Tập Cận Bình Lung Lay: Nhiệm Chí Cường và Những Tín Hiệu Chính Trị Chấn Động

Trong bối cảnh thế giới đang chứng kiến những biến động địa chính trị chưa từng có, một loạt sự kiện từ các hành động cứng rắn của Tổng thống Donald Trump tại Hoa Kỳ đến những tín hiệu bất ngờ từ sâu bên trong hệ thống chính trị Trung Quốc đang làm dấy lên câu hỏi: Liệu thời kỳ thống trị của Chủ tịch Tập Cận Bình có đang đứng trước bờ vực sụp đổ? Từ chính sách kiểm soát gắt gao đối với sinh viên quốc tế tại Mỹ, cuộc diễn hành mang tính biểu tượng của Đài Loan tại Washington, đến việc một nhân vật cấp cao bất ngờ được thăm viếng trong tù tại Bắc Kinh, những diễn biến này không chỉ phản ánh sự紧张 thẳng trong quan hệ quốc tế mà còn hé lộ những vết nứt trong bộ máy quyền lực của Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ). Đồng thời, những lô hàng giả mạo chứa chất độc hại từ Trung Quốc bị phanh phui trên toàn cầu càng làm nổi bật sự bất ổn trong hệ thống kinh tế và chính trị của quốc gia này.

Tại Hoa Kỳ, chính quyền Tổng thống Trump đang đẩy mạnh một chính sách gây tranh cãi, nhằm siết chặt kiểm soát đối với sinh viên quốc tế. Theo hãng tin Politico, vào ngày 27 tháng 5 năm 2025, chính quyền Trump đã công bố kế hoạch yêu cầu tất cả sinh viên nước ngoài nộp đơn xin thị thực du học tại Mỹ phải trải qua quá trình kiểm tra toàn diện trên mạng xã hội. Đây là một bước đi táo bạo, vượt xa các biện pháp trước đây, nhằm tăng cường an ninh quốc gia nhưng đồng thời cũng làm dấy lên lo ngại về tác động tiêu cực đến các trường đại học Mỹ. Các cơ sở giáo dục này, vốn phụ thuộc lớn vào nguồn thu từ sinh viên quốc tế, có thể đối mặt với những thách thức tài chính nghiêm trọng khi quá trình cấp thị thực bị đình trệ. Một điện tín ngoại giao do Ngoại trưởng Marco Rubio ký đã chỉ thị các đại sứ quán và lãnh sự quán Hoa Kỳ tạm dừng sắp xếp các cuộc phỏng vấn xin thị thực du học, trong khi chờ hướng dẫn tiếp theo từ Bộ Ngoại giao. Động thái này không chỉ phản ánh lập trường cứng rắn của Trump trong việc kiểm soát nhập cư mà còn gửi đi một thông điệp rõ ràng: Hoa Kỳ sẽ không khoan nhượng trước bất kỳ mối đe dọa nào, dù là thực tế hay tiềm tàng.

Chính sách này không phải là một hành động cô lập. Nó nằm trong bối cảnh chính quyền Trump liên tục chỉ trích các trường đại học danh giá như Harvard, cáo buộc họ dung túng cho chủ nghĩa bài Do Thái và các phong trào tự do quá mức. Đặc biệt, sinh viên quốc tế ủng hộ Palestine đã trở thành mục tiêu của các biện pháp thực thi pháp luật nghiêm khắc. Những động thái này không chỉ làm gia tăng căng thẳng trong nước mà còn làm phức tạp thêm mối quan hệ giữa Hoa Kỳ và các quốc gia khác, đặc biệt là Trung Quốc, nơi phần lớn sinh viên quốc tế tại Mỹ xuất thân.

Trong khi đó, tại Washington D.C., một sự kiện khác đã làm dậy sóng cộng đồng quốc tế. Trong cuộc diễn hành tưởng niệm chiến sĩ trận vong ngày 26 tháng 5, lá cờ khổng lồ của Trung Hoa Dân Quốc (Đài Loan) đã xuất hiện nổi bật giữa lòng thủ đô Hoa Kỳ. Sự kiện này, do Trung tâm Cựu chiến binh Hoa Kỳ tổ chức, có sự tham gia của các quan chức Đài Loan và Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Hoa Kỳ, ông Dan Ken. Cuộc giao lưu giữa các quan chức Đài Loan và quân đội Mỹ không chỉ là một cử chỉ ngoại giao mà còn là một tuyên ngôn mạnh mẽ về mối quan hệ hợp tác an ninh giữa hai bên. Đại diện Đài Loan tại Hoa Kỳ, ông Khương Sâm, đã nhấn mạnh rằng mối quan hệ này được xây dựng từ Thế chiến thứ hai, dựa trên các giá trị chung về tự do và dân chủ. “Thượng Đế là người điều hành của tôi,” ông trích dẫn một khẩu hiệu từ thời chiến, khẳng định rằng tự do cuối cùng sẽ chiến thắng. Trong bối cảnh Trung Quốc ngày càng gia tăng áp lực lên Đài Loan, sự xuất hiện công khai của lá cờ Trung Hoa Dân Quốc tại Washington không khác gì một lời thách thức trực diện đối với Bắc Kinh.

