Ngọn lửa Dagestan bùng nổ như lời nguyền của Kyiv: Drone Ukraine đốt cháy nhà máy lọc dầu Nga, cắt đứt "máu chiến tranh" của Putin. Liệu đòn đánh này.
Trong bóng tối của một đêm thu lạnh lẽo, khi những cơn gió từ biển Caspi mang theo hơi thở mặn chát của sa mạc, những bóng ma kim loại lặng lẽ xé toạc bầu trời Dagestan. Đó không phải là những vì sao băng vô hại, mà là những mũi tên thép của Ukraine – những chiếc drone được chế tạo từ bàn tay khéo léo của những kỹ sư Kyiv, được lái bởi những chiến binh không màng đến cái chết từ đơn vị Sargas thuộc Cục Tình báo Chính (HUR) của Bộ Quốc phòng Ukraine. Vào rạng sáng ngày 22 tháng 10 năm 2025, chúng lao thẳng vào trái tim công nghiệp của kẻ thù: Nhà máy lọc dầu Makhachkala, một biểu tượng của sức mạnh dầu mỏ Nga, nằm nép mình bên bờ vịnh của thủ phủ Dagestan. Tiếng nổ vang vọng như lời nguyền rủa từ địa ngục, xé tan sự yên bình giả tạo của vùng đất Hồi giáo này, nơi mà dầu thô không chỉ là nhiên liệu cho xe tăng mà còn là mạch máu nuôi dưỡng cỗ máy chiến tranh của Kremlin.
Hãy hình dung cảnh tượng đó: một quả cầu lửa khổng lồ bùng nổ, nuốt chửng đơn vị chưng cất dầu thô (AVT) – trái tim đập của nhà máy, nơi hàng nghìn thùng dầu mỗi ngày được biến thành xăng dầu cho những đoàn xe tăng T-90 gầm rú lao về phía biên giới Ukraine. Video lan truyền trên các kênh Telegram địa phương của Nga, những bằng chứng thô ráp không thể chối cãi, cho thấy ngọn lửa hung dữ liếm láp bầu trời, nhuộm đỏ cả khu vực Makhachkala. Ít nhất một chiếc drone đã trúng đích chính xác, vô hiệu hóa hoàn toàn đơn vị chưng cất, và ngọn lửa ấy không chỉ thiêu rụi kim loại mà còn đốt cháy giấc mơ bá quyền của Vladimir Putin. Đây không phải là một vụ tai nạn ngẫu nhiên, không phải là lỗi kỹ thuật của những kỹ sư Nga mệt mỏi – đây là đòn đánh chiến lược, sắc bén như lưỡi dao của một sát thủ, nhằm cắt đứt nguồn cung cấp cho quân đội xâm lược. Và trong khoảnh khắc ấy, Dagestan – vùng đất từng nổi tiếng với những điệu nhảy lezginka sôi động và những khu chợ nhộn nhịp bên bờ Caspi – đột ngột trở thành mặt trận mới trong cuộc chiến kéo dài ba năm, nơi mà dầu mỏ không còn là báu vật mà là mục tiêu.
Nhưng tại sao Dagestan? Tại sao không phải là những nhà máy khổng lồ ở Siberia hay những giàn khoan ngoài khơi Biển Đen? Câu trả lời nằm sâu trong bản đồ địa chính trị của nỗi đau Nga: Dagestan là một phần của "cung đường địa ngục", tuyến đường sắt và đường ống dẫn dầu nối liền châu Âu với các mỏ dầu phía nam, nơi mà Nga đã đầu tư hàng tỷ đô la để bù đắp cho những lệnh trừng phạt từ phương Tây. Nhà máy Makhachkala không chỉ lọc dầu; nó là một phần của hệ thống hậu cần quân sự, cung cấp nhiên liệu cho các sư đoàn bộ binh đang cắm trại dọc biên giới Ukraine, cho những tên lửa Kalibr đang chờ lệnh bắn vào Kyiv. Theo các nguồn tình báo Ukraine, cơ sở này đóng góp trực tiếp vào "máu chiến tranh" của Nga – thuật ngữ mà họ dùng để chỉ dòng dầu đen chảy vào động cơ của những cỗ máy hủy diệt. Khi ngọn lửa bùng lên, nó không chỉ thiêu rụi hàng trăm nghìn lít dầu thô mà còn gửi đi một thông điệp đanh thép: Ukraine không còn là nạn nhân thụ động nữa. Họ là những thợ săn, những chiến binh sử dụng công nghệ cao để biến lãnh thổ kẻ thù thành bãi chiến trường.
