Zelensky: Ukraine Không Muốn Nghĩ Đến Viễn Cảnh Mỹ Ngừng Hỗ Trợ
Không ai muốn nghĩ tới viễn cảnh một đồng minh lớn như Mỹ có thể xoay lưng với Ukraine vào thời điểm then chốt của cuộc chiến. Nhưng Tổng thống Volodymyr Zelensky, bằng sự thẳng thắn và quyết liệt, đã nói rõ rằng ông không thể – và cũng không muốn – tưởng tượng ra ngày Ukraine phải chiến đấu mà không còn sự hỗ trợ của Washington. Trong bối cảnh địa chính trị thế giới chuyển động không ngừng, từng động thái nhỏ từ Nhà Trắng đều có sức nặng như một cơn địa chấn với Kiev – nơi từng ngày đang đối mặt với bom đạn, sự bào mòn của chiến tranh và cả nỗi lo sợ về sự mệt mỏi, lạnh nhạt của phương Tây.
Tại Vienna, trước khi lên đường tới Canada dự hội nghị G7, ông Zelensky đã tuyên bố rõ ràng: Ukraine sẵn sàng mua vũ khí do Mỹ sản xuất, chứ không chỉ chờ đợi viện trợ. Đó là một thông điệp mạnh mẽ, vừa thể hiện quyết tâm tự lực, vừa là lời nhắn gửi tới Tổng thống Mỹ Donald Trump rằng Ukraine không phải là “người đi xin”, mà là đối tác chiến lược, sẵn sàng chi trả để bảo vệ độc lập và chủ quyền của mình. Thế nhưng, thực tế phũ phàng là viện trợ quân sự vẫn là “huyết mạch” giúp Ukraine cầm cự trước sức ép ngày càng lớn từ Nga, và bất kỳ dấu hiệu nào cho thấy nguồn hỗ trợ này bị cắt giảm đều khiến Kiev rơi vào thế bị động, thậm chí nguy hiểm.
Ông Zelensky nhấn mạnh, chủ đề viện trợ quân sự không nằm trong chương trình nghị sự với Mỹ tại G7. Thay vào đó, ông muốn bàn về các gói quốc phòng mà Ukraine sẵn sàng mua. Nhưng ai cũng hiểu, đằng sau những tuyên bố ngoại giao ấy là nỗi lo thường trực: Nếu Mỹ thực sự cắt giảm viện trợ, liệu Ukraine có còn đủ sức chống đỡ trước các đợt tấn công dữ dội của Nga? Liên minh Mỹ - châu Âu có còn đủ bền chặt để duy trì sức ép lên Điện Kremlin, buộc Tổng thống Nga Vladimir Putin phải ngừng bắn, chấm dứt cuộc chiến? Zelensky không giấu giếm kỳ vọng rằng hội nghị G7 sẽ là cơ hội “rất quan trọng” để các lãnh đạo phương Tây đánh giá xem họ có thể gây áp lực đến mức nào lên Nga – nhưng mọi thứ vẫn chỉ là kỳ vọng, khi mà thực tế lại đang diễn biến theo chiều hướng bất lợi cho Kiev
Sự kiện Tổng thống Trump bất ngờ về nước sớm một ngày so với lịch trình dự kiến tại G7 vì tình hình căng thẳng ở Trung Đông đã khiến dư luận không khỏi lo lắng. Cuộc gặp giữa ông Trump và ông Zelensky, vốn được kỳ vọng sẽ làm rõ cam kết của Mỹ với Ukraine, nay bỗng trở nên bất định. Chưa ai biết liệu hai bên có thể tổ chức một cuộc trao đổi khác hay không, và điều này càng làm dấy lên những đồn đoán về việc Washington đang dần “hạ nhiệt” sự quan tâm dành cho Kiev. Trong bối cảnh đó, mọi lời hứa, mọi cam kết đều trở nên mong manh, dễ vỡ như một lớp băng mỏng dưới chân người lính Ukraine ngoài chiến hào.
Không chỉ đối mặt với nguy cơ Mỹ giảm viện trợ, Ukraine còn phải lo lắng về sự rạn nứt trong liên minh phương Tây. Ông Zelensky đã nhấn mạnh rằng tất cả đều phải nỗ lực để bảo đảm liên minh Mỹ - châu Âu không tan rã. Bởi chỉ cần một mắt xích yếu đi, toàn bộ hệ thống hỗ trợ Ukraine sẽ lung lay. Trong bối cảnh chiến sự giữa Israel và Iran leo thang, nguồn lực của phương Tây đang bị phân tán, và không ai dám chắc Ukraine sẽ tiếp tục được ưu tiên trong danh sách các điểm nóng toàn cầu. Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Pete Hegseth đã công khai thừa nhận rằng Washington sẽ cắt giảm nguồn tài trợ dành cho viện trợ quân sự cho Ukraine trong dự thảo ngân sách quốc phòng sắp tới. Lý do được đưa ra là “có quá nhiều lợi ích cạnh tranh trên toàn cầu”, và một giải pháp hòa bình thông qua đàm phán được coi là “tốt nhất cho cả hai bên, cũng như cho lợi ích quốc gia của Mỹ”.
