TT.Trump đưa tàu ngầm hạt nhân tới gần Nga, Điện Kremlin tuyên bố Tổng thống Putin đã sẵn sàng gặp Zelensky
.png)
Trong bối cảnh chiến sự Nga - Ukraine tiếp tục kéo dài, những tuyên bố gần đây từ Điện Kremlin và Kyiv đã làm dấy lên hy vọng mong manh về một cuộc gặp thượng đỉnh giữa Tổng thống Nga Vladimir Putin và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky. Đây không phải lần đầu tiên ý tưởng về một cuộc đối thoại trực tiếp giữa hai nhà lãnh đạo được đề cập, nhưng lần này, những lời lẽ mạnh mẽ từ cả hai phía đang khiến thế giới phải chú ý. Liệu đây có phải là bước ngoặt để chấm dứt xung đột, hay chỉ là một màn chính trị nhằm đánh bóng hình ảnh và kéo dài thời gian? Câu trả lời vẫn còn nằm trong làn khói mù mịt của chiến tranh.
Hôm 4/8, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov đã tái khẳng định lập trường của Nga về khả năng tổ chức một hội nghị thượng đỉnh giữa Tổng thống Putin và Tổng thống Zelensky. Theo ông Peskov, cuộc gặp này chỉ có thể diễn ra khi “các công việc cần thiết ở cấp độ chuyên gia được hoàn tất và khoảng cách đã được thu hẹp đủ”. Lời phát biểu của Peskov không chỉ là một tuyên bố mang tính ngoại giao, mà còn là một lời nhắc nhở sắc lạnh rằng Nga đang kiểm soát chặt chẽ nhịp độ và điều kiện của bất kỳ cuộc đối thoại nào. Đây là một thông điệp rõ ràng: Moscow không vội vã, và mọi bước đi phải được thực hiện theo cách mà Nga cho là phù hợp.
Trong khi đó, từ Kyiv, Tổng thống Zelensky đã không ngần ngại đáp trả với một giọng điệu đầy quyết tâm. Ngày 1/8, ông kêu gọi chấm dứt “việc chỉ trao đổi tuyên bố” và nhấn mạnh rằng Ukraine sẵn sàng cho một cuộc gặp trực tiếp ở cấp lãnh đạo “bất kỳ lúc nào”. Lời hứa của Zelensky không chỉ phản ánh sự cấp bách của Ukraine trong việc tìm kiếm hòa bình, mà còn là một nỗ lực để đặt Nga vào thế phải hành động. Ông nhấn mạnh rằng nếu Nga thực sự có “thiện chí” để chấm dứt xung đột một cách danh dự, thì không có lý do gì để trì hoãn. “Chúng tôi hiểu ai là người đưa ra quyết định ở Nga và ai là người phải chấm dứt cuộc chiến này. Cả thế giới cũng hiểu rõ điều đó,” Zelensky nói, với giọng điệu vừa thách thức vừa kêu gọi.
Lời kêu gọi của Zelensky không phải không có cơ sở. Ông nhắc đến sự ủng hộ của Mỹ trong việc thúc đẩy các cuộc đàm phán cấp cao, một động thái cho thấy sự hậu thuẫn từ các đồng minh phương Tây. Tuy nhiên, đằng sau những lời lẽ mạnh mẽ của Zelensky là thực tế khắc nghiệt: Ukraine đang ở thế yếu hơn trên chiến trường, với lực lượng bị đẩy lùi ở nhiều khu vực và nền kinh tế bị tàn phá bởi chiến tranh. Cuộc gặp thượng đỉnh, nếu diễn ra, không chỉ là cơ hội để thương thảo hòa bình mà còn là một canh bạc chính trị đối với Zelensky, người đang đối mặt với những câu hỏi về tính hợp pháp của nhiệm kỳ tổng thống khi thời hạn chính thức đã kết thúc vào tháng 5/2024.
Phía Nga, trong khi tỏ ra cởi mở với ý tưởng đàm phán, lại không hề giấu giếm sự cứng rắn. Tổng thống Putin, trong phát biểu ngày 1/8, tuyên bố rằng Nga sẵn sàng “chờ đợi” nếu Ukraine cho rằng cần thêm thời gian. Đây là một sự tự tin gần như kiêu ngạo, phản ánh vị thế của Nga trong xung đột hiện tại. Putin nhấn mạnh rằng Moscow không thay đổi các điều kiện đã đặt ra từ mùa hè năm 2024, bao gồm yêu cầu Ukraine rút hoàn toàn lực lượng khỏi bốn tỉnh Donetsk, Lugansk, Kherson và Zaporizhia – những khu vực mà Nga đã tuyên bố sáp nhập. Đối với Nga, đây không chỉ là điều kiện đàm phán, mà là nền tảng không thể thương lượng để giải quyết “gốc rễ của cuộc xung đột”. Lập trường này cho thấy một sự bất cân xứng rõ rệt trong quan điểm của hai bên: trong khi Ukraine tìm kiếm hòa bình lâu dài, Nga dường như đang hướng tới một chiến thắng mang tính áp đặt.
