Chiến Dịch “Mạng Nhện”: Ukraine Phá Hủy Giấc Mơ Bất Khả Xâm Phạm Của Nga

Chiến trường Ukraine, nơi khói lửa vẫn cuồn cuộn bốc lên từ những vùng đất bị tàn phá, vừa chứng kiến một bước ngoặt khiến cả thế giới phải sững sờ. Trong những ngày đầu tháng 6 năm 2025, Ukraine, với lòng quả cảm và chiến lược sắc bén, đã tung ra một đòn chí mạng vào Nga, phơi bày sự mong manh của một gã khổng lồ tưởng chừng bất khả xâm phạm. Chiến dịch “Mạng Nhện” – cái tên đã đi vào lịch sử như một biểu tượng của sự kiên cường và sáng tạo – không chỉ làm rung chuyển các căn cứ không quân Nga mà còn gửi một thông điệp đanh thép đến Điện Kremlin: Ukraine không cúi đầu, và họ đang viết lại luật chơi của cuộc chiến này.

Tại Istanbul, phòng đàm phán thứ hai giữa Ukraine và Nga vừa khép lại vào ngày 2 tháng 6 năm 2025, nhưng những gì diễn ra trên bàn đàm phán dường như chỉ là màn kịch phụ trước cơn bão thực sự trên chiến trường. Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, với phong thái cứng rắn và giọng điệu không khoan nhượng, đã tuyên bố rõ ràng sau hội nghị thượng đỉnh với nhóm Bucharest Nine và các quốc gia Baltic: “Nếu Nga biến cuộc họp ở Istanbul thành lời nói suông, sẽ phải có một cấp độ áp lực mới.” Lời nói của ông không chỉ là lời cảnh báo mà là lời hứa được chứng minh bằng hành động. Chỉ một ngày trước đó, chiến dịch “Mạng Nhện” đã giáng một đòn sấm sét, phá hủy hơn 40 máy bay chiến đấu Nga, bao gồm những chiếc Tu-95 và Tu-22M3 – biểu tượng của sức mạnh không quân chiến lược Nga – tại năm căn cứ không quân, từ ngoại ô Moscow đến tận Siberia.

Chiến dịch “Mạng Nhện” là một kiệt tác quân sự, được lên kế hoạch trong suốt 18 tháng với sự tỉ mỉ và táo bạo hiếm có. Theo Tổng thống Zelensky, 117 máy bay không người lái (UAV) của Ukraine đã được triển khai, được vận chuyển bí mật vào lãnh thổ Nga bằng xe tải, giấu kín gần các căn cứ không quân và tấn công với độ chính xác chết người. Điều gây sốc hơn cả là văn phòng điều hành chiến dịch này được đặt ngay sát trụ sở của Cơ quan An ninh Liên bang Nga (FSB), một sự mỉa mai cay đắng đối với cơ quan tình báo từng tự hào về sự bất khả xâm phạm. Chiến dịch không chỉ phá hủy 34% năng lực máy bay mang tên lửa hành trình chiến lược của Nga mà còn làm tê liệt hệ thống phòng không, để lại Điện Kremlin trong trạng thái hoảng loạn và bối rối.

Sự thất bại của Nga trong việc ngăn chặn đòn tấn công này không chỉ là một vết nhơ quân sự mà còn là minh chứng cho những lỗ hổng cấu trúc trong hệ thống phòng thủ của họ. Roman Alkin, một blogger quân sự nổi tiếng của Nga, đã gọi ngày 1 tháng 6 năm 2025 là “Trân Châu Cảng của Nga” – một sự thừa nhận đau đớn rằng quân đội Nga đã bị Ukraine đánh bại bởi sự chuẩn bị vượt trội và sự liều lĩnh tột độ. Alkin chỉ trích gay gắt những vấn đề nội tại: thiếu nhân lực, bộ máy hành chính cồng kềnh, và một lực lượng an ninh nội địa bị xuống cấp bởi sự quan liêu và kém hiệu quả. Những lời này không chỉ phản ánh sự thất vọng mà còn là tiếng chuông cảnh tỉnh về sự suy yếu của một cỗ máy chiến tranh từng được xem là đáng sợ.

