa hoặc xâm lược từ Trung Quốc, phản ánh tâm trạng bất an của công chúng. Bộ phim này, được phát sóng vào đầu tháng 5 năm 2025, được các nhà sản xuất mô tả như một “hồi chuông cảnh tỉnh” cho người dân Đài Loan về mối đe dọa hiện hữu.

Chính quyền Trump dường như đang tăng cường hỗ trợ cho Đài Loan, với các báo cáo cho thấy Mỹ có kế hoạch tăng doanh Vũ khí cho Đài Bắc vượt mức trong nhiệm kỳ đầu tiên của Trump. Hành động này, theo Reuters, nhằm gây áp lực quân sự lên Bắc Kinh và ngăn chặn một cuộc xâm lược tiềm tàng. Tuy nhiên, điều này đã vấp phải sự phản đối mạnh mẽ từ Trung Quốc, với Bắc Kinh gọi đây là “lằn ranh đỏ không thể vượt qua”. Những động thái này, kết hợp với lời cảnh báo của Hegseth, cho thấy một chiến lược đối đầu rõ ràng hơn từ phía Mỹ, làm gia tăng nguy cơ leo thang căng thẳng.

Dư luận quốc tế cũng bị chia rẽ. Một số đồng minh của Mỹ, như Nhật Bản và Úc, hoan nghênh lập trường cứng rắn của Washington, coi đây là sự tái khẳng định cam kết của Mỹ đối với an ninh khu vực. Tuy nhiên, những người khác lo ngại rằng ngôn từ khiêu khích có thể đẩy khu vực vào một cuộc xung đột không cần thiết. Trên nền tảng X, các bài đăng phản ánh sự phân cực sâu sắc: một số người dùng ca ngợi Hegseth vì đã “nói thẳng sự thật” về tham vọng của Trung Quốc, trong khi những người khác cảnh báo rằng Mỹ đang “châm ngòi cho chiến tranh”. Một bài đăng đáng chú ý từ một tài khoản tự xưng là chuyên gia quốc phòng đã tuyên bố rằng Trung Quốc “đã công khai ý định xâm lược Đài Loan”, gọi đây là vấn đề “không phải nếu, mà là khi”. Tuy nhiên, những tuyên bố này vẫn mang tính suy đoán và chưa được xác nhận bởi các nguồn chính thức.

Câu hỏi lớn nhất vẫn là liệu Trung Quốc có thực sự đang chuẩn bị cho một cuộc xâm lược hay không. Các nhà phân tích chỉ ra rằng mục tiêu của Bắc Kinh trong việc đảm bảo quân đội sẵn sàng chiếm Đài Loan vào năm 2027, như được một số quan chức Mỹ đề cập, có thể chỉ là một cột mốc tham vọng hơn là một thời hạn chiến tranh cụ thể. Tuy nhiên, với việc Trung Quốc tăng cường các cuộc tập trận và triển khai các phương tiện quân sự mới, như những chiếc sà lan khổng lồ được phát hiện ngoài khơi bờ biển phía nam, mối lo ngại về một cuộc xung đột đang ngày càng gia tăng.

Trong bối cảnh này, thế giới đang dõi theo từng động thái của cả Washington và Bắc Kinh. Liệu lời cảnh báo của Hegseth có phải là một nỗ lực để ngăn chặn xung đột hay là một bước đi mạo hiểm đẩy khu vực đến gần hơn với bờ vực chiến tranh? Khi căng thẳng tiếp tục leo thang, Đài Loan – hòn đảo nhỏ bé nhưng mang ý nghĩa địa chính trị to lớn – vẫn là tâm điểm của một cuộc đối đầu có thể định hình tương lai của khu vực và thế giới.