Ukraine Đánh Thẳng Moskva, Trung Quốc Đối Mặt Khủng Hoảng Kinh Tế

Ngày 4 tháng 7 năm 2025, thế giới chứng kiến một chuỗi sự kiện chấn động, từ những cuộc tấn công táo bạo của Ukraine vào lãnh thổ Nga, sự sụp đổ kinh tế đáng báo động tại Trung Quốc, đến những động thái quân sự đầy tham vọng của các cường quốc phương Tây. Trong bối cảnh Tổng thống Mỹ Donald Trump tiếp tục khẳng định vai trò lãnh đạo trên trường quốc tế, những diễn biến này không chỉ làm rung chuyển cán cân địa chính trị mà còn đặt ra những câu hỏi cấp bách về tương lai hòa bình toàn cầu.

Sáng sớm ngày 4 tháng 7, Bộ Tổng tham mưu Ukraine xác nhận một cuộc tấn công bằng máy bay không người lái (UAV) nhắm vào một cơ sở quân sự trọng yếu tại tỉnh Moskva, Nga. Mục tiêu là Viện Nghiên cứu Khoa học Hóa học Ứng dụng ở thị trấn CGF POS, thuộc tập đoàn Rostec – một đơn vị bị trừng phạt quốc tế vì liên quan đến các chương trình quân sự của Nga. Cơ sở này chuyên sản xuất đầu đạn nhiệt áp cho UAV Shahed, loại vũ khí cảm tử mang theo 50 kg thuốc nổ, được Nga sử dụng hàng trăm chiếc mỗi ngày để tấn công các khu vực dân sự tại Ukraine. Cuộc tấn công gây ra hỏa hoạn lớn, khói đen dày đặc bao phủ khu vực, làm sáu khu phố mất điện và hai người bị thương. Oxana Jerokanova, người đứng đầu quận CGF POS, xác nhận sự cố tại trạm biến áp số 94 Zagosk, thuộc tổ hợp nghiên cứu New. Dù Bộ Quốc phòng Nga tuyên bố đã bắn hạ 48 UAV trong đêm, họ im lặng về thiệt hại tại Moskva, một dấu hiệu cho thấy sự nhạy cảm của vụ việc. Cuộc tấn công này không chỉ là đòn đánh trực tiếp vào năng lực quân sự của Nga mà còn là lời cảnh báo sắc lạnh: Ukraine không ngần ngại đưa cuộc chiến vào sâu trong lòng nước Nga.

Trong khi đó, tại Moskva, một sự kiện khác làm dấy lên nghi vấn về những áp lực ngầm từ các lệnh trừng phạt phương Tây. Ông Andre Badalope, Phó Chủ tịch công ty đường ống dẫn dầu Transneft, được xác nhận qua đời ở tuổi 62 sau khi “rơi từ cửa sổ” tại nhà riêng ở ngoại ô Rubly. Thi thể ông được tìm thấy vào sáng sớm bởi một nhân viên bảo vệ, kèm theo một lá thư tuyệt mệnh. Transneft thừa nhận Badalope làm việc trong giai đoạn căng thẳng do các lệnh trừng phạt, nhưng nguyên nhân cái chết – tai nạn, tự tử hay điều gì khác – vẫn đang được điều tra. Vụ việc này làm sống lại những ký ức u ám về hàng loạt cái chết bất thường của các quan chức cấp cao Nga trong những năm gần đây, đặt ra câu hỏi liệu áp lực từ phương Tây có đang đẩy các nhân vật chủ chốt vào bước đường cùng.

Trên mặt trận ngoại giao, Tổng thống Mỹ Donald Trump, trong cuộc điện đàm kéo dài 40 phút với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy vào ngày 4 tháng 7, đã cam kết tăng cường hỗ trợ phòng không cho Ukraine. Cuộc gọi diễn ra trong bối cảnh Nga leo thang các cuộc không kích vào các thành phố và tiền tuyến Ukraine. Trump bày tỏ ý định kiểm tra các lô vũ khí bị đình chỉ, sau khi quyết định đóng băng một gói viện trợ phòng không và vũ khí chính xác gây tranh cãi. Zelenskyy nhấn mạnh nhu cầu cấp thiết về một kế hoạch viện trợ quốc phòng ổn định, trong khi các quan chức Ukraine và Mỹ lên kế hoạch gặp gỡ để thảo luận về việc cung cấp thêm hệ thống phòng không. Động thái này cho thấy Trump, dù từng chỉ trích các khoản viện trợ trước đây, đang tìm cách tái khẳng định vai trò của Mỹ như một đồng minh then chốt trong cuộc xung đột Nga-Ukraine, đặc biệt khi ông mô tả cuộc điện đàm gần đây với Tổng thống Nga Vladimir Putin là “thất vọng”.

