Giải mã siêu vũ khí mới của trung quốc: mối đe dọa với mỹ hay trò khoe mẽ?
%20(1).png)
J-36: Vẻ ngoài hào nhoáng và nghi vấn về nội lực
Cuối năm 2024, những hình ảnh và đoạn video xuất hiện trên mạng xã hội Trung Quốc đã tiết lộ một mẫu máy bay chiến đấu đầy bí ẩn. Với thiết kế không đuôi, cánh tam giác kép và cấu hình ba động cơ phản lực, chiếc máy bay này nhanh chóng được các nhà phân tích đặt tên là J-36, dựa trên số series bắt đầu bằng 36 theo quy ước của Không quân Trung Quốc. Đặc biệt, thời điểm J-36 lộ diện – ngày 26 tháng 12 – trùng với ngày sinh của cựu lãnh đạo Mao Trạch Đông, khiến nhiều người cho rằng đây là một động thái mang tính biểu tượng.
Chỉ trong vòng 4 tháng, J-36 được cho là đã trải qua ba lần thử nghiệm. Hai lần đầu tiên chỉ ghi lại những hình ảnh mờ nhạt từ trên cao, nhưng đến ngày 7 tháng 4, nó đã gây ấn tượng mạnh mẽ khi bay ở tầng thấp gần khu vực nhà máy của Tập đoàn Công nghiệp Máy bay Thành Đô (CAC). Một đoạn video cho thấy J-36 lướt qua đường cao tốc với tốc độ chậm, cắt ngang dòng xe cộ – một màn trình diễn hiếm thấy ở các chiến đấu cơ tàng hình vốn thường được tối ưu hóa cho tốc độ cao. Tuy nhiên, sự xuất hiện này cũng làm dấy lên nghi vấn: Liệu đây là một vụ rò rỉ ngẫu nhiên hay một kịch bản được Bắc Kinh dàn dựng cẩn thận?
Truyền thống kiểm soát thông tin quân sự của Trung Quốc cho thấy họ thường chỉ tiết lộ những tiến bộ công nghệ qua các kênh chính thức, như trường hợp J-20 – máy bay tàng hình thế hệ thứ năm – ra mắt tại Triển lãm Hàng không Chu Hải năm 2016, hay J-35A vào năm 2024. Các nhà phân tích quốc phòng nhận định rằng những “rò rỉ có kiểm soát” như vụ J-36 có thể là cách Trung Quốc phô trương sức mạnh mà không cần công khai thừa nhận. Màn bay tầm thấp gần đây dường như mang hai mục đích: củng cố niềm tự hào dân tộc trong nước và gửi thông điệp răn đe tới các đối thủ, đặc biệt là Mỹ, trong bối cảnh căng thẳng về Đài Loan và cuộc đua phát triển chương trình Thống trị Trên không Thế hệ Tiếp theo (NGAD).
Về thông số, J-36 được ước tính dài từ 20 đến 26 mét, với trọng lượng cất cánh tối đa dao động từ 45 đến 54 tấn. Thiết kế của nó được cho là tích hợp các đặc điểm thế hệ thứ sáu: khả năng tàng hình nâng cao, trí tuệ nhân tạo (AI) và thậm chí là vũ khí năng lượng định hướng như laser. Việc sử dụng ba động cơ phản lực – có thể là WS-10C hoặc WS-15 tiên tiến hơn – mang lại lợi thế về lực đẩy, cho phép J-36 mang theo nhiều vũ khí và nhiên liệu, đồng thời cải thiện khả năng bay siêu âm và cơ động. Động cơ thứ ba còn đóng vai trò dự phòng, tăng khả năng sống sót nếu một trong hai động cơ chính gặp sự cố.
