Nga tuyên bố đã tiến vào khu vực miền trung Ukraine, Dnipropetrovsk Thất Thủ

Cuộc chiến Ukraine đã chứng kiến một bước ngoặt đáng báo động khi Nga tuyên bố lần đầu tiên đã tiến sâu vào vùng trung tâm Ukraine, xâm nhập vào tỉnh Dnipropetrovsk - một khu vực chiến lược mà Moscow đã nhắm tới trong nhiều tháng qua. Động thái này không chỉ đánh dấu sự leo thang nghiêm trọng của xung đột mà còn tạo ra áp lực khủng khiếp lên lực lượng Ukraine đã kiệt quệ sau hơn ba năm chiến tranh.

Theo Bộ Quốc phòng Nga, các đơn vị thuộc Sư đoàn xe tăng số 90 đã tiến tới biên giới tỉnh Dnipropetrovsk, giáp với khu vực Donetsk mà phần lớn hiện đang dưới sự kiểm soát của Nga. Sau đó, họ được cho là đã tiến sâu hơn vào lãnh thổ Dnipropetrovsk, mở ra một mặt trận hoàn toàn mới trong cuộc xung đột đẫm máu này.

Dnipropetrovsk không chỉ là một tỉnh bình thường mà là trung tâm khai thác mỏ và hậu cần quan trọng của Ukraine, với dân số ước tính khoảng ba triệu người trước khi xung đột bùng nổ. Việc Nga xâm nhập vào khu vực này mang ý nghĩa chiến lược to lớn, bởi nó có thể cắt đứt các tuyến tiếp tế quan trọng và tạo ra những thách thức không thể vượt qua cho nền kinh tế chiến tranh của Ukraine.

Khác với bốn tỉnh thuộc khu vực Donbas, Dnipropetrovsk có mật độ dân cư thấp hơn và địa hình nông thôn rộng lớn, điều này khiến việc phòng thủ trở nên cực kỳ khó khăn. Các quan chức quân sự Ukraine trước đây đã cảnh báo rằng Nga có thể tiến nhanh trong địa hình tương đối bằng phẳng của khu vực này, nơi thiếu các rào cản tự nhiên hoặc các ngôi làng có thể phục vụ như các vị trí phòng thủ.

Điều đáng chú ý là Nga chưa từng tuyên bố chính thức về việc sáp nhập Dnipropetrovsk, không giống như năm tỉnh khác của Ukraine mà Moscow đã tuyên bố là lãnh thổ của mình. Điều này cho thấy cuộc tấn công hiện tại có thể là một phần của chiến lược mở rộng tham vọng hơn, vượt ra ngoài những mục tiêu ban đầu được tuyên bố.

Sự tiến bộ của Nga có thể làm tăng thêm áp lực lên việc Ukraine giữ vững Pokrovsk, một trung tâm quan trọng đã phải chịu đựng các cuộc tấn công liên tục từ Nga trong nhiều tháng. Tổng tham mưu Ukraine báo cáo vào sáng Chủ nhật rằng lực lượng của họ đã ngăn chặn 65 "hành động tấn công" của quân đội Nga theo hướng Pokrovsk1.

Tuy nhiên, một đánh giá từ Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW) cho thấy rằng mặc dù lực lượng Nga tiếp tục các hoạt động tấn công hướng tới Pokrovsk vào thứ Bảy, họ không đạt được bất kỳ tiến bộ mới nào. Điều này cho thấy sự kháng cự quyết liệt của Ukraine tại các vị trí chiến lược, mặc dù đang phải đối mặt với áp lực từ nhiều hướng.

Cuộc tấn công vào Dnipropetrovsk diễn ra trong bối cảnh Nga đã có những tiến bộ gần đây ở khu vực Sumy phía bắc, đưa thủ phủ vùng vào tầm bắn của máy bay không người lái và pháo binh. Mặc dù việc chiếm thành phố Sumy có thể vượt quá mục tiêu trước mắt của Moscow, nhưng sự phát triển này làm nổi bật áp lực ngày càng tăng lên Kyiv từ biên giới phía bắc xuống tới Biển Đen.