Và đằng sau những chiếc drone ấy là những con người – những anh hùng thầm lặng của HUR, đơn vị Sargas, những người đã rèn luyện trong bóng tối của chiến tranh du kích. Họ không phải là những phi công ngồi trong buồng lái kính nhựa; họ là những lập trình viên, những nhà phân tích dữ liệu, những người theo dõi vệ tinh từ các hầm ngầm dưới lòng Kyiv. Mỗi chiếc drone là một kiệt tác: nhẹ nhàng như chim ưng, chính xác như lưỡi hái tử thần, được trang bị đầu đạn nổ mạnh đủ để xuyên thủng lớp vỏ bê tông của nhà máy. Khi chúng cất cánh từ những vị trí bí mật – có lẽ từ biên giới Romania hoặc thậm chí từ lãnh thổ Ukraine bị chiếm đóng – chúng vượt qua hàng nghìn cây số, né tránh hệ thống phòng không S-400 của Nga, những lá chắn mà Moscow từng khoe khoang là bất khả xâm phạm. Nhưng đêm nay, những lá chắn ấy đã thất bại. Tiếng còi báo động vang vọng qua các con phố Makhachkala, đánh thức hàng ngàn cư dân Dagestan – một dân tộc đa dạng với hơn 30 nhóm dân tộc, nơi Hồi giáo Sunni hòa quyện với truyền thống Caucasus hoang dã. Họ chạy ra đường, điện thoại trong tay, quay lại cảnh tượng địa ngục: cột khói đen kịt bốc lên cao hàng trăm mét, che lấp cả mặt trăng, và mùi khét lẹt của dầu cháy lan tỏa như lời cảnh báo cho toàn bộ Liên bang Nga.
Tác động của đòn đánh này vượt xa những ngọn lửa đang cháy. Nhà máy Makhachkala, với công suất hàng triệu tấn dầu mỗi năm, giờ đây nằm tê liệt, đơn vị AVT – trái tim của nó – bị vô hiệu hóa hoàn toàn. Các chuyên gia năng lượng ước tính thiệt hại ban đầu có thể lên đến hàng trăm triệu đô la, nhưng con số thực tế sẽ lớn hơn nhiều khi chuỗi cung ứng bị gián đoạn. Những chuyến tàu chở dầu từ Azerbaijan, những đường ống dẫn từ Turkmenistan, tất cả đều phụ thuộc vào các cơ sở như thế này để biến dầu thô thành nhiên liệu chiến tranh. Và trong khi lính cứu hỏa Nga vật lộn với ngọn lửa – những người đàn ông dũng cảm từ lực lượng khẩn cấp địa phương, mồ hôi nhễ nhại dưới lớp bảo hộ dày cộm – thì ở Moscow, các quan chức Kremlin đang cuống cuồng họp khẩn. Bộ trưởng Năng lượng Nga, Nikolai Shulginov, có lẽ đang nhìn chằm chằm vào bản đồ, tính toán cách bù đắp lỗ hổng này. Nhưng họ không thể. Mỗi đòn đánh như thế này là một vết cắt sâu vào động mạch kinh tế của Nga, nơi mà doanh thu dầu mỏ chiếm hơn 40% ngân sách quốc gia – ngân sách mà phần lớn được đổ vào cuộc xâm lược Ukraine.
Hãy nhìn rộng ra hơn: đây không phải là vụ tấn công cô lập. Chỉ trong đêm trước đó, vào rạng sáng 21-22 tháng 10, các đơn vị Phòng thủ Ukraine đã đồng thời đánh vào Nhà máy Cơ khí Saransk ở Cộng hòa Mordovia – một cơ sở sản xuất đạn dược, nơi những quả pháo 152mm được rèn ra để bắn vào các thành phố Ukraine. Hai đòn đánh song song, cách nhau hàng nghìn cây số, chứng tỏ khả năng phối hợp đáng kinh ngạc của quân đội Ukraine. Đó là chiến lược "sói đơn độc" được nâng tầm: không phải những cuộc đột kích bộ binh rủi ro, mà là những đòn không kích chính xác, rẻ tiền, và không thể dự đoán. Tổng thống Volodymyr Zelenskyy, từ văn phòng của mình ở Kyiv, chắc chắn đang theo dõi qua màn hình, một nụ cười kín đáo trên khuôn mặt khắc khổ. Ông đã hứa với thế giới rằng Ukraine sẽ "làm cho Nga trả giá" – và giờ đây, lời hứa ấy đang biến thành hiện thực, từng giọt dầu một.
