Trung Quốc đang tích trữ dầu thô với tốc độ chưa từng thấy, đẩy tồn kho lên 1,4 tỷ thùng trong bối cảnh căng thẳng với Mỹ leo thang...
Trong bối cảnh địa chính trị toàn cầu đang căng như dây đàn, một hiện tượng đáng chú ý đang diễn ra tại Trung Quốc: quốc gia này đang tích trữ dầu thô với tốc độ chóng mặt, vượt xa nhu cầu nội địa. Theo Bloomberg, trong năm 2025, Trung Quốc đã mua thêm 150 triệu thùng dầu, tương đương khoảng 10 tỷ USD, đẩy tồn kho lên mức kỷ lục 1,4 tỷ thùng. Riêng tháng Tám, thặng dư dầu thô đạt hơn 1 triệu thùng mỗi ngày, một con số cho thấy Bắc Kinh không chỉ đáp ứng nhu cầu trước mắt mà còn chuẩn bị cho những kịch bản dài hơi, đầy bất định. Hành động này, thoạt nhìn, có vẻ nghịch lý khi Trung Quốc dẫn đầu thế giới về xe điện, nhưng khi đặt trong bức tranh chiến lược, nó lộ rõ những toan tính sâu sắc. Phải chăng đây là một động thái phòng thủ khôn ngoan, hay là dấu hiệu của một cuộc xung đột tiềm tàng với Mỹ, như nhiều người đang lo ngại?
Câu chuyện bắt đầu từ những con số. Từ tháng Ba năm 2025, Trung Quốc đã liên tục nhập khẩu dầu thô vượt mức chế biến, với mức thặng dư bình quân gần 1 triệu thùng mỗi ngày trong suốt tám tháng. Dầu không chỉ được đưa vào các nhà máy lọc hóa mà còn chảy thẳng vào kho dự trữ chiến lược. Song song với đó, Bắc Kinh đã cấp thêm hạn ngạch xuất khẩu xăng, dầu diesel và nhiên liệu bay, đưa tổng hạn ngạch năm 2025 lên 40 triệu tấn, gần bằng mức kỷ lục của năm trước. Điều này cho thấy một chuỗi giá trị khép kín: mua dầu giá rẻ từ các quốc gia bị trừng phạt như Nga, Iran, hay Venezuela, chế biến thành phẩm, rồi xuất khẩu để thu lợi nhuận. Đây không chỉ là một chiến lược kinh tế mà còn là một nước cờ địa chính trị, nhằm củng cố an ninh năng lượng và tạo đòn bẩy trong cuộc cạnh tranh với Mỹ.
Tại sao Trung Quốc lại “điên cuồng” tích dầu như vậy? Trước hết, đây là một động thái phòng thủ. Trong bối cảnh quan hệ với Mỹ và phương Tây ngày càng căng thẳng, từ cuộc chiến thương mại đến các vấn đề địa chính trị ở Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương, Bắc Kinh hiểu rằng năng lượng là mạch máu của nền kinh tế. Dầu mỏ vẫn đóng vai trò không thể thay thế trong các lĩnh vực như vận tải nặng, hàng hải, hàng không và hóa dầu – những ngành khó có thể chuyển đổi hoàn toàn sang năng lượng sạch trong thời gian ngắn. Một kho dự trữ dầu lớn giúp Trung Quốc giảm phụ thuộc vào thị trường giao ngay, đặc biệt khi các tuyến vận tải huyết mạch như eo biển Malacca hay Ấn Độ Dương tiềm ẩn rủi ro bị phong tỏa trong trường hợp khủng hoảng. Nếu một cú sốc địa chính trị xảy ra, kho dầu dồi dào sẽ cho Bắc Kinh thêm thời gian để xoay sở nguồn cung và tuyến vận chuyển, tránh những cú đứt gãy có thể làm tê liệt nền kinh tế.
