Trump Đối Đầu Musk: Cuộc Chiến Quyền Lực Làm Chấn Động Nước Mỹ
Ngày 1 tháng 7 năm 2025, một cuộc chiến công khai nảy lửa giữa Tổng thống Donald Trump và tỷ phú Elon Musk đã làm rung chuyển chính trường Mỹ, đánh dấu sự tan rã của một liên minh từng được xem là không thể phá vỡ. Từ những người đồng hành thân thiết trong chiến dịch tranh cử, hai nhân vật quyền lực này giờ đây đang đối đầu nhau trong một cuộc tranh cãi gay gắt về chính sách, tiền bạc và quyền lực. Cuộc xung đột này không chỉ làm nổi bật những mâu thuẫn sâu sắc trong nội bộ đảng Cộng hòa mà còn phơi bày những rủi ro lớn đối với cả hai bên, khi Trump đe dọa sẽ cắt bỏ hàng tỷ đô la hỗ trợ từ chính phủ liên bang cho các công ty của Musk, trong khi Musk đáp trả bằng cách tận dụng sức mạnh tài chính và ảnh hưởng trên mạng xã hội để thách thức tổng thống. Cuộc chiến này không chỉ là câu chuyện về chính sách xe điện, mà còn là một trận chiến quyền lực giữa hai cá nhân có tầm ảnh hưởng khổng lồ, với những hậu quả tiềm tàng cho nền kinh tế, chính trị và tương lai của nước Mỹ.
Mâu thuẫn bắt đầu bùng nổ khi Musk, người từng là cố vấn thân cận của Trump và là nhà tài trợ lớn nhất cho chiến dịch tranh cử của ông, công khai chỉ trích dự luật ngân sách khổng lồ mà Trump gọi là “One Big, Beautiful Bill”. Dự luật này, được Thượng viện thông qua với số phiếu sít sao vào ngày 1 tháng 7, đã loại bỏ các khoản tín dụng thuế cho xe điện (EV), một chính sách mà Trump tuyên bố là động lực chính khiến Musk nổi giận. “Elon rất tức giận vì chúng ta đã lấy đi chính sách xe điện, điều mang lại rất nhiều tiền cho xe điện,” Trump phát biểu tại Nhà Trắng, giọng điệu đầy công kích. “Elon biết điều này từ lâu, nhưng đột nhiên anh ta có vấn đề, và vấn đề đó chỉ xuất hiện khi anh ta phát hiện ra chúng ta phải cắt bỏ chính sách xe điện.” Trump không dừng lại ở đó. Ông còn đe dọa rằng Musk “có thể mất nhiều hơn thế,” ám chỉ việc xem xét lại các hợp đồng và trợ cấp chính phủ trị giá hàng tỷ đô la mà các công ty của Musk, bao gồm Tesla, SpaceX và xAI, đang nhận được.
Musk, người từng đứng đầu Bộ Hiệu quả Chính phủ (DOGE) – một sáng kiến do chính ông đề xuất để cắt giảm chi tiêu liên bang – không hề nao núng trước những lời đe dọa của Trump. Trên nền tảng X, Musk đáp trả mạnh mẽ, gọi những tuyên bố của Trump là “một lời nói dối rõ ràng” và “thật đáng buồn.” Ông nhấn mạnh rằng sự phản đối của mình không liên quan đến việc mất tín dụng thuế cho xe điện, mà là vì dự luật này sẽ làm tăng thâm hụt ngân sách quốc gia, ước tính lên tới 3,3 nghìn tỷ đô la trong thập kỷ tới, theo phân tích từ Văn phòng Ngân sách Quốc hội. “Tôi chỉ yêu cầu rằng chúng ta không để nước Mỹ phá sản,” Musk viết trên X, kèm theo những bài đăng chỉ trích dự luật là “một sự kinh tởm đầy rẫy những khoản chi tiêu lãng phí.” Ông thậm chí còn đe dọa sẽ tài trợ cho các chiến dịch sơ bộ chống lại các nghị sĩ Cộng hòa ủng hộ dự luật, một động thái cho thấy quyết tâm sử dụng khối tài sản khổng lồ của mình để gây áp lực lên đảng của Trump.
Cuộc đối đầu này đánh dấu sự kết thúc của một mối quan hệ từng được ca ngợi là biểu tượng của sự hợp tác giữa chính trị và công nghệ. Musk đã chi hơn 275 triệu đô la để hỗ trợ chiến dịch tái tranh cử của Trump vào năm 2024, và trong những ngày đầu của nhiệm kỳ thứ hai, ông được xem là một trong những cố vấn thân cận nhất của tổng thống. Cả hai từng xuất hiện cùng nhau tại các sự kiện công khai, từ các buổi họp báo tại Nhà Trắng đến những trận đấu UFC, nơi họ ngồi cạnh nhau như những người bạn thân. Trump thậm chí từng tổ chức một buổi trình diễn các mẫu xe Tesla trên bãi cỏ Nhà Trắng để ủng hộ Musk khi công ty này đối mặt với những lời chỉ trích vì các chính sách cắt giảm của DOGE. Tuy nhiên, mối quan hệ này đã rạn nứt khi Musk rời khỏi vai trò tại DOGE vào tháng 5 và bắt đầu công khai chỉ trích dự luật ngân sách của Trump.
