Donetsk rực lửa: Ukraine dùng “mạng lưới sát thủ” nghiền nát cột tăng T‑90M của Nga

Một buổi sáng ở Donetsk, cả một cụm tăng T‑90M cùng đoàn cơ giới Nga bốc cháy chỉ trong vài chục phút ...

Ukraine vừa tung ra một đòn giáng trực diện vào xương sống thiết giáp Nga ở mặt trận Donetsk: một cụm Abrams, Bradley, Leopard, pháo M777 và drone FPV phối hợp thành một “chuỗi diệt mục tiêu” siêu tốc, thổi bay cả một cụm tăng T‑90M với tổng thiệt hại ước tính hơn 60 triệu USD trong một buổi sáng. Đây không chỉ là một chiến thắng chiến thuật, mà là lời cảnh báo lạnh lùng: trong kỷ nguyên mới của chiến tranh, dữ liệu và tốc độ đang nghiền nát những khối thép nặng hàng chục tấn.​​

Trận đánh 60 triệu đô ở Donetsk

Theo phân tích từ đoạn video và dữ liệu chiến trường, đòn đánh được mở màn lúc khoảng 7h05 sáng ở khu vực Donetsk, khi lực lượng thiết giáp Ukraine tung một mũi tấn công hợp đồng binh chủng vào đội hình cơ giới Nga, trong đó có ít nhất một xe tăng T‑90M – loại tăng chủ lực hiện đại nhất của Moscow, mỗi chiếc trị giá khoảng 4,5 triệu USD. Chỉ trong vài chục phút, cụm tăng – thiết giáp và phương tiện hậu cần Nga bị xé nát bởi hỏa lực kết hợp từ Abrams, Bradley, Leopard, pháo binh kéo dài và một mạng lưới drone trinh sát – tấn công, với tổng thiệt hại phía Nga được ước tính vượt quá 60 triệu USD về khí tài chỉ trong một buổi sáng giao tranh.​

Trên mặt đất, Abrams đóng vai “cuộc bắn phá di động”, dùng pháo 120 mm bắn chính xác vào các sở chỉ huy dã chiến và công sự Nga được drone chỉ thị mục tiêu, bóp nghẹt hệ thống chỉ huy – liên lạc của đối phương ngay từ những phút đầu. Ở hai bên sườn, M2 Bradley cơ động len lỏi qua các dải nhà đổ nát, vừa che chắn cho Abrams trước hỏa lực chống tăng, vừa dùng pháo 25 mm đè bẹp các tổ bộ binh Nga, mở đường cho bộ binh Ukraine tiến từng nhà, dỡ từng ổ kháng cự vốn được coi là “ăn sâu” từ nhiều tháng.​

Chuỗi diệt mục tiêu siêu tốc

Điều khiến trận đánh này vượt khỏi khuôn mẫu “đụng độ xe tăng” thông thường là cách Ukraine biến mọi khí tài – từ drone FPV giá rẻ tới xe tăng hàng triệu đô – thành những mắt xích trong một chuỗi diệt mục tiêu duy nhất, vận hành gần như theo thời gian thực. Drone trinh sát treo trên bầu trời lầy lội Donetsk liên tục truyền tọa độ, vị trí tổ súng máy, toán chống tăng, tuyến rút lui… xuống xe tăng và xe chiến đấu, cho phép kíp xe ra quyết định bắn và cơ động trong vài giây thay vì chờ loạt pháo “mò mẫm” kéo dài hàng giờ như học thuyết cũ.​

Khi bộ binh Nga bắt đầu vỡ đội hình và tháo chạy về phía rìa làng, drone tiếp tục truy đuổi, đánh dấu các tuyến rút lui và chốt phục kích, để Bradley và pháo binh Ukraine điều chỉnh góc bắn, cắt nát mọi nỗ lực tập hợp phản công trước khi chúng kịp hình thành. Ở những đoạn phố hẹp, Bradley thậm chí thực hiện các trận phục kích “chậm mà chắc”: di chuyển chỉ vài trăm mét trong 6 phút nhưng chọn đúng thời điểm sườn xe tăng Nga lộ ra, tung loạt đạn 25 mm vào khu vực giáp yếu khiến cả tháp pháo bị hất tung, cứu được đơn vị Ukraine đang bị kẹt dưới làn đạn.​