Nhưng đằng sau sức mạnh ấy là nỗi đau không thể che giấu. Chiến tranh không chỉ là những vụ nổ; nó là những gia đình tan vỡ ở Dagestan, nơi mà người dân địa phương – những người Kurd, Avars, Lezgins – vốn đã chán ghét sự can thiệp của Moscow từ lâu nay đột ngột bị cuốn vào vòng xoáy. Họ không ủng hộ cuộc xâm lược Ukraine; nhiều người trong số họ đã chứng kiến sự đàn áp của Kremlin ở Caucasus, nơi mà các phong trào ly khai từng nhuộm đỏ máu. Bây giờ, với ngọn lửa từ nhà máy lọc dầu, họ phải đối mặt với khói độc lan tỏa, với nguy cơ ô nhiễm nguồn nước Caspi – một trong những hồ lớn nhất thế giới, nơi mà cá sturgeon từng là báu vật nay có thể chết hàng loạt. Các nhà hoạt động môi trường ở Makhachkala, những tiếng nói nhỏ bé giữa cơn bão, đang kêu gọi: "Đây không phải là chiến tranh của chúng tôi!" Nhưng tiếng kêu ấy bị át đi bởi tiếng gầm của máy bay cứu hỏa và tiếng thì thầm của các đặc vụ FSB, những kẻ đang lùng sục để tìm "kẻ phá hoại".
Từ Kyiv, nguồn tin tình báo Ukraine đưa ra tuyên bố đanh thép, như một lời thề sắt son: "Tác động đến ngành dầu mỏ của Nga sẽ tiếp tục và tăng dần. Tình báo quân sự sẽ hệ thống rút cạn 'máu chiến tranh' của kẻ xâm lược." Những lời này không phải là khoe khoang suông; chúng là lời tiên tri. Trong những tháng gần đây, Ukraine đã chứng minh điều đó qua hàng loạt đòn đánh: vụ tấn công vào nhà máy lọc dầu Novokuybyshevsk chỉ vài ngày trước, nơi mà sản xuất bị đình trệ hoàn toàn, buộc Nga phải nhập khẩu xăng dầu từ Ấn Độ và Trung Quốc với giá cắt cổ. Mỗi lần như vậy, giá dầu thế giới rung chuyển nhẹ, nhưng nỗi đau thực sự là ở Moscow, nơi mà lạm phát đang gặm nhấm nền kinh tế, và những người lính Nga ở Donbas phải xếp hàng chờ nhiên liệu. Đây là chiến tranh bất đối xứng ở cấp độ cao nhất: Ukraine, với ngân sách quốc phòng chỉ bằng 1/10 của Nga, đang sử dụng trí tuệ và công nghệ để bù đắp cho sự chênh lệch về số lượng. Những chiếc drone ấy – có lẽ là biến thể của Bayraktar TB2 hoặc các mẫu nội địa như Leleka-100 – không chỉ bay; chúng suy nghĩ, chúng học hỏi từ mỗi sứ mệnh, và chúng trở nên chết chóc hơn.
Bây giờ, hãy nghĩ về những người lính Nga ở tiền tuyến. Họ, những chàng trai trẻ từ Siberia hay những cựu chiến binh từ Chechnya, đang ngồi trong những chiếc xe tăng lạnh cóng, chờ lệnh tiến công vào Kharkiv hoặc Zaporizhzhia. Nhưng nhiên liệu thì sao? Nhà máy Makhachkala bị tê liệt có nghĩa là ít nhất vài tuần gián đoạn, buộc họ phải dựa vào kho dự trữ đang cạn kiệt. Đó là lúc sự tuyệt vọng len lỏi: những cuộc nổi loạn nhỏ lẻ trong hàng ngũ, những lời thì thầm về "sự vô ích của tất cả". Putin, từ điện Kremlin lộng lẫy, có thể ra lệnh tăng cường phòng thủ, có thể đổ lỗi cho "chủ nghĩa khủng bố NATO", nhưng ông không thể thay thế những giọt dầu đã cháy. Và ở Washington, Tổng thống Donald Trump – người đàn ông với mái tóc vàng óng và giọng nói ầm ĩ – đang theo dõi sát sao. Trong nhiệm kỳ thứ hai của mình, ông đã cam kết hỗ trợ Ukraine mạnh mẽ hơn bao giờ hết, với những chuyến hàng vũ khí bí mật và những cuộc gọi riêng tư với Zelenskyy. "Nga đang chảy máu," ông có lẽ đang nói với các cố vấn, "và chúng ta sẽ giúp họ chảy nhiều hơn." Trump, với bản năng thương nhân của mình, hiểu rõ: dầu mỏ là đòn bẩy, và Ukraine đang siết chặt nó.
