Trong một thế giới đang rực cháy bởi những lằn ranh xung đột, Đông Âu vừa chứng kiến một cú sốc địa chính trị khiến cả châu lục chao đảo. Hu...
Căng thẳng bùng nổ từ ngày 9 tháng 5, khi cơ quan an ninh Ukraine thông báo phá vỡ một mạng lưới gián điệp hoạt động cho tình báo quân đội Hungary tại vùng Transcarpathia, khu vực có đông người gốc Hungary sinh sống. Hai điệp viên bị bắt giữ, và cùng ngày, Hungary đáp trả bằng cách trục xuất hai nhân viên đại sứ quán Ukraine tại Budapest với cáo buộc hoạt động gián điệp. Ngoại trưởng Hungary Péter Szijjártó gọi đây là “chiến dịch bôi nhọ” của Ukraine nhằm phá hoại Budapest, trong khi Ukraine khẳng định Hungary đang cố ý leo thang căng thẳng để phục vụ lợi ích riêng. Giọt nước tràn ly đến khi Hungary hủy bỏ cuộc đàm phán dự kiến vào ngày 12 tháng 5 về quyền của cộng đồng thiểu số Hungary tại Ukraine, một vấn đề vốn đã là tâm điểm tranh cãi giữa hai nước trong nhiều năm.
Nhưng điều khiến cả thế giới sững sờ là tuyên bố của Orban vào ngày 13 tháng 5. Trong một bài phát biểu qua video, ông cáo buộc Ukraine phát động “một cuộc tấn công chưa từng có” nhằm vào Hungary, với mục tiêu ngăn cản một cuộc trưng cầu dân ý liên quan đến việc Ukraine gia nhập EU. Orban không ngần ngại gọi đây là “chiến dịch vu khống có phối hợp” của Kyiv, thậm chí ám chỉ sự đồng lõa của phe đối lập Hungary và các lực lượng thân châu Âu. Ông triệu tập khẩn cấp Hội đồng Quốc phòng Hungary và ra lệnh triển khai một chiến dịch tình báo để “bảo vệ lợi ích quốc gia”. Chỉ vài giờ sau, các đoạn video từ kênh quan sát quân sự cho thấy đoàn xe tăng, xe thiết giáp và pháo tự hành của Hungary di chuyển rầm rập về phía biên giới Ukraine, được hộ tống bởi cảnh sát và giám sát chặt chẽ bởi quân đội. Hình ảnh những cỗ máy chiến tranh lăn bánh trong đêm tối, đèn pha cắt ngang bầu trời, đã trở thành biểu tượng cho sự rạn nứt không thể cứu vãn giữa hai quốc gia láng giềng.
Hành động của Hungary không chỉ là một sự khiêu khích mà còn là một cái tát thẳng vào mặt EU. Trong bối cảnh 26 quốc gia thành viên đang họp khẩn để thảo luận các biện pháp ngăn chặn Budapest, Thủ tướng Ireland Micheál Martin thẳng thừng tuyên bố: “Chúng tôi không thể chịu đựng thêm việc Hungary lạm dụng quyền phủ quyết để cản trở Ukraine gia nhập EU.” Các nhà lãnh đạo châu Âu, từ Paris đến Berlin, đều bày tỏ sự phẫn nộ trước thái độ của Orban, người từ lâu đã bị cáo buộc chơi trò hai mang giữa phương Tây và Moscow. Một số quốc gia, dẫn đầu là Pháp và Đức, đang thúc đẩy Ủy ban châu Âu tìm cách mở các cuộc đàm phán gia nhập EU cho Ukraine bất chấp sự phản đối của Hungary, một động thái có thể phá vỡ tiền lệ pháp lý của khối.
Pháp, dưới sự lãnh đạo của Tổng thống Emmanuel Macron, đã hành động quyết liệt để hỗ trợ Ukraine. Trong một tuyên bố trên kênh TF1, Macron thông báo toàn bộ pháo tự hành Caesar sản xuất trong năm 2025 sẽ được chuyển giao cho Kyiv, một động thái nhằm tăng cường hỏa lực cho Ukraine trong lúc Nga mở rộng các cuộc tấn công ở Donetsk. Với kế hoạch sản xuất 12 khẩu Caesar mỗi tháng, Pháp đang đẩy nhanh tốc độ cung cấp vũ khí, biến hệ thống pháo này thành xương sống của lực lượng pháo binh châu Âu. Các quốc gia như Lithuania, Estonia và Cộng hòa Séc cũng đã ký hợp đồng mua Caesar, cho thấy sự đồng thuận rộng rãi trong việc củng cố năng lực phòng vệ của Ukraine.
