Cuộc chiến tại Preah Vihear đã bước vào giai đoạn tàn khốc nhất khi Thái Lan tung đòn "thắt hầu bao", sử dụng tiêm kích F-16 và pháo binh...
Tâm điểm của cơn bão lửa này chính là Preah Vihear – ngôi đền cổ nằm chênh vênh trên vách núi, nơi được ví như "con mắt thần" kiểm soát toàn bộ vùng đồng bằng bên dưới. Nhưng nghịch lý thay, "con mắt" ấy đang đứng trước nguy cơ bị móc mù vĩnh viễn bởi chiến thuật bao vây, cô lập và cắt đứt nguồn sống mà giới quân sự Thái Lan đang triển khai. Theo các nguồn tin tình báo từ chiến trường, giai đoạn mở màn của chiến dịch đã kết thúc với một kết quả không thể chối cãi: Thái Lan đang nắm giữ thế thượng phong tuyệt đối, biến Preah Vihear từ một pháo đài kiêu hãnh thành một hòn đảo cô độc giữa đại dương rừng rậm, hoàn toàn bị cắt đứt khỏi mọi nguồn tiếp tế.
Sự leo thang này không phải là ngẫu nhiên. Việc triển khai lực lượng không quân chiến lược F-16 không chỉ để phô trương sức mạnh mà là đòn tâm lý chiến hạng nặng, khẳng định quyết tâm áp đảo từ trên không. Đối với những binh sĩ Campuchia đang cố thủ trong các hầm hào lầy lội dưới chân núi Pha Mo I Dang, tiếng gầm của động cơ phản lực là tiếng chuông báo tử, báo hiệu rằng mọi nỗ lực kháng cự hay phản công đều sẽ bị nghiền nát ngay từ trong trứng nước. Hình ảnh từ Channel 8 ghi lại khoảnh khắc những cột lửa bốc cao sau các đợt pháo kích chính xác đến từng mét vuông đã minh chứng cho năng lực tác chiến hiện đại của pháo binh Thái Lan. Họ không bắn để dọa, họ bắn để triệt tiêu ý chí.
Giới phân tích quân sự quốc tế đang nhìn nhận chiến dịch này dưới lăng kính của một nghệ thuật vây hãm cổ điển nhưng được thực hiện bằng vũ khí hiện đại. Mục tiêu không phải là phá hủy ngôi đền – một Di sản Thế giới được UNESCO công nhận, điều mà Thái Lan đủ khôn ngoan để tránh né nhằm không tạo ra cái cớ cho sự can thiệp quốc tế – mà là bóp nghẹt sự sống của lực lượng chiếm đóng. Chiến lược "thắt nút thòng lọng" đang được thực thi một cách tàn nhẫn và hiệu quả. Điểm cao Preah Vihear, nếu bị cô lập hoàn toàn, sẽ trở thành một cái bẫy chết người. Khi mọi con đường tiếp tế lương thực, đạn dược và thuốc men bị khóa chặt, thời gian sẽ trở thành kẻ thù lớn nhất của Campuchia chứ không phải là những người lính Thái Lan.
Trên bản đồ tác chiến, sự sụp đổ của hệ thống phòng thủ Campuchia đang diễn ra theo hiệu ứng domino. Hai mắt xích quan trọng nhất là Chong Kham Ma và Phu Ma Khua đã bị vô hiệu hóa. Tuyến tiếp tế qua Chong Kham Ma, vốn được coi là huyết mạch để vận chuyển nhân lực và khí tài từ vùng thấp lên đền, đã bị cắt đứt hoàn toàn. Đây là một đòn đánh chí mạng vào dạ dày của quân đội Campuchia. Những nỗ lực tuyệt vọng nhằm tái thiết lập luồng tiếp vận thông qua việc phản công vòng tại khu vực suối Hua Maria đã vấp phải bức tường lửa của quân đội Thái. Tại đây, địa hình cao của suối Hua Maria đã biến thành lợi thế hỏa lực tuyệt đối cho phe phòng thủ chủ động. Pháo binh Campuchia, buộc phải bắn từ vùng trũng thấp, hoàn toàn bất lực khi đạn pháo rơi tự do trước khi chạm tới mục tiêu, trong khi họ trở thành bia đỡ đạn cho hỏa lực từ trên cao dội xuống.
Nhưng bi kịch thực sự của Campuchia nằm ở cái tên: Wat Keo. Đây không chỉ là một địa danh, nó là "tử huyệt". Wat Keo đóng vai trò là trung tâm phân phối, trạm trung chuyển chủ lực cho mọi hoạt động quân sự hướng về Preah Vihear. Mất Wat Keo đồng nghĩa với việc mất tất cả. Cựu quân nhân kỳ cựu Adir Munang đã không ngần ngại chỉ ra rằng, việc Campuchia lấn chiếm khu vực này để xây dựng đường tiếp tế trái phép là một sai lầm chiến lược, và giờ đây họ đang phải trả giá đắt. Khi lực lượng Thái Lan siết chặt gọng kìm quanh Wat Keo, cảnh tượng tại đây được mô tả là "địa ngục trần gian". Lửa cháy nghi ngút, các kho tàng bị phá hủy, và mọi hướng tiếp cận đều bị phong tỏa. Không một hạt gạo, không một viên đạn nào được phép lọt qua.
