Ukraine kiên định ở Kursk: Lá bài chiến lược của Zelensky trong cuộc chiến sinh tồn

Ngày 1 tháng 6 năm 2025, trong một tuyên bố mạnh mẽ, Zelensky đã giải thích lý do Ukraine vẫn duy trì sự hiện diện quân sự tại Kursk, bất chấp những tổn thất nặng nề và áp lực ngày càng tăng từ cả đối thủ lẫn đồng minh. “Chiến dịch Kursk không phải là một hành động ngẫu hứng. Nó là một phần trong kế hoạch của chúng tôi để kéo Nga ra khỏi các mặt trận then chốt, làm suy yếu sức mạnh của họ và củng cố vị thế của Ukraine trên bàn đàm phán,” ông nói trong một cuộc phỏng vấn với truyền thông quốc tế. Lời khẳng định này không chỉ phản ánh sự quyết tâm của Zelensky mà còn phơi bày một thực tế khắc nghiệt: Ukraine đang chơi một ván cờ địa chính trị đầy rủi ro, nơi mỗi bước đi đều có thể định đoạt số phận của hàng triệu người dân.

Kursk, một tỉnh biên giới của Nga, đã trở thành tâm điểm của cuộc xung đột kể từ khi Ukraine bất ngờ mở chiến dịch tấn công vào tháng 8 năm 2024. Đây là lần đầu tiên kể từ Thế chiến II, một lực lượng quân sự nước ngoài tiến sâu vào lãnh thổ Nga, chiếm giữ một phần nhỏ nhưng mang tính biểu tượng của tỉnh này. Theo Zelensky, mục tiêu chính của chiến dịch không phải là chiếm đất lâu dài, mà là tạo ra một “vùng đệm” chiến lược nhằm làm gián đoạn các kế hoạch tấn công của Nga vào các thành phố quan trọng của Ukraine như Kharkov, Sumy và Pokrovsk. “Chúng tôi đã thành công trong việc buộc Nga phải phân tán lực lượng, rút quân từ các mặt trận khác để đối phó với chúng tôi tại Kursk,” ông nhấn mạnh. “Điều này đã giúp giảm áp lực lên các tuyến phòng thủ của chúng tôi ở miền Đông.”

Tuy nhiên, cái giá phải trả cho chiến dịch này không hề nhỏ. Các báo cáo từ chiến trường cho thấy hàng nghìn binh sĩ Ukraine đang đối mặt với nguy cơ bị bao vây bởi lực lượng Nga vượt trội về quân số và hỏa lực. Tổng thống Mỹ Donald Trump, trong một phát biểu gần đây, đã mô tả tình hình của quân đội Ukraine tại Kursk là “thảm khốc” và cảnh báo về nguy cơ xảy ra một “vụ thảm sát chưa từng thấy” nếu Ukraine không nhanh chóng rút lui. Những lời này không chỉ phản ánh sự lo ngại của Washington mà còn cho thấy sự rạn nứt ngày càng sâu sắc trong quan hệ giữa Zelensky và chính quyền Trump, vốn đã căng thẳng kể từ cuộc tranh cãi nảy lửa tại Nhà Trắng vào tháng 2 năm 2025.

Dù đối mặt với những lời chỉ trích từ Mỹ và áp lực từ các đồng minh phương Tây, Zelensky vẫn kiên định với lập trường của mình. Ông lập luận rằng việc rút khỏi Kursk vào thời điểm này sẽ là một thất bại chiến lược, không chỉ làm suy yếu tinh thần của quân đội Ukraine mà còn trao cho Nga lợi thế tâm lý và quân sự. “Chúng tôi không ở đây để khoe khoang hay khiêu khích. Chúng tôi ở đây để bảo vệ người dân của mình và giành lại những gì thuộc về chúng tôi,” ông tuyên bố, nhấn mạnh rằng Kursk là một “lá bài thương lượng” quan trọng trong các cuộc đàm phán hòa bình sắp tới. Zelensky thậm chí còn gợi ý rằng Ukraine sẵn sàng trao đổi các khu vực kiểm soát ở Kursk để lấy lại các vùng lãnh thổ bị Nga chiếm đóng, như Donetsk, Lugansk, Zaporizhzhia và Kherson.

