Trump ra tay mạnh tay: Hàng triệu người xin tị nạn bị đe dọa trục xuất ngay lập tức trong đêm

Chính quyền Tổng thống Donald Trump đang chuẩn bị triển khai một kế hoạch gây chấn động nhằm chấm dứt các đơn xin tị nạn của hàng trăm nghìn người di cư hiện đang có mặt tại Hoa Kỳ, đồng thời đẩy nhanh tiến trình trục xuất họ khỏi nước này. Theo hai nguồn tin am hiểu về tình hình, kế hoạch này sẽ khiến những người nhập cư bất hợp pháp và đã nộp đơn xin tị nạn bị từ chối đơn ngay lập tức, khiến họ dễ dàng trở thành đối tượng bị trục xuất trong khuôn khổ chiến dịch tăng cường thực thi luật di trú của Tổng thống Trump.

Đây là bước đi mới nhất trong chuỗi các biện pháp nhằm ngăn chặn người di cư tiếp cận các quyền bảo vệ tại Hoa Kỳ. Trước áp lực ngày càng tăng từ các cơ quan liên bang nhằm đạt được con số bắt giữ di cư kỷ lục, các quan chức trong chính quyền đã âm thầm xây dựng các chiến lược để mở rộng phạm vi những người đủ điều kiện bị trục xuất.

Những người bị nhắm đến trong kế hoạch này là những người đã nhập cảnh Hoa Kỳ bất hợp pháp và sau đó xin tị nạn. Các hồ sơ của họ dự kiến sẽ bị đóng lại, đồng nghĩa với việc họ sẽ đối mặt với nguy cơ bị trục xuất. Ước tính có thể có hàng trăm nghìn người tị nạn chịu ảnh hưởng trực tiếp từ chính sách này.

Trong thập kỷ qua, phần lớn những người xin tị nạn tại Cơ quan Di trú và Nhập tịch Hoa Kỳ (USCIS) đã tự khai báo phương thức nhập cảnh vào nước Mỹ, trong đó khoảng 25% thừa nhận đã nhập cảnh bất hợp pháp. Báo cáo liên bang năm 2023 cho thấy con số này tương đương ít nhất 250.000 người, trong khi số còn lại nhập cảnh hợp pháp qua các loại visa tại các cửa khẩu được chỉ định.

Theo luật pháp Hoa Kỳ, những người tìm kiếm nơi trú ẩn khỏi bạo lực hoặc sự đàn áp tại quốc gia của họ có thể nộp đơn xin tị nạn để được ở lại Mỹ. Ngay khi nhậm chức, Tổng thống Trump đã thực thi các biện pháp hạn chế tiếp cận quyền xin tị nạn tại biên giới phía nam.

Dữ liệu liên bang hiện tại cho thấy có khoảng 1,45 triệu người đang chờ xử lý đơn xin tị nạn chính thức. Những người không nằm trong tiến trình trục xuất có thể nộp đơn xin tị nạn chính thức qua USCIS. Tuy nhiên, dưới sự chỉ đạo của Bộ trưởng An ninh Nội địa Krist Noem, USCIS đã được trao quyền khởi xướng các thủ tục trục xuất nhanh đối với những cá nhân này, đồng thời thực hiện các biện pháp mạnh tay để thi hành luật di trú và xử lý các hành vi vi phạm hình sự liên quan đến di trú.

Đây là sự thay đổi lớn so với các thực hành lâu nay của USCIS, vốn chủ yếu tập trung vào việc xét duyệt và kiểm tra lý lịch những người xin nhập cư. Theo phát ngôn viên của USCIS, ông Trag, cơ quan này hiện được Tổng thống Trump và Bộ trưởng Noem trao quyền sử dụng mọi nguồn lực để bảo vệ tính toàn vẹn của hệ thống nhập cư, phát hiện gian lận và trục xuất những người không có giấy tờ hợp lệ.

Thông thường, USCIS sẽ chuyển hồ sơ những người không đủ điều kiện xin tị nạn sang Cơ quan Thực thi Di trú và Hải quan (ICE) để xử lý tiếp theo. Các biện pháp cưỡng chế, như trục xuất nhanh, thường do ICE và Cơ quan Bảo vệ Biên giới và Hải quan Hoa Kỳ (CBP) thực hiện. Tuy nhiên, việc đặt USCIS vào vị trí trung tâm trong chiến dịch trục xuất của Tổng thống Trump được các chuyên gia và nhà hoạt động cảnh báo sẽ làm nản lòng những người muốn xin tị nạn và ở lại Mỹ. Sarah Mehta, Giám đốc phụ trách các vấn đề của Liên minh Dân quyền Mỹ, nhận xét rằng chính quyền đang biến USCIS – cơ quan vốn được xem là cung cấp quyền lợi nhập cư – thành một công cụ thực thi pháp luật mở rộng cho ICE.

Những người di cư bị từ chối trong chính sách mới sẽ phải đối mặt với thủ tục trục xuất nhanh, cho phép cơ quan di trú trục xuất một người mà không cần phiên tòa trước thẩm phán di trú. Đầu năm nay, chính quyền Trump đã mở rộng phạm vi áp dụng trục xuất nhanh đối với những người nhập cư không có giấy tờ hợp lệ trên toàn nước Mỹ, nếu họ không thể chứng minh đã cư trú liên tục trong vòng hai năm trở lên. Trước đó, chính quyền cũng đã chỉ đạo các thẩm phán di trú bác bỏ các đơn xin tị nạn "không hợp lệ về mặt pháp lý" mà không cần tổ chức phiên điều trần.

Một số người di cư đã sống và làm việc tại Mỹ nhiều năm đã nhận được thông báo rằng đơn xin tị nạn của họ bị bác bỏ mà không có bất kỳ quyết định nào được đưa ra, theo một thông báo mà CNN có được. Tuy nhiên, chưa rõ có bao nhiêu người đã nhận được thông báo này.

Chính quyền Trump cũng đã tìm cách phá bỏ nhiều chương trình bảo vệ tạm thời dành cho người di cư tại Mỹ, thậm chí chấm dứt các chương trình này trong một số trường hợp. Tuy nhiên, việc USCIS chấp nhận đơn xin tị nạn rồi đột ngột bác bỏ là điều hiếm thấy. Quá trình xin tị nạn vốn là con đường dài hạn để người xin có thể được giải quyết tình trạng cư trú và trở thành công dân Mỹ, ngay cả khi họ nhập cảnh bất hợp pháp.

Conchita Cruz, đồng giám đốc Dự án Vận động Người Xin Tị Nạn, nhấn mạnh: "Chính phủ nên xử lý các đơn xin tị nạn – không phải vứt bỏ chúng. Mỗi người xin tị nạn đều xứng đáng có cơ hội được xem xét hồ sơ. Họ là những người đã đóng góp cho cộng đồng địa phương trên khắp đất nước trong nhiều năm." Bà cũng cảnh báo việc bác bỏ các đơn xin tị nạn sẽ gây ảnh hưởng tiêu cực đến chính những người di cư, gia đình họ, các nhà tuyển dụng và cộng đồng phụ thuộc vào họ.