Giang Trạch Dân: Bí Mật Nghìn Tỷ Đô La Trong Bóng Tối
.png)
Trong thế giới của những con số tỷ đô, nơi các titan công nghệ như Elon Musk hay những huyền thoại kinh doanh như Donald Trump thống trị các bảng xếp hạng tỷ phú, có một cái tên không bao giờ xuất hiện trên Forbes hay Bloomberg, nhưng lại khiến cả thế giới phải kinh ngạc. Đó là Giang Trạch Dân, cựu Chủ tịch Trung Quốc, người được cho là nắm giữ khối tài sản vượt xa mọi trí tưởng tượng, lên tới ít nhất 1.000 tỷ đô la. Đây không phải là câu chuyện về tài năng hay sáng tạo, mà là một câu chuyện về quyền lực tối thượng, về một hệ thống cho phép một cá nhân vơ vét tài sản quốc gia ở quy mô chưa từng có.
Hãy thử hình dung: tài sản của Giang Trạch Dân, theo tiết lộ từ doanh nhân lưu vong Quách Văn Quý vào năm 2019, gấp 9 lần Jeff Bezos, người giàu nhất thế giới lúc bấy giờ với 119 tỷ đô la. Nó gấp 45 lần Elon Musk, khi đó sở hữu 22,3 tỷ đô la, và gấp 322 lần Donald Trump, người chỉ có 3,1 tỷ đô la. Để dễ hình dung, GDP của Việt Nam năm 2019 là 334,4 tỷ đô la – chỉ bằng một phần ba so với tài sản của gia tộc họ Giang. Hơn 100 triệu người Việt Nam làm việc cật lực cả năm trời không thể sánh bằng một nửa sự giàu có của một gia đình.
Nhưng làm thế nào một chính trị gia, không sở hữu công ty, không sáng tạo sản phẩm, không có thành tựu khoa học, lại có thể tích lũy được khối tài sản vượt xa những bộ óc vĩ đại nhất của thời đại? Câu trả lời nằm trong bóng tối của quyền lực tuyệt đối, nơi luật pháp, truyền thông và công chúng bị bịt miệng, nơi các cơ chế giám sát bị bóp nghẹt.
Giang Trạch Dân, sinh năm 1926 tại Dương Châu, không xuất thân từ tầng lớp quyền quý. Cha ông, Giang Thế Tuấn, bị cáo buộc từng làm việc cho chính quyền Nhật Bản trong Thế chiến thứ hai – một vết nhơ khiến con đường chính trị của ông lẽ ra phải chấm dứt. Nhưng bằng cách khéo léo “rửa” lý lịch, tự nhận mình là con nuôi của một liệt sĩ, Giang Trạch Dân đã mở đường thăng tiến. Từ một nhân viên nhà máy ô tô ở Thượng Hải, ông được các nhân vật quyền lực bảo trợ, tận dụng biến động chính trị sau sự kiện Thiên An Môn để trở thành Tổng Bí thư từ năm 1989 đến 2002. Trong 13 năm cầm quyền, ông không xây dựng công ty, không phát minh công nghệ, nhưng gia đình ông lại trở thành một trong những gia tộc giàu có nhất hành tinh.
Bí mật nằm ở cách Giang Trạch Dân biến quyền lực thành cỗ máy in tiền. Một trong những cáo buộc gây sốc nhất là việc ông giám sát một hệ thống “thu hoạch nội tạng” từ các tù nhân còn sống, được ghi lại trong cuốn sách Thu hoạch Đẫm Máu. Theo tài liệu này, nội tạng của các tù nhân bị mổ lấy và bán cho các bệnh viện, phục vụ những bệnh nhân chờ cấy ghép với giá hàng trăm nghìn đô la. Thi thể của họ sau đó bị thủ tiêu, không để lại dấu vết. Đây không chỉ là tội ác nhân quyền, mà còn là một nguồn thu nhập khổng lồ, chảy trực tiếp vào túi những kẻ quyền lực.
Một phi vụ khác là “chợ đen” buôn quan bán chức trong quân đội. Theo cuốn Hang Hổ Tối Hậu, gia tộc họ Giang biến việc bổ nhiệm tướng lĩnh thành một thị trường, với mức giá khởi điểm lên tới 30 triệu nhân dân tệ cho một vị trí cấp cao. Năm 2002, Giang Trạch Dân thăng cấp cho hơn 100 tướng lĩnh cùng lúc, vừa củng cố mạng lưới trung thành, vừa thu lợi cá nhân. Một ghế tư lệnh quân khu có giá 20 triệu nhân dân tệ, và ai trả nhiều hơn sẽ được chọn. Hai phó chủ tịch Quân ủy Trung ương, Từ Tài Hậu và Quách Bá Hùng, sau này bị điều tra vì tham nhũng, là minh chứng cho sự thối nát dưới thời Giang.
Gia đình Giang Trạch Dân cũng thao túng các ngành công nghiệp then chốt. Con trai cả, Giang Miên Hằng, được mệnh danh là “vua viễn thông”, thâu tóm Công ty Đầu tư Liên hợp Thượng Hải và giữ vai trò lớn trong China Netcom cùng SAIC Motor, biến tài sản công thành của riêng. Cháu trai ông, Giang Chí Thành, thông qua quỹ Boyu Capital, quản lý hàng chục tỷ đô la đầu tư từ Trung Quốc đến Hồng Kông. Một vụ điển hình là quỹ an sinh xã hội Thượng Hải năm 2006, khi 3,7 tỷ nhân dân tệ bị chiếm dụng, phần lớn chảy vào bất động sản và các công ty đầu tư. Luật sư Trịnh Ân Sủng từng tố cáo, nhưng vụ án bị chặn đứng bởi mạng lưới quyền lực của Giang tại Thượng Hải.