Trọng tâm của tranh cãi là chính sách xe điện, một lĩnh vực mà Tesla của Musk là công ty dẫn đầu tại Mỹ. Dự luật của Trump bao gồm điều khoản chấm dứt tín dụng thuế 7.500 đô la cho người mua xe điện, một chính sách được ban hành dưới thời chính quyền Biden để thúc đẩy nhu cầu về phương tiện thân thiện với môi trường. Trump lập luận rằng việc loại bỏ trợ cấp này là cần thiết để giảm chi tiêu chính phủ, đồng thời tuyên bố rằng xe điện “không được ưa chuộng” và gây tổn hại cho ngành công nghiệp ô tô Mỹ. Tuy nhiên, Musk từng nhiều lần công khai ủng hộ việc loại bỏ trợ cấp xe điện, lập luận rằng điều này sẽ giúp Tesla củng cố vị thế cạnh tranh so với các đối thủ như General Motors và Ford, những công ty phụ thuộc nhiều hơn vào trợ cấp để phát triển dòng xe điện của mình. Nhưng giờ đây, khi Tesla đối mặt với doanh số sụt giảm – lần đầu tiên trong năm 2024 – và áp lực từ các cuộc biểu tình của người tiêu dùng phản đối vai trò chính trị của Musk, công ty dường như đang thay đổi lập trường, kêu gọi một “kế hoạch rút trợ cấp hợp lý” để bảo vệ ngành năng lượng sạch của Mỹ.
Trump không chỉ dừng lại ở việc đe dọa cắt trợ cấp cho Tesla. Ông còn nhắm đến SpaceX, công ty hàng không vũ trụ của Musk, vốn nhận được hàng chục tỷ đô la từ các hợp đồng của NASA, bao gồm 3,8 tỷ đô la chỉ trong năm tài khóa 2024. Trong một bài đăng trên Truth Social, Trump viết: “Cách dễ nhất để tiết kiệm tiền trong ngân sách của chúng ta, hàng tỷ đô la, là chấm dứt các khoản trợ cấp và hợp đồng của Elon.” Ông thậm chí còn gợi ý rằng DOGE, cơ quan từng do Musk lãnh đạo, có thể được sử dụng để điều tra các công ty của ông, gọi đó là “một con quái vật có thể quay lại ăn thịt Elon.” Đáp lại, Musk đe dọa sẽ ngừng hoạt động tàu vũ trụ Dragon của SpaceX, một động thái sẽ gây tổn hại nghiêm trọng đến chương trình không gian của Mỹ, vốn phụ thuộc vào SpaceX để vận chuyển phi hành gia và hàng hóa đến Trạm Vũ trụ Quốc tế. Dù sau đó Musk rút lại lời đe dọa này sau khi bị người dùng X kêu gọi “bình tĩnh,” nhưng hành động này đã làm dấy lên lo ngại về sự phụ thuộc của NASA vào SpaceX và những rủi ro nếu mối quan hệ giữa Musk và Trump tiếp tục xấu đi.
Cuộc xung đột này không chỉ là câu chuyện cá nhân giữa hai người đàn ông quyền lực. Nó phản ánh những căng thẳng lớn hơn trong đảng Cộng hòa, vốn đang chật vật với những bất đồng nội bộ về chi tiêu chính phủ và thâm hụt ngân sách. Một số nghị sĩ Cộng hòa đã bày tỏ sự lo ngại rằng cuộc chiến giữa Trump và Musk có thể làm suy yếu cơ hội của đảng trong cuộc bầu cử giữa kỳ năm 2026, đặc biệt khi Musk đe dọa sử dụng nguồn lực tài chính của mình để chống lại các thành viên đảng ủng hộ dự luật. Trong khi đó, các cố vấn chính trị của Trump đang chuẩn bị cho một cuộc chiến kéo dài với Musk, buộc các đồng minh trong lĩnh vực công nghệ và chính trị phải chọn phe.
Hậu quả kinh tế của cuộc chiến này cũng không thể xem nhẹ. Cổ phiếu Tesla đã giảm 14% chỉ trong một ngày sau những lời đe dọa của Trump, làm bốc hơi 150 tỷ đô la giá trị thị trường của công ty. Các nhà phân tích tại JPMorgan ước tính rằng việc loại bỏ tín dụng thuế xe điện có thể khiến Tesla mất 1,2 tỷ đô la lợi nhuận hàng năm, trong khi các đối thủ cạnh tranh như General Motors và Ford có thể chịu thiệt hại nặng nề hơn do đầu tư lớn vào các nhà máy sản xuất xe điện. Đồng thời, việc cắt bỏ hợp đồng của SpaceX có thể làm gián đoạn chương trình không gian của Mỹ, đẩy NASA vào thế phụ thuộc vào Nga – một viễn cảnh mà chính quyền Obama từng cố gắng tránh bằng cách hợp tác với SpaceX.
Cuộc chiến giữa Trump và Musk không chỉ là một cuộc tranh cãi về chính sách. Nó là biểu tượng của một thời đại mà các cá nhân quyền lực có thể định hình số phận của cả một quốc gia thông qua tiền bạc, ảnh hưởng và các nền tảng truyền thông xã hội. Khi Trump đe dọa sử dụng quyền lực tổng thống để trừng phạt Musk, và Musk đáp trả bằng cách huy động nguồn lực tài chính và đám đông trên X, cả hai đang chơi một ván cờ nguy hiểm, nơi không chỉ danh tiếng mà cả những đế chế kinh doanh và tương lai chính trị của họ đang bị đe dọa.