Tập Cận Bình Mất Quyền? Bí Mật Đằng Sau Cuộc Đảo Chính Không Tiếng Súng

Trong lòng Trung Nam Hải, trung tâm quyền lực của Đảng Cộng sản Trung Quốc (CCP), một cơn bão chính trị đang âm thầm hình thành, đe dọa xô đổ những nền tảng quyền lực tưởng chừng bất khả xâm phạm của Chủ tịch Tập Cận Bình. Những tin đồn, những phân tích sắc bén, và những nguồn tin rò rỉ từ nội bộ Bắc Kinh đang vẽ nên một bức tranh đầy kịch tính: liệu ông Tập, người từng được xem là lãnh đạo quyền lực nhất Trung Quốc kể từ thời Mao Trạch Đông, có đang bị biến thành một "vua bù nhìn" như Hoa Quốc Phong năm xưa? Liệu một cuộc đảo chính không tiếng súng, tinh vi và tàn nhẫn, đang được dàn dựng ngay trong những hành lang quyền lực tối cao của Trung Quốc? Câu hỏi này không chỉ khiến giới quan sát chính trị quốc tế rúng động mà còn đặt ra những nghi vấn sâu sắc về tương lai của quốc gia đông dân nhất thế giới.

Hội nghị Trung ương 4 khóa 20, một sự kiện được kỳ vọng sẽ diễn ra vào mùa thu năm 2024, cho đến nay vẫn chìm trong im lặng. Sự chậm trễ bất thường này không phải là một sự cố đơn thuần về lịch trình. Theo các nhà phân tích, nó phản ánh một cuộc khủng hoảng nội bộ sâu sắc, nơi các thế lực đối lập trong CCP đang âm thầm tranh giành quyền lực, thách thức sự thống trị của ông Tập Cận Bình. Những tin đồn về việc ông Tập bị "vô hiệu hóa" hoặc quyền lực thực tế của ông đã suy giảm đáng kể đang lan truyền mạnh mẽ. Một số nhà bình luận thậm chí so sánh tình cảnh hiện tại của ông với số phận của Hoa Quốc Phong, vị lãnh đạo từng nắm giữ các chức danh cao nhất của CCP nhưng nhanh chóng bị Đặng Tiểu Bình biến thành một biểu tượng quyền lực rỗng tuếch.

Câu chuyện về Hoa Quốc Phong là một bài học lịch sử cay đắng. Sau khi Mao Trạch Đông qua đời vào năm 1976, Hoa Quốc Phong được chỉ định kế nhiệm, trở thành Chủ tịch Đảng và Chủ tịch Quân ủy Trung ương. Ông đã thực hiện một cuộc đảo chính không đổ máu khi bắt giữ "Bè lũ bốn tên", chấm dứt Đại Cách mạng Văn hóa và củng cố vị trí của mình. Nhưng quyền lực của ông chỉ tồn tại trong chớp mắt. Đến năm 1978, tại Hội nghị Trung ương 3 khóa 11, Đặng Tiểu Bình đã trở lại, lặng lẽ chiếm đoạt quyền kiểm soát thực tế. Hoa Quốc Phong, dù vẫn giữ các chức danh danh giá, bị đẩy vào vai trò của một "vua bù nhìn", chỉ xuất hiện với tư cách hình thức trong các quyết định lớn như thiết lập quan hệ Trung-Mỹ hay cuộc chiến biên giới Việt-Trung năm 1979. Đến năm 1981, ông chính thức từ chức, đánh dấu sự kết thúc của một giai đoạn đầy biến động.

Giới phân tích hiện nay đang đặt câu hỏi liệu ông Tập Cận Bình có đang đi theo vết xe đổ của Hoa Quốc Phong. Nhà bình luận người Hoa ở Mỹ, ông Giang Phong, nhận định rằng dù ông Tập vẫn xuất hiện công khai, thậm chí có thể tham dự các sự kiện quốc tế như duyệt binh tại Quảng trường Đỏ ở Nga, quyền lực thực tế của ông đã bị vô hiệu hóa. Những dấu hiệu về sự suy yếu này không chỉ nằm ở sự chậm trễ của Hội nghị Trung ương 4 mà còn ở những biến động nhân sự cấp cao, đặc biệt là trong Cục Cảnh vệ Trung ương – lực lượng bảo vệ an ninh sinh mệnh của các lãnh đạo hàng đầu tại Trung Nam Hải.