Nga hiện kiểm soát gần một phần năm lãnh thổ Ukraine và đã chiếm được hơn 190 km vuông ở Sumy trong tháng qua, theo dữ liệu bản đồ nguồn mở ủng hộ Ukraine. Tính đến ngày 8 tháng 6, theo bản đồ Deep State, Nga kiểm soát 113.273 km vuông, hay 18,8% đất đai Ukraine, một khu vực rộng lớn hơn cả bang Virginia.

Những tiến bộ quân sự của Nga diễn ra trong bối cảnh các cuộc đàm phán hòa bình đã bế tắc và cả hai bên đều cáo buộc lẫn nhau cản trở một cuộc trao đổi tù binh quy mô lớn. Cuộc trao đổi này, ban đầu được lên kế hoạch cho cuối tuần, sẽ liên quan đến việc thả hơn 1.000 người từ mỗi bên, nhưng đã bị trì hoãn do những bất đồng về các điều khoản.

Tổng thống Mỹ Donald Trump, người bày tỏ mong muốn chấm dứt cuộc xung đột chết chóc nhất ở châu Âu kể từ Thế chiến II, đã so sánh tình hình như một cuộc tranh cãi giữa trẻ em và gợi ý rằng ông có thể để tình hình tự nhiên diễn ra. Thái độ này của Trump cho thấy sự mệt mỏi ngày càng tăng của Washington đối với cuộc xung đột kéo dài.

Trong khi đó, cuộc chiến trên không tiếp tục leo thang với Ukraine thực hiện các cuộc tấn công táo bạo bằng máy bay không người lái nhắm vào các máy bay ném bom có khả năng hạt nhân của Nga tại nhiều căn cứ không quân sâu trong lãnh thổ Nga. Kyiv tuyên bố đã phá hủy 14% số máy bay ném bom chiến lược của Nga trong cuộc tấn công này.

Đáp lại, Nga đã tăng cường các cuộc tấn công trả đũa. Vào sáng Chủ nhật, Nga báo cáo đã bắn hạ 61 máy bay không người lái Ukraine ở khu vực Moscow, dẫn đến việc tạm thời đóng cửa hai sân bay lớn phục vụ thủ đô. Các cuộc tấn công của Nga cũng nhắm vào thành phố Kharkiv, thành phố lớn thứ hai của Ukraine, khiến ít nhất bốn người thiệt mạng và hơn 60 người bị thương trong những ngày gần đây.

Việc Nga tiến vào Dnipropetrovsk mang ý nghĩa tâm lý to lớn bởi đây là lần đầu tiên Moscow xâm nhập vào một khu vực mà họ chưa từng tuyên bố sáp nhập chính thức. Điều này có thể báo hiệu một sự thay đổi trong chiến lược của Nga, từ việc củng cố các vùng đã chiếm sang mở rộng tham vọng lãnh thổ.

Charles Stratford của Al Jazeera từ Kyiv nhận xét: "Điều này có ý nghĩa quan trọng bởi vì Dnipropetrovsk không được Nga coi là một phần của các lãnh thổ mà họ cho là đã sáp nhập sau các cuộc trưng cầu dân ý được tổ chức vào năm 2022. Putin coi Donetsk, Kherson, Luhansk, Zaporizhzhia là một phần của Nga, nhưng Dnipropetrovsk không thuộc khuôn khổ đó".

Cuộc xâm nhập này cũng có thể tác động nghiêm trọng đến nền kinh tế Ukraine, vì Dnipropetrovsk là một trung tâm công nghiệp và khai thác mỏ quan trọng. Việc mất kiểm soát hoặc bị gián đoạn hoạt động tại khu vực này có thể làm suy yếu đáng kể khả năng duy trì chiến tranh của Ukraine.

Tình hình hiện tại cho thấy cuộc xung đột đang bước vào một giai đoạn mới, với Nga mở rộng các mục tiêu quân sự và Ukraine phải đối mặt với áp lực từ nhiều mặt trận. Sự thất bại của các nỗ lực ngoại giao và việc leo thang quân sự liên tục cho thấy cuộc chiến này vẫn còn xa mới kết thúc, với những hậu quả khủng khiếp cho cả hai bên và toàn khu vực.