Sự hoài nghi của Nga về tính hợp pháp của chính quyền Zelensky càng làm phức tạp thêm tình hình. Điện Kremlin liên tục đặt câu hỏi về quyền hạn của Zelensky trong việc đại diện cho Ukraine, một chiến thuật nhằm làm suy yếu vị thế của Kyiv trên bàn đàm phán. Đây không phải là lần đầu tiên Nga sử dụng chiêu bài này, nhưng nó đặt ra một câu hỏi quan trọng: Liệu một cuộc gặp thượng đỉnh có thể diễn ra khi một bên không công nhận tính hợp pháp của bên kia? Câu trả lời có lẽ nằm ở sự trung gian của các bên thứ ba, như Thổ Nhĩ Kỳ, quốc gia đã tổ chức các cuộc đàm phán giữa Nga và Ukraine kể từ tháng 5/2025.
Vai trò của Thổ Nhĩ Kỳ trong cuộc xung đột này không thể bị xem nhẹ. Là một thành viên NATO nhưng duy trì mối quan hệ phức tạp với cả Nga và Ukraine, Thổ Nhĩ Kỳ đã trở thành một trung gian quan trọng trong việc thúc đẩy đối thoại. Các cuộc đàm phán do Ankara tổ chức, dù chưa mang lại kết quả đột phá, đã tạo ra một kênh liên lạc hiếm hoi giữa hai bên. Tuy nhiên, sự thành công của các cuộc đàm phán này phụ thuộc vào việc liệu Nga và Ukraine có thể vượt qua những rào cản hiện tại, từ khác biệt về mục tiêu chiến lược đến những nghi ngờ về ý định của nhau.
Trong bối cảnh quốc tế, áp lực từ các cường quốc khác cũng đang gia tăng. Mỹ, như Zelensky đã đề cập, dường như đang thúc đẩy một giải pháp ngoại giao, có lẽ để giảm bớt gánh nặng viện trợ quân sự cho Ukraine trong bối cảnh chính quyền Tổng thống Donald Trump đang tập trung vào các ưu tiên nội địa. Tuy nhiên, sự ủng hộ của Mỹ không đồng nghĩa với việc Nga sẽ nhượng bộ. Với sự tự tin từ những bước tiến trên chiến trường và sự hỗ trợ từ các đồng minh như Trung Quốc, Nga dường như đang ở thế thượng phong, ít nhất là trong ngắn hạn.
Nhưng phía sau những lời lẽ cứng rắn và những tuyên bố mang tính chiến lược, cả hai bên đều phải đối mặt với những thực tế không thể né tránh. Đối với Ukraine, mỗi ngày chiến tranh trôi qua là một ngày đất nước bị tàn phá thêm, cả về con người lẫn cơ sở hạ tầng. Đối với Nga, các lệnh trừng phạt quốc tế và sự cô lập ngày càng tăng đang tạo ra những áp lực kinh tế không thể xem thường. Một cuộc gặp thượng đỉnh, dù thành công hay không, ít nhất cũng có thể mở ra một lối thoát tạm thời khỏi vòng xoáy bạo lực hiện tại.
Tuy nhiên, con đường đến với bàn đàm phán không hề đơn giản. Những yêu cầu của Nga về việc Ukraine rút quân khỏi các tỉnh tranh chấp là một rào cản gần như không thể vượt qua đối với Kyiv, nơi coi những khu vực này là một phần không thể tách rời của lãnh thổ quốc gia. Trong khi đó, sự kiên quyết của Ukraine trong việc đòi hỏi một nền hòa bình “danh dự” và lâu dài đặt ra thách thức cho Nga, vốn không muốn bị coi là nhượng bộ trước áp lực quốc tế. Cả hai nhà lãnh đạo, Putin và Zelensky, đều đang chơi một ván cờ chính trị mà mỗi nước đi đều có thể định hình lại không chỉ tương lai của hai quốc gia, mà còn cả trật tự thế giới.
Khi thế giới dõi theo, câu hỏi lớn nhất vẫn là liệu cuộc gặp thượng đỉnh này có thực sự diễn ra, hay chỉ là một viễn cảnh xa vời được sử dụng để phục vụ các mục tiêu chính trị ngắn hạn. Những tuyên bố gần đây từ cả Moscow và Kyiv cho thấy một tia hy vọng, nhưng cũng đầy rẫy những cạm bẫy. Trong một thế giới bị chia rẽ bởi xung đột và bất ổn, khả năng hai nhà lãnh đạo ngồi lại với nhau không chỉ là một vấn đề của Nga và Ukraine, mà là một bài kiểm tra cho lòng can đảm và thiện chí của cả cộng đồng quốc tế.