Cục Cảnh vệ Trung ương, đơn vị được ví như "cửa ngõ an ninh" của giới lãnh đạo Bắc Kinh, đang trở thành tâm điểm của những nghi vấn. Người đứng đầu cục này, Cục trưởng Chu Hồng Hứa, được cho là có mối quan hệ mật thiết với Phó Chủ tịch Quân ủy Trung ương Trương Hựu Hiệp. Ông Chu, xuất thân từ Sư đoàn 40, Tập đoàn quân 14, Quân khu Thành Đô, từng phục vụ dưới quyền Trương Hựu Hiệp, người cũng là cựu sư đoàn trưởng của đơn vị này. Mối liên hệ này không chỉ là quan hệ cấp trên – cấp dưới mà còn mang tính bảo trợ chính trị sâu sắc. Việc ông Chu được thăng tiến nhanh chóng vào năm 2021, từ vị trí Tham mưu trưởng Quân khu Chiến lên Cục trưởng Cục Cảnh vệ Trung ương, mà không thuộc về bất kỳ phe phái rõ ràng nào trong đảng, càng làm dấy lên nghi ngờ rằng ông Trương Hựu Hiệp chính là người đứng sau, nắm giữ quyền kiểm soát thực tế lực lượng này.

Sự kiểm soát Cục Cảnh vệ Trung ương có ý nghĩa sống còn đối với an toàn cá nhân và quyền lực của ông Tập Cận Bình. Theo quy định, cục này trực thuộc Văn phòng Trung ương do ông Thái Kỳ, một thân tín của ông Tập, đứng đầu. Tuy nhiên, trong tình huống khủng hoảng, các cảnh vệ chỉ nghe lệnh trực tiếp từ cục trưởng của họ – tức ông Chu Hồng Hứa. Nếu ông Chu thực sự trung thành với ông Trương Hựu Hiệp hơn là ông Tập, thì an ninh cá nhân của ông Tập có thể đang bị đe dọa nghiêm trọng. Nhà bình luận Giang Phong nhấn mạnh rằng nếu Cục Cảnh vệ Trung ương không còn nằm dưới sự kiểm soát tuyệt đối của ông Tập, ông có thể đang bị "quản thúc tại gia" một cách tinh vi, dù vẫn xuất hiện trong các sự kiện công khai. Mọi hành động, mọi thông tin của ông đều có thể bị giám sát chặt chẽ, biến ông thành một lãnh đạo chỉ còn danh nghĩa.

Những dấu hiệu về sự suy yếu quyền lực của ông Tập không chỉ dừng lại ở Cục Cảnh vệ Trung ương. Các nguồn tin từ nội bộ Bắc Kinh cho thấy một liên minh chống đối mạnh mẽ đang hình thành trong CCP, với sự tham gia của các thế lực quyền quý, phe dân chủ hóa, và thậm chí cả những người theo tư tưởng Mao Trạch Đông. Học giả luật tại Úc, ông Viên Hồng Băng, tiết lộ rằng ba thế lực chính đang ngầm liên kết để ngăn ông Tập tiếp tục củng cố quyền lực. Đầu tiên là phe dân chủ hóa, dẫn đầu bởi ông Hồ Đức Bình (con trai cựu Tổng Bí thư Hồ Diệu Bang) và ông Lưu Nguyên (con trai cựu Chủ tịch Lưu Thiếu Kỳ), những người ủng hộ cải cách chính trị và nới lỏng kiểm soát. Thứ hai là phe quyền quý, bao gồm ông Đặng Phát Phương (con trai Đặng Tiểu Bình) và ông Trần Nguyên (con trai Trần Vân), đại diện cho các gia tộc cách mạng có ảnh hưởng sâu rộng trong đảng và quân đội. Họ cảm thấy bị đe dọa bởi các chiến dịch chống tham nhũng và tập trung quyền lực của ông Tập, và đang tìm cách khôi phục mô hình lãnh đạo tập thể để bảo vệ lợi ích của mình. Cuối cùng, phe Maoist, dù mâu thuẫn về tư tưởng với các nhóm kia, lại cùng chia sẻ mục tiêu chung: hạn chế hoặc loại bỏ ông Tập.

