Vì Sao Vladimir Putin Không Tham Gia Hòa Đàm Trực Tiếp Nga - Ukraine?
%20(1).png)
Trước hết, Putin dường như không coi Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy là đối tác ngang hàng. Một số quan chức Nga giấu tên chia sẻ với Moscow Times rằng Putin không có ý định gặp Zelenskyy ở giai đoạn hiện tại, trừ khi Ukraine “đầu hàng công khai”. Quan điểm này xuất phát từ lập trường của Kremlin, vốn xem Zelenskyy thiếu tính chính danh sau khi nhiệm kỳ tổng thống của ông kết thúc vào tháng 5/2024 mà không có cuộc bầu cử mới do tình trạng chiến tranh. Hơn nữa, sắc lệnh của Zelenskyy cấm đàm phán với chính quyền Putin được Moscow viện dẫn như một trở ngại lớn, củng cố lập luận rằng Ukraine không nghiêm túc trong việc đối thoại. Việc Putin tránh gặp trực tiếp Zelenskyy có thể là cách để Nga duy trì vị thế áp đảo trên bàn đàm phán, tránh nâng tầm vai trò của nhà lãnh đạo Ukraine.
Thứ hai, việc cử phái đoàn cấp thấp hơn, bao gồm các quan chức như Medinsky, Thứ trưởng Ngoại giao Mikhail Galuzin, Thứ trưởng Quốc phòng Aleksandr Fomin, và lãnh đạo tình báo quân sự Igor Kostyukov, cho phép Nga thăm dò phản ứng quốc tế mà không cần cam kết ngay lập tức ở cấp cao nhất. Theo các nhà phân tích, chiến lược này giúp Moscow đánh giá mức độ nghiêm túc của Ukraine và phương Tây, đồng thời thử nghiệm các đề xuất gây tranh cãi – như yêu cầu Ukraine công nhận các vùng lãnh thổ bị Nga kiểm soát, từ bỏ tham vọng gia nhập NATO, và phương Tây dỡ bỏ trừng phạt – mà không đặt uy tín cá nhân của Putin vào rủi ro. Tờ Svpressa của Nga nhận định rằng Putin có thể chỉ tham gia ở các vòng đàm phán sau nếu vòng đầu tiên đạt tiến triển đáng kể, chẳng hạn như các thỏa thuận cụ thể được phác thảo, để ông xuất hiện với vai trò ký kết chính thức.
Thứ ba, Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW) tại Washington cho rằng Nga đang sử dụng đề xuất đàm phán như một công cụ để kéo dài thời gian, ép Ukraine và phương Tây nhượng bộ thêm. Trong bối cảnh Nga vẫn duy trì các cuộc tấn công quân sự mạnh mẽ, như vụ không kích Kramatorsk ngay trước thềm đàm phán (AiF), Moscow dường như muốn duy trì áp lực trên cả chiến trường và bàn đàm phán. Yêu cầu của Nga về việc Ukraine công nhận các vùng lãnh thổ bị chiếm đóng và từ bỏ NATO là những điều kiện mà Kiev và phương Tây khó chấp nhận, cho thấy Kremlin có thể đang đặt ra các rào cản để trì hoãn tiến trình hòa bình, đồng thời củng cố vị thế chiến lược trong một cuộc chiến tiêu hao.
Cuối cùng, một yếu tố khác là rủi ro pháp lý và ngoại giao liên quan đến lệnh bắt giữ của Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC) đối với Putin từ năm 2023. Dù Thổ Nhĩ Kỳ không công nhận phán quyết này (Frankfurter Rundschau), việc Putin đích thân tham gia có thể gây ra những tranh cãi ngoại giao không cần thiết, đặc biệt khi Mỹ và các đồng minh châu Âu đang theo dõi sát sao. Việc cử phái đoàn cấp cao thay thế giúp Putin tránh rủi ro này, đồng thời giữ khoảng cách để duy trì sự linh hoạt trong các quyết định tiếp theo.
Tóm lại, quyết định không tham gia hòa đàm trực tiếp của Putin phản ánh sự kết hợp giữa toan tính chiến lược, thái độ coi thường Zelenskyy, và ý định kéo dài đàm phán để tối đa hóa lợi ích của Nga. Trong khi Zelenskyy nhấn mạnh rằng ông chỉ đàm phán với Putin (Kyiv Post), sự vắng mặt của nhà lãnh đạo Nga cho thấy Moscow chưa sẵn sàng cho một bước đột phá thực sự, mà thay vào đó đang chơi một ván cờ dài hơi, vừa gây áp lực quân sự vừa thăm dò ngoại giao. Liệu các vòng đàm phán sau có chứng kiến sự xuất hiện của Putin hay không sẽ phụ thuộc vào kết quả của cuộc gặp hôm nay và động thái từ Ukraine cùng phương Tây