Ngày 10 tháng 10 năm 2025, một tuyên bố từ giới chức Ukraine đã làm rung chuyển bàn cờ địa chính trị tại Đông Âu, đẩy xung đột Nga-Ukraine v...
Ngày 10 tháng 10 năm 2025, một tuyên bố từ giới chức Ukraine đã làm rung chuyển bàn cờ địa chính trị tại Đông Âu, đẩy xung đột Nga-Ukraine vào một giai đoạn mới đầy căng thẳng. Trong bối cảnh chiến sự tiếp tục leo thang và mùa đông khắc nghiệt đang đến gần, Ukraine đã công khai đe dọa cắt nguồn cung cấp điện cho các khu vực do Nga kiểm soát, một động thái được xem là đòn đánh trực diện vào hạ tầng năng lượng của đối phương. Tuyên bố này không chỉ làm dấy lên lo ngại về một cuộc khủng hoảng nhân đạo mà còn đặt ra câu hỏi về giới hạn của chiến tranh hiện đại trong thời đại phụ thuộc vào năng lượng. Với Tổng thống Mỹ Donald Trump đang nắm quyền và giữ lập trường trung lập đầy tranh cãi trong xung đột này, thế giới đang nín thở chờ đợi phản ứng từ các bên liên quan.
Trong một cuộc họp báo tại Kyiv, Bộ trưởng Năng lượng Ukraine, Herman Halushchenko, đã tuyên bố rằng Ukraine có thể sẽ ngừng cung cấp điện cho các khu vực như Crimea, Donetsk và Luhansk – những vùng đất mà Nga tuyên bố sáp nhập. “Chúng tôi không có nghĩa vụ cung cấp năng lượng cho những kẻ xâm lược,” ông Halushchenko nói, giọng điệu cứng rắn và không khoan nhượng. “Nếu Nga tiếp tục tấn công cơ sở hạ tầng năng lượng của chúng tôi, họ sẽ phải đối mặt với hậu quả tương tự.” Lời đe dọa này đến trong bối cảnh Nga liên tục nhắm mục tiêu vào các nhà máy điện, trạm biến áp và đường dây truyền tải của Ukraine, khiến hàng triệu người dân nước này phải sống trong cảnh mất điện và thiếu sưởi ấm khi nhiệt độ giảm sâu.
Cuộc chiến năng lượng giữa hai quốc gia không phải là điều mới mẻ. Kể từ khi Nga sáp nhập Crimea vào năm 2014, Ukraine đã từng cắt điện bán đảo này, dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng về kinh tế và xã hội cho cư dân nơi đây. Tuy nhiên, động thái lần này của Ukraine mang một sắc thái khác: nó không chỉ nhằm vào các khu vực tranh chấp mà còn gửi một thông điệp mạnh mẽ đến Điện Kremlin rằng Kyiv sẵn sàng chơi tất tay trong cuộc chiến sinh tồn. Các nhà phân tích cho rằng việc cắt điện có thể làm tê liệt hoạt động của Nga tại các khu vực chiếm đóng, từ vận hành quân sự đến duy trì cuộc sống thường nhật của người dân.
Tuy nhiên, cái giá của động thái này không hề nhỏ. Các khu vực do Nga kiểm soát vẫn là nơi sinh sống của hàng triệu người, bao gồm cả những người Ukraine không muốn hoặc không thể rời đi. Việc cắt điện, đặc biệt trong mùa đông, có thể dẫn đến một cuộc khủng hoảng nhân đạo nghiêm trọng, với nguy cơ thiếu nước, thực phẩm và sưởi ấm. Các tổ chức quốc tế như Liên Hợp Quốc đã bày tỏ lo ngại, kêu gọi các bên kiềm chế và ưu tiên bảo vệ dân thường. “Chúng tôi hiểu rằng chiến tranh đặt ra những lựa chọn khó khăn, nhưng quyền tiếp cận các dịch vụ cơ bản như điện và nước không nên trở thành vũ khí,” một phát ngôn viên của Liên Hợp Quốc nhấn mạnh.
Phản ứng từ phía Nga không để lâu. Trong một bài phát biểu được phát trên truyền hình quốc gia, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov gọi tuyên bố của Ukraine là “một hành động khủng bố năng lượng.” Ông cảnh báo rằng Nga sẽ đáp trả “một cách tương xứng và không khoan nhượng.” Các nguồn tin từ Moscow cho biết Nga đang xem xét các biện pháp trả đũa, bao gồm tăng cường các cuộc tấn công vào cơ sở hạ tầng năng lượng của Ukraine hoặc thậm chí mở rộng các biện pháp trừng phạt kinh tế. Một số nhà phân tích quân sự còn lo ngại rằng Nga có thể sử dụng vũ khí hạt nhân chiến thuật như một lời cảnh báo cuối cùng, dù kịch bản này vẫn được xem là khó xảy ra.
