Ukraine Gồng Mình: Nga Tiến Vào Vùng Công Nghiệp Trọng Điểm
Vào ngày thứ Hai, 7 tháng 7 năm 2025, Bộ Quốc phòng Nga tuyên bố một bước tiến quan trọng trong cuộc chiến kéo dài hơn ba năm với Ukraine: lực lượng Nga đã chiếm được làng Dachne, đánh dấu lần đầu tiên họ giành được một điểm tựa trong khu vực Dnipropetrovsk ở trung tâm Ukraine. Thông báo này, vang lên như một tiếng sấm giữa bầu trời chiến sự, không chỉ là một chiến thắng quân sự mà còn là một đòn tâm lý nặng nề giáng vào Kyiv, nơi đang phải đối mặt với những thách thức ngày càng chồng chất. Dnipropetrovsk, một vùng đất công nghiệp trọng điểm với các mỏ than cung cấp năng lượng cho lưới điện Ukraine, giờ đây trở thành tâm điểm của một cuộc chiến tranh mở rộng, đe dọa làm lung lay nền kinh tế và tinh thần của quốc gia bị xâm lược. Tuy nhiên, Kyiv đã nhanh chóng bác bỏ tuyên bố của Nga, khẳng định rằng các lực lượng Ukraine vẫn đang kiểm soát khu vực và đẩy lùi các cuộc tấn công gần Dachne. Cuộc đối đầu này, trong bối cảnh các cuộc đàm phán ngừng bắn do Hoa Kỳ dẫn dắt đang rơi vào bế tắc, hé lộ một thực tế nghiệt ngã: chiến tranh ở Ukraine không chỉ tiếp diễn mà còn đang leo thang với tốc độ đáng báo động.
Cuộc tiến công vào Dnipropetrovsk không phải là một diễn biến bất ngờ. Trong nhiều tháng qua, các lực lượng Nga đã chậm rãi, nhưng kiên trì, tiến từng mét qua các cánh đồng rộng lớn của vùng Donetsk lân cận, nơi chiến sự đã biến những thị trấn và làng mạc thành đống đổ nát. Từ cuối năm 2024, Nga đã tăng cường các cuộc không kích vào khu vực này, sử dụng cả tên lửa thử nghiệm Oreshnik để tấn công thành phố Dnipro, trung tâm kinh tế và công nghiệp của Dnipropetrovsk. Một phóng viên của AFP tại Kharkiv, thành phố phía đông bị tàn phá bởi các đợt tấn công liên tiếp của Nga, đã chứng kiến cảnh dân thường ôm đồ đạc chạy trốn khỏi những tòa nhà bị phá hủy, trong khi những người khác co ro trong các hầm trú ẩn cùng thú cưng của họ. Những hình ảnh này không chỉ phản ánh sự tàn khốc của chiến tranh mà còn cho thấy một chiến lược rõ ràng của Nga: phá hủy cơ sở hạ tầng và làm suy yếu ý chí chiến đấu của Ukraine thông qua các cuộc tấn công liên tục vào dân thường và các mục tiêu quân sự.
Theo Bộ Quốc phòng Nga, việc chiếm đóng Dachne là kết quả của một chiến dịch kéo dài, với các đội quân nhỏ, từ hai đến sáu binh sĩ, di chuyển từ lùm cây này sang lùm cây khác, từ tòa nhà này sang tòa nhà khác, để tìm kiếm điểm yếu trong phòng tuyến Ukraine. Chiến thuật này, khác biệt so với những trận đánh hao người ở Bakhmut trước đây, thể hiện sự thích nghi của Nga trong việc đối phó với các lực lượng Ukraine kiên cường. Một sĩ quan Ukraine với biệt danh “Barbarossa” từ Lữ đoàn 72 cho biết Nga đã tập trung “một lượng lớn lực lượng” ở khu vực này, và ông dự đoán họ sẽ tiếp tục tiến sâu hơn vào Dnipropetrovsk. Tuy nhiên, các nguồn tin Ukraine, bao gồm cả quân đội và các nhà phân tích quân sự, khẳng định rằng Nga chưa thực sự kiểm soát bất kỳ khu định cư nào trong khu vực, và các cuộc tấn công gần Dachne đã bị đẩy lùi.
Dnipropetrovsk không nằm trong số năm khu vực mà Nga công khai tuyên bố là lãnh thổ của mình – Donetsk, Kherson, Luhansk, Zaporizhzhia và Crimea. Tuy nhiên, việc Nga nhắm đến khu vực này có ý nghĩa chiến lược rõ ràng. Là một trong những vùng đất lớn nhất của Ukraine với khoảng ba triệu dân, Dnipropetrovsk là trung tâm công nghiệp khai thác mỏ, đặc biệt là than đá, đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì nguồn cung năng lượng cho đất nước. Việc Nga tiến vào khu vực này, dù chỉ là một ngôi làng nhỏ như Dachne với dân số trước chiến tranh chỉ vài chục người, cũng có thể gây ra những hậu quả kinh tế nghiêm trọng. Các nhà chức trách Ukraine đã bắt đầu ra lệnh sơ tán dân thường, đặc biệt là những gia đình có trẻ em, khỏi các khu vực gần tiền tuyến đang ngày càng tiến gần. Nếu Nga tiếp tục tiến sâu hơn, thành phố Dnipro, cách lực lượng Nga khoảng 200 km, có thể trở thành mục tiêu tiếp theo, làm gia tăng áp lực lên hệ thống phòng thủ của Ukraine.
