Vì sao F-22 trở thành "sát thủ không chiến" đình đám của Mỹ?

F-22 Raptor – cỗ máy tàng hình thống trị bầu trời, là át chủ bài của Mỹ trong cuộc đua quân sự toàn cầu. Từ công nghệ tiên tiến đến vai trò...

Trong bối cảnh căng thẳng địa chính trị toàn cầu ngày càng gia tăng, F-22 Raptor, chiến đấu cơ tàng hình tiên tiến nhất của Không quân Mỹ, tiếp tục khẳng định vị thế là biểu tượng của sức mạnh quân sự Hoa Kỳ. Với thiết kế vượt trội, khả năng tàng hình gần như tuyệt đối và công nghệ tiên tiến, F-22 không chỉ là một cỗ máy chiến tranh mà còn là lời tuyên ngôn đanh thép về tham vọng thống trị không gian chiến đấu của Mỹ. Khi Tổng thống Donald Trump nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì ưu thế quân sự trong nhiệm kỳ thứ hai, F-22 trở thành tâm điểm trong chiến lược quốc phòng của Washington, đặc biệt trong bối cảnh cạnh tranh với các cường quốc như Trung Quốc và Nga. Nhưng điều gì đã khiến F-22 trở thành “sát thủ không chiến” đáng gờm đến vậy, và tại sao nó vẫn là con bài chiến lược của Mỹ trong thế kỷ 21?

F-22 Raptor, do tập đoàn Lockheed Martin phát triển, ra đời từ chương trình Chiến đấu cơ Tác chiến Tàng hình Tiên tiến (ATF) vào những năm 1980, khi Mỹ nhận thấy nhu cầu cấp thiết phải duy trì ưu thế trên không trước các mối đe dọa từ Liên Xô. Với chi phí phát triển lên đến hàng chục tỷ USD, F-22 là kết tinh của những bước đột phá công nghệ, từ radar AESA (Active Electronically Scanned Array) đến lớp phủ tàng hình giảm thiểu tín hiệu radar. Máy bay được trang bị động cơ Pratt & Whitney F119-PW-100, cho phép đạt tốc độ siêu thanh mà không cần đốt sau, một tính năng gọi là “siêu巡航” (supercruise). Điều này cho phép F-22 duy trì tốc độ Mach 1.5 trong thời gian dài mà không tiêu tốn nhiên liệu quá mức, mang lại lợi thế vượt trội trong các cuộc giao tranh tầm xa.

Khả năng tàng hình của F-22 không chỉ nằm ở lớp phủ đặc biệt mà còn ở thiết kế khí động học độc đáo. Các góc cạnh của máy bay được tính toán tỉ mỉ để làm lệch hướng sóng radar, khiến F-22 gần như “vô hình” trước các hệ thống phòng không hiện đại. Trong một bài phỏng vấn gần đây trên nền tảng X, một phi công F-22 kỳ cựu mô tả cảm giác điều khiển Raptor như “lái một bóng ma trên bầu trời”. Khả năng này, kết hợp với hệ thống cảm biến tích hợp và mạng lưới dữ liệu chiến đấu, cho phép F-22 phát hiện, theo dõi và tiêu diệt mục tiêu trước khi đối phương kịp nhận ra sự hiện diện của nó.

Không chỉ vượt trội về công nghệ, F-22 còn thể hiện sự linh hoạt đáng kinh ngạc trong các vai trò chiến đấu. Nó được thiết kế để thực hiện cả nhiệm vụ không chiến (air-to-air) lẫn tấn công mặt đất (air-to-ground), một sự kết hợp hiếm có trong các dòng chiến đấu cơ. Kho vũ khí của F-22 bao gồm tên lửa không đối không AIM-120 AMRAAM, tên lửa không đối đất JDAM, và pháo tự động M61A2 Vulcan. Trong các cuộc tập trận như Red Flag, F-22 thường đạt tỷ lệ tiêu diệt “kẻ thù” giả định lên tới 100:1, một con số khiến cả đồng minh lẫn đối thủ phải kinh ngạc. Một bài viết trên X gần đây của một chuyên gia quân sự nhận xét: “F-22 không chỉ là máy bay, nó là một hệ thống vũ khí tổng hợp, định hình lại khái niệm chiến tranh trên không.”

Tuy nhiên, sức mạnh của F-22 không chỉ nằm ở khả năng kỹ thuật mà còn ở vai trò chiến lược của nó trong chính sách đối ngoại của Mỹ. Dưới chính quyền Tổng thống Trump, việc triển khai F-22 đến các điểm nóng như Biển Đông, Trung Đông hay Đông Âu được xem là thông điệp rõ ràng gửi tới các đối thủ tiềm tàng. Năm 2024, khi căng thẳng ở eo biển Đài Loan leo thang, sự hiện diện của F-22 tại các căn cứ ở Nhật Bản và Hàn Quốc đã làm dấy lên những cuộc tranh luận sôi nổi trên các diễn đàn quốc tế. Một bài phân tích trên Defense News nhấn mạnh rằng F-22 không chỉ là công cụ răn đe mà còn là biểu tượng của cam kết Mỹ trong việc bảo vệ các đồng minh châu Á trước sự trỗi dậy của Trung Quốc.