Sự liên minh này không chỉ là một cuộc chiến quyền lực thông thường. Theo ông Viên Hồng Băng, các thế lực này đã đạt được một thỏa thuận ngầm để buộc ông Tập thoái vị, với thời điểm then chốt được nhắm đến là Hội nghị Trung ương 4. Nhà bình luận Thái Thần Khôn bổ sung rằng các nguyên lão CCP, bao gồm những nhân vật có ảnh hưởng như Tăng Khánh Hồng, Vương Kỳ Sơn và Ôn Gia Bảo, đang gây áp lực mạnh mẽ để ông Tập từ bỏ quyền lực. Những cựu lãnh đạo này, với thâm niên và tiếng nói trọng lượng trong đảng, đại diện cho một thế lực không thể xem nhẹ. Họ không chỉ muốn thay đổi nhân sự mà còn đang tìm kiếm một lối thoát cho chế độ trong bối cảnh khủng hoảng kinh tế trong nước và căng thẳng quốc tế gia tăng.

Một dấu hiệu khác cho thấy sự chuyển động ngầm là quá trình tìm kiếm thế hệ lãnh đạo mới, được cho là do ông Thạch Thái Phong, Trưởng ban Tổ chức Trung ương, thực hiện theo chỉ thị của các nguyên lão như Hồ Cẩm Đào, Ôn Gia Bảo và Hồ Đức Bình. Danh sách ứng cử viên cho Bộ Chính trị mới đang được xây dựng, với các cái tên như ông Đinh Tiết Tường (có thể thay ông Tập làm Tổng Bí thư), ông Trần Cát Ninh (dự kiến làm Thủ tướng), và ông Lý Cường (chuyển sang vai trò Chủ tịch Quốc hội). Những động thái này không chỉ là sự sắp xếp nhân sự mà còn là một nỗ lực nhằm tái định hình tương lai chính trị của Trung Quốc, giảm bớt sự tập trung quyền lực vào một cá nhân duy nhất.

Hội nghị Bắc Đới Hà, dự kiến diễn ra vào cuối tháng 7 hoặc đầu tháng 8 năm 2025, được xem là thời điểm then chốt để các phe phái đạt được thỏa hiệp về nhân sự và định đoạt số phận của ông Tập. Đây không phải là một cuộc họp chính thức, nhưng từ lâu đã là nơi các lãnh đạo hiện tại và cựu lãnh đạo của CCP tiến hành các cuộc thương lượng kín đáo. Nếu danh sách nhân sự cấp cao được xác định tại đây, Hội nghị Trung ương 4 có thể được triệu tập, mở ra một chương mới đầy biến động cho chính trường Trung Quốc.

Những tháng tới sẽ là thời điểm quyết định. Liệu ông Tập Cận Bình có thể chống lại làn sóng chống đối và giữ vững quyền lực, hay ông sẽ trở thành một Hoa Quốc Phong thứ hai, bị gạt ra khỏi trung tâm quyền lực mà không cần đến tiếng súng? Tình hình chính trị ở Trung Quốc đang bước vào một giai đoạn nhạy cảm, nơi mỗi động thái, mỗi quyết định đều có thể làm rung chuyển không chỉ Trung Nam Hải mà cả trật tự toàn cầu. Con tàu quyền lực của CCP sẽ đi về đâu? Câu trả lời vẫn đang nằm trong bóng tối của những hành lang quyền lực kín đáo.