Trump Nhận Ra Bản Chất Putin: Một Cuộc Đối Đầu Định Hình Tương Lai Châu Âu
.png)
Ngày 27 tháng 4 năm 2025, bầu trời chính trị quốc tế rung chuyển khi Tổng thống Mỹ Donald Trump công khai chỉ trích Tổng thống Nga Vladimir Putin trên nền tảng Truth Social. Trong một bài đăng sắc bén, ông Trump tuyên bố đã nhìn thấu “bản chất” của nhà lãnh đạo Điện Kremlin, cáo buộc Putin không muốn ngừng bắn mà chỉ lợi dụng Mỹ để kéo dài cuộc chiến ở Ukraine. “Không có lý do gì để Putin bắn tên lửa vào các khu dân cư,” Trump viết, giọng điệu đầy phẫn nộ. “Điều này khiến tôi nghĩ rằng ông ta không thực sự muốn kết thúc cuộc chiến, mà đang kéo dài và lợi dụng tôi. Ông ta phải bị xử lý theo cách khác – thông qua trừng phạt nhắm vào ngân hàng hoặc các lệnh trừng phạt thứ cấp.” Lời tuyên bố này không chỉ là một đòn công kích cá nhân mà còn đánh dấu một bước ngoặt trong chính sách đối ngoại của Mỹ, làm dấy lên lo ngại về một cuộc đối đầu quy mô lớn hơn giữa phương Tây và Nga.
Cuộc chiến ở Ukraine, vốn đã kéo dài hơn ba năm với cái giá khủng khiếp – gần 920.950 binh sĩ Nga thiệt mạng, bị thương hoặc bị bắt giữ, theo Bộ Tổng Tham mưu Ukraine – đang trở thành tâm điểm của căng thẳng địa chính trị. Trump, người từng kêu gọi Putin “hoàn thành thỏa thuận hòa bình ngay lập tức” vào ngày 24 tháng 4, giờ đây dường như đã mất kiên nhẫn. Ông chỉ trích các cuộc tấn công của Nga vào Kyiv là “không cần thiết” và “thời điểm tồi tệ,” nhấn mạnh rằng mỗi tuần có tới 5.000 binh sĩ thiệt mạng. Lời kêu gọi của Trump được Thượng nghị sĩ Lindsey Graham ủng hộ mạnh mẽ. Graham, với sự hậu thuẫn của gần 60 nghị sĩ lưỡng đảng, đã đề xuất một dự luật áp thuế quan lên bất kỳ quốc gia nào mua dầu, khí đốt, uranium hoặc các sản phẩm khác của Nga. “Thượng viện sẵn sàng hành động với sự ủng hộ áp đảo nếu Nga không theo đuổi một nền hòa bình công bằng,” Graham tuyên bố, gửi đi thông điệp rằng Mỹ không còn khoan nhượng.
Sự cứng rắn của Washington đến sau nhiều vòng đàm phán thất bại. Đặc phái viên của Trump, Steve Wisc, đã tới Nga bốn đến năm lần, nhưng mỗi lần trở về, phía Mỹ càng nhận rõ ý định của Nga: không phải hòa bình, mà là tiêu diệt Ukraine. Nga kiên quyết đòi chiếm đóng năm vùng lãnh thổ – Crimea, Lugansk, Donetsk, Zaporizhzhia và Kherson – đồng thời yêu cầu Ukraine phi quân sự hóa, một điều kiện mà Mỹ và Ukraine coi là không thể chấp nhận. “Nga nhắm mục tiêu vào các thành phố đông dân, sát hại dân thường,” Trump khẳng định, gọi những hành động này là vi phạm các thỏa thuận trước đó. Phóng viên nổi tiếng Ben Shapiro cũng đồng tình, nhấn mạnh: “Thế giới không muốn Ukraine bị tiêu diệt, nhưng Nga thì không muốn Ukraine tồn tại. Đó là mục tiêu của Putin – xóa sổ bản sắc dân tộc và đất nước Ukraine.”
Trong bối cảnh đó, bán đảo Crimea nổi lên như nút thắt lớn nhất trong các cuộc hòa đàm. Tuần trước, Trump từng bày tỏ sự đồng tình với Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio, người tuyên bố Washington sẽ rút khỏi nỗ lực hòa giải nếu không có tiến bộ đáng kể. Tuy nhiên, đến ngày 23 tháng 4, Rubio và Wisc quyết định không tham dự hội nghị với các đồng minh châu Âu tại London, cho rằng Kyiv chưa sẵn sàng chấp nhận các đề xuất của Mỹ. Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy kiên quyết: “Nhượng bộ Crimea là vi phạm hiến pháp. Đó là lãnh thổ của chúng tôi.” Giáo sư Stephen Gough từ Đại học Birmingham cảnh báo rằng nếu chính quyền Trump công nhận việc Nga sáp nhập Crimea, điều này sẽ làm suy yếu uy tín của Mỹ với các đồng minh, đi ngược lại cam kết năm 2018 của chính Trump khi phản đối hành động xâm lược của Nga. Chuyên gia Greg Bowes từ Berlin nhận định thêm: “Việc công nhận Crimea thuộc Nga sẽ mở ra một loạt xung đột tiềm tàng trên toàn cầu, tạo hiệu ứng dây chuyền cho các hành vi sáp nhập tương tự.”