Xa hơn về phía nam, tại Dải Gaza, một cơ chế viện trợ nhân đạo mới do Hoa Kỳ và Israel hậu thuẫn đã gây ra tranh cãi gay gắt. Thay vì thông qua Liên Hợp Quốc, hệ thống này sử dụng các nhà thầu tư nhân có vũ trang để phân phối lương thực, áp dụng công nghệ sinh trắc học để ngăn chặn sự can thiệp của Hamas. Liên Hợp Quốc và các tổ chức viện trợ quốc tế đã lên tiếng phản đối, cho rằng kế hoạch này không chỉ vi phạm luật nhân đạo mà còn gắn liền viện trợ với các mục tiêu chính trị và quân sự. Sự bất mãn này phản ánh sự chia rẽ sâu sắc trong cách tiếp cận các vấn đề nhân đạo toàn cầu, đồng thời làm nổi bật vai trò ngày càng quyết đoán của Hoa Kỳ dưới thời Tổng thống Trump trong việc định hình các chính sách quốc tế.

Cùng lúc đó, cuộc chiến giành quyền kiểm soát các cảng biển chiến lược giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc đang nóng lên. Tại Australia, cảng Darwin – hiện do tập đoàn Lãm Kiều của Trung Quốc vận hành – đã trở thành tâm điểm của một cuộc tranh giành quyền lực. Với vị trí gần một căn cứ quân sự quan trọng của Australia, nơi quân đội Mỹ thường xuyên diễn tập, cảng này mang ý nghĩa chiến lược to lớn. Quỹ đầu tư Cerus, do Thứ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ Stephen Fanberg sáng lập, đang chuẩn bị đề xuất mua lại hợp đồng thuê cảng với giá hàng trăm triệu đô la. Động thái này không chỉ nhằm giảm bớt ảnh hưởng của Trung Quốc tại khu vực mà còn là một phần trong chiến lược rộng lớn hơn của chính quyền Trump nhằm kiềm chế sự mở rộng của Bắc Kinh trên toàn cầu. Đại sứ Trung Quốc tại Australia, ông Tiêu Thiên, đã cảnh báo rằng việc quốc hữu hóa cảng Darwin sẽ là “không hợp lý về mặt đạo đức,” nhưng những lời lẽ này khó có thể làm lung lay quyết tâm của Hoa Kỳ và các đồng minh.

Trong khi đó, tại chính Trung Quốc, một sự kiện tưởng chừng nhỏ bé nhưng lại mang ý nghĩa chính trị sâu sắc đang làm rung chuyển giới quan sát. Nhiệm Chí Cường, một nhân vật từng được mệnh danh là “Nhiệm Đại Pháo” vì sự thẳng thắn chỉ trích ĐCSTQ, bất ngờ được một quan chức cấp cao của Ủy ban Kiểm tra Kỷ luật Bắc Kinh đến thăm trong tù. Cuộc viếng thăm này, kèm theo những món quà như trà xuân, bánh ú và yến xào, không chỉ là một cử chỉ nhân đạo mà còn được xem là một tín hiệu chính trị quan trọng. Nhiệm Chí Cường, từng là một thái tử đảng và nhân vật nổi bật trong ngành bất động sản, đã bị kết án 18 năm tù vì những phát ngôn công khai thách thức quyền lực của Tập Cận Bình. Việc ông được thăm viếng bởi một quan chức cấp cao làm dấy lên suy đoán rằng cục diện quyền lực trong nội bộ ĐCSTQ đang có những thay đổi ngầm. Liệu đây có phải là dấu hiệu cho thấy thời đại của Tập Cận Bình đang lung lay? Nhà bình luận Trần Tịnh khẳng định rằng nếu Nhiệm Chí Cường được minh oan, đó sẽ là một điềm báo cho sự kết thúc của một kỷ nguyên.

Song song với những biến động chính trị, một vấn đề khác đang làm tổn hại nghiêm trọng đến hình ảnh của Trung Quốc trên trường quốc tế: hàng giả và hàng độc hại. Hải quan Pháp vừa thu giữ 6.000 món đồ chơi nhồi bông từ Trung Quốc chứa chất crom hóa trị sáu, một chất gây ung thư vượt mức cho phép đến tám lần. Tại Hàn Quốc, các sản phẩm nội y, mỹ phẩm và đồ chơi từ các nền tảng như AliExpress và Temu bị phát hiện chứa chất gây ung thư và kim loại nặng vượt mức an toàn hàng trăm lần. Những vụ việc này không chỉ phơi bày sự thiếu kiểm soát trong chuỗi cung ứng của Trung Quốc mà còn làm dấy lên câu hỏi về trách nhiệm của chính quyền trong việc bảo vệ người tiêu dùng toàn cầu.

Cuối cùng, Bộ An ninh Quốc gia Trung Quốc đã công bố một danh sách “tám bộ mặt gián điệp,” từ doanh nhân đến du khách, nhằm kích động nỗi sợ hãi và thù địch trong dân chúng. Bà Thịnh Tuyết, Phó Chủ tịch Mặt trận Dân chủ Trung Quốc, cho rằng đây là một chiến thuật nhằm củng cố chế độ độc tài bằng cách gieo rắc sự nghi ngờ và chia rẽ. Tuy nhiên, như ông Lại Kiến Bình nhận định, chiến thuật này có thể phản tác dụng, đẩy Trung Quốc vào thế cô lập hơn trên trường quốc tế.

Những sự kiện này, từ chính sách cứng rắn của Trump, sự thách thức của Đài Loan, đến những tín hiệu bất ổn từ nội bộ Trung Quốc, đang vẽ nên một bức tranh toàn cầu đầy biến động. Trong khi Hoa Kỳ củng cố vị thế của mình, Trung Quốc dường như đang đối mặt với những thách thức cả trong lẫn ngoài nước, đặt ra câu hỏi liệu thời đại của Tập Cận Bình có thực sự đang đến hồi kết.