Tập Cận Bình Đối Mặt Thất Bại Đắng Cay tại Moscow: Dấu Hiệu Sức Khỏe Gây Sốc và Liên Minh Trung-Nga Lung Lay

Ngày 7 tháng 5 năm 2025, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đặt chân xuống Moscow, mang theo tham vọng củng cố một liên minh Trung-Nga hùng mạnh, một liên minh được kỳ vọng sẽ làm đối trọng với Hoa Kỳ dưới sự lãnh đạo của Tổng thống Donald Trump. Đây là lần gặp thứ 45 giữa ông và Tổng thống Nga Vladimir Putin trong hơn một thập kỷ, một con số ấn tượng nhưng che giấu những rạn nứt sâu sắc. Những gì diễn ra tại Moscow không chỉ là một thất bại ngoại giao cho Bắc Kinh mà còn phơi bày những dấu hiệu đáng lo ngại về sức khỏe của nhà lãnh đạo quyền lực nhất Trung Quốc, làm dấy lên nghi vấn về tương lai của chế độ. Máy quay Nga, không khoan nhượng và sắc lạnh, đã ghi lại những khoảnh khắc mà Bắc Kinh không bao giờ muốn thế giới nhìn thấy.

Chuyến thăm của Tập Cận Bình đến Moscow được Bắc Kinh quảng bá như một bước ngoặt ngoại giao, một cơ hội để phô diễn sức mạnh của trục Trung-Nga trước một thế giới đang hỗn loạn. Tân Hoa Xã, cơ quan ngôn luận của Đảng Cộng sản Trung Quốc, trích dẫn lời ông Tập: “Trước tình hình quốc tế bất ổn, Trung Quốc và Nga sẽ chung tay chống lại bá quyền và chính trị cường quyền.” Lời tuyên bố này là một mũi tên nhắm thẳng vào Washington, nơi Tổng thống Trump đang tái định hình chính sách đối ngoại của Hoa Kỳ với sự cứng rắn và khó lường. Bắc Kinh hy vọng Putin sẽ đứng về phía mình, cùng công khai đối đầu với Hoa Kỳ và củng cố một liên minh chiến lược có thể thách thức trật tự thế giới do Mỹ dẫn dắt.

Nhưng Putin, một bậc thầy trong trò chơi địa chính trị, không dễ dàng bị cuốn vào tham vọng của Tập Cận Bình. Trong các cuộc đàm phán, Tổng thống Nga nhấn mạnh rằng quan hệ Trung-Nga dựa trên “nguyên tắc bình đẳng, cùng có lợi, và tôn trọng chủ quyền,” đồng thời khẳng định mối quan hệ này “không nhằm vào bất kỳ bên thứ ba nào.” Lời nói của Putin là một cái tát thẳng vào mặt Bắc Kinh. Ông từ chối cam kết một liên minh chống Mỹ, không lặp lại những lời lẽ công kích Washington mà Tập Cận Bình mong đợi. Thay vào đó, Putin tập trung vào lợi ích kinh tế, nhấn mạnh thương mại song phương đạt 250 tỷ USD vào năm 2024 và 86 dự án chung trị giá 200 tỷ USD. Nga, với vai trò là nhà cung cấp dầu mỏ, khí đốt, và than đá hàng đầu cho Trung Quốc, rõ ràng muốn tiền và công nghệ của Bắc Kinh, nhưng không muốn dấn thân vào một cuộc chiến ý thức hệ với Hoa Kỳ.

Trong khi từ chối liên minh chống Mỹ, Putin không ngần ngại thúc đẩy một thỏa thuận kinh tế tàn nhẫn. Ông yêu cầu Trung Quốc chuyển giao năng lực sản xuất công nghiệp chiến lược – như máy bay không người lái, máy móc công nghiệp, và công nghệ trí tuệ nhân tạo – sang đất Nga. Đổi lại, Nga hứa hẹn xuất khẩu nhiều ngũ cốc hơn cho Trung Quốc, một đề nghị nghe có vẻ hấp dẫn nhưng thực chất là một cái bẫy. Trung Quốc, vốn đang vật lộn với khó khăn kinh tế trong nước, không thể dễ dàng từ bỏ các ngành công nghiệp chiến lược tạo ra việc làm và doanh thu. Hơn nữa, việc xây dựng các nhà máy trên đất Nga sẽ đặt Bắc Kinh vào thế bất lợi: trong trường hợp căng thẳng leo thang, Putin hoàn toàn có thể quốc hữu hóa các tài sản này, biến Trung Quốc thành con tin kinh tế của Moscow.

Đề nghị xuất khẩu ngũ cốc của Nga càng phơi bày sự bất cân xứng trong mối quan hệ này. Trung Quốc phụ thuộc vào Mỹ cho nguồn cung đậu tương và ngô chất lượng cao, trong khi Nga chỉ mạnh về lúa mì. Việc thay thế nguồn cung từ Mỹ bằng Nga không chỉ không khả thi mà còn làm gia tăng chi phí và bất ổn cho nền kinh tế Trung Quốc. Putin, với sự tính toán lạnh lùng, đang ép Bắc Kinh vào một thỏa thuận mà Nga thắng cả hai chiều: vừa hút nguồn lực kinh tế của Trung Quốc, vừa tránh dấn thân vào cuộc đối đầu địa chính trị với Hoa Kỳ. Đây không phải là quan hệ đối tác; đây là một trò chơi mà Moscow đang nắm thế thượng phong.