Tài sản của gia tộc họ Giang không bao giờ được công khai. Nó ẩn trong các tài khoản bí mật ở Thụy Sĩ, các biệt thự ở Bali, và hàng tỷ đô la không rõ nguồn gốc. Những dòng tiền này được cho là chạy qua các công ty bình phong, quỹ đầu tư tài chính và các ngân hàng ở thiên đường thuế, nơi không ai có thể truy vết. Trong khi Donald Trump phải công khai tài sản, chịu sự giám sát của luật pháp và truyền thông, Giang Trạch Dân hoạt động trong bóng tối, nơi quyền lực tuyệt đối bảo vệ mọi bí mật.
Hãy so sánh với Donald Trump, người sinh năm 1946 tại Queens, New York. Ông lớn lên trong một gia đình giàu có, nhưng không phải tầng lớp quyền quý. Cha ông, Fred Trump, là một nhà phát triển bất động sản bình dân. Khi tiếp quản công việc kinh doanh vào năm 1971, Trump không muốn chỉ là một nhà thầu địa phương. Ông nhắm đến những dự án xa xỉ: khách sạn, sân golf, và những tòa tháp chọc trời. Tòa tháp Trump Tower, khánh thành năm 1983, trở thành biểu tượng của sự xa hoa và tham vọng. Sau đó, ông mở rộng đế chế sang 25 quốc gia, sở hữu hơn 500 công ty, từ khách sạn ở Bali đến sân golf ở Scotland.
Trump cũng lấn sân sang truyền hình với The Apprentice và nhượng quyền thương hiệu cho các sản phẩm như nước uống Trump Vodka hay cà vạt Trump. Năm 2025, tài sản của ông bao gồm khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago trị giá 325 triệu đô la, cổ phần Truth Social trị giá 2,3 tỷ đô la, và lợi nhuận từ tiền điện tử trị giá 245 triệu đô la. Nhưng con đường của Trump không phải lúc nào cũng trải hoa hồng. Ông từng đối mặt với phá sản vào những năm 1990 và bị truyền thông xăm soi từng bước. Điểm mấu chốt là mọi thứ đều diễn ra dưới ánh sáng: tài sản của ông được đăng ký, chịu giám sát bởi luật pháp, cơ quan thuế và công chúng.
Trump là hiện thân của chủ nghĩa tư bản: cạnh tranh khốc liệt, thắng lớn hoặc thua đau, nhưng minh bạch. Dù yêu hay ghét, không ai có thể phủ nhận rằng ông đã đổ mồ hôi cho từng đồng đô la. Ngược lại, Giang Trạch Dân không cần cạnh tranh, không cần sáng tạo, chỉ cần ký một tờ giấy hoặc gọi một cú điện thoại là hàng triệu đô la chảy vào túi gia đình. Đây không phải tài năng, mà là lạm quyền ở mức độ kinh hoàng trong một hệ thống không ai dám ngăn chặn.
Sự khác biệt giữa hai người là sự đối lập giữa hai thế giới. Trump hoạt động trong một xã hội tự do, nơi mọi sai lầm đều có giá và mọi thành công đều bị xăm soi. Giang Trạch Dân tồn tại trong một chế độ độc tài, nơi quyền lực tuyệt đối dẫn đến tham nhũng tuyệt đối. Không có báo chí tự do, không có tòa án độc lập, không có công chúng dám chất vấn. Tài sản của gia đình ông được xây dựng bằng cách thao túng quân đội, doanh nghiệp nhà nước và quỹ công, được bảo vệ bởi quyền lực và sự im lặng.
Nếu tài sản của Trump là một cuốn sách mở, với những trang huy hoàng và những trang ảm đạm, thì tài sản của Giang Trạch Dân là một cuốn sách khóa chặt, chỉ có vài dòng rò rỉ từ những người dám nói. Đây không chỉ là chuyện tiền bạc, mà là câu hỏi về công lý, về một xã hội cho phép lãnh đạo bóc lột người dân mà không chịu trách nhiệm.
Trong khi Musk và Trump định hình tương lai bằng công nghệ và kinh doanh, Giang Trạch Dân không tạo ra giá trị, không đổi mới, không lao động. Tài sản của ông, nếu các cáo buộc là đúng, là chiến lợi phẩm của lạm quyền, được xây dựng trên sự bóc lột và im lặng. Đây là lời cảnh báo cho mọi xã hội: khi quyền lực không bị giám sát, nó sẽ biến bất kỳ lãnh đạo nào thành thần tài, nhưng cái giá phải trả là sự bất công và đau khổ của hàng triệu người.
Câu chuyện này không chỉ là về Giang Trạch Dân hay Donald Trump. Nó là về cách chúng ta muốn xã hội vận hành. Một thế giới minh bạch, nơi tài sản là kết quả của mồ hôi, cạnh tranh và trách nhiệm? Hay một thế giới nơi bóng tối che phủ những bí mật kinh hoàng, và quyền lực trở thành chìa khóa vạn năng để tích lũy của cải? Lựa chọn này không chỉ ảnh hưởng đến các lãnh đạo, mà còn đến hàng tỷ người dân chịu hậu quả từ sự lạm dụng quyền lực.