Mỹ sẵn sàng ra đòn chí mạng với Nga, nhưng Trump có dám ký?
.png)
Ngày 2 tháng 5 năm 2025, Washington rung chuyển bởi một thông tin chấn động: chính quyền Mỹ đã hoàn tất gói trừng phạt kinh tế mới nhắm vào Nga, với mục tiêu bóp nghẹt nền kinh tế Moscow và buộc Tổng thống Vladimir Putin phải ngồi vào bàn đàm phán chấm dứt cuộc chiến tại Ukraine. Những biện pháp này, theo ba quan chức Mỹ và một nguồn tin thân cận, sẽ tấn công trực diện vào các lĩnh vực ngân hàng và năng lượng của Nga, bao gồm cả gã khổng lồ năng lượng quốc doanh Gazprom và các thực thể lớn trong ngành tài nguyên thiên nhiên. Nhưng trong cơn bão chính trị đầy kịch tính này, một câu hỏi lớn vẫn treo lơ lửng: liệu Tổng thống Donald Trump, người từng công khai bày tỏ sự cảm thông với Moscow, có đặt bút ký phê duyệt gói trừng phạt này hay không? Sự bất định đó không chỉ làm lung lay niềm tin vào chiến lược của Nhà Trắng mà còn phơi bày những mâu thuẫn sâu sắc trong chính sách đối ngoại của Mỹ, khi Trump cố gắng cân bằng giữa sức ép quốc tế và tham vọng cá nhân nhằm định hình lại cục diện toàn cầu.
Cuộc chiến ở Ukraine, bước sang năm thứ tư, đã trở thành một vết thương hở trên bản đồ địa chính trị thế giới. Nga, bất chấp hàng ngàn lệnh trừng phạt từ Mỹ và các đồng minh, vẫn tiếp tục duy trì cỗ máy chiến tranh của mình. Các biện pháp trừng phạt trước đây, dù gây đau đớn cho kinh tế Nga, đã bị Moscow khéo léo lách qua bằng những con đường thương mại ngầm và sự hỗ trợ từ các quốc gia như Trung Quốc. Trong bối cảnh đó, gói trừng phạt mới được thiết kế như một đòn đánh quyết liệt hơn, nhắm vào huyết mạch tài chính và năng lượng của Nga. Gazprom, công ty đóng vai trò xương sống trong ngành dầu khí Nga, bị đưa vào tầm ngắm, cùng với các ngân hàng lớn và các tập đoàn khai thác tài nguyên. Đây là một bước đi táo bạo, thể hiện sự cứng rắn của các quan chức Mỹ trong việc gây sức ép lên Kremlin. Nhưng sự táo bạo ấy lại đứng trước một bức tường chắn mang tên Donald Trump.
Kể từ khi nhậm chức vào tháng 1 năm 2025, Tổng thống Trump đã theo đuổi một chiến lược đầy mâu thuẫn trong vấn đề Ukraine. Một mặt, ông công khai chỉ trích Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, thậm chí còn đưa ra những tuyên bố sai lệch rằng Zelensky là người châm ngòi cuộc xung đột. Ông gọi Zelensky là “kẻ độc tài” và thúc đẩy một kế hoạch hòa bình gây tranh cãi, trong đó đề xuất Ukraine nhượng bộ bốn khu vực cho Nga. Đặc phái viên của Trump, Steve Witkoff, đã gặp Putin bốn lần, gần đây nhất là vào tuần trước, để thúc đẩy chiến lược này. Nhưng mặt khác, Trump lại tỏ ra ngày càng thất vọng với Putin, người liên tục bác bỏ lời kêu gọi ngừng bắn và đàm phán hòa bình. “Trump đã cố gắng hết sức để cho Putin cơ hội nói rằng: ‘Được thôi, chúng ta sẽ ngừng bắn và chấm dứt chiến tranh’,” Kurt Volker, cựu đặc phái viên Mỹ về đàm phán Ukraine, nói. “Nhưng Putin cứ từ chối ông ấy.”
Sự thất vọng ấy dường như đã đẩy Trump đến một ngã rẽ mới. Chỉ vài ngày trước khi gói trừng phạt được hoàn tất, ông đã ký một thỏa thuận khoáng sản với Ukraine, một động thái được quảng bá rầm rộ như một phần trong nỗ lực hòa bình của ông. Thỏa thuận này không chỉ củng cố quan hệ kinh tế giữa Washington và Kyiv mà còn gửi đi một tín hiệu rằng Trump có thể đang cứng rắn hơn với Kremlin. Nhưng liệu điều đó có đủ để khiến ông phê duyệt các biện pháp trừng phạt mới? Các nguồn tin thân cận cho biết, Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ đang “cố gắng phối hợp một loạt hành động trừng phạt nghiêm khắc hơn” chống lại Nga, nhưng quyết định cuối cùng vẫn nằm trong tay Trump. “Đây hoàn toàn là quyền quyết định của ông ấy,” một quan chức Mỹ khẳng định.
