"Israel Chặt Đầu Rắn: Lãnh Đạo Iran Lâm Nguy, Bộ Máy Quân Sự Sụp Đổ

Chỉ trong vòng chưa đầy một tuần, toàn bộ bộ máy quyền lực quân sự Iran đã bị Israel “chặt đầu” một cách lạnh lùng, chính xác và tàn khốc ch...

Chỉ trong vòng chưa đầy một tuần, toàn bộ bộ máy quyền lực quân sự Iran đã bị Israel “chặt đầu” một cách lạnh lùng, chính xác và tàn khốc chưa từng có trong lịch sử hiện đại. Từ ngày 13 tháng 6 năm 2025, chiến dịch không kích mang mật danh “Sư tử trỗi dậy” của Israel đã gieo rắc cơn mưa lửa xuống trung tâm quyền lực của Tehran, biến những cái tên cốt cán nhất của giới tướng lĩnh Iran thành mục tiêu săn lùng không khoan nhượng. Mỗi đòn đánh là một nhát dao chí mạng, khiến cả bộ máy chiến tranh của Iran rơi vào trạng thái hoang mang, rối loạn và mất kiểm soát trước sự chứng kiến của cả khu vực Trung Đông.

Tướng Ali Shadmani – Tổng Tham mưu trưởng thời chiến mới nhậm chức vỏn vẹn bốn ngày – đã trở thành mục tiêu số một của chiến dịch này. Một cuộc không kích chớp nhoáng, được dẫn đường bởi thông tin tình báo cực kỳ chính xác từ Mossad, đã tiêu diệt ông ngay tại trung tâm chỉ huy ở Tehran. Đây là nhân vật được đánh giá là “bộ não” chiến tranh của Iran, người trực tiếp điều phối phản ứng quân sự với Israel, phê duyệt kế hoạch tấn công và phối hợp giữa IRGC cùng quân đội chính quy. Việc loại bỏ Shadmani là một đòn chém chí tử vào toàn bộ mạng lưới chỉ huy, khiến Iran mất đi khả năng vận hành và phản ứng trước các đợt không kích tiếp theo của Israel.

Không chỉ Shadmani, hàng loạt tướng lĩnh cấp cao khác của Iran cũng lần lượt bị tiêu diệt trong chuỗi không kích liên tiếp, từ cựu Tổng Tham mưu trưởng Mohammad Bagheri, cựu Tư lệnh IRGC Hossein Salami, đến các chỉ huy không gian vũ trụ, phòng thủ tên lửa. Mỗi cái tên bị loại bỏ là một mắt xích quyền lực bị chặt đứt, đẩy bộ máy chỉ huy vào trạng thái tê liệt chưa từng có. Một quan chức giấu tên tiết lộ: “Lãnh tụ tối cao từng có một vòng tròn chỉ huy thân cận, nhưng phần lớn họ đã bị loại bỏ và không còn là mối đe dọa nữa”.

Trước sức ép không ngừng từ Israel, lãnh tụ tối cao Ali Khamenei – người nắm quyền sinh sát tối thượng tại Iran – đã phải rút lui khỏi phủ lãnh tụ, tìm nơi ẩn náu trong một hầm ngầm bí mật ở phía đông Tehran. Theo tiết lộ của ba quan chức Iran với tờ New York Times, ông Khamenei đã dừng mọi liên lạc điện tử, chỉ trao đổi với các chỉ huy thông qua một trợ lý thân tín duy nhất để tránh bị ám sát bằng công nghệ giám sát tối tân của Israel. Đây là lần đầu tiên trong lịch sử Cộng hòa Hồi giáo Iran, lãnh tụ tối cao phải lẩn trốn, sống trong trạng thái cô lập và phòng thủ tuyệt đối như một con tin trong chính mạng lưới quyền lực của mình.

Điều đáng chú ý, Khamenei đã chuẩn bị trước một phương án nhân sự thay thế chưa từng có tiền lệ: chỉ định ba giáo sĩ cấp cao làm ứng viên kế nhiệm trong trường hợp ông bị sát hại, đồng thời lên danh sách các chỉ huy quân sự chủ chốt để thay thế nếu họ cũng bị tiêu diệt. Tuy nhiên, con trai ông – Mojtaba Khamenei, từng được đồn đoán là ứng viên hàng đầu – lại không nằm trong số này, cho thấy nội bộ Tehran đang rối loạn, mất phương hướng và thiếu sự đồng thuận về người kế vị.