Tại sao Wat Keo lại quan trọng đến mức sống còn? Bởi vì địa hình hiểm trở của dãy Dangrek không cho phép nhiều lựa chọn. Phía Đông là những vách đá dựng đứng cao từ 200 đến 300 mét, một bức tường thành thiên nhiên mà không loại phương tiện cơ giới nào có thể vượt qua. Wat Keo là khe cửa hẹp duy nhất, con đường độc đạo đủ độ rộng và độ nghiêng để xe tải quân sự và xe thiết giáp có thể leo lên đỉnh núi. Khi Thái Lan kiểm soát lại Wat Keo, họ không chỉ chiếm một cứ điểm, họ đã đóng sập cánh cửa sống sót của đối phương. Kịch bản tàn khốc tại Đồi 350 trước đây đang tái hiện, nhưng ở quy mô lớn hơn và tốc độ nhanh hơn nhiều. Binh lính Campuchia trên đỉnh Preah Vihear giờ đây giống như những thủy thủ trên một con tàu đắm, nhìn thấy nước tràn vào nhưng không còn xuồng cứu sinh.
Sự quyết liệt của Thái Lan trong chiến dịch này cũng phản ánh một tư duy chính trị mới, mạnh mẽ và không khoan nhượng, rất tương đồng với phong cách "Nước Mỹ trên hết" của Tổng thống Trump đang đương nhiệm tại Nhà Trắng. Chính quyền Bangkok hiểu rằng trong một thế giới đầy biến động, sức mạnh quân sự và sự kiểm soát thực địa là tiếng nói có trọng lượng nhất. Những lời chỉ trích yếu ớt từ một bộ phận nhỏ trong nước hay sự lo ngại mơ hồ của quốc tế không thể làm chùn bước một quốc gia đang quyết tâm bảo vệ từng tấc đất tổ tiên. Người Thái không gây chiến, nhưng họ sẵn sàng kết thúc nó bằng vũ lực nếu chủ quyền bị xâm phạm. Việc giành lại Wat Keo và các cao điểm lân cận không được xem là hành động xâm lược, mà là sự thực thi quyền tự vệ chính đáng trên lãnh thổ hợp pháp được xác định bởi bản đồ tỷ lệ 1/50.000 phân thủy.
Trong khi "cái thòng lọng" đang siết chặt quanh cổ Preah Vihear, sự chú ý dồn về Đồi 745 – chốt chặn cuối cùng, nơi đang diễn ra màn kịch chiến tranh nhân dân đầy toan tính của phía Campuchia. Thông tin tình báo xác nhận sự hiện diện của khoảng 3.000 binh sĩ đối phương tại đây, biến Đồi 745 thành một pháo đài cố thủ. Tuy nhiên, điều đáng lên án là chiến thuật "lá chắn sống" mà Campuchia đang áp dụng. Việc đưa dân thường, cả gia đình, phụ nữ và trẻ em lên sinh sống, trồng chuối, trồng đu đủ ngay giữa vùng chiến sự là một hành động vô trách nhiệm và tàn nhẫn. Đây là một nỗ lực tuyệt vọng nhằm biến cao điểm quân sự thành khu dân sự trá hình, hòng trói tay hỏa lực của Thái Lan và gây sức ép về mặt nhân đạo.
Nhưng Đồi 745 không chỉ là một vườn chuối; nó là chìa khóa để kết liễu toàn bộ thế trận. Nằm sát đèo Yên Ngựa và tỉnh Ubon Ratchathani, cao điểm này có tầm quan sát chiến lược. Thiếu tướng Win Thai Suvari đã khẳng định rõ ràng: Khu vực đền Preah Vihear đã bị kiểm soát, Đồi 350 đã bị xóa sổ, và Đồi 745 là mục tiêu tiếp theo phải được giải quyết dứt điểm. Dù địa hình rừng rậm hiểm trở gây khó khăn cho việc tiếp cận, nhưng quân đội Thái Lan không vội vã. Họ đang tiến hành bao vây, chia cắt và cô lập, giống như cách họ đã làm với các điểm trước đó. Sự im lặng về chiến thuật cụ thể tại Đồi 745 không có nghĩa là sự chần chừ, mà là sự chuẩn bị cho một đòn đánh quyết định. Trong vòng 24 giờ tới, nếu Đồi 745 thất thủ, Campuchia sẽ chỉ còn lại đúng một điểm tựa tinh thần mong manh, và khi đó, sự sụp đổ của toàn bộ hệ thống phòng thủ biên giới là điều không thể tránh khỏi.