Hơn nữa, việc tích trữ dầu còn là một nước cờ tấn công. Bằng cách tận dụng nguồn dầu giá rẻ từ Nga, Iran, và Venezuela – những quốc gia đang chịu trừng phạt từ Mỹ – Trung Quốc không chỉ tối ưu hóa chi phí mà còn biến dầu thô thành một công cụ điều tiết thị trường. Với tư cách là khách hàng lớn nhất của nhiều nước xuất khẩu dầu, Bắc Kinh có khả năng gây ảnh hưởng lớn đến giá cả toàn cầu. Khi giá dầu giảm, họ mua vào; khi giá tăng, họ có thể xả kho để thu lợi nhuận, tạo ra một chu kỳ tâm lý khiến thị trường dao động theo nhịp của mình. Điều này không chỉ mang lại lợi ích kinh tế mà còn củng cố vị thế của Trung Quốc như một người chơi chủ động trong trật tự năng lượng toàn cầu đang tái cấu hình.
Nhưng liệu đây có phải là dấu hiệu của một cuộc chiến tranh sắp tới, như một số ý kiến đang lo ngại? Nhiều nhà phân tích đã chỉ ra rằng, trước các cuộc xung đột lớn, các quốc gia thường tích trữ năng lượng để chuẩn bị cho kịch bản xấu nhất. Với Trung Quốc, cái tên Đài Loan ngay lập tức xuất hiện trong tâm trí. Eo biển Đài Loan từ lâu đã là điểm nóng địa chính trị, và Bắc Kinh không giấu tham vọng thống nhất hòn đảo này, dù bằng hòa bình hay vũ lực. Một kho dự trữ dầu khổng lồ có thể là sự chuẩn bị cho một cuộc xung đột tiềm tàng, nơi năng lượng sẽ là yếu tố sống còn để duy trì hoạt động quân sự và kinh tế. Tuy nhiên, vẫn chưa có bằng chứng cụ thể cho thấy Trung Quốc đang lên kế hoạch tấn công Đài Loan trong ngắn hạn. Thay vào đó, hành động tích dầu có thể được hiểu như một biện pháp “mua bảo hiểm” trước những bất ổn địa chính trị, đặc biệt khi Mỹ tiếp tục siết chặt công nghệ, tài chính và vận tải nhằm kiềm chế Trung Quốc.
Trong khi đó, chuyến thăm hiếm hoi của phái đoàn lưỡng đảng Hạ viện Mỹ tới Bắc Kinh vào đầu năm 2025 lại gửi đi một tín hiệu trái ngược. Một số kênh truyền thông quốc tế và Trung Quốc đã vội vã mô tả đây là động thái “xoa dịu” hay thậm chí “quỳ xin” của Mỹ trước Bắc Kinh. Nhưng thực tế, đây là một bước đi chiến lược của Washington, nhằm quản lý cạnh tranh với Trung Quốc một cách có kiểm soát. Chuyến thăm này không phải là sự nhượng bộ mà là một công cụ để giảm thiểu rủi ro, thiết lập các kênh liên lạc quân sự, và tránh những tính toán sai lầm ở các điểm nóng như eo biển Đài Loan hay Biển Đông. Mỹ hiểu rằng, trong một cuộc cạnh tranh dài hơi, đối thoại trực tiếp giúp họ không chỉ thăm dò lập trường của Bắc Kinh mà còn truyền tải rõ ràng các “lằn ranh đỏ” của mình.
Hơn nữa, chuyến thăm này còn mang ý nghĩa đối nội. Quốc hội Mỹ, với vai trò trung tâm trong các chính sách thuế quan, kiểm soát công nghệ và đầu tư liên quan đến Trung Quốc, cần sự đồng thuận lưỡng đảng để giám sát hành pháp và định hình chiến lược dài hạn. Việc cử phái đoàn đến Bắc Kinh giúp Washington thu thập thông tin thực địa, tiếp xúc với các bên từ đảng, chính phủ, quân đội đến giới học giả Trung Quốc, từ đó tinh chỉnh các công cụ chính sách như thuế quan hay kiểm soát xuất khẩu. Đây là một cách tiếp cận thực dụng, đúng với bản chất của ngoại giao Mỹ: gạt bỏ “danh hão” để đạt được lợi ích thực chất.