Đây là một thông điệp không thể rõ ràng hơn về sự thay đổi trong chính sách của chính quyền Trump đối với cuộc xung đột Ukraine. Nếu như trước đây, Mỹ luôn đóng vai trò “người bảo trợ” không thể thay thế, thì nay, Washington đang phát đi tín hiệu muốn thu hẹp vai trò, giảm bớt gánh nặng tài chính và chuyển hướng sang các ưu tiên khác. Điều này không chỉ khiến Ukraine lo lắng, mà còn khiến toàn bộ cấu trúc an ninh châu Âu đứng trước nguy cơ bị xáo trộn. Bởi nếu Mỹ rút lui, ai sẽ lấp đầy khoảng trống đó? Liệu châu Âu có đủ năng lực và ý chí để đứng ra bảo vệ Ukraine, hay sẽ buộc phải nhượng bộ trước sức ép của Nga?
Trong bối cảnh ấy, ông Zelensky không còn lựa chọn nào khác ngoài việc tăng cường vận động ngoại giao, tìm kiếm sự ủng hộ từ các đồng minh khác và tận dụng mọi cơ hội để giữ Ukraine ở vị trí trung tâm của bàn cờ quốc tế. Ông đã khẳng định sẽ thảo luận với các lãnh đạo về vấn đề tài sản bị đóng băng của Nga, cũng như các biện pháp trừng phạt khi tới Canada. Đây là nỗ lực nhằm mở rộng nguồn lực tài chính, giảm bớt sự phụ thuộc vào viện trợ quân sự trực tiếp từ Mỹ. Nhưng ai cũng hiểu, đó chỉ là giải pháp tình thế, không thể thay thế vai trò sống còn của sự hỗ trợ quân sự từ Washington.
Câu chuyện Ukraine không chỉ là cuộc chiến giữa một quốc gia nhỏ với một cường quốc quân sự, mà còn là phép thử cho sự đoàn kết, ý chí và bản lĩnh của phương Tây trước tham vọng bành trướng của Nga. Nếu Mỹ thực sự giảm viện trợ, đó sẽ là tín hiệu cho thấy trật tự thế giới sau Chiến tranh Lạnh đang bị thách thức nghiêm trọng. Ukraine có thể sẽ phải đối mặt với một mùa đông khắc nghiệt hơn bao giờ hết, không chỉ bởi bom đạn mà còn bởi sự lạnh lùng, toan tính của các cường quốc. Và khi ấy, câu hỏi lớn nhất không chỉ dành cho ông Zelensky, mà cho toàn bộ cộng đồng quốc tế: Liệu chúng ta có sẵn sàng trả giá để bảo vệ tự do, dân chủ, hay sẽ để mặc Ukraine tự bơi giữa biển lửa chiến tranh?
Trong bối cảnh đó, từng phát biểu, từng động thái của ông Zelensky đều mang ý nghĩa sống còn. Ông không chỉ là người đứng đầu một quốc gia đang bị xâm lược, mà còn là biểu tượng cho ý chí không khuất phục trước bạo lực và áp bức. Việc ông sẵn sàng mua vũ khí của Mỹ thay vì chỉ chờ viện trợ là một bước đi táo bạo, thể hiện quyết tâm tự lực, tự cường. Nhưng điều đó cũng không thể che giấu nỗi lo lớn hơn: Nếu Mỹ thực sự quay lưng, Ukraine sẽ ra sao? Liệu châu Âu có đủ mạnh mẽ để lấp đầy khoảng trống quyền lực, hay sẽ bị cuốn vào vòng xoáy chia rẽ, nghi ngờ lẫn nhau?
Thế giới đang đứng trước một ngã rẽ lớn, nơi mà mọi quyết định đều có thể tạo ra hiệu ứng domino không thể lường trước. Ukraine, với tất cả sự kiên cường và đau thương, đang trở thành tâm điểm của cuộc đấu tranh giữa các giá trị dân chủ và chủ nghĩa thực dụng lạnh lùng của chính trị quốc tế. Nếu Mỹ rút lui, đó sẽ là thất bại không chỉ của Kiev, mà của cả một trật tự thế giới dựa trên luật pháp và nguyên tắc. Và khi ấy, lịch sử sẽ không tha thứ cho sự thờ ơ, tính toán của những kẻ đứng ngoài cuộc, chỉ biết đếm lợi ích mà quên đi trách nhiệm với tương lai nhân loại.