Trong bối cảnh đó, Nga còn gia tăng các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái và tên lửa trên khắp Ukraine. Theo Không quân Ukraine, Nga đã phóng 101 máy bay không người lái và bốn tên lửa trong một đêm, trong đó 75 máy bay không người lái bị bắn hạ. Các cuộc tấn công này không chỉ nhắm vào các mục tiêu quân sự mà còn nhằm vào các trung tâm tuyển quân, với hai cơ sở ở các thành phố khác nhau bị tấn công vào thứ Hai, khiến bốn người bị thương. Ukraine nhận định rằng đây là một phần của chiến dịch toàn diện của Nga nhằm phá hoại nỗ lực huy động quân sự của Kyiv, một chiến lược cũng được áp dụng ở các thành phố như Kremenchuk, Kryvyi Rig và Poltava trong tuần trước. Trung tâm Truyền thông Chiến lược Ukraine, một cơ quan do chính phủ tài trợ, nhấn mạnh: “Những cuộc tấn công này là một phần của chiến dịch thù địch nhằm làm gián đoạn việc huy động ở Ukraine.” Trong khi đó, Bộ Quốc phòng Nga cho biết họ đã bắn hạ 91 máy bay không người lái của Ukraine trong cùng đêm, bao gồm tám chiếc ở khu vực Moskva, cho thấy cuộc chiến không chỉ giới hạn ở lãnh thổ Ukraine mà còn lan rộng sang Nga.
Tình hình càng trở nên phức tạp khi các cuộc đàm phán ngừng bắn do Hoa Kỳ dẫn dắt đang chững lại. Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, trong một bài đăng trên mạng xã hội, nhấn mạnh rằng “phòng không vẫn là ưu tiên hàng đầu để bảo vệ mạng sống” và kêu gọi các đối tác quốc tế, đặc biệt là Hoa Kỳ, thực hiện đầy đủ các cam kết viện trợ quân sự. Tuy nhiên, với việc Tổng thống Donald Trump đang tại vị, sự không chắc chắn về việc Hoa Kỳ sẽ tiếp tục cung cấp viện trợ quân sự cho Ukraine đang làm gia tăng nỗi lo lắng ở Kyiv. Trump, người từng tuyên bố rằng Ukraine khó có thể lấy lại được các vùng lãnh thổ trước năm 2014, đã để ngỏ khả năng đàm phán trao đổi lãnh thổ như một phần của thỏa thuận hòa bình. Trong một cuộc phỏng vấn với The Guardian, Zelensky đề xuất rằng các vùng đất do Nga kiểm soát có thể được đổi lấy các khu vực mà Ukraine chiếm được ở vùng Kursk của Nga, một ý tưởng gây tranh cãi nhưng phản ánh sự tuyệt vọng trong việc tìm kiếm một lối thoát cho cuộc xung đột kéo dài.
Cuộc chiến ở Dnipropetrovsk cũng đặt ra câu hỏi về khả năng Nga có thể duy trì đà tiến công. Các nhà phân tích từ Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW) có trụ sở tại Washington cho rằng Nga không có đủ năng lực quân sự để làm sụp đổ hoàn toàn các phòng tuyến Ukraine, kể cả ở Dnipropetrovsk. Tuy nhiên, chỉ huy trưởng lực lượng Ukraine, Oleksandr Syrsky, thừa nhận rằng Nga có “ưu thế đáng kể về lực lượng và nguồn lực” ở khu vực này. Một blogger quân sự nổi tiếng của Ukraine, Sergiy Sternenko, viết trên Telegram rằng “việc Nga tiến vào khu vực này chỉ là vấn đề thời gian,” nhấn mạnh sự chênh lệch về nguồn lực giữa hai bên. Trong khi đó, Nga đang tăng cường sản xuất máy bay không người lái trong nước, với Thủ tướng Nga Mikhail Mishustin tuyên bố vào ngày 8 tháng 7 rằng sản lượng máy bay không người lái của Nga đã vượt gấp ba lần kế hoạch đề ra cho năm 2025, nhờ vào sự hỗ trợ tài chính từ nhà nước.
Cuộc tiến công của Nga vào Dnipropetrovsk không chỉ là một bước đi quân sự mà còn là một thông điệp chính trị. Dmitry Medvedev, cựu tổng thống Nga và là một nhân vật diều hâu, từng tuyên bố rằng việc Kyiv và các đồng minh không chấp nhận các vùng lãnh thổ bị chiếm đóng là của Nga là lý do dẫn đến sự mở rộng này. Trong bối cảnh chiến tranh kéo dài và sự hỗ trợ quốc tế cho Ukraine đang lung lay, mỗi bước tiến của Nga, dù nhỏ, đều làm gia tăng áp lực lên Kyiv. Dnipropetrovsk, với vị trí chiến lược và vai trò kinh tế, có thể trở thành một chiến trường mới, nơi số phận của Ukraine và cả khu vực Đông Âu sẽ được định đoạt.