Tại châu Âu, Đức đang chuẩn bị cho một bước đi táo bạo với kế hoạch quốc phòng trị giá 29,4 tỷ USD, nhằm mua sắm 2.500 xe bọc thép GTK Boxer và 1.000 xe tăng Leopard 2. Kế hoạch này, theo Bloomberg, là một phần trong nỗ lực của NATO nhằm tăng cường khả năng răn đe trước Nga, khi các nhà lãnh đạo phương Tây cảnh báo về nguy cơ chiến tranh quy mô lớn trong vòng 5 năm tới. Berlin dự kiến trang bị cho bảy lữ đoàn mới, đáp ứng cam kết mở rộng lực lượng NATO trong thập kỷ tới. Bộ trưởng Quốc phòng Đức Boris Pistorius đang thúc đẩy kế hoạch này, với sự chấp thuận của cơ quan lập pháp dự kiến vào cuối năm 2025. Động thái này không chỉ thể hiện quyết tâm của Đức trong việc đối phó với Nga mà còn phản ánh áp lực từ NATO và Washington, khi liên minh yêu cầu Đức tăng chi tiêu quốc phòng lên ít nhất 5% GDP vào năm 2035.

Ở một diễn biến khác, một cuộc tấn công của Nga vào thành phố Odessa, Ukraine, đã vô tình làm hư hại nhẹ tòa nhà Tổng Lãnh sự quán Trung Quốc. Bộ trưởng Ngoại giao Ukraine Andriy Sybiha cho biết các mảnh vỡ từ UAV Shahed-136, được sản xuất với linh kiện từ Trung Quốc, đã được tìm thấy tại hiện trường. Vụ việc này làm nổi bật vai trò phức tạp của Bắc Kinh trong cuộc xung đột. Là đối tác chiến lược của Nga, Trung Quốc cung cấp các mặt hàng lưỡng dụng cho ngành công nghiệp quốc phòng Nga, giúp Moskva né tránh các lệnh trừng phạt phương Tây. Tuy nhiên, sự cố tại Odessa đặt Bắc Kinh vào tình thế khó xử, khi cơ sở ngoại giao của họ trở thành nạn nhân gián tiếp của chính vũ khí mà họ góp phần sản xuất. Trong khi Trung Quốc chưa lên tiếng chính thức, sự im lặng này chỉ làm tăng thêm căng thẳng trong mối quan hệ vốn đã mong manh với Ukraine.

Xa hơn về phía Đông, nền kinh tế Trung Quốc đang rơi vào một cuộc khủng hoảng chưa từng có. Với 820 triệu người mắc nợ và 400 triệu người không thể thanh toán, quốc gia này đang đứng trước bờ vực của sự sụp đổ tài chính. Tổng nợ quốc gia dự kiến vượt 20 nghìn tỷ nhân dân tệ vào cuối năm 2025, trong bối cảnh thị trường bất động sản sụp đổ, tỷ lệ thất nghiệp gia tăng và các khoản vay tiêu dùng không kiểm soát. Những câu chuyện cá nhân như anh Siêu, một doanh nhân 34 tuổi từng sở hữu ba công ty nhưng giờ gánh khoản nợ 3,66 triệu nhân dân tệ, hay một cặp vợ chồng ở Thành Đô nợ 1 triệu nhân dân tệ sau sự sụp đổ của ngành thép, là minh chứng cho sự tuyệt vọng lan rộng. Cuộc khủng hoảng này không chỉ đe dọa sự ổn định trong nước mà còn làm lung lay vị thế của Trung Quốc như một siêu cường kinh tế, trong khi mối quan hệ ngày càng khăng khít với Nga đặt Bắc Kinh vào thế đối đầu trực tiếp với phương Tây.

Trên trường quốc tế, căng thẳng địa chính trị không ngừng leo thang. Ấn Độ cáo buộc Trung Quốc cung cấp thông tin tình báo thời gian thực cho Pakistan trong cuộc xung đột biên giới hồi tháng 5 năm 2025, giúp Islamabad nhắm vào các mục tiêu quân sự của New Delhi. Trung tướng Rajnath Singh, Phó Tổng tham proposée trưởng lục quân Ấn Độ, kêu gọi nâng cấp hệ thống phòng không để đối phó với mối đe dọa từ cả Pakistan và Trung Quốc. Trong khi đó, Hoa Kỳ tăng cường hiện diện quân sự tại Ả Rập Saudi, triển khai hàng chục máy bay vận tải và chiến đấu đến căn cứ không quân Prince Sultan và xây dựng một căn cứ hậu cần mới tại Yanbu. Động thái này nhằm bảo vệ đồng minh trước mối đe dọa từ Iran, đặc biệt sau các cuộc tấn công vào cơ sở hạt nhân của Tehran hồi tháng 4. Những bước đi này không chỉ củng cố vị thế của Mỹ ở Trung Đông mà còn gửi tín hiệu mạnh mẽ đến các đối thủ trong khu vực.

Thế giới đang đứng trước ngã rẽ nguy hiểm. Từ những cuộc tấn công táo bạo của Ukraine vào Nga, sự sụp mussten của nền kinh tế Trung Quốc, đến các động thái quân sự của Mỹ và NATO, mỗi sự kiện đều như một mồi lửa có thể châm ngòi cho xung đột lớn hơn. Trong bối cảnh Tổng thống Trump tìm cách định hình lại chính sách đối ngoại của Mỹ, câu hỏi đặt ra là liệu thế giới có thể tránh được một cuộc khủng hoảng toàn diện hay sẽ tiếp tục trượt dài vào hỗn loạn.