Nga kiệt quệ, Ukraine kiên cường: Hòa bình cận kề hay chỉ là ảo tưởng của Putin? Đọc ngay để hiểu rõ nghịch lý chiến trường!
Trong lòng nước Nga, chế độ của Tổng thống Vladimir Putin đang đối mặt với những vết nứt sâu sắc, không thể che giấu, khi hàng chục công dân dám công khai cầu nguyện cho sức khỏe của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky và chiến thắng của quân đội Kyiv. Ngày 26 tháng 12, tại St. Petersburg, cảnh sát Nga đã đột kích một buổi tụ họp tôn giáo yên bình, bắt giữ khoảng 70 thành viên thuộc nhóm "Trường phái Nguyên Lý Thống Nhất" – một tổ chức bị Moscow gắn mác "giáo phái cực đoan". Những người này không cầm vũ khí, không kêu gọi bạo lực, mà chỉ quỳ gối cầu nguyện cho Zelensky mạnh khỏe, cho binh sĩ Ukraine được gọi là "lực lượng của ánh sáng", và cho hòa bình thực sự đến với khu vực Kharkiv hay Kyiv. Chỉ riêng hành động đó đã đủ để họ bị cáo buộc "lan truyền thông tin sai lệch về quân đội Nga", với mức án có thể lên tới 10 năm tù giam. Đây không phải là vụ việc cô lập, mà là minh chứng sống động cho sự bất đồng ngầm đang lan rộng trong xã hội Nga, nơi tuyên truyền chiến tranh của Kremlin không còn thuyết phục được tất cả. Bất chấp đàn áp khắc nghiệt, những lời cầu nguyện ôn hòa ấy vẫn vang lên, như một lời thách thức trực tiếp đối với narrative chính thức rằng toàn dân Nga đoàn kết ủng hộ "chiến dịch quân sự đặc biệt". Nó phơi bày sự mong manh của chế độ Putin: khi ngay cả cầu nguyện cho đối phương cũng bị coi là "mối đe dọa chính trị", thì lòng dân đã xa rời điện Kremlin đến mức nào.
Trên chiến trường, thế trận đang đảo chiều một cách quyết liệt, đặc biệt tại Kupyansk – thành phố mà Moscow từng khoe khoang đã chiếm được, thậm chí trao huân chương anh hùng cho các tướng lĩnh chỉ huy. Nhưng thực tế phũ phàng: lực lượng Nga bị bao vây, đường tiếp tế bị cắt đứt, binh sĩ đầu hàng hàng loạt. Chỉ còn vài chục lính Nga lẻ tẻ ẩn náu trong thành phố, sống sót nhờ tiếp tế hạn chế từ không trung, trong khi quân Ukraine tiến hành quét sạch từng khu vực. Viktor Trehubov, trưởng bộ phận truyền thông nhóm lực lượng liên hợp Ukraine, đã tuyên bố thẳng thừng rằng nỗ lực bám trụ của Nga đã thất bại hoàn toàn, cường độ tấn công giảm sút rõ rệt, và "đầu của một số tướng lĩnh chắc chắn sẽ rơi – thậm chí theo nghĩa đen". Ngay cả các kênh tuyên truyền Nga cũng buộc phải thừa nhận sự suy sụp, trong khi các blogger quân sự thân Kremlin bắt đầu chỉ trích công khai về những lời nói dối từ bộ quốc phòng. Đây không chỉ là thất bại chiến thuật, mà là cú sốc lớn đối với ban lãnh đạo Moscow, nơi Putin từng tổ chức lễ trao huân chương long trọng để ăn mừng "chiến thắng" giả tạo. Hàng nghìn binh sĩ Nga đã ngã xuống chỉ để đổi lấy những bước tiến nhỏ nhoi, với tỷ lệ thương vong cao ngất ngưởng trước hệ thống phòng thủ kiên cường của Ukraine.