Tuy nhiên, thiết kế ba động cơ cũng đặt ra thách thức. Trung Quốc từ lâu đã gặp khó khăn trong việc phát triển động cơ máy bay đạt tiêu chuẩn quốc tế. Dù WS-15 – được thiết kế cho J-20 – đã bắt đầu sản xuất hàng loạt vào năm 2023, thông tin về hiệu suất thực tế vẫn còn hạn chế. WS-10C, phiên bản cải tiến từ WS-10 Thái Hành, từng bị chỉ trích vì độ tin cậy thấp và tuổi thọ ngắn hơn so với động cơ nhập khẩu từ Nga. Nếu J-36 thực sự sử dụng các động cơ này, hiệu quả hoạt động của nó vẫn là một dấu hỏi lớn.
Khả năng bay ở tầng thấp của J-36, như trong video gần đây, gợi ý rằng nó không chỉ được thiết kế để chiếm ưu thế trên không mà còn có thể xâm nhập hệ thống phòng thủ đối phương. Điều này đặc biệt phù hợp với các kịch bản tấn công Đài Loan hoặc các căn cứ Mỹ ở Guam. Tuy nhiên, sự thành công của J-36 sẽ phụ thuộc lớn vào độ ổn định của hệ thống động cơ – một lĩnh vực mà Trung Quốc vẫn đang cố gắng bắt kịp các cường quốc khác.
J-50: Người anh em kín tiếng không kém J-36
Song song với J-36, Trung Quốc được cho là đang phát triển một mẫu tiêm kích thế hệ thứ sáu khác: J-50. Với thiết kế cánh lambda không đuôi, hai động cơ, J-50 do Tập đoàn Công nghiệp Máy bay Thẩm Dương (SAC) chế tạo và xuất hiện lần đầu vào tháng 12 năm 2024 trong một chuyến bay thử nghiệm tại thành phố Thẩm Dương, tỉnh Liêu Ninh. Giống như J-36, Bắc Kinh chưa từng chính thức công nhận sự tồn tại của J-50, khiến các nhà phân tích chỉ có thể dựa vào những manh mối từ hình ảnh và video.
J-50 được ước tính dài khoảng 17 đến 18 mét, với trọng lượng cất cánh tối đa khoảng 27 tấn – nhỏ gọn hơn J-36. Kích thước này dẫn đến suy đoán rằng J-50 có thể được tối ưu hóa cho hoạt động trên tàu sân bay, hỗ trợ tham vọng mở rộng sức mạnh hải quân của Trung Quốc ở khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương. Thiết kế cánh lambda, với hai cánh vắt chéo về phía sau, giúp J-50 tăng lực nâng khi bay chậm – rất hữu ích cho việc cất và hạ cánh trên tàu sân bay – đồng thời duy trì ổn định ở tốc độ siêu âm, có thể vượt quá Mach 2 (gấp đôi tốc độ âm thanh).
Việc loại bỏ đuôi giúp J-50 tăng khả năng tàng hình, nhưng cũng đòi hỏi hệ thống điều khiển bay tiên tiến để khắc phục vấn đề ổn định. Hai cửa hút gió dưới bụng máy bay hỗ trợ tối ưu hóa luồng không khí, giảm tín hiệu radar. Một chi tiết đáng chú ý là J-50 dường như không có ống Pitot – cảm biến đo tốc độ truyền thống – trên mũi máy bay. Điều này làm dấy lên giả thuyết rằng Trung Quốc đang thử nghiệm các công nghệ mới, như hệ thống đo tốc độ bằng laser hoặc radar, giúp giảm lực cản và tăng khả năng ẩn mình trước radar đối phương.
Các chuyến bay thử nghiệm của J-50 diễn ra trùng thời điểm căng thẳng với Mỹ gia tăng, đặc biệt ở Biển Đông, nơi Trung Quốc đang mở rộng đội tàu sân bay. Nếu J-50 thực sự được thiết kế cho tàu sân bay, nó có thể giúp Trung Quốc phô trương sức mạnh xa bờ, thách thức sự thống trị của Mỹ trong khu vực. Giống J-36, J-50 cũng được thử nghiệm trên các khu vực đông dân cư, cho thấy ý đồ vừa thể hiện công nghệ vừa gửi tín hiệu tới đối thủ. Thời điểm xuất hiện vào tháng 12 năm 2024, trùng sinh nhật Mao Trạch Đông, càng củng cố ý nghĩa biểu tượng của dự án này.
