Bàn Cờ Quyền Lực: Trump, Iran Và Thời Khắc Sinh Tử Của Trật Tự Thế Giới
.png)
Không ai có thể xem nhẹ quyết định này. Thông cáo của Thư ký báo chí Nhà Trắng Karoline Leavitt khẳng định: “Tổng thống Trump đã có một ngày làm việc hiệu quả tại G7, hoàn tất một thỏa thuận thương mại lớn, nhưng do các diễn biến ở Trung Đông, Tổng thống sẽ rời đi ngay trong đêm.” Sự vội vã này đồng nghĩa với việc Trump sẽ bỏ lỡ các cuộc gặp song phương với lãnh đạo Ukraine, Romania và không tham dự buổi họp báo tổng kết – một thông điệp không lời về mức độ nghiêm trọng của tình hình.
Ngay sau thông báo rời G7, Tổng thống Trump đã khiến thế giới rúng động với dòng trạng thái trên mạng xã hội: “Mọi người nên sơ tán ngay lập tức khỏi Tehran!” Lời cảnh báo ngắn gọn nhưng lạnh lùng này như một hồi chuông báo động, đẩy căng thẳng Mỹ-Iran lên đỉnh điểm, khiến cả cộng đồng quốc tế nín thở chờ đợi diễn biến tiếp theo.
Bên trong các phòng họp của G7, các nhà lãnh đạo thế giới đang gấp rút hoàn thiện một bản thông cáo chung kêu gọi giảm căng thẳng giữa Israel và Iran, nhấn mạnh sự cần thiết phải duy trì ổn định thị trường năng lượng và khẳng định quyền tự vệ của Israel. Nhưng Trump – với phong cách quyết liệt và đầy tính toán – đã từ chối ký vào bản tuyên bố này. Một quan chức Mỹ tiết lộ với ABC News: “Tổng thống không cảm thấy bị ràng buộc phải ký, ông ấy đã công khai lập trường của mình về xung đột và không cần lặp lại.”
Sự từ chối này không đơn thuần là bất đồng về ngôn từ ngoại giao, mà là phát pháo cảnh báo về lập trường cứng rắn của Mỹ: Washington sẽ không để bất kỳ ai áp đặt giới hạn lên quyền tự quyết định hành động của mình, nhất là trong bối cảnh Trung Đông đang như thùng thuốc súng chỉ chờ phát nổ.
Một quan chức Nhà Trắng nhấn mạnh: “Dưới sự lãnh đạo mạnh mẽ của Tổng thống Trump, nước Mỹ một lần nữa đứng đầu trong nỗ lực khôi phục hòa bình toàn cầu. Tổng thống sẽ kiên quyết không để Iran sở hữu vũ khí hạt nhân.” Lời khẳng định này như một lời thề sắt đá, đặt ra ranh giới đỏ không thể vượt qua đối với Tehran và gửi đi thông điệp không thể nhầm lẫn tới các đồng minh cũng như đối thủ của Mỹ.
Trong các cuộc họp bên lề G7, Trump tiết lộ Iran đã bày tỏ mong muốn “đàm phán” nhằm giảm leo thang căng thẳng, ngay cả khi các cuộc không kích vẫn tiếp diễn giữa Tehran và Israel. “Họ muốn nói chuyện, nhưng lẽ ra nên làm điều đó sớm hơn. Họ có 60 ngày, đến ngày 61 tôi tuyên bố: ‘Chúng tôi không còn thỏa thuận.’ Họ cần phải đạt được thỏa thuận,” Trump nói, thể hiện rõ sự thất vọng và kiên quyết không nhượng bộ.
Tổng thống Trump cũng không ngần ngại nhận định: “Tôi cho rằng Iran không thành công trong cuộc xung đột này. Họ nên đàm phán ngay trước khi quá muộn.” Nhưng khi được hỏi về điều kiện để Mỹ can dự quân sự, ông lạnh lùng đáp: “Tôi không muốn bàn về điều đó.” Một câu trả lời vừa là sự mập mờ chiến lược, vừa là lời cảnh báo ngầm rằng mọi kịch bản đều đang được đặt lên bàn cân.
Khi truyền thông quốc tế dồn dập đặt câu hỏi về khả năng Mỹ tham gia các hoạt động quân sự của Israel chống lại Iran, Trump khẳng định Mỹ không liên quan nhưng “không loại trừ khả năng có thể bị cuốn vào.” Đây là nước cờ ngoại giao đầy toan tính: vừa giữ khoảng cách, vừa để ngỏ mọi lựa chọn – từ đàm phán đến đối đầu trực diện.
Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu, trong cuộc phỏng vấn với ABC News, đã nhấn mạnh lợi ích sống còn của Mỹ khi hỗ trợ Israel phá hủy chương trình hạt nhân Iran: “Chúng tôi không chỉ chiến đấu cho mình, mà còn chiến đấu cho các bạn. Họ hô vang ‘Tử thần cho Israel, tử thần cho nước Mỹ’. Chúng tôi chỉ là chướng ngại vật đầu tiên, điều này có thể sớm lan tới nước Mỹ.”
Trước khi các cuộc không kích bắt đầu, Trump từng công khai khuyên Israel không nên tấn công Iran, lo ngại điều này sẽ làm hỏng nỗ lực đạt được thỏa thuận hạt nhân. Nhưng sau khi Israel ra tay, ông lập tức thay đổi thái độ, gọi các đòn tấn công là “xuất sắc” và hy vọng chúng sẽ khiến Iran phải quay lại bàn đàm phán
Tổng thống Trump không giấu giếm thực tế rằng đôi khi các bên phải “chiến đấu đến cùng” trước khi đạt được thỏa thuận. “Tôi hy vọng sẽ có một thỏa thuận. Đôi khi họ phải đánh nhau, nhưng rồi sẽ có giải pháp. Tôi tin có cơ hội lớn để thỏa thuận xuất hiện sau đó,” ông nói trước khi rời Nhà Trắng sang Canada.
Tất cả những động thái này cho thấy một nước Mỹ dưới quyền Trump không chấp nhận bị dồn vào thế bị động, sẵn sàng hành động quyết liệt để bảo vệ lợi ích cốt lõi, kể cả khi phải đối mặt với nguy cơ xung đột toàn diện. Nhưng cũng chính sự quyết liệt ấy đang đẩy thế giới vào thời khắc sinh tử, nơi mọi quyết định đều có thể làm thay đổi trật tự quốc tế và định đoạt số phận của hàng triệu con người.