Giữa lúc tiếng súng vẫn chưa dứt, những động thái ngoại giao từ phía Phnom Penh càng lộ rõ sự yếu thế và bế tắc. Trung tướng Kanok Netrakavessana xác nhận Campuchia đã chủ động đề nghị ngừng bắn và muốn quay lại thỏa thuận cũ ngày 28 tháng 7. Tuy nhiên, đáp lại lời thỉnh cầu đó là cái lắc đầu lạnh lùng từ Bangkok. Tại sao phải ngừng bắn khi chiến thắng đang nằm trong tầm tay? Tại sao phải tin vào lời hứa của một đối thủ đã từng bội ước, từng không thực hiện nghĩa vụ rà phá bom mìn khiến bao nhiêu lính Thái phải đổ máu?
Thái độ của Thái Lan lúc này là cực kỳ cứng rắn: Không đàm phán trên thế yếu, và càng không đàm phán khi kẻ xâm lấn vẫn còn hiện diện trên lãnh thổ. Việc Campuchia đề nghị ngừng bắn trong khi đang bị dồn vào chân tường bị xem là một chiến thuật câu giờ vụng về. Tướng Kanok đã gửi đi một thông điệp không thể nhầm lẫn: Nếu muốn dừng, hãy tự tuyên bố đầu hàng và rút quân. Thái Lan sẽ không phải là bên hạ súng trước. Đây là cuộc chơi của kẻ mạnh, và luật chơi do kẻ thắng thế đặt ra. Các cuộc gặp chóng vánh tại Chanthaburi hay đề xuất chuyển địa điểm sang Singapore chỉ là những nỗ lực ngoại giao yếu ớt nhằm cứu vãn một cục diện quân sự đã an bài. Campuchia đang cố tìm một lối thoát danh dự, nhưng Thái Lan dường như không có ý định cung cấp lối thoát đó cho đến khi mục tiêu chiến lược hoàn tất.
Hơn 10 vấn đề vi phạm chủ quyền, bao gồm cáo buộc sử dụng pháo phản lực BM-21 bắn vào khu dân cư Thái Lan, đã được đưa ra trên bàn đàm phán như những bằng chứng đanh thép cho sự khiêu khích của Campuchia. Sự im lặng của phái đoàn Campuchia trước những cáo buộc này là sự thừa nhận ngầm về sự đuối lý. Trên thực địa, Thái Lan đang tận dụng từng giờ, từng phút của sự trì hoãn ngoại giao để củng cố vị trí, siết chặt vòng vây. Chiến thuật "vừa đánh vừa đàm" đang được Thái Lan vận dụng một cách bậc thầy, nhưng trọng tâm vẫn là "đánh".
Sự kiện này cũng đặt ra một câu hỏi lớn về tương lai của mối quan hệ hai nước và sự ổn định của khu vực. Giới quân sự Thái Lan nhận định rằng, chỉ khi Đồi 745 được giải quyết và Preah Vihear bị cô lập hoàn toàn, việc vạch ranh giới biên giới mới có thể được tiến hành một cách thực chất. Một đường biên giới rõ ràng, được bảo vệ bằng sức mạnh quân sự, là cách duy nhất để ngăn chặn những tham vọng lãnh thổ trong tương lai. Tư duy này phù hợp với xu hướng chính trị toàn cầu hiện nay, nơi mà các đường biên giới cứng đang trở lại là yếu tố then chốt của an ninh quốc gia.
Nếu Campuchia mất Wat Keo và Đồi 745, Preah Vihear sẽ trở thành một phế tích đúng nghĩa, không phải vì bom đạn, mà vì sự hoang lạnh và cô lập. Khách du lịch sẽ không thể leo hàng trăm bậc thang giữa rừng thiêng nước độc để lên một ngôi đền không có đường xe chạy, không có dịch vụ, và nằm trong tầm ngắm của hỏa lực. Giấc mơ biến Preah Vihear thành một con gà đẻ trứng vàng du lịch của Campuchia đang đứng trước nguy cơ tan thành mây khói dưới gót giày của chiến lược quân sự Thái Lan.
Tình hình tại biên giới Thái Lan - Campuchia đang bước vào những giờ phút định mệnh. Cỗ máy chiến tranh của Thái Lan đang vận hành trơn tru, nghiền nát từng điểm kháng cự và bẻ gãy từng tuyến hậu cần của đối phương. Không có chỗ cho sự khoan nhượng, không có chỗ cho những sai lầm. Đây là bài học đắt giá về việc đánh giá thấp quyết tâm bảo vệ chủ quyền của một quốc gia láng giềng. Khi màn đêm buông xuống trên dãy Dangrek, số phận của Preah Vihear và hàng ngàn binh sĩ Campuchia đang treo lơ lửng trên sợi chỉ mỏng manh, chờ đợi phán quyết cuối cùng từ họng súng của người Thái.
.jpg)