Dẫu vậy, F-22 không phải là không có điểm yếu. Chi phí vận hành và bảo trì của nó là một gánh nặng tài chính lớn, với mỗi giờ bay tiêu tốn khoảng 60.000 USD. Hơn nữa, chương trình F-22 đã bị dừng sản xuất vào năm 2011 sau khi chỉ có 187 chiếc được chế tạo, thay vì con số 750 chiếc theo kế hoạch ban đầu. Quyết định này, được đưa ra dưới thời chính quyền Obama, vẫn gây tranh cãi gay gắt. Nhiều nhà phân tích cho rằng việc giới hạn số lượng F-22 đã làm suy giảm năng lực không quân Mỹ, đặc biệt khi Trung Quốc và Nga liên tục phát triển các chiến đấu cơ tàng hình như J-20 và Su-57. Một bài đăng trên X từ một nhà bình luận quân sự đã gọi đây là “sai lầm chiến lược lớn nhất của Mỹ trong thế kỷ 21”.

Dưới sự lãnh đạo của Tổng thống Trump, chính quyền Mỹ đã đẩy mạnh đầu tư vào các chương trình hiện đại hóa F-22, bao gồm nâng cấp hệ thống avionics và tích hợp vũ khí mới như tên lửa không đối không AIM-260 JATM. Những nỗ lực này nhằm đảm bảo rằng F-22 vẫn duy trì được lợi thế trước các đối thủ đang nhanh chóng thu hẹp khoảng cách công nghệ. Trong một bài phát biểu gần đây tại căn cứ không quân Eglin, Trump nhấn mạnh: “Chúng ta sẽ không để bất kỳ ai vượt qua sức mạnh của Không quân Mỹ. F-22 là minh chứng cho điều đó.” Lời tuyên bố này không chỉ phản ánh cam kết của ông đối với quốc phòng mà còn là lời khẳng định về vai trò của Mỹ như một siêu cường toàn cầu.

Bối cảnh địa chính trị hiện nay càng làm nổi bật tầm quan trọng của F-22. Với sự cạnh tranh ngày càng gay gắt giữa các cường quốc, từ các cuộc xung đột ở Ukraine đến những căng thẳng ở Biển Đông, F-22 đóng vai trò như một lằn ranh đỏ, ngăn chặn các hành động khiêu khích từ đối thủ. Các nhà phân tích cho rằng khả năng triển khai nhanh và tính linh hoạt của F-22 khiến nó trở thành lựa chọn lý tưởng cho các chiến dịch răn đe ngắn hạn. Trong một bài viết trên trang web của Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế (IISS), một chuyên gia nhận định: “F-22 không chỉ là vũ khí, nó là công cụ ngoại giao, gửi đi thông điệp rằng Mỹ luôn sẵn sàng hành động.”

Tuy nhiên, tương lai của F-22 không phải là không có thách thức. Sự xuất hiện của các hệ thống phòng không tiên tiến như S-400 của Nga hay HQ-9 của Trung Quốc đặt ra câu hỏi về mức độ hiệu quả của khả năng tàng hình. Đồng thời, chương trình Chiến đấu cơ Thống trị Không trung Thế hệ Tiếp theo (NGAD) của Mỹ đang được phát triển để thay thế F-22 trong tương lai. Dù vậy, với tiến độ hiện tại, NGAD có thể sẽ không sẵn sàng trước cuối thập kỷ này, khiến F-22 vẫn là trụ cột của Không quân Mỹ trong nhiều năm tới. Một bài đăng trên X gần đây từ một nhà báo quân sự đã đặt câu hỏi: “Liệu F-22 có thể tiếp tục thống trị bầu trời khi các đối thủ ngày càng thông minh hơn?”

Câu trả lời nằm ở khả năng thích nghi của Mỹ. F-22 không chỉ là một chiến đấu cơ mà còn là biểu tượng của sự đổi mới và quyết tâm. Từ các cuộc thử nghiệm tại căn cứ Nellis đến những lần triển khai ở các điểm nóng toàn cầu, F-22 tiếp tục chứng minh rằng nó không chỉ là “sát thủ không chiến” mà còn là biểu tượng của sức mạnh Mỹ. Trong một thế giới đầy bất ổn, nơi các cường quốc tranh giành ảnh hưởng, F-22 Raptor vẫn là lời nhắc nhở rằng bầu trời vẫn thuộc về Hoa Kỳ.