Abrams, Leopard và dấu ấn viện trợ phương Tây

Sự xuất hiện đồng loạt của Abrams và Leopard trong cùng một chiến dịch cho thấy sức nặng chiến lược của viện trợ phương Tây, không chỉ trên bản đồ chính trị mà ngay trong từng ngõ hẻm đổ nát ở Donetsk. Mỹ đã bàn giao 31 xe tăng Abrams cho Ukraine từ cuối năm 2023, trước đó Tổng thống Volodymyr Zelensky đã xác nhận những chiếc đầu tiên đã tới Ukraine như một phần của gói hỗ trợ lớn hơn gồm đạn dược và vũ khí chống tăng. Đến năm 2024, các nguồn phân tích quân sự độc lập ghi nhận Abrams đã thực sự bước vào trận, trở thành một trong những lá chắn thép then chốt tại các điểm nóng ở miền Đông, song song với các đơn vị Leopard 2 của châu Âu.​

Trận đánh ở Donetsk – nơi Abrams, Bradley, Leopard, pháo M777 và drone FPV vận hành như một “cơ thể sống” – phơi bày rõ nhất giá trị của những hệ thống này: không chỉ là khí tài được chuyển giao, mà là năng lực tích hợp, huấn luyện và chỉ huy trong điều kiện hỏa lực Nga áp đảo về số lượng. Trong bối cảnh Washington dưới thời Tổng thống Donald Trump vẫn là trụ cột cung cấp vũ khí và hậu thuẫn tình báo cho Kyiv, mỗi khung hình Abrams nã đạn trong những ngôi làng tan hoang của Donetsk đều mang trọng lượng chính trị tương đương một thông điệp chiến lược gửi tới Moscow và cả các đồng minh châu Âu đang do dự.​​

Khi drone rẻ xé nát thép Nga

Nếu Abrams và Leopard tượng trưng cho “quyền lực nặng”, thì thứ vũ khí thực sự ám ảnh Bộ Tổng tham mưu Nga lại là những chiếc drone FPV giá rẻ, được điều khiển ở chế độ nhìn thứ nhất như trò chơi điện tử nhưng gieo rắc thiệt hại chiến lược. Trong trận đánh này, drone FPV lần lượt lao vào nóc khoang đạn, hốc động cơ và các mảng giáp mỏng của T‑90M, kích nổ đạn trong khoang và biến những chiếc xe tăng triệu đô thành khối sắt cháy đen chắn ngang đường.​

Đây không phải hiện tượng cá biệt: một quan chức NATO cho biết hơn 65% số xe tăng Nga bị phá hủy gần đây là do drone FPV của Ukraine, biến chúng từ vũ khí “bổ trợ” thành sát thủ tăng chủ lực trên toàn tuyến mặt trận. Báo cáo nghiên cứu FOI Memo 8897 của Viện Nghiên cứu Quốc phòng Thụy Điển cũng kết luận rằng drone FPV đã trở thành công cụ phá hủy thiết giáp ưu thế nhất ở Ukraine, với xu hướng ngày càng tinh vi về tầm bay, tải trọng nổ và chiến thuật sử dụng, kéo theo việc Nga buộc phải hy sinh nhiều xe tăng hơn cho những mục tiêu chiến thuật nhỏ.​

Cuộc đua thích nghi sinh tử

Mỗi bước tiến của Ukraine trên không trung đều kéo theo một phản đòn của Nga dưới mặt đất: Moscow tăng mật độ lưới gây nhiễu điện tử, cải tiến giáp phản ứng nổ và dựng nên các “màn khói điện tử” để làm mù camera của drone, từ Donetsk tới Zaporizhzhia. Tuy nhiên, chính trận đánh 60 triệu đô này cho thấy ngay cả khi Nga cố gắng gia cố phòng thủ, tâm lý sợ drone FPV vẫn khiến các kíp xe do dự không dám cứu vớt tăng bị thương, lo ngại sẽ bị đòn tấn công thứ hai, tạo ra khoảng trống chết người để Ukraine thọc sâu, thu giữ hàng chục tấn đạn pháo và vật tư ngay trên trận địa bỏ lại.​​

Ở tầm lớn hơn, chuỗi diệt mục tiêu siêu tốc mà Ukraine xây dựng – nơi mỗi xe tăng, mỗi người điều khiển drone và mỗi khẩu pháo trở thành một “nút mạng” trên hệ thống – đang buộc cả hai phía phải chuyển từ học thuyết “thép chồng lên thép” sang một cuộc đua về thuật toán, thời gian phản ứng và chất lượng dữ liệu. Trong khi Nga tiếp tục ném thêm người và khí tài vào lò lửa Donetsk, Ukraine cố gắng dùng trí tuệ, công nghệ và viện trợ phương Tây để khiến từng chiếc T‑90M trị giá hàng triệu đô chết vì một bo mạch vài trăm đô – và trận đánh này, với thiệt hại hơn 60 triệu USD chỉ trong vài giờ, là minh chứng sống động nhất cho cán cân mới của chiến tranh hiện đại.​​