Cùng lúc đó, mặt trận Zaporizhzhia chứng kiến tổn thất nặng nề cho phía chống Kremlin: Denis Kapustin, biệt danh White Rex, thủ lĩnh Quân đoàn Tình nguyện Nga – lực lượng gồm công dân Nga lưu vong chiến đấu bên cạnh Ukraine – đã thiệt mạng trong đêm khi thực hiện nhiệm vụ. Kapustin, người sáng lập đơn vị này, từng dẫn dắt các cuộc đột kích xuyên biên giới gây áp lực tâm lý lớn lên Moscow, nay tử trận do trúng đòn từ drone FPV Nga. Cái chết của ông không chỉ là mất mát cho phe đối lập vũ trang, mà còn nhấn mạnh sự quyết liệt của cuộc chiến: những người Nga chống Putin sẵn sàng hy sinh mạng sống để chống lại chế độ. Trong khi đó, các đòn tấn công chính xác của Ukraine tiếp tục làm suy yếu hậu phương Nga: lực lượng biên phòng Kyiv tiêu diệt ít nhất chín binh sĩ Nga cố vượt biên trong đêm đông băng giá; sở chỉ huy đặc nhiệm và kho hậu cần tại Donetsk bị đánh trúng; thậm chí quân đội của lãnh chúa Chechnya Ramzan Kadyrov chịu tổn thất nặng khi hành quân lộ thiên, bị pháo binh Ukraine nghiền nát. Những hình ảnh binh sĩ Nga đầu hàng, đội hình bị tiêu diệt hàng loạt, phơi bày rõ ràng sự chủ quan và thiếu kỷ luật của lực lượng xâm lược.
Nga đang kiệt quệ trên mọi mặt trận. Bộ Ngoại giao Moscow tuyên bố "chạm một tay tới việc chấm dứt chiến tranh, chỉ cần thêm một cú hích quyết định", nhưng lời lẽ ấy chỉ che đậy sự bất lực quân sự. Thứ trưởng Sergei Ryabkov nhấn mạnh không áp đặt thời hạn nhân tạo, vì kết quả phụ thuộc vào "ý chí chính trị của các bên" – ngụ ý Kyiv phải nhượng bộ. Viện Nghiên cứu Chiến tranh Mỹ (ISW) phân tích sắc bén: Nga thiếu nhân lực, khí tài để chiếm nốt Donbas, nên chuyển sang sức ép đàm phán, đòi lãnh thổ mà họ chưa chiếm được nhằm tránh tổn thất bộ binh khổng lồ. Đây là chiến lược bù đắp cho thất bại chiến trường, phục vụ mục tiêu dài hạn của Putin: kiểm soát toàn bộ Ukraine. Sau gần bốn năm chiến tranh, Nga mất hơn một triệu binh sĩ chết hoặc bị thương, 1/3 lực lượng máy bay ném bom chiến lược, kinh tế suy thoái với doanh thu dầu khí giảm 30%, hàng loạt doanh nghiệp phá sản. Điện Kremlin phải bán vàng dự trữ để ổn định tài chính, trong khi công nghiệp rơi vào khủng hoảng sâu nhất kể từ thập niên 1990. Lần đầu tiên, Rosatom phải nhập khẩu turbine hạt nhân từ Trung Quốc, thừa nhận năng lực trong nước suy yếu, đánh dấu sự phụ thuộc ngày càng lớn vào Bắc Kinh.
Những dấu hiệu suy tàn ấy càng rõ nét khi nổ lớn rung chuyển căn cứ quân sự tại Ussuriysk gần Vladivostok ngày 24 tháng 12, nhắm vào Lữ đoàn chỉ huy số 80 – đơn vị từng bị cáo buộc tội ác chiến tranh tại Ukraine. Dù Moscow im lặng, nhân chứng ghi nhận phản ứng an ninh khổng lồ, phong tỏa khu vực rộng lớn. Xa xôi ở biên giới Thái Lan - Campuchia, sau ba ngày đàm phán căng thẳng, hai nước đạt thỏa thuận ngừng bắn tạm thời từ ngày 27 tháng 12, dưới giám sát chặt chẽ 72 giờ đầu.
Giữa bối cảnh đó, cuộc gặp giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và Zelensky tại Mar-a-Lago ngày 28 tháng 12 mang tính bước ngoặt. Zelensky hy vọng hoàn tất khuôn khổ chấm dứt chiến tranh dựa trên kế hoạch 20 điểm, với bảo đảm an ninh Mỹ kéo dài vượt 15 năm, và sẵn sàng trưng cầu dân ý nếu phải nhượng bộ lãnh thổ khó khăn. Trump khẳng định tiến trình gần kề hơn bao giờ hết, dù "các vấn đề gai góc" về Donbas vẫn chưa giải quyết. Nga thiếu sức mạnh quân sự để thắng dứt điểm, buộc phải chuyển hướng đàm phán – nhưng liệu Putin có chấp nhận đình chiến thực sự khi kiệt sức rõ rệt?