Ở mặt trận phía Đông, Ukraine đang chứng tỏ sự kiên cường đáng kinh ngạc. Bộ Tổng tham mưu Ukraine báo cáo rằng trong ngày 13 tháng 5, lực lượng của họ đã bẻ gãy 125 cuộc tấn công của Nga, trong đó 42 cuộc tập trung tại hướng Bakhmut. Giao tranh ác liệt ở Donetsk đã khiến quân Nga chịu thiệt hại nặng nề, với hàng loạt vị trí then chốt bị lực lượng Ukraine chiếm lại. Đặc biệt, Kyiv đã công bố một học thuyết mới về sử dụng xe tăng, chuyển từ chiến thuật tấn công trực diện sang cơ động và ẩn nấp để tránh các cuộc tấn công bằng UAV của Nga. Tướng Oleksandr Syrskyi, chỉ huy lực lượng Ukraine, nhấn mạnh rằng các xe tăng Leopard 2A4 và 1A5 đang được tái phân bổ thành các đơn vị nhỏ hơn, hoạt động như pháo binh bí mật thay vì mũi nhọn tấn công. Động thái này không chỉ phản ánh sự thích nghi của Ukraine với chiến tranh hiện đại mà còn là lời cảnh báo rằng Kyiv sẽ không khuất phục, bất chấp áp lực từ cả Nga lẫn Hungary.
Trong khi đó, ở Trung Đông, một cuộc khủng hoảng khác đang làm nóng thêm bầu không khí toàn cầu. Israel, dưới sự chỉ đạo của Thủ tướng Benjamin Netanyahu, tuyên bố sẽ mở cuộc tổng tiến công vào Gaza nhằm “xóa sổ” Hamas. Sau khi các cuộc đàm phán ngừng bắn thất bại, Israel đã nối lại các hoạt động quân sự quy mô lớn, với kế hoạch di dời hàng triệu dân thường khỏi Gaza. Kế hoạch này, được hậu thuẫn bởi Tổng thống Mỹ Donald Trump, đã vấp phải sự phản đối dữ dội từ cộng đồng quốc tế, đặc biệt là Ai Cập và Jordan, những nước từ chối tiếp nhận người Palestine di tản. Netanyahu tuyên bố Israel đang tìm kiếm các quốc gia sẵn sàng đón nhận dân Gaza, khẳng định rằng “hơn 50% dân chúng sẽ rời đi” nếu có lối thoát. Tuy nhiên, với gần 53.000 người thiệt mạng trong chiến dịch trả đũa của Israel, câu hỏi đặt ra là liệu thế giới có thể dung thứ cho một cuộc di dời cưỡng chế dưới danh nghĩa “tự nguyện”.
Tổng thống Trump, trong chuyến công du vùng Vịnh, tiếp tục gây áp lực lên Iran bằng cảnh báo sẽ đưa xuất khẩu dầu mỏ của Tehran về mức zero nếu nước này không tuân thủ các đề xuất của Washington trong đàm phán hạt nhân. Phát biểu tại một diễn đàn đầu tư ở Riyadh, Trump nhấn mạnh rằng các biện pháp trừng phạt từ năm 2018 đã đẩy Iran đến bờ vực sụp đổ, và ông sẵn sàng lặp lại kịch bản đó. Đáp lại, Tổng thống Iran Masoud Pezeshkian khẳng định chương trình hạt nhân của Tehran chỉ phục vụ mục đích hòa bình, đồng thời bác bỏ yêu cầu tháo dỡ cơ sở hạ tầng hạt nhân. Với thị trường dầu mỏ toàn cầu đang chao đảo và nguy cơ xung đột leo thang, lời cảnh báo của Trump không chỉ nhằm vào Iran mà còn là thông điệp gửi đến các đồng minh châu Âu đang do dự trong việc đối đầu với Tehran.
Trở lại Đông Âu, hành động của Hungary đã vượt qua mọi ranh giới của sự khoan nhượng. Khi xe tăng Hungary áp sát biên giới, EU đứng trước một lựa chọn khắc nghiệt: hoặc trục xuất Budapest để bảo vệ sự đoàn kết, hoặc để Orban tiếp tục thao túng khối từ bên trong. Trong lúc Ukraine chiến đấu để tồn tại, và thế giới dõi theo từng bước đi của các cường quốc, một điều rõ ràng: thời kỳ hòa bình ở châu Âu đã chấm dứt. Hành động của Orban không chỉ là sự phản bội mà còn là lời cảnh báo rằng, trong một thế giới hỗn loạn, không ai thực sự an toàn.
.png)