Israel không chỉ dừng lại ở việc “chặt đầu rắn”. Chiến dịch Sư tử trỗi dậy còn là một cuộc chiến tranh tâm lý quy mô lớn: Mossad đã cài cắm đặc vụ phá hoại hệ thống phòng không nội địa, buông lậu vũ khí vào lòng Iran, khiến mỗi đợt không kích của Israel trở nên chính xác và chết chóc đến ngỡ ngàng. Các đòn tấn công đa dạng, từ cơ sở quân sự, nhà máy hạt nhân Natanz, Fordow, đến trung tâm chỉ huy, đều nhằm mục tiêu làm tê liệt hoàn toàn khả năng vận hành và chỉ huy của Iran. Hệ thống phòng thủ tầng sâu bị tê liệt, các đợt phản công bằng UAV, tên lửa đạn đạo trở nên rời rạc, không có hiệu quả chiến lược. Bộ máy quân sự Iran rơi vào trạng thái “vô chủ tạm thời”, các mệnh lệnh mâu thuẫn, không có người đứng tên rõ ràng, cho thấy sự suy sụp đến tận gốc rễ của hệ thống quyền lực.

Trong bối cảnh đó, truyền thông nhà nước Iran chỉ còn những bản tin lặp đi lặp lại, trong khi dân chúng truyền tay nhau tin đồn lãnh tụ đã chết hoặc mất quyền kiểm soát. Các nhóm sĩ quan cấp tá của IRGC đã bắt đầu kêu gọi thiết lập cơ chế tập thể để bảo vệ an ninh quốc gia – một động thái chưa từng có, báo hiệu nguy cơ đảo chính lặng lẽ từ bên trong, chuyển giao quyền lực từ lãnh tụ sang nhóm tư lệnh quân sự lâm thời.

Cộng đồng quốc tế theo dõi sát sao từng động thái. Nga và Trung Quốc, dù lên tiếng cảnh báo về nguy cơ thay đổi chế độ bằng vũ lực, nhưng không có động thái quân sự cụ thể nào để bảo vệ Tehran. Bắc Kinh thậm chí đã bắt đầu sơ tán hàng nghìn công dân khỏi Iran, chuẩn bị cho kịch bản sụp đổ hoặc thay đổi quyền lực. Các kênh vận chuyển đặc biệt, hành lang sơ tán nhân sự cấp cao Iran sang Trung Quốc đã được kích hoạt, cho thấy Bắc Kinh vừa muốn bảo vệ bí mật công nghệ, vừa giữ lại con bài ảnh hưởng chính trị cho giai đoạn hậu chiến.

Trong khi đó, Tổng thống Trump và Thủ tướng Netanyahu đều không giấu ý định nhắm thẳng vào “cái đầu rắn” – Khamenei – như mục tiêu cuối cùng. Trump tuyên bố Mỹ biết chính xác nơi Khamenei ẩn náu, khẳng định ông là mục tiêu dễ đánh nhưng “chưa phải lúc này”. Israel cũng không loại trừ khả năng loại bỏ lãnh tụ tối cao nếu cần thiết, nhưng đồng thời khéo léo nhấn mạnh rằng sự vắng mặt kéo dài của ông sẽ tự tạo ra làn sóng thay đổi từ bên trong Iran, có thể dẫn tới sự sụp đổ không cần đến một quả bom nào.

Tất cả những gì đang diễn ra là một cuộc tháo dỡ chế độ thần quyền từng bước, chính xác đến từng tế bào quyền lực. Khi vòng tròn tin cậy của Khamenei đã tan vỡ, khi mọi ứng viên kế vị đều lần lượt bị loại bỏ, khi chính bản thân lãnh tụ tối cao phải lẩn trốn trong hầm ngầm, thì Iran đã thực sự bước vào giai đoạn “tiền vô hiệu hóa lãnh tụ”. Một chế độ từng gieo rắc nỗi sợ cho cả khu vực, giờ đây lại run rẩy, bất lực và hoảng loạn trước sức mạnh của chiến tranh hiện đại và chiến lược “chặt đầu rắn” của Israel và phương Tây.

Câu hỏi lớn nhất lúc này không còn là liệu Iran có thể phản công hay không, mà là: ai sẽ còn đủ dũng khí và uy tín để đứng lên cứu vãn một hệ thống quyền lực đang sụp đổ từ bên trong hầm trú ẩn? Và liệu cái chết hoặc sự biến mất của Khamenei có phải là dấu chấm hết cho Cộng hòa Hồi giáo Iran, hay chỉ là khởi đầu cho một vòng xoáy hỗn loạn mới tại Trung Đông?