Lập luận của Zelensky không phải là không có cơ sở. Các nhà phân tích quân sự cho rằng chiến dịch Kursk đã đạt được một số mục tiêu quan trọng, dù với cái giá đắt đỏ. Thứ nhất, nó đã buộc Nga phải điều động hàng chục nghìn binh sĩ từ các mặt trận khác, đặc biệt là Donbass, để đối phó với lực lượng Ukraine tại Kursk. Điều này đã làm chậm lại đà tiến công của Nga tại Pokrovsk, nơi được coi là trung tâm hậu cần quan trọng của Ukraine. Thứ hai, chiến dịch này đã gửi một thông điệp mạnh mẽ đến Điện Kremlin rằng Ukraine không chỉ có khả năng phòng thủ mà còn có thể tấn công vào lãnh thổ Nga, làm xáo trộn các kế hoạch chiến lược của Moscow. Cuối cùng, việc kiểm soát một phần Kursk đã giúp Ukraine củng cố vị thế trong các cuộc đàm phán hòa bình, đặc biệt khi Nga ngày càng tỏ ra sẵn sàng ngồi vào bàn đàm phán dưới áp lực của các lệnh trừng phạt quốc tế và sự can thiệp của Tổng thống Trump.

Tuy nhiên, chiến dịch Kursk cũng bộc lộ những lỗ hổng nghiêm trọng trong chiến lược của Ukraine. Thiếu hụt nhân lực và vũ khí hiện đại là một thách thức lớn đối với quân đội Ukraine, vốn đã bị kéo căng sau hơn ba năm chiến tranh tiêu hao. Theo Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Mike Waltz, tinh thần chiến đấu của binh sĩ Ukraine đang suy giảm do thiếu nguồn lực và sự hỗ trợ không nhất quán từ phương Tây. Zelensky đã phải đối mặt với áp lực nội bộ khi nhiều người Ukraine đặt câu hỏi về lý do tại sao Kiev vẫn bám trụ ở Kursk, trong khi các thành phố như Pokrovsk đang chịu áp lực nặng nề từ Nga. Một số ý kiến thậm chí cho rằng chiến dịch này là một “canh bạc mạo hiểm” của Zelensky, nhằm củng cố hình ảnh cá nhân và vị thế chính trị của ông trong bối cảnh tỷ lệ ủng hộ đang giảm dần.

Dù vậy, Zelensky vẫn giữ vững lập trường rằng Kursk không chỉ là một chiến trường, mà là biểu tượng của sự kháng cự và hy vọng của Ukraine. “Chúng tôi không chiến đấu vì đất đai của Nga. Chúng tôi chiến đấu vì người dân của chúng tôi, vì tương lai của chúng tôi,” ông nói, giọng đầy cảm xúc. Ông cũng nhấn mạnh rằng Ukraine sẽ không từ bỏ bất kỳ vùng lãnh thổ nào mà Nga đã chiếm đóng, đồng thời kêu gọi các đồng minh phương Tây, đặc biệt là Mỹ, tiếp tục cung cấp viện trợ quân sự và tình báo để duy trì thế trận. Tuy nhiên, với việc Mỹ tạm dừng chia sẻ thông tin tình báo sau cuộc tranh cãi giữa Zelensky và Trump, Ukraine đang phải đối mặt với một tình thế ngày càng bấp bênh.

Trong bối cảnh đó, Zelensky đã chuyển hướng sang các đồng minh châu Âu, tìm kiếm sự hỗ trợ mạnh mẽ hơn từ Anh, Pháp và các nước NATO khác. Tại hội nghị thượng đỉnh ở London vào tháng 3 năm 2025, các nhà lãnh đạo châu Âu đã cam kết tăng cường viện trợ cho Ukraine, bao gồm cả việc cung cấp hệ thống phòng không hiện đại và hỗ trợ tài chính. Tuy nhiên, những lời hứa này vẫn chưa đủ để bù đắp cho sự thiếu hụt nguồn lực trên chiến trường, đặc biệt khi Nga đang tăng cường các cuộc tấn công bằng tên lửa và máy bay không người lái vào các thành phố Ukraine.

Khi chiến sự ở Kursk tiếp tục leo thang, thế giới đang dõi theo từng bước đi của Zelensky với sự pha trộn giữa ngưỡng mộ và lo ngại. Liệu chiến dịch này có thực sự mang lại lợi thế chiến lược cho Ukraine, hay chỉ là một canh bạc đầy rủi ro trong một cuộc chiến mà Kiev không thể thua? Một điều chắc chắn là Zelensky, với sự kiên cường và quyết tâm không nao núng, đang đặt cược tất cả vào khả năng của Ukraine để đứng vững trước cơn bão. Trong một thế giới bị chia rẽ bởi lợi ích và quyền lực, thông điệp của ông vang lên như một lời kêu gọi mạnh mẽ: Ukraine sẽ không khuất phục, và Kursk là minh chứng cho tinh thần bất khuất đó.