Trong bối cảnh này, vai trò của Tổng thống Donald Trump trở nên đặc biệt quan trọng. Kể từ khi nhậm chức lần thứ hai, ông Trump đã nhiều lần nhấn mạnh rằng Mỹ sẽ không đóng vai trò “cảnh sát thế giới” và kêu gọi các bên trong xung đột Nga-Ukraine tìm kiếm giải pháp hòa bình thông qua đàm phán. Tuy nhiên, lập trường trung lập của ông đã gây tranh cãi gay gắt. Một số nhà phê bình cho rằng chính sách “Nước Mỹ trên hết” của Trump đã làm suy yếu sự hỗ trợ của phương Tây dành cho Ukraine, trong khi Nga tận dụng cơ hội để gia tăng áp lực. Các nguồn tin từ Washington cho biết chính quyền Trump đang thảo luận về việc có nên áp đặt các biện pháp trừng phạt mới đối với Nga hay không, nhưng chưa có dấu hiệu rõ ràng về một sự thay đổi lớn trong chính sách.
Tại châu Âu, phản ứng trước tuyên bố của Ukraine cũng rất trái chiều. Các quốc gia như Ba Lan và các nước Baltic ủng hộ mạnh mẽ Kyiv, coi động thái này là một cách để Ukraine giành lại thế chủ động trong cuộc chiến. Tuy nhiên, các nước như Đức và Pháp tỏ ra thận trọng, lo ngại rằng việc leo thang căng thẳng có thể đẩy châu Âu vào một cuộc khủng hoảng năng lượng mới, đặc biệt khi châu lục này vẫn đang vật lộn với việc giảm phụ thuộc vào khí đốt Nga. “Chúng ta cần một giải pháp ngoại giao, không phải thêm dầu vào lửa,” một quan chức cấp cao của Đức giấu tên cho biết.
Trong khi đó, người dân Ukraine vẫn đang gánh chịu những hậu quả nặng nề của chiến tranh. Tại các thành phố như Kharkiv và Odesa, những đợt mất điện kéo dài đã trở thành một phần của cuộc sống hàng ngày. Các bệnh viện phải dựa vào máy phát điện, trường học đóng cửa, và những người già yếu phải đối mặt với cái lạnh khắc nghiệt. “Chúng tôi không muốn chiến tranh năng lượng, nhưng chúng tôi cũng không thể để Nga phá hủy cuộc sống của chúng tôi mà không đáp trả,” Olena, một giáo viên 45 tuổi ở Kyiv, chia sẻ. Giọng nói của cô đầy quyết tâm nhưng cũng xen lẫn sự mệt mỏi sau gần bốn năm chiến tranh không ngừng nghỉ.
Các chuyên gia năng lượng cảnh báo rằng nếu Ukraine thực hiện lời đe dọa cắt điện, hệ thống năng lượng của cả hai bên có thể rơi vào vòng xoáy phá hủy lẫn nhau. Nga, với nguồn lực quân sự vượt trội, có thể đáp trả bằng cách phá hủy hoàn toàn lưới điện Ukraine, đẩy nước này vào tình trạng hỗn loạn. Ngược lại, Ukraine có thể tận dụng các cuộc tấn công mạng hoặc phá hoại để làm gián đoạn nguồn cung năng lượng của Nga, một chiến thuật mà Kyiv đã sử dụng hiệu quả trong quá khứ. “Đây là một ván cờ nguy hiểm, nơi không bên nào thực sự chiến thắng,” một nhà phân tích năng lượng tại Kyiv nhận định.
Dư luận quốc tế cũng đang chia rẽ sâu sắc. Trên nền tảng X, các bài đăng từ người dùng ở Nga và Ukraine phản ánh sự giận dữ và lo lắng. Một người dùng từ Moscow viết: “Ukraine đang cố gắng đẩy chúng tôi vào bóng tối, nhưng họ sẽ phải trả giá đắt.” Trong khi đó, một người dùng từ Lviv đáp lại: “Chúng tôi chỉ làm những gì cần thiết để bảo vệ đất nước mình.” Những tranh cãi này cho thấy xung đột không chỉ diễn ra trên chiến trường mà còn trong tâm trí của hàng triệu người đang theo dõi diễn biến.
Khi mùa đông đến gần, thế giới đang đứng trước một ngã rẽ. Liệu Ukraine sẽ thực hiện lời đe dọa của mình, và nếu có, Nga sẽ đáp trả như thế nào? Liệu cộng đồng quốc tế, với sự lãnh đạo của Tổng thống Trump, có thể ngăn chặn một cuộc khủng hoảng nhân đạo mới hay không? Những câu hỏi này vẫn chưa có lời giải, nhưng điều rõ ràng là cuộc chiến năng lượng giữa Nga và Ukraine đang đẩy cả hai quốc gia – và cả thế giới – vào một lãnh thổ đầy bất ổn.