Đáng chú ý, động thái tích dầu của Trung Quốc còn tạo ra một hiệu ứng bất ngờ: nó vô tình làm tăng hiệu quả của các biện pháp trừng phạt mà Mỹ nhắm vào Nga và Iran. Khi Trung Quốc không còn “khát” dầu do đã tích trữ đủ, họ có thể ép giá các nguồn cung từ Nga và Iran xuống mức chiết khấu sâu hơn. Dữ liệu cho thấy dầu Iran nhập vào Trung Quốc đã bị ép giá mạnh khi tồn kho ở Sơn Đông đạt mức kỷ lục. Các ngân hàng Trung Quốc cũng ngần ngại thanh toán cho Nga do lo ngại trừng phạt thứ cấp từ Mỹ, buộc Moscow phải chấp nhận các phương thức thanh toán phức tạp và tốn kém hơn, như đổi hàng hoặc bù trừ. Điều này cho thấy mối quan hệ giữa Trung Quốc, Nga và Iran không phải là một liên minh chặt chẽ, mà chỉ là một sự hợp tác cơ hội, dễ bị lung lay bởi các đòn tài chính và chính trị của Mỹ.
Trong bối cảnh đó, chiến lược của Tổng thống Donald Trump và chính quyền Mỹ tỏ ra sắc bén. Bằng cách tăng chi phí giao dịch cho từng thùng dầu từ Nga và Iran, Washington không cần cấm vận tuyệt đối mà vẫn có thể làm suy yếu các đối thủ. Các biện pháp trừng phạt nhắm vào mạng lưới rửa tiền của Iran hay các cảng xử lý dầu ở Trung Quốc đã khiến chi phí vận tải và giao dịch tăng vọt, làm xói mòn doanh thu của Moscow và Tehran. Đồng thời, Mỹ tiếp tục duy trì đối thoại với Trung Quốc, không chỉ để giảm thiểu rủi ro xung đột mà còn để củng cố vị thế của mình trong trật tự năng lượng toàn cầu.
Câu chuyện về năng lượng và địa chính trị này còn được đặt cạnh một góc nhìn nhân văn đầy xúc động. Trong một sự kiện khác, Erica Kurt, vợ của Charlie Kurt – một nhà bảo thủ trẻ tuổi bị sát hại – đã gây sốc khi tuyên bố tha thứ cho hung thủ. “Tôi tha thứ cho anh ấy vì đó là điều Chúa Kitô đã làm,” cô nói trong buổi tưởng niệm với hơn 60.000 người tham dự. Hành động này không chỉ là một lời khẳng định về công lý mà còn là một thông điệp chữa lành, mở rộng vòng tròn nhân tính trong bối cảnh thế giới đang ngập trong xung đột và hận thù. Sự tha thứ của Erica Kurt là một lời nhắc nhở rằng, ngay cả trong những thời khắc đen tối nhất, con người vẫn có thể chọn con đường của lý trí và lòng trắc ẩn, thay vì bạo lực và trả thù.
Trở lại với Trung Quốc, việc tích trữ dầu thô không chỉ là một động thái kinh tế mà còn là một nước cờ chiến lược trong ván cờ địa chính trị với Mỹ. Nhưng liệu đây có phải là dấu hiệu của một cuộc chiến tranh sắp tới, hay chỉ là sự chuẩn bị cho những bất định trong tương lai? Câu trả lời vẫn còn bỏ ngỏ, nhưng rõ ràng, trong cuộc cạnh tranh này, cả hai bên – Mỹ và Trung Quốc – đều đang chơi những nước đi đầy toan tính, với năng lượng và đối thoại là hai vũ khí then chốt.
.jpg)
.png)
.png)