Dù vậy, nhiều câu hỏi vẫn chưa có lời giải. J-50 có thể sử dụng động cơ WS-19 – một sản phẩm nội địa nhằm giảm phụ thuộc vào công nghệ nước ngoài – nhưng thông tin chi tiết vẫn còn mơ hồ. Tốc độ phát triển nhanh chóng của cả J-36 và J-50 cho thấy nỗ lực lớn của Trung Quốc, nhưng tính hoàn thiện và khả năng sẵn sàng chiến đấu của chúng vẫn cần thời gian kiểm chứng.
Chiến cơ Bạch Đế: Giấc mộng không gian và bài toán công nghệ khổng lồ
Tại Triển lãm Hàng không Chu Hải năm 2024, bên cạnh việc ra mắt J-35A, Trung Quốc gây bất ngờ khi trưng bày mô hình tỉ lệ lớn của máy bay chiến đấu không gian Bạch Đế. Dài 22 mét, với phần mũi kiểu mỏ vịt, Bạch Đế được mô tả là chiến đấu cơ không gian thế hệ thứ sáu, có khả năng bay tốc độ cao và hoạt động ngoài tầng khí quyển. Đài Truyền hình Trung ương Trung Quốc (CCTV) cho biết thiết kế này lấy cảm hứng từ tiểu thuyết khoa học viễn tưởng “Kế hoạch Nam Thiên Môn”, trong đó Trung Quốc xây dựng hệ thống phòng thủ toàn cầu chống lại cuộc xâm lược ngoài hành tinh vào năm 2043.
Theo mô hình, Bạch Đế sở hữu thiết kế khí động học tiên tiến, cho phép bay nhanh hơn nhiều lần tốc độ âm thanh, cất hạ cánh trên các đường băng chưa chuẩn bị sẵn và hoạt động trong mọi điều kiện thời tiết. Nó còn được xem là một nền tảng tác chiến điện tử, có thể tích hợp vũ khí mới như súng điện từ hoặc laser. Tuy nhiên, các thông số kỹ thuật cụ thể vẫn được giữ kín, khiến giới quan sát chỉ có thể phán đoán dựa trên những gì được trưng bày.
Tham vọng của Bạch Đế vượt xa các máy bay chiến đấu thông thường. Để hoạt động trong không gian, nó cần động cơ có khả năng chuyển đổi linh hoạt giữa môi trường khí quyển và chân không – một thách thức công nghệ mà ngay cả Mỹ cũng chưa chinh phục. Ông La Khánh Sinh, Giám đốc Hiệp hội Chiến lược Quốc tế Đài Loan, nhận định nếu Trung Quốc thành công, Bạch Đế sẽ là mối đe dọa lớn với các vệ tinh Mỹ và Trạm Vũ trụ Quốc tế (ISS). Tuy nhiên, ông cũng nghi ngờ khả năng hiện thực hóa dự án này trong tương lai gần, do những rào cản kỹ thuật quá lớn.
Tập đoàn Công nghiệp Hàng không Trung Quốc (AVIC), đơn vị trưng bày Bạch Đế, không tiết lộ tiến độ thực tế. Một số nhà phân tích phương Tây cho rằng đây có thể chỉ là một mô hình ý tưởng, nhằm thể hiện tầm nhìn dài hạn hơn là công nghệ sẵn có. Báo cáo từ Bulgarian Military đề cập đến “Kế hoạch Nam Thiên Môn” như một chiến lược kiểm soát không gian của Trung Quốc, nhưng tính khả thi vẫn là chủ đề tranh cãi.
Từ những màn trình diễn táo bạo của J-36 và J-50 trên bầu trời đến giấc mơ không gian mang tên Bạch Đế, ngành hàng không quân sự Trung Quốc đang tạo ra một bức tranh đầy bí ẩn. Những cỗ máy này, dù là thực tế hay chiến lược tuyên truyền, đều đang định hình lại cách thế giới nhìn nhận sức mạnh quân sự của Bắc Kinh.