Trong khi thất bại ngoại giao của Tập Cận Bình đã đủ khiến Bắc Kinh đau đầu, một vấn đề nghiêm trọng hơn đã bị phơi bày trước ống kính truyền thông Nga. Trong một đoạn video dài 8 giây tại hội nghị thượng đỉnh, máy quay ghi lại những cử động bất thường của ông Tập: cổ ông nghiêng mạnh sang trái, mắt chớp liên tục, và ông cố gắng điều chỉnh tư thế đầu một cách khó khăn. Những hành vi này, lặp lại ba lần trong chưa đầy 10 giây, không phải là dấu hiệu của sự mệt mỏi hay lệch múi giờ. Chúng gợi lên những triệu chứng đáng lo ngại về thần kinh, có thể liên quan đến bệnh Parkinson hoặc biến chứng sau đột quỵ.

Những nghi ngờ về sức khỏe của Tập Cận Bình không phải là mới. Từ mùa hè năm 2024, tin đồn về việc ông bị đột quỵ đã lan truyền trên mạng xã hội Trung Quốc, dù bị truyền thông nhà nước kiểm duyệt gắt gao. Tại các sự kiện công khai, hình ảnh của ông luôn được chỉnh sửa kỹ lưỡng để che giấu bất kỳ dấu hiệu yếu đuối nào. Tuy nhiên, báo chí quốc tế, không chịu sự kiểm soát của Bắc Kinh, đã ghi lại nhiều manh mối đáng lo ngại. Tại một hội nghị ở Pháp vào tháng 5 năm 2024, ông Tập bước đi không vững, và một chiếc cốc màu đen bí ẩn xuất hiện trên bàn của ông, trong khi các nhà lãnh đạo châu Âu dùng cốc thủy tinh trong suốt. Một chiếc xe lăn gấp xuất hiện phía sau đoàn tùy tùng của ông càng làm dấy lên nghi vấn. Gần đây hơn, một bức ảnh từ truyền thông Việt Nam trong chuyến thăm của ông tới Bắc Kinh vào tháng 8 năm 2024 cho thấy một mảng tóc bị cạo ở phía dưới đầu ông, một dấu hiệu có thể liên quan đến phẫu thuật thần kinh.

Đoạn video tại Moscow là bằng chứng rõ ràng nhất cho đến nay. Một nhà bình luận Trung Quốc đã sử dụng công cụ AI để phân tích, kết luận rằng các cử động của ông Tập phù hợp với triệu chứng “run cơ hữu,” một dấu hiệu của rối loạn thần kinh giai đoạn đầu. Một bác sĩ được tham vấn cũng xác nhận rằng việc nghiêng đầu không tự nguyện và chớp mắt liên tục có thể là hậu quả của tổn thương não do đột quỵ hoặc các rối loạn tương tự. Những chi tiết này, dù nhỏ lẻ, khi kết hợp lại đã vẽ nên một bức tranh đáng lo ngại: nhà lãnh đạo quyền lực nhất Trung Quốc có thể đang đối mặt với một cuộc khủng hoảng sức khỏe nghiêm trọng, được che giấu cẩn thận khỏi công chúng trong nước.

Sức khỏe của Tập Cận Bình không chỉ là vấn đề cá nhân; nó là một rủi ro chính trị nghiêm trọng đối với Đảng Cộng sản Trung Quốc. Trong bối cảnh cạnh tranh chiến lược với Hoa Kỳ ngày càng gay gắt, một nhà lãnh đạo suy yếu có thể làm lung lay niềm tin vào chế độ. Các báo cáo rò rỉ gần đây cho thấy một cuộc cải tổ lãnh đạo quy mô lớn đang được chuẩn bị tại Bắc Kinh, làm dấy lên câu hỏi: Ai sẽ kế nhiệm Tập Cận Bình? Trong khi đó, các đồng minh của Trung Quốc, từ Nga đến các nước châu Âu, dường như ngày càng ít e ngại sức mạnh của Bắc Kinh. Putin, với sự từ chối liên minh chống Mỹ, đã gửi một thông điệp rõ ràng: Nga không phải là con rối của Trung Quốc.

Hội nghị thượng đỉnh Trung-Nga, thay vì là một chiến thắng ngoại giao, đã trở thành một thất bại cay đắng cho Tập Cận Bình. Không có liên minh chống Mỹ, không có bước tiến chiến lược, và những dấu hiệu sức khỏe bất thường bị phơi bày trước thế giới. Trong khi Bắc Kinh cố gắng duy trì hình ảnh bất khả chiến bại, những vết nứt đang lộ rõ. Moscow, với sự lạnh lùng và thực dụng, đã cho thấy rằng ngay cả những “người bạn thép” cũng có thể trở thành đối thủ khi lợi ích không còn trùng khớp. Trong một thế giới mà Tổng thống Trump tiếp tục khuấy đảo trật tự toàn cầu, Trung Quốc của Tập Cận Bình đang đứng trước ngã rẽ nguy hiểm, nơi cả sức khỏe của nhà lãnh đạo lẫn tham vọng địa chính trị đều bị đe dọa.