Sự do dự của Trump không chỉ là vấn đề nội bộ của Nhà Trắng. Nó còn làm dấy lên lo ngại trong cộng đồng quốc tế, đặc biệt là ở châu Âu, nơi các đồng minh NATO đang lo lắng về một nước Mỹ thiếu quyết đoán trong việc đối phó với Nga. Kể từ khi Nga xâm lược Ukraine vào năm 2022, Mỹ và các đối tác đã áp đặt hơn 21.000 lệnh trừng phạt lên Nga, nhưng hiệu quả thực tế vẫn còn hạn chế. Nga đã tìm cách vượt qua các rào cản kinh tế bằng cách tăng cường giao thương với các quốc gia không thuộc khối phương Tây và phát triển các hệ thống tài chính thay thế. Trong bối cảnh đó, gói trừng phạt mới được kỳ vọng sẽ sử dụng các biện pháp thứ cấp, tức là trừng phạt cả những quốc gia và tổ chức làm ăn với Nga, nhằm siết chặt vòng vây kinh tế quanh Moscow. Nhưng nếu Trump từ chối ký, toàn bộ nỗ lực này có nguy cơ đổ sông đổ bể, để lại một khoảng trống quyền lực mà Nga có thể khai thác.
Hành động của Trump trong những ngày tới sẽ không chỉ định hình tương lai của cuộc chiến Ukraine mà còn xác định vị thế của Mỹ trên trường quốc tế. Nếu ông phê duyệt các biện pháp trừng phạt, đó sẽ là một tuyên bố mạnh mẽ rằng Mỹ sẵn sàng đứng về phía Ukraine và các đồng minh, bất chấp những tuyên bố thân Moscow trước đây của ông. Nhưng nếu ông từ chối, điều đó có thể củng cố nhận thức rằng Trump đang ưu tiên mối quan hệ cá nhân với Putin hơn lợi ích chiến lược của Mỹ và châu Âu. “Trump đã khiến Mỹ và Ukraine cùng kêu gọi một lệnh ngừng bắn toàn diện và ngay lập tức, nhưng Putin vẫn là kẻ ngoài cuộc,” Volker nhấn mạnh. “Đây là giai đoạn tiếp theo để gây áp lực lên Nga.”
Trong khi Washington chìm trong những tính toán chính trị, tình hình tại Ukraine vẫn ngày càng tồi tệ. Các cuộc tấn công bằng tên lửa và máy bay không người lái của Nga vào các thành phố Ukraine tiếp tục cướp đi sinh mạng của dân thường. Chỉ trong tuần qua, một cuộc tấn công bằng tên lửa đạn đạo vào Kyiv đã khiến hàng chục người thiệt mạng, làm sâu sắc thêm nỗi đau của một dân tộc đang chiến đấu để tồn tại. Zelensky, bất chấp những chỉ trích từ Trump, vẫn kiên định trong lập trường rằng Ukraine sẽ không nhượng bộ lãnh thổ cho Nga. Cuộc gặp “rất hiệu quả” giữa ông và Trump tại Vatican vào tuần trước cho thấy một tia hy vọng về sự hòa giải, nhưng sự thiếu rõ ràng trong chính sách của Trump vẫn là một trở ngại lớn.
Khi thế giới dõi theo, câu hỏi không chỉ là liệu Trump sẽ ký gói trừng phạt hay không, mà còn là liệu ông có thể vượt qua những mâu thuẫn trong chính tư duy của mình để đưa ra một quyết định mang tính bước ngoặt. Trong một thời điểm mà mỗi hành động đều có thể thay đổi số phận của hàng triệu người, sự do dự của ông không chỉ là một rủi ro chính trị, mà còn là một lời cảnh báo về những giới hạn của quyền lực khi nó bị chi phối bởi sự thiếu nhất quán. Gói trừng phạt, nếu được phê duyệt, có thể trở thành một đòn giáng mạnh vào tham vọng của Putin. Nhưng nếu bị gác lại, nó sẽ là một chiến thắng cho Kremlin, củng cố niềm tin của Putin rằng ông có thể tiếp tục bất chấp sức ép từ phương Tây. Trong ván cờ địa chính trị đầy căng thẳng này, Trump không chỉ là người chơi, mà còn là người định đoạt số phận của một cuộc xung đột đang làm rung chuyển thế giới.