Phản ứng từ châu Âu không chậm trễ. Các nhà lãnh đạo lo ngại rằng một thỏa thuận nhượng bộ Crimea sẽ làm suy yếu hình ảnh của lục địa, buộc họ phải hành động quyết liệt hơn. Các kịch bản được thảo luận bao gồm tăng cường hỗ trợ quân sự cho Ukraine, triển khai lực lượng dưới một số hình thức, hoặc tịch thu 300 tỷ USD tài sản bị đóng băng của Nga để bồi thường cho Kyiv. Tuy nhiên, Điện Kremlin tỏ ra hài lòng với lập trường của Trump về việc loại trừ khả năng Ukraine gia nhập NATO, cho rằng điều này phù hợp với mục tiêu của Nga. Putin, người coi việc sáp nhập Crimea là một “thành tựu quan trọng,” đã nhiều lần đe dọa sử dụng vũ khí hạt nhân để bảo vệ lãnh thổ này. Trong khi đó, người dân Ukraine kiên quyết phản đối bất kỳ thỏa thuận nào công nhận Crimea thuộc Nga, gọi đó là “lằn ranh đỏ” không thể vượt qua.
Ở chiến trường, câu chuyện không kém phần bi tráng. Giữa tiếng đạn pháo và những cánh đồng hoang tàn, các chiến binh nước ngoài từ Pháp, Mỹ, Canada, Anh và nhiều quốc gia khác đang sát cánh cùng quân đội Ukraine. Họ không chung ngôn ngữ hay lịch sử, nhưng cùng chia sẻ niềm tin vào tự do. Một lính đánh thuê người Anh, Harry Lower (bí danh Mark Griff), chia sẻ về thực tế khắc nghiệt: mỗi ngày sống sót là một chiến thắng. Lower, từng là nhân viên ngân hàng trước khi chiến đấu ở Syria và Ukraine, mang theo 12 quả lựu đạn, một con dao găm, và khẩu súng trường Gran tự nâng cấp. “Tôi tắm bằng khăn ướt, ăn kẹo để giết thời gian,” anh kể. “Trên chiến trường, bạn có thể mất kính nhìn đêm trị giá 3.000 USD trong chớp mắt.” Những câu chuyện như của Lower là minh chứng cho tinh thần bất khuất của những người lính, những người sẵn sàng hy sinh vì một lý tưởng vượt biên giới.
Nhưng nguy cơ không chỉ dừng lại ở Ukraine. Tình báo Đức, dẫn đầu bởi giám đốc Bruno Kahl, đã đưa ra cảnh báo lạnh gáy: Nga đang chuẩn bị cho một cuộc đối đầu quy mô lớn với NATO, có thể vào cuối thập kỷ này, hoặc sớm hơn nếu chiến tranh ở Ukraine kết thúc. Báo cáo chung của tình báo và quân đội Đức kết luận rằng Nga xem phương Tây là “kẻ thù có hệ thống,” sẵn sàng sử dụng sức mạnh quân sự để thúc đẩy tham vọng bá quyền. Ngân sách quốc phòng của Nga năm 2025 dự kiến đạt 160 tỷ USD, tương đương hơn 6% GDP, với sức mua thực tế vượt qua toàn châu Âu. Quân đội Nga cũng đang mở rộng lên 2,39 triệu người, với đợt tuyển quân lớn nhất kể từ năm 2011. “Nga không chỉ xây dựng lại lực lượng cho Ukraine,” phó trưởng ban điều tra của tờ Süddeutsche Zeitung, ông Smith, nhấn mạnh. “Họ đang nhắm đến NATO.”
Tình báo Đức dự đoán Nga có thể sẵn sàng cho một cuộc chiến quy mô lớn với NATO vào năm 2029 hoặc 2030. Tuy nhiên, nếu xung đột ở Ukraine chấm dứt sớm, Nga có thể chuyển hướng sang châu Âu ngay trong tương lai gần. Các dấu hiệu rõ ràng: lực lượng Nga gần biên giới NATO sẽ tăng 30-50% từ nay đến 2026, với các quân khu mới được tái lập hướng về phương Tây. NATO, dưới sự lãnh đạo của Tổng thư ký Mark Rutte, đã phát tín hiệu mạnh mẽ: bất kỳ cuộc tấn công nào vào một thành viên sẽ dẫn đến phản ứng “khủng khiếp” từ toàn liên minh. Ba Lan, với ngân sách quốc phòng chiếm 4,1% GDP, đang trở thành lá chắn phía đông, trong khi EU công bố kế hoạch “Tái vũ trang châu Âu 2030” với ngân sách 880 tỷ USD để củng cố phòng thủ.
Tuy nhiên, Nga không cần chiến tranh truyền thống để gây rối. Các chiến dịch chiến tranh lai – từ tấn công mạng, phá hoại hạ tầng, đến gieo rắc bất ổn xã hội – đang diễn ra khắp châu Âu. Cơ quan an ninh Litva cảnh báo Nga có thể tấn công riêng lẻ một số quốc gia NATO, như Ba Lan hoặc các nước Baltic, để thử thách phản ứng của liên minh. “Nga đang chơi một canh bạc nguy hiểm,” Kahl nói. “Họ muốn chia rẽ NATO từ bên trong.” Trong bối cảnh đó, châu Âu đang chạy đua với thời gian, nhưng liệu phương Tây có đủ quyết tâm và tốc độ để đối phó với một nước Nga đang tái vũ trang với tốc độ chóng mặt? Câu hỏi không phải là liệu Nga có hành động, mà là khi nào, ở đâu, và phương Tây sẽ sẵn sàng đến đâu để ngăn chặn thảm họa.