Sâu hơn nữa, đòn đánh này phơi bày những vết nứt trong đế chế Nga. Dagestan không phải là Moscow; đây là vùng đất biên giới, nơi mà lòng trung thành với Kremlin mong manh như lớp băng mỏng trên sông Terek. Các nhà lãnh đạo địa phương, như Thủ hiến Sergei Melikov, đang phải vật lộn để kiểm soát đám đông: những cuộc biểu tình nhỏ lẻ chống chiến tranh, những lời đồn đại về "sự trả thù từ Kyiv". Họ cử xe cứu hỏa đến, họ phong tỏa đường cao tốc dẫn vào nhà máy, nhưng họ không thể dập tắt cơn giận đang âm ỉ. Trong khi đó, ở châu Âu, giá khí đốt tăng vọt nhẹ, nhắc nhở thế giới rằng cuộc chiến này không chỉ là của Ukraine – nó là của tất cả chúng ta. Đức, với những nhà máy hóa chất phụ thuộc vào khí Nga, đang siết chặt vòng vây trừng phạt; Ba Lan, với biên giới sát nách, đang tăng cường không quân. Và ở Kyiv, các nhà hoạch định chiến lược đang lập kế hoạch cho đòn tiếp theo: có lẽ là một nhà máy ở Rostov, hoặc thậm chí là một kho dầu ở Krasnodar. Mỗi đòn đánh là một viên gạch trong bức tường sụp đổ của Putin.
Nhưng giữa những chiến lược lạnh lùng ấy, có những câu chuyện con người khiến tim ta thắt lại. Hãy nghĩ về những công nhân ở nhà máy Makhachkala: những người cha Dagestan, với bộ râu quai nón đặc trưng và đôi mắt sâu thẳm, những người đã thức trắng đêm để vận hành máy móc, giờ đây chạy trốn khỏi biển lửa. Họ không phải là những người lính; họ là những nạn nhân của một cuộc chiến mà họ không chọn. Một trong số họ, theo lời kể từ các video Telegram, hét lên trong hoảng loạn: "Allah cứu chúng tôi!" – lời cầu nguyện vang vọng giữa tiếng nổ. Ở Ukraine, những người mẹ ở Lviv đang ôm con khóc vì những quả tên lửa Nga rơi xuống đêm qua, nhưng họ biết rằng mỗi đòn đánh như thế này mang lại hy vọng: hy vọng rằng con cái họ sẽ sống sót, rằng đất nước họ sẽ tự do. Đó là nghịch lý của chiến tranh – hủy diệt để cứu rỗi, máu để đổi lấy hòa bình.
Khi bình minh ló dạng trên Makhachkala ngày 22 tháng 10, ngọn lửa vẫn cháy, khói vẫn cuồn cuộn, và thế giới đang chứng kiến một chương mới trong sử thi Ukraine. Đơn vị Sargas, những bóng ma của HUR, đã chứng minh rằng công nghệ có thể là vũ khí công bằng nhất: rẻ tiền, chính xác, và không khoan nhượng. Nga có thể có hàng nghìn xe tăng, hàng triệu quả đạn pháo, nhưng họ không có tinh thần – thứ tinh thần mà Ukraine rèn luyện từ đống tro tàn của Bucha và Mariupol. Và khi Tổng thống Trump, từ Phòng Bầu dục, ký thêm một gói viện trợ 10 tỷ đô la cho Kyiv, thế giới sẽ nhận ra: cuộc chiến này đang thay đổi. Không phải bằng súng đạn, mà bằng lửa – ngọn lửa của công lý, đang thiêu rụi đế chế của sự dối trá.
.png)
.jpg)