Trên chiến trường, không quân Ukraine đã tận dụng tối đa sự tê liệt của phòng không Nga. Một đoạn video được công bố trên kênh Telegram của Ukraine cho thấy một chiếc Su-27 của lực lượng không quân nước này, thuộc lữ đoàn hàng không chiến thuật số 39, sử dụng tên lửa AGM-88 HARM do Mỹ sản xuất để tiêu diệt một hệ thống phòng không Nga. Vụ nổ kho đạn của hệ thống này đã chứng minh hiệu quả đáng kinh ngạc của chiến thuật Ukraine: không chỉ phá hủy mục tiêu mà còn làm gián đoạn khả năng phản công của đối phương. Những tên lửa HARM, với khả năng dẫn đường đa cảm biến và tấn công ngay cả khi radar đối phương đã tắt, đã trở thành cơn ác mộng của các hệ thống phòng không Nga. Đây là lần đầu tiên một đoạn video công khai xác nhận hiệu quả của loại vũ khí này, đánh dấu một bước tiến mới trong năng lực tác chiến của Ukraine.

Căn cứ không quân Belaya, một trong những mục tiêu chính của chiến dịch “Mạng Nhện,” đã chứng kiến sự tàn phá khủng khiếp. Hình ảnh vệ tinh radar khẩu độ tổng hợp (SAR) do một người dùng trên nền tảng X công bố cho thấy bốn chiếc Tu-22M3 – loại máy bay ném bom chiến lược từng gieo rắc kinh hoàng lên các thành phố Ukraine – bị phá hủy hoàn toàn, trong đó ba chiếc nằm trong các hầm chứa kiên cố. Thiệt hại này không chỉ là một đòn giáng mạnh vào năng lực không quân Nga mà còn làm suy yếu đáng kể hệ thống răn đe hạt nhân trên không của họ, bởi cả Tu-95 và Tu-22M3 đều đã ngừng sản xuất. Với tổng thiệt hại ước tính lên tới 7 tỷ USD, chiến dịch “Mạng Nhện” không chỉ là một chiến thắng quân sự mà còn là một đòn kinh tế nặng nề đối với Nga.

Trong bối cảnh này, Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump dường như bị đặt vào một vị trí khó xử. Theo tờ The Telegraph, ông tỏ ra khó chịu với việc nhà lãnh đạo Nga Vladimir Putin không muốn chấm dứt chiến tranh, nhưng lại giữ im lặng về việc cung cấp viện trợ quân sự cho Ukraine. Nước này đang rất cần ba loại vũ khí mà chỉ ngành công nghiệp quốc phòng Mỹ mới có thể cung cấp trên quy mô lớn: hệ thống phòng thủ tên lửa, pháo phản lực GMLRS, và đạn pháo lựu. Tuy nhiên, sự do dự của Trump không làm lung lay ý chí của Ukraine. Như The Telegraph nhận định, chiến dịch “Mạng Nhện” là một lời tuyên ngôn rằng Ukraine vẫn đang chiến đấu mạnh mẽ, bất kể những tuyên bố ảm đạm từ Tòa Bạch Ốc.

Chiến lược của Ukraine không chỉ dừng lại ở việc phá hủy sức mạnh quân sự của Nga mà còn là một cuộc cách mạng trong cách thức tiến hành chiến tranh. Những chiếc UAV FPV giá chỉ vài trăm ngàn USD đã gây ra thiệt hại hàng tỷ USD cho Nga, chứng minh rằng công nghệ và sự sáng tạo có thể lật ngược thế cờ trước một đối thủ đông hơn và mạnh hơn về mặt lý thuyết. Quốc gia này, vốn nổi tiếng với ngành công nghệ thông tin và kỹ thuật, đã khéo léo thích nghi với hoàn cảnh khắc nghiệt, biến những hạn chế thành lợi thế. Chiến dịch “Mạng Nhện” không chỉ thay đổi cục diện cuộc chiến hiện tại mà còn đặt nền móng cho các cuộc xung đột trong tương lai, nơi công nghệ và chiến lược sẽ định hình chiến trường.

Sự kiên cường của Ukraine không chỉ là câu chuyện về chiến thắng quân sự mà còn là biểu tượng của ý chí bất khuất. Trong khi Nga tiếp tục lún sâu vào những sai lầm chiến lược và sự kiêu ngạo, Ukraine đang viết nên một chương sử thi mới cho châu Âu. Mỗi vụ nổ trên chiến trường, mỗi chiếc máy bay Nga bị phá hủy, và mỗi bước tiến của lực lượng Ukraine đều là minh chứng cho một sự thật không thể chối cãi: Nga, dù tự xưng là “hùng mạnh,” đang bị phơi bày như một “hổ giấy” trước lòng quả cảm và trí tuệ của một dân tộc không